Felsefe Ve Hikmet

Sorular: Görseldeki insan neler düşünüyor olabilir? CEVAP: Kendini düşünüyor olabilir. Bu soruya her ö ğ rencinin farklı cevabı olabilir. Evren,insan ve hakikat arasında nasıl bir ilişki vardır? CEVAP:Evren, insan ve hakikat arasındaki en büyük ilişki olumlu yada olumsuz gerçekliktir. Yani evren sadece dünyadaki tüm varlıkları benimseyen bir türdür. İ nsan ise görülebilir, duyulabilir ve dokunulabilir bir varlıktır. Hakikata baktı ğ ımızda ise sadece hisler ile sonuca varılan bir nesnel yargıdır.

Felsefe Hikmet İ lişkisi Antik Yunan ʼ da sophos (hakim, bilge) “bilgileri kendisinde bulunduran hikmet sahibi kimse” olarak bilinirdi. Ancak insanın her şeyi bilemeyece ğ i gerçe ğ i karşısında “sophos” kelimesi “philo” sözcü ğ ü ile birleştirilerek hikmeti arayan / seven anlamına gelen “filozof (philosophia)”a dönüştürüldü. İ lk defa Pythagoras (Pisagor, MÖ ) ʼ un kullandı ğ ı bu kavram ondan sonra yaygınlaşmaya başladı. Sokrates de kendisini bilgici (sofist) olarak de ğ il, filozof (bilgi seven) olarak tanıtmıştır. İ slamiyet, Hz. Muhammed ( ) ile yayılmaya başladıktan sonra yeni dinin ayrıntıları arasında “hikmet bilgisi” de önemli bir yer bulmaya başladı. Müslümanlar çeviri faaliyetleriyle 7. yüzyıldan itibaren felsefi eserleri Arapçaya tercüme ederken “filozof” sözcü ğ ünü “feylesof” ve bazen de “hakim” olarak çeviriyorlardı. Hakim (filozof) ve hikmet (felsefe) arasında bazı farklılıklar olmakla beraber, anlam ve işlev bakımından bu iki sözcü ğ ün birbirine çok yakın anlamlar içerdi ğ i bir gerçektir.

Bazı filozoflar felsefenin sadece insan aklına dayandı ğ ını, hikmetin ise vahiy gibi ilahî bir kayna ğ ının oldu ğ unu iddia etmişlerdir. Genel olarak İ slam filozofları ise felsefe ve hikmet kavramlarını aynı anlamda kullanmışlardır. İ bni Sina ( ) ʼ ya göre felsefenin veya hikmetin amacı nesnelerin hakikatlerine bir insanın ulaşabilece ğ i kadar bilmesidir. Gazali ( ) ʼ ye göre hikmet, insani aklın elde edebilece ğ i bilginin kesin ve gerçek delillere – ilahi kayna ğ a – dayandırılarak elde edilmesidir. El Kindi ( /873) ʼ ye göre felsefe (hikmet), de ğ er ve mertebe yönünden sanatların en üstünüdür. Felsefe, varlı ğ ın hakikatını insanın gücü ölçüsünde bilmesidir. İ bni Rüşd ( ) ʼ e göre din ile felsefe bir gerçe ğ in iki ayrı izah tarzıdır.

SORULAR

1. Antik Yunan ʼ da sophos kavramının kazandı ğ ı yeni anlamı kutucu ğ a, bu anlamın kullanılma gerekçesini de noktalı yerlere yazınız. Sophos Philo philosophia

Kullanılma Gerekçesi Antik Yunan'da sophos hikmet sahibi kişi demektir fakat hikmet bütün bilgilerin tamamını bilen varlık anlamına geldi ğ i için Tanrısal bir niteliktir ve insanın da her şeyi bilemeyece ğ i için sophos kelimesinin karşısına philo sözcü ğ ü getirilerek philosophia yani filozof kelimesi kullanılmıştır. Filozofun anlamı ise hikmeti arayan kişidir.

2. İ slam filozoflarının felsefeden çok hikmet kavramına önem verdiklerini söyleyebilir miyiz? Niçin? Noktalı yerlere yazınız. CEVAP: Evet söyleyebiliriz. Çünkü Felsefe sadece akla dayanırken Hikmetin vahiy ile alaksı oldu ğ unu belirtmişlerdir.

3. Antik Yunan ʼ daki “hakim” ile günümüzdeki “düşünür” kavramları arasındaki benzerlik ve farklılıkları ilgili kutucuklara yazınız.

Cevap : Benzerlikler Farklılıklar Her ikiside sorgular. Her ikiside bilgiyi sorar. Eleştirir. Araştırır. Düşünür daha çok insan aklını ön plana çıkarır. İ lahi kayna ğ a dayalıdır. Düşünür bilgiye ulaşma yolundadır. Hakim bilgiye sahip olma yolundadır.

“HAK İ M” KEL İ MES İ N İ TÜRETMEK : -Hakim -Hekim -Hüküm -Hakem -Muhakeme -Mahkeme

Hazırlayanlar Berkay KARACA 318 Gökhan BULAK 641