AZE216 KÜÇÜK ADIMLAR ERKEN EĞİTİM PROGRAMI Doç. Dr. Hatice Bakkaloğlu

DERSİN İÇERİĞİ ÜNİTE I: KÜÇÜK ADIMLARA GİRİŞ ÜNİTE II: ÇOCUĞUNUZUN PROGRAMI ÜNİTE III: İLETİŞİM BECERİLERİ ÜNİTE IV: BÜYÜK KAS BECERİLERİ ÜNİTE V: KÜÇÜK KAS BECERİLERİ ÜNİTE VI: ALICI DİL BECERİLERİ ÜNİTE VII: KİŞİSEL VE TOPLUMSAL BECERİLER ÜNİTE VIII: TÜRKİYE’DEKİ KAEEP ÇALIŞMALARI VE SONUÇLARI Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

2. Kitapta yer alan bölümler Bölüm 1: Değerlendirme Yapmak Bölüm 2: Ne Öğretileceğine Karar Vermek Bölüm 3: Öğretimin Nasıl Yapılacağı Bölüm 4: Çocuğunuzun Programını Ne Zaman, Neden ve Nasıl Değiştirmelisiniz? Bölüm 5: Oynama, Hatırlama, Genişletme Bölüm 6: Davranış Sorunları ve Davranış Sorunlarından Kaçınma Yolları Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Amaç Belirleme ve Program Geliştirme 2. Kitabın içeriği 5. Oyun 6. Davranış Sorunları Değerlendirme 1. 2. Amaç Belirleme ve Program Geliştirme 3. Öğretim 4. Program Değişikliği Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Bölüm 2: Ne Öğretileceğine Karar Vermek Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Şimdi kitabın neresindeyiz? 5. Oyun 6. Davranış Sorunları Değerlendirme 1. Amaç Belirleme ve Program Geliştirme 2. 3. Öğretim 4. Program Değişikliği Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Ne öğretileceğine karar vermek (ss: 21) KAEEP, normal gelişim gösteren çocukların yaşamlarını ilk yıllarında edindikleri becerilere dayalıdır. Çocuklar bu becerileri çoğunlukla anne-babalarından öğrenir. Bu süreç doğal bir süreçtir, anne babalar genellikle neleri niçin öğrettiklerinin bilincinde değildir. Engeli olan çocukların daha yapılandırılmış bir öğretim sürecinde öğrenmesi gerekebilir. Engelli çocuklar akranlarının büyük adımlarla ve hızla öğrendikleri becerileri daha küçük adımlarla ve daha yavaş öğrenebilirler. Bu nedenle, engelli çocukların her bir beceriyi hangi basamaktan geçerek öğrendikleri ve becerilerin öğrenilme sırası önemlidir. Çocukları değerlendirmek için kullandığımız GBE, ne öğreteceğimiz konusunda da bize rehberlik edecek. Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Amaç saptamak (ss: 22-24) AMAÇ Çocuğun öğrenmesini istediğiniz beceriler UZUN-DÖNEMLİ AMAÇ Çocuğun uzun bir zaman sonunda edinmesini hedeflediğiniz beceriler KISA-DÖNEMLİ AMAÇ Çocuğun kısa bir sürede edinmesini hedeflediğiniz beceriler Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Kısa dönemli amaçlar Kısa-dönemli amaçların önemli yararları: Kısa-dönemli amaçlar, hedeflerinizi netleştirir. Kısa-dönemli amaçlar, becerilerin edinilip edinilmediğini gösterir. Kısa-dönemli amaçların özellikleri: Bir becerinin ne zaman, nerede ve nasıl olacağına ilişkin bilgi verir. Çocuğun bir sonraki aşamada neleri başaracağını gösterir. Çocuğun beceriyi tam olarak edindiğinde ne yapacağını ifade eder. Çocuğun gözlenebilir davranışlarını ifade eder. Örnek: Jale, bıçağın ne işe yaradığını bilir. (GÖZLENEMEZ) Jale, bıçakla yumuşak yiyecekleri kesebilir. (GÖZLENEBİLİR) Kursiyerlerin örnekleri: ??? Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Amaç seçmek (ss: 24-27) Kısa-dönemli amaç seçerken göz önünde bulundurulması gereken üç önemli nokta 1. Çocuk için saptadığınız uzun-dönemli amaçlar - çocuğun gelecekte neler yapmasını beklediğinizdir: Bir yılın sonunda bağımsız olarak yürümesi, kaşık çatalla yemek yemesi, üç tekerlekli bisiklete binmesi, nesne isimlerini anlaması gibi 2. Çocuğun değerlendirilmesi sonucunda elde ettiğiniz bilgiler – çocuğun şu anda neler yapabildiğidir: 3., 4., 5., 6., ve 7., kitaplarda yer alan becerilerde çocuğun yapabildikleri ve yapamadıkları 3. Çocuğa ayırabileceğiniz zaman ve kaynaklar - kendi koşullarınızda neler yapabileceğinizdir: Siz çocukla haftada kaç kez, ne kadar süre ile çalışacaksınız, sizin yönlendirmenizle anne-baba evde çocukla çalışabilecek mi, çocuk başka bir yerden eğitim alıyor mu gibi Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Ne kadar öğretim yapacağınıza ilişkin ipuçları (ss: 27-29) Çocuk gelişimin ilk evrelerindeyse Çocuk daha ileri düzeydeyse Kısa-dönemli amaçları kendi zamanınıza uydurun Tüm aile bireylerini işin içine katın Okulöncesi eğitim kurumu personelini işin içine katın Kısa-dönemli amaçlarınızı öncelik sırasına koyun Dengeli ve ilginç bir program hazırlayın İşlerin nasıl gittiğini gözleyin Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Bir ara basamak gerektiğinde… (ss: 29-31) Bazen GBE de yer alan beceriler arasına ara basamaklar gerekebilir. Bu durumda beceri analizi yapmak gerekebilir. Beceri analizi: Hedef beceriye (büyük basamağa) yavaş yavaş ulaştıran ara basamaklar oluşturmaktır. Bir dizi bağımsız davranıştan oluşan becerilerin analizi yaparken: Beceriyi kendiniz yerine getirin Beceriyi tamamlamak için gerekli her bir bağımsız davranışı yazın Beceride yer alan davranışları öğretim için uygun bir sıraya dizin Doğal olarak edinilme sırası Doğal olarak edinilme sırasının tersi Kolaydan zora Öğretilecek ilk basamağı ilk amacınız olarak belirleyin Örnek: Çorap giyme becerisini analizini yapalım. Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Bir kaç bağımsız davranıştan oluşan becerilerin analizi yaparken: Devam… Bir kaç bağımsız davranıştan oluşan becerilerin analizi yaparken: Becerinin gerçekleşmesi için kullanılacak araçlarda uyarlamalar yapma Örnek: Boncuk dizme (önce büyük boncuklar, sonra orta boy ve en sonunda küçük boncuklar) Becerinin zorluk derecesinde uyarlamalar yapma Örnek: Makasla kesme (önce rastgele, sonra düz çizgi, sonra kare, sonra daire, en son karışık çizimler üzerinden kesme) Bir çocuğun bireysel özelliklerine uygun öğretim programı hazırlarken YARATICI FİKİRLER çok işe yarar. Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Bazı özel sorunlar (ss: 31-33) Yapabilen ama yapmayan çocuk Çocuklar kendilerine biraz zor gelen becerileri yapmaktan hoşlanır. Programa çocuğun yapmaktan zevk alabileceği bazı becerileri de koyun. Problem davranışlar konusunda bilgi edinin (6. Bölüm) Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Devam… Dikkatini yöneltmede sorunu olan çocuk Çocuğa bir şey öğretebilmek için öncelikle çocuğun dikkatinin o beceriye yönelmesi gerekir. Dikkat yöneltme, göz kontağı ve duruma yönelme ile kendini gösterir. Dikkat yöneltmenin 3 önemli aşaması vardır: Bir kişiye dikkat yöneltme Bir nesneye ya da sese dikkat yöneltme Bir kişiye ve bir nesneye aynı anda dikkat yöneltme Çocuk dikkatini yöneltemiyorsa, öğretim programının ilk kısa-dönemli amaçları dikkat yöneltmeye ilişkin olmalıdır. Dikkat yöneltme tüm kişisel ve toplumsal, küçük kas ve dil becerileri için temel oluşturur. Dikkat yöneltme becerilerinin öğretimi için 3. kitapta bölüm 2’ye ve 5., 6. ve 7. kitaplardaki KK.A, AD.A ve KT.A beceri dizilerine bakın. Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Devam… GBE’yi tamamlayan çocuk GBE de yer alan becerilerin hemen hepsini yerine getiren çocuk, KAEEP’den yararlanmaya devam edebilir. Bu durumda KAEEP’den yararlanarak yeni amaçlar hazırlayabilirsiniz. Özel eğitim öğretmenlerinden ve Rehberlik Araştırma merkezi personelinden yardım isteyin. Bu arada çocuğun okul öncesi eğitim almasına özen gösterin. Bir erken özel eğitim programına devam eden çocuk Çocuk başka bir yerden de eğitim alıyorsa, iki programın amaçlarının paralel yürütülmesi önemlidir. Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Değerlendirmeler arasında kısa dönemli amaç saptamak (ss: 33) İlk değerlendirmeden sonra çocukla çalışmak için kısa-dönemli amaçlardan oluşan bir program hazırlayacaksınız. Çocuk bunlardan bazılarını kazanacak, ancak hepsini aynı anda kazanamayacak. Çocuk programda yer alan kısa-dönemli amaçları kazandığında; ↓ en son yaptığınız değerlendirme sonuçlarından yararlanabilirsiniz öğrendiği becerinin yer aldığı beceri dizisinden bir sonraki amacı programa alabilirsiniz. Programa yeni aldığınız beceriyi öğretmeye başlamadan önce çocuğu o beceride değerlendirmeyi unutmayınız. ☺ Belki çocuk kendiliğinden o beceriyi öğrenmiştir! ☺ Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

Örnek programlar (ss: 34-38) Öncelikle kitabımızdaki örnek programları inceleyelim: Kerem’in programı (ss:34-36) Gülcan’ın programı (ss: 36-38) Şimdi de benim size vereceğim değerlendirme sonuçlarını kitabınıza işaretleyin, bu çocuk için bir program hazırlayın, hazırladığınız programları tartışalım. Örnek 1: →→GBE ALİ Örnek 2: →→ GBE AYŞE Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU

CD’ler 2. KAEEP CD 20:50-31:45 Doç. Dr. Hatice BAKKALOĞLU