PARANEOPLASTİK NÖROLOJİK SENDROMLAR (PNNS) DOÇ.DR.HASAN MUTLU DR.ECE ULUKAL KARANCI 7 NİSAN ANTALYA
Nörolojik bozukluklar / sendromlardır PARANEOPLASTİK NÖROLOJİK SENDROMLAR (PNNS) Kanserli hastalarda: - primer tümörün kendisi veya metastazı ile doğrudan (lokal) bir ilişkisi bulunmayan - metabolik, infeksiyöz veya vasküler kökenli olmayan (!?) - kanser tedavisinin yan etkileri ile açıklanamayan - bilinen/gösterilebilir başka bir nedeni olmayan (malnütrisyon ya da eşlik eden hastalık) Nörolojik bozukluklar / sendromlardır
PARANEOPLASTİK NÖROLOJİK SENDROMLAR (PNNS) GENEL ÖZELLIKLER Subakut başlar, haftalar- aylar içinde ilerler BOS: inflamatuar özellikler gösterebilir • Hücre artışı • Protein artışı • İgG artışı, intratekal İgG sentezi (oligoklonal bantlar) Görüntüleme sıklıkla negatiftir; geç dönemde atrofi (istisnaları: beyinsapı ensefaliti, limbik ensefalit,)
PARANEOPLASTİK NÖROLOJİK SENDROMLAR (PNNS) SENDROM PARANEOPLASTİK Lambert-Eaton MS % 60 Subakut serebellar dejenerasyon % 50 Opsoklonus Miyoklonus (çocuklukta) Opsoklonus Miyoklonus (erişkin) % 20 Subakut Duysal Nöropati Miyastenia Gravis Dermatomiyozit Sensorimotor PNP % 10 Ensefalomiyelit
Klinik sendrom İlgili tümör Antikorlar Multifokal ensefalomyelit Küçük Hc.li Akc. ca Anti-Hu (ANNA-1) Serebellar dejenerasyon Meme ve over ca Hodgkin lenfoma Anti-Yo (APCA) Anti-Hu Anti-CV2, Anti-Tr Limbik ensefalopati Küçük Hc.li Akc. Ca Testis ca Anti-CV2, Anti-Ta Subakut sensoriyal nöropati Anti-amphiphysin Opsoklonus-myoklonus Meme, over,mesane, küçük hc.li akc. ca Anti-Ri (ANNA-2) Stiff-person sendromu Meme, küçük hc.li akc.ca Retinal dejenerasyon Küçük hc.li akc. Ca Melanoma Anti-CAR Lambert-Eaton miyastenik sendrom Küçük hc.li akc.ca Anti-voltage gated kalsiyum kanalı Miyasteni Timoma Anti-AchR
KESIN PARANEOPLASTIK NÖROLOJIK SENDROM 1. Klasik sendrom ve kanser (en fazla 5 yıl arayla) 2. Tümörün tedavisi ile düzelen klasik olmayan sendrom (eşlik eden immünoterapi olmamalı ve sendrom myasthenia gravis gibi spontan iyileşebilen bir hastalık olmamalı) 3. Klasik olmayan sendrom ve kanserle (en fazla 5 yıl arayla) ve beraberinde antinöronal antikorların saptanması 4. Nörolojik sendrom (klasik veya değil), kanser yok, ama iyi karakterize edilmiş paraneoplastik antikorlar var (Hu, Yo, CV2, Ri, Ma2, amfifizin)
OLASI PARANEOPLASTIK NÖROLOJIK SENDROM 1. Klasik sendrom ve yüksek kanser riski, anti-nöronal antikor yok. 2. Nörolojik sendrom (klasik veya değil), kanser yok, kısmen karakterize edilmiş antinöronal antikorlar 3. Klasik olmayan sendrom, kanser var (en fazla 2 yıl arayla), anti-nöronal antikor yok
Spesifik Sendromlar I- PARANEOPLASTİK SEREBELLAR SENDROMLAR En sık görülen PNNS Ataksi, dizartri, nistagmus ve osilopsi (+) Serebellar dejenerasyon tedaviye en dirençli paraneoplastik sendromlardandır Antinöronal antikorlar; Anti-Yo (jinekolojik kanserler) Anti-Hu (SCLC) Anti-Tr (Lenfoma, Hodgkin) Anti-Ri (meme CA) II-SENSORYEL NÖROPATİ Ağrılı paresteziler ön plandadır, ilerleyicidir, motor fonksiyon korunurken tüm duyu modaliteleri etkilenir ve sonuçta ağır sensoryel ataksi gelişir DTR’ler alınamaz ancak motor güç normaldir
Spesifik Sendromlar III-LİMBİK ENSEFALİT Kişilik ve duygudurum değişikliği hızla ilerler, haftalar içinde deliryum ve demans gelişir IV- OPSOKLONUS – MİYOKLONUS SENDROMU - PPRF’de durdurucu hücrelerin disfonksiyonu nedeniyle oluşur Çocuklarda % 50 nöroblastoma + Erişkinlerde genellikle non neoplastik, PNNS varsa anti-Ri antikoru ve jinekolojik CA sık Paraneoplastik opsoklonus ve miyoklonus tedaviye iyi yanıt verebilen paraneoplastik sendromlardandır
PARANEOPLASTIK NÖROLOJIK SENDROMLARDA TEDAVI Yüksek doz IV metil prednisolon: 5-10 gün; ardından: Plazmaferez veya IVIg ile indüksiyon tedavisi IVIg ile idame tedavisi Özellikle kanal antikorları bulunan hastalarda mutlaka plazmaferez veya IVIg uygulanmalı; tam cevap alınabilir Bunlara ulaşılamıyorsa siklofosfamid ile indüksiyon tedavisi Azatioprin ile idame tedavisi