ISO 9000 Standartlar Ailesi, Kalite Yönetim Prensipleri 2. Hafta
ISO 9000 Ailesi – 1987 ve 1994 Yılı Versiyonları ISO 8402: Sözlük ISO 9000: Seçim kılavuzu ISO 9001: Tasarım ve üretim/hizmet faaliyetleri için kalite güvencesi modeli ISO 9002: Üretim/hizmet faaliyetleri için kalite güvencesi modeli ISO 9003: Son muayene ve deney faaliyetleri için kalite güvencesi modeli ISO 9004: Performans iyileştirme için kılavuz
ISO 9001:2000 ISO 9001:1994 ISO 9002:1994 ISO 9003:1994 ISO 9001:2000
ISO 9000 Standartları (2008) ISO 9000:2005 Kalite Yönetim Sistemleri - Temel Kavramlar ve Sözlük ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemleri - Şartlar ISO 9004:2009 Bir Kuruluşun Sürdürülebilir Başarısı için Yönetim – Bir Kalite Yönetim Yaklaşımı
ISO 9000 Standartları (2015) ISO 9000:2015 Kalite Yönetim Sistemleri - Temel Esaslar, Terimler ve Tarifler ISO 9001:2015 Kalite Yönetim Sistemleri - Şartlar ISO 9004:2015 Bir Kuruluşun Sürdürülebilir Başarısı için Yönetim –
ISO 9001’in Sektöre Özel Türevleri Bazı kuruluşlar (örneğin büyük otomotiv imalatçıları gibi) ISO 9001'in şartlarının ürün veya hizmet kalitesini güvence altına alma bakımında yeterli olmadığına inanmaktadır. önleyici faaliyetler – hata türleri ve etkileri analizi (HTEA – FMEA)
Otomotiv Sanayi - ISO/TS 16949 1996’da International Automotive Task Force (IATF) (uluslararası araç üreticileri grubu) kurulmuştur. IATF’nin Amacı • Uluslararası kalite sistem gereklilikleri konusunda uzlasma sağlanması (otomotiv) • Belgelendirme için politika ve prosedür gelistirilmesi BMW Group, DaimlerChrysler, Fiat, Ford Motor Şirketi, General Motors Corporation, PSA Peugeot-Citroen, Renault ve Volkswagen - bunun yani sıra ulusal ticaret birlikleri - AIAG (Amerika), VDA (Almanya), SMMT (İngiltere), ANFIA (İtalya) ve FIEV (Fransa). Japon araç üreticileri birliği JAMA da ISO/TS 16949:2002'nin geliştirilmesinde rol üstlenmiştir, bu da Japon araç üreticilerinin gelecekte IATF'ye katılımının yolunu açmıştır.
Otomotiv Sanayi - ISO/TS 16949 ISO/TS 16949 International Automotive Task Force (IATF) ve ISO/TC 176'dan temsilcilerin katılımı ile hazırlanmış bir teknik spesifikasyondur. Aşağıdaki Standartlara Dayanır : ISO 9001 (International); QS-9000 (Big Three - USA); AVSQ (ANFIA - Italy); EAQF (FIEV - France); VDA 6.1 (VDA/QMC - Germany).
Otomotiv Sanayi - ISO/TS 16949 Bu spesifikasyonun amacı Sürekli iyileştirme Hataların önlenmesini Değişkenliğin azaltılmasını İsrafın azaltılması Tedarik zincirindeki kayıpların azaltılması
ISO 9001 İle İlişkili Diğer Standartlar Havacılık Sanayi – AS 9100 Bilgisayar Yazılımları – ISO/IEC 90003 Yiyecek ve İçecek Sanayi – ISO 22000 Petrol, Petrokimya ve Doğalgaz Sanayi – ISO/TS 29001 Telekomünikasyon Sanayi – TL 9000 Tıbbi Cihazlar – ISO 13485
Kalite Yönetim Prensipleri Müşteri Odaklılık Liderlik Kişilerin Katılımı Proses Yaklaşımı Sürekli İyileştirme Yönetimde Sistem Yaklaşımı Karar Vermede Gerçekçi Yaklaşım Karşılıklı Faydaya Dayalı Tedarikçi İlişkileri
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ ISO 9000 kalite yönetim sistemleri ailesi, kuruluşların bu prensiplere uyum göstererek birtakım gelişmeler sergilemesini beklemektedir. 8 kalite yönetim prensibi, ilgili tarafların (paydaşların) isteklerini karşılarken sürekli olarak performansı iyileştirmek için tasarlanmış olan yönetim sistemi için çerçeve sağlar. Bu prensipler, kuruluşlara sürdürülebilir başarıya ulaşmada yardımcıdırlar.
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ 1. Müşteri odaklılık Kuruluşlar müşterilerine bağımlıdırlar. Bu yüzden onların mevcut ve gelecekteki - isteklerini anlamak, - şartlarını yerine getirmek ve - beklentilerini aşmak için bir çaba içinde olmalıdırlar.
Nasıl Müşteri Odaklı Olunur? Müşterinin ürünler, teslimatlar, fiyat, güvenilirlik gibi unsurlardaki ihtiyaç ve beklentilerini anlama, Bu ihtiyaç ve beklentileri kuruluş içinde iletebilme, Müşteri memnuniyetini ölçme ve sonuçları üzerinde eylemler gerçekleştirme,
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ 2. Liderlik Liderler kuruluş için bir amaç birliği ve yön oluştururlar. Liderler, kuruluşun hedeflerine ulaşabilmesi için herkesin katılımını sağlayıcı bir ortam oluşturmalı ve bunu korumalıdır.
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ 3. Kişilerin katılımı Tüm seviyedeki çalışanlar, kuruluş için çok önemlidir ve tamamının yeteneğinin bir araya gelmesi organizasyonun yararına olur.
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ 4. Proses (Süreç) yaklaşımı İlgili kaynaklar ve aktiviteler bir proses olarak yönetilmeye başlandığında istenen sonuca daha etkili ulaşılır.
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ Proses Yaklaşımı Prosedür “Bir faaliyeti veya bir prosesi icra etmek için belirlenen yol” - dokümante edilmiş olabilir veya olmayabilir etkinlik “planlanmış faaliyetleri gerçekleştirme ve planlanan sonuçlara ulaşma derecesi” (ISO9001’in kapsamı) Proses (Süreç) “Girdileri çıktılara dönüştüren birbiriyle ilgili veya etkileşimli faaliyetler takımı” Girdi Çıktı Ürün “bir prosesin sonucu” (kaynaklar dahil) verimlilik “elde edilen sonuç ile kullanılan kaynaklar arasındaki ilişki” (ISO9004’in kapsamı) İzleme ve Ölçme fırsatları Prosesten önce, proses süresince, prosesten sonra
Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al olarak bilinen PUKÖ metodolojisi, bütün proseslere uygulanabilir. Planla: Müşteri istekleri ve kuruluşun politikası ile uyumlu sonuçların ortaya çıkması için gerekli objektif hedefleri ve prosesleri oluştur. Uygula: Prosesleri uygula. Kontrol Et: Prosesleri ve ürünü, politikalar, hedefler ve ürünün şartlarına göre izle, ölç ve sonuçları rapor et. Önlem Al: Proses performansını sürekli iyileştirmek için faaliyetler başlat.
Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al PUKÖ Döngüsü ne yapılacak ? nasıl yapılacak ? planlananı uygula sonraki çevrim nasıl daha iyi olabilir ? planlanana uygun gerçekleşti mi ?
ÖRNEK PROSES HARİTASI
PROSES YAKLAŞIMI NE GETİRİR? kuruluş çapında tanımlı süreçlerle hareket daha tahmin edilebilir sonuçlar, daha iyi kullanılan kaynaklar, azalan hatalar ve değişkenlikler, kısalan çevrim süreleri ve azalan maliyetler getirir.
Proses Yaklaşımı- Proses Türleri Yönetim Prosesleri: Üst yönetim tarafından uygulanan yönetim görevlerinin tanımlanması Çekirdek Prosesler: Değer katan faaliyetlerin tanımlanması (sipariş alma, tasarım, satın alma, üretim, satış sonrası hizmetler) Destek Prosesler: Çekirdek proseslerin etkin olarak yürümesini sağlayan prosesler (kalite güvence, bakım, bilgi yönetimi)
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ 5. Yönetimde sistem yaklaşımı Verilen hedef doğrultusunda,birbiriyle ilişkili proseslerin bir SİSTEM olarak tanımlanması, anlaşılması ve yönetilmesi, kuruluşun etkinliğini ve verimliliğini artırır.
Sistem belli bir amaç doğrultusunda, kendini oluşturan parçaları senkronize bir biçimde çalıştıran bir iç dinamiğe sahip olan ve bu sayede bir sonuca ulaşan işlevler ve işlemler bütünüdür. Örneğin insan vücudu, yaşama hedefine yönelik, kendini oluşturan alt sistemleri senkronize bir biçimde koordine eden ve bu sayede amacını başaran bir sistemdir.
ISO 9001 Proses temeline dayanan Kalite Yönetim Sistemi Modeli Kalite Yönetim Sisteminin Sürekli İyileştirilmesi Yönetim sorumluluğu Müşteri Müşteri Kaynak yönetimi Ölçme, analiz ve iyileştirme Memnuniyet Çıktı Girdi Ürün gerçekleştirme Şartlar Ürün
Sistem Haritasından Bir Kesit
KALİTE YÖNETİM PRENSİPLERİ 6. Sürekli iyileştirme Sürekli iyileştirme organizasyonun değişmeyen hedefi olmalıdır.
7. Karar vermede gerçeğe dayalı yaklaşım Etkili kararlar veri ve bilgilerin analizine dayanır. Prensibinin uygulanması ile aşağıdakiler oluşur: - Hedeflere uygun ölçümler yapılması, bilgi ve verilerin toplanması. - Bilgi ve verilerin yeteri kadar doğru , güvenilir ve ulaşılabilir olması. - Analizlerin sonucunda karar verme ve faaliyet yapma.
8. Tedarikçilerle karşılıklı faydaya dayalı ilişkiler Kuruluş ve tedarikçisi karşılıklı bağımlıdırlar. Bu şekilde bir ilişki de karşılıklı değer yaratma için gerekli yetenekleri geliştirir.