MEDİKAL KİMYA Atom ve Molekül Prof. Dr. Pınar Alkım ULUTAŞ

Atomun yapısı ve izotoplar Bir elementin tüm özelliklerini içeren en küçük birimine ATOM denir.

"Atom" sözcüğü, parçalanamayan anlamında Yunanca "atomos" sözcüğünden geliyor. Bir zamanlar atomlar, maddenin parçalanamayan temel yapı taşları olarak düşünülüyordu.

Pozitif yüklü çekirdek, çevresinde çekirdeğin yüküne eşit sayıda negatif yüklü elektronlardan oluşmuştur.

Çekirdek : proton ve nötron Proton (+) yüklü; nötron yüksüz. Nükleon:proton+nötron

Proton sayısına eşit sayıda elektron varsa atom nötrdür.

Atom numarası: Atom çekirdeğinde yer alan proton sayısı(çekirdeğin yükü) Kütle numarası: Toplam nükleon(proton+nötron) sayısı -ATOM AĞIRLIĞI

Aynı proton numarasına sahip atomlar element oluşturur. Bir elementin tüm atomları eşit sayıda proton, elektron ve atom numarasına sahiptir. Aynı elementin atomları çekirdeklerinde farklı sayıda nötronlara sahip olabilir. Proton sayıları aynı, nötron sayıları farklı olan atomlarına o elementin İZOTOPLARI denir.

Element Sembolü Tabiatta bulunuşu Atom No Kütle No Hidrojen 1H 2H 3H %99.98 %0.015 - 1 2 3 Karbon 12C 13C 14C %99.89 %1.11 6 12 13 14 Nitrojen 14N 15 N %99.63 %0,37 7 15 Oksijen 16 O 17 O 18 O %99.75 %0.037 8 16 17 18

Doğadaki elementler, belirli oranlarda izotop atomlar içermektedirler Doğadaki elementler, belirli oranlarda izotop atomlar içermektedirler. Bu nedenle atom ağırlıkları tam sayılar değildir.

Orbital Uzayın bir bölgesinde bir elektronun bulunma olasılığının en fazla olduğu yer. Belirli bir enerji seviyesindeki bir elektronun atom çekirdeği etrafında % 90 veya daha fazla olasılıkla bulunduğu yörünge.

Orbitaller, atom çekirdeğine en yakın olandan itibaren s, p, d, f orbitalleri olarak isimlendirilirler

Oktet Kuralı İki atom yan yana geldiklerinde elektronlar her iki atomun çekirdek ve elektronlarının etkisi altına girerler. Bu şekilde kimyasal bağlar oluşur. İyonik Kovalent

Oktet kuralı: Soygazların elektron dizilimine sahip olmayan atomlar, buna ulaşmak için tepkime verirler.

Moleküller İki veya daha fazla atomun kimyasal bağlarla birbirlerine bağlanmaları sonucunda ortaya çıkar.

Moleküller, elektron-nokta formülleriyle (Lewis yapısı) ya da her biri atomlar tarafından paylaşılan elektron çiftini belirten çizgili formüllerle gösterilir. H2 H.+.H = H:H H-H

Moleküllerin üç boyutlu yapıları, değişik şekillerde gösterilebilir

Stereokimyasal gösterişte normal çizgili bağlar düzlem içinde, noktalı çizgili bağ düzlemin arkasında, kalın çizgili bağ ise düzlemin önünde bulunmaktadır.