Canlıların ortak özellikleri
Canlıların ortak özellikleri 1. Hücre yapısı:Bütün canlılar hücre ya da hücrelerden oluşmuştur. Hücre organizmanın temel birimidir. Hücrede geçen bir takım olaylar canlılığın devamına izin verir. 2. Beslenme:Canlılar yaşam faaliyetlerini gerçekleştirebilmeleri için dış ortamdan besin olmak zorundadırlar. Hayvansal organizmalar besinlerini dış ortam hazır olarak alırken, bitkiler kendi besinlerini kendileri sentezler. 3. Hareket:Canlılar dış ortamdan gelen uyaranlara karşı tepki gösterirler. Dış ortamdan gelen uyartılar ışık, ısı v.s olabilir. 4. Büyüme:Canlılarda hücre bölünmesi ile hücre sayısı artar. Buna bağlı olarak organizma büyüme eğilimine girer. Organizmaya alınan besinlerin büyük bir kısmı bu amaç için kullanılır. 5. Üreme:Canlılar kendi nesillerini devam ettirebilmek için ürerler. Eşeysiz ve eşeyli üreme olmak üzere iki tip üreme canlılarda görülür. 6. Solunum:Canlıların yapılarına almış oldukları besinleri hücre organ ellerinde oksijenli ya da oksijensiz bir şekilde yakarak enerji üretmeleri olayıdır. Oksijenli solunum olayı özetlenecek olursa;
Hücre yapısı HÜCRENİN YAPISI Canlıların en küçük temel yapı birimine hücre denir. Hücreler ökaryot ve prokaryot olmak üzere iki kısımda incelenir. Prokaryot hücre Kalıtım maddesi etrafında çekirdek zarı bulunmayan ve ribozom hariç hücre organ ellerine sahip olmayan ilkel hücre tipidir. Bakteri ve mavi - yeşil alg örnek verilebilir. Ökaryot hücre Kalıtım maddesi etrafında çekirdek zarı bulunan ve hücre organellerine sahip olan gelişmiş hücre tipidir. Ökaryot hücre üçkısımda incelenir. Hücre zarı Sitoplazma Çekirdek 1. Hücre Zarı:İki protein tabakası arasında, iki yağ tabakasından oluşmuştur. Proteinlerin bir kısmına karbonhidratlar bağlıdır. Bitkisel ve hayvansal tüm hücrelerde bulunan zar; canlı, seçici-geçirgen, saydam ve ince özelliktedir. Zar, hücreyi korur,şekillendirir, madde afiş verişini kontrol eder. 2. Stoplazma:Hücre zarı ile çekirdek arasını dolduran, canlı, renksiz, yarısaydam, suda çözünmeyen bir sıvıdır. Yapısında su veçeşitli maddeler bulundurur akışkandır. Organeller Stoplazma içinde yer alır.
Hücre yapısı Hücre Organelleri: Hücrenin enerji üretim merkezleridir. Solunum olayını gerçekleşmesine olanak verir. Sayıları hücrelere göre değişebilir. Matrix, krista iç yapıyı oluşturur. Ayrıca içerisinde ribozom organeli ve kalıtım maddesi bulundurur. (DNA) Ribozom: Görevi protein sentezini gerçekleştirmektir. RNA molekülü içerir. Endoplazmik Retikulum: Madde taşınmasında görevlidir. Hücre çekirdeği ve hücre zarı ile bağlantılıdır. Üzerinde ribozom bulunduranlara granüllü E.R. denir. Golgi Cisimciği: Hücre için gerekli salgıları salgılamakla görevlidir. Lizozom: Sindirim enzimleri taşır. Hücreye alman besinlerin sindirilmesinde görevlidir. Bitkisel hücrelerde bulunmaz. Sentrozom (Sentriol): Hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerinin oluşturulmasında görevlidir. Bitkisel hücrelerde bulunmaz. Koful (Vakuol): Tek hücrelilerde, sindirim ve boşaltım görevi yapar. Genç, bitki ve hayvan hücrelerinde küçüktür. Bitki yaşlandıkça koful da büyür. Plastidler: Bitki hücrelerinde bulunur, üççeşittir.