Temel Afet Bilincini okullarda öğretmen ve öğrencilere kazandırmaktır. AMAÇ HEDEFLER Bu eğitim, öğretmen ve öğrencilere depremle mücadelede iyi bir başlangıç noktası olacaktır. - Eğitim almış öğretmenlerin depremle mücadelede kendilerine ve öğrencilere etkili yardım yapmalarını sağlayacaktır. - Öğrencilerin daha bilinçli davranmalarını sağlayacaktır. - Profesyonel müdahalecilere daha verimli ve etkili çalışabilmeleri için hazırlıklı ve destek olunacaktır.

ÖNGÖRÜLENLER * Afetler daima olacaktır. Beklenmedikleri beklemeliyiz! * Bir afet durumunda, olağan koşullarda varolan kaynaklar yetersiz kalacaktır. – Pek çok kazazede olacaktır. Yaralılar, enkaz altında kalanlar, ölüler. – Binalar, yollar, alt yapı ve haberleşme sistemleri zarar görecektir. – Yangınlar olacaktır. * Belirli bir zaman için, okula dışarıdan yardım beklenmemelidir. * HERKES’ in yardımına ihtiyaç vardır. * Öğretmenler, iyi bildikleri işi ve iş paylaşımı yapacaklardır. * Belirli bir zaman için, okula dışarıdan yardım beklenmemelidir.

İnsan Eli Doğal Afetler - Aniden meydana gelen veya belirli bir süreç içerisinde gelişen, - İnsan için fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar meydana getiren, - Normal yaşamı ve insan faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uğratarak toplulukları olumsuz etkileyen, - Doğal, teknolojik ve insan kökenli olaylara, afet denir. AFET NEDİR? AFET ÇEŞİTLERİ VE ETKİLERİ İnsan Eli – Teknolojik – Terör – Savaş – Yangın Doğal Afetler – Deprem, Tsunami – Sel – Toprak kayması – Volkanik Patlamalar – Fırtına – Kuraklık – Çığ düşmesi Afet Çeşitleri & Etkileri Temel olarak 2 tür afet olduğunu düşünebiliriz ( her nekadar çoğu kez kesişmeler olsa da) : Doğal afetler ve İnsan eliyle oluşturulan afetler. 1- Afetler geçmişi, bugünü ve geleceği altüst edip normal yaşam düzenini bozarlar, hasarlar; Fiziksel Evlerin ve kişisel malların kaybı Altyapı hasarları Ulaşım İletişim Hayati hizmetler 2- İnsan kaybı: Ölümler, yaralanmalar, sakatlıklar Toplum ve ailenin parçalanması Yetimler, öksüzler Kendinin ve ailesinin geçimini temin edemeyecek duruma gelmek 3-Sosyal ve insani; Güvenlik ve süreklilik Eğitim devamlılığının kesintiye uğraması 4- Eknomik; Ekonomik İşsizlik Yatırımların kaybı Çeşitli sanayiler ve gelecekteki kazanç üzerindeki etkileri Üretim kapasitesinin düşmesi 5- Psikolojik; Ruh sağlığının bozulması

ÖNGÖRÜLENLER: * DEPREM BİLİNCİ * Depremi tanıyalım * Depremden önce alınacak tedbirler * Deprem sırasında yapılacaklar * Deprem sonrasında yapılacaklar

DEPREMİ TANIYALIM 1. TEKTONİK DEPREMLER BU DEPREMLER,YER KABUĞU İÇİNDEKİ LEVHA VE LEVHACIKLARIN HAREKETLERİ SONUCUNDA OLUŞUR. BU HAREKETLER , ÇOK UZAKLARA KADAR YAYILAN DEPREM DALGALARINI OLUŞTURUR. 2. VOLKANİK DEPREMLER YANARDAĞLARIN LAV PÜSKÜRTMELERİ SIRASINDA OLUŞAN SARSINTILARDIR. 3. ÇÖKÜNTÜ DEPREMLER YER ALTINDAKİ BOŞLUKLARIN ÇÖKMESİ SONUCU MEYDANA GELEN DEPREMLERDİR.

1 Şiddetinde Deprem Sadece aletlerle ölçülebilir 1 Şiddetinde Deprem Sadece aletlerle ölçülebilir. 2 Şiddetinde Deprem Sadece dinlenenler veya binaların üst katındaki kişiler fark eder. 3 Şiddetinde Deprem Bina içindeki insanlar Tarafından fark edilir. Bunlar titreşimi hafif bir kamyon geçiyormuş gibi fark ederler. Avizeler, lambalar gibi asılı duran objeler sallanmaya başlar. 4 Şiddetinde Deprem Yüklü bir kamyon geçiyormuş gibi hissedilir. Camlar ve kapılar tıngırdar, bardaklar ve tabaklar çarpışır. Arabalar sallanmaya başlar. 5 Şiddetinde Deprem Dışarıda da hissedilir ve yönü tahmin edilebilir. Uyuyan birisi uyanabilir, kapılar açılıp kapanır, sıvılar dökülebilir.

6 Şiddetinde Deprem Herkes depremi hisseder 6 Şiddetinde Deprem Herkes depremi hisseder. Mobilyalar devrilir, duvardaki resimler düşer. Pek çok insan korkudan dışarı fırlar. Ağaçlar ve çalılar hışırdar. 7 Şiddetinde Deprem Ayakta durmak çok zordur. Araba kullanan kişilerce de fark edilir. Sıvalar, tuğlalar ve duvarlar dökülür, bacalar yıkılır. Dalgalar görülebilir ve sular bulanıklaşır. 8 Şiddetinde Deprem Motorlu araçları düzgün bir çizgi üzerinde kullanabilmek çok zordur. Duvarlar zarar görür. Bitişiğinde ev bulunmayan binalar kısmen zarar görür. Evlerin ve fabrikaların bacaları yıkılır. Dallar ağaçlardan ayrılır, çatlaklar ıslak zeminde ve yamaçlarda fark edilmeye başlar.

9 Şiddetinde Deprem Genel bir panik yaşanır 9 Şiddetinde Deprem Genel bir panik yaşanır. Duvarlar ciddi biçimde hasar görür, yerlerde büyük çatlaklar belirir. Su depoları, doğalgaz boruları gibi yeraltından geçen borularda ciddi hasarlar oluşur. Bunun sonucunda yangınlar başlar. 10 Şiddetinde Deprem Binaların pek çoğu zarar görür. Heyelanlar oluşur. Sular kanallardan, nehir ve göllerden taşar. Barajlarda da ciddi hasarlar oluşur. Demiryolları eğilir. 11 Şiddetinde Deprem Demiryollarındaki raylar ciddi şekilde eğilir. Bütün Yeraltı Şebekesi artık hizmet dışıdır. 12 Şiddetinde Deprem Hasar her yerde ve her şeyde mevcuttur. Büyük kaya yığınları yerlerini değiştirir, eşyalar havaya fırlar.

DEPREM ÖNCESİNDE ALINACAK TEDBİRLER ÖĞRENCİLERİN BİLGİLENDİRMESİ BİNALARDA * Binaların usulüne uygun inşa edilmesi * Kalorifer, doğal gaz ve su borularının kaliteli malzemeden yapılmış olması * Amacına uygun yerleşim yapılması ve kullanılması yangın önleyici tedbirlerin alınması * Deprem sırasında devrilebilecek eşya ve malzemelerin sabitlenmesi vb. ÖĞRENCİLERİN BİLGİLENDİRMESİ * Deprem bilincinin verilmesi * Deprem sırasında yapılacakların öğretilmesi * Deprem sonrasında yapılacakların öğretilmesi * Öğrenilenlerin tatbikatı

DEPREM ÖNCESİNDE ALINACAK TEDBİRLER OKUL TAHLİYE PLANI * Okulun kaç katlı olduğu * Tahliyede kullanılacak çıkış kapıları * Sınıfların tahliye öncelikleri * Hangi merdivenleri ve kapıları kullanacakları * Öğrencilerin tahliye düzeni ve disiplini * Oluşabilecek risklerin değerlendirilmesi * Alternatif çıkış yollarının belirlenmesi ( yangın merdiveni vb.) * Güvenli toplanma yerinin belirlenmesi * Planlara uygun tatbikatların düzenlenmesi

DEPREM ÖNCESİNDE VE SIRASINDA ALINACAK TEDBİRLER DEPREM TATBİKATI İnsan beyni acil durumlarda en ilkel üç şekilde tepki verir; * Kavga, * Kaçış, * Donup kalma, bunların hepsi panik belirtileridir. * PANİK OLMAMAK İÇİN TEPKİLERİMİZİ PLANLAMALIYIZ * DERREM TATBİKATLARI YAPMALIYIZ. * DEPREM SARSINTISI SIRASINDA SAKİN OLMASINI ÖĞRENMELİYİZ DEPREM SIRASINDA * Sakin olun ve sarsıntı dalgalarının ritmini takip edin * Düşen eşyalardan kendinizi sakının * Çömel, kapan, tutun

ÇÖK veya YAT, KAPAN ve TUTUN Deprem Tatbikatları ÇÖK veya YAT, KAPAN ve TUTUN - Güvenli bir yere diz üstü ÇÖK veya YAT (Cenin Pozis.) - Başını ve enseni koruyacak şekilde KAPAN, - Düşmemek için sabit bir yere TUTUN, - Sarsıntı sona erinceye kadar yerinde kal, - Derin derin nefes alarak sakinleş, Tekrar, tekrar, tekrar dene...

DEPREM SIRASINDA YAPILMAMASI GEREKENLER * Paniklemeyin, çığlık atmayın ve koşmayın, * Merdivenlere ve çıkışlara koşmayın, * Balkon ve pencerelere çıkmayın, * Balkon ve pencerelerden atlamayın, * Asansör kullanmayın, DEPREM SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER Sarsıntı durduktan sonra, * Tahliye planını uygulayın * Okul dışında belirlenen güvenli toplanma yerine gidin * Eksik öğrenci olup olmadığını belirleyin * Öğrenciye psikolojik destek verin

DEPREM SONRASINDA YAPILMASI GEREKENLER OKULUN TAHLİYE EDİLMESİ Tahliyeye başlamadan önce, * Okulun dışında içeriden daha fazla tehlike var mı? * Dışarı çıkış yolları açık mı? * Alternatif çıkış yolları açılması gerekiyor mu? * Yangın veya başka riskler var mı? TAHLİYE SONRASINDA; * Depremden etkilenen okuldaki çocuklar, yolun açık ve gidilecek yerin güvenli olduğundan kesin emin olmadan, servis araçları ile hiç bir yere gönderilmemelidirler. * Çocukların güvenlikleri garanti altına alınana kadar okulda kalacaklardır. Isınma – Dört Köşe Isınma Çalışması; (30 veya daha fazla kişi için BÜYÜK GRUP ALIŞTIRMASI) Burada grubun birbirini tanıması ve çalışma boyunca kendilerini rahat hissetmeleri için bir ısınma alıştırması yapacağız. Aynı zamanda bu eğitime katılmış herkese, bu büyük grupda birey olarak da kabul edildiğini hissettirmek istiyoruz. Süre: 15 dk. 1- Şimdi sizlerle birlikte bir ısınma alıştırması yapmak istiyorum. Bizim adına ”4 köşe” dediğimiz bir oyun ve biraz etrafta hareket etmeyi gerektiriyor. Onun için lütfen ayağa kalkıp ve sandalye aralarından çıkabilir misiniz? Güzel 2- Tamam şimdi şunu yapacağız. Odanın tüm köşelerine bir isim vereceğim. Yakın sol köşeyi göstererek bu köşe “afette kişisel kayıp yaşayanların” –yani deprem ya da başka afetler sebebiyle sevdiğiniz bir kimse yaşamını yitirdi mi ya da yaralandı mı veya evinizi kaybettiniz mi? Lütfen bu köşeye gidin... yakın sağ köşeyi göstererek, bu köşe, yardım için afet bölgesine gidenlerin, sağ uzak köşeyi göstererek, bu köşe, güçlü bir deprem hissedenlerin, sol uzak köşeyi göstererek, bir afeti izleyen, duyan ve okuyanların köşesi olsun. 3- İlk olarak herkesin kendi afet deneyimine uygun köşeye giderek çiftler oluşturmasını istiyorum. Herkes daha öncden hiç tanımadığı bir kişiyi bularak kendini tanıtsın.. Birbirinizin adlarını ve kendiniz hakkındaki önemli 2 şeyi öğrenin.Köşede yalnızca 2 dakikanız var ve devamında diğer talimatları dinlemenizi rica edeceğim. Tamam mı? Sorusu olan? (4 köşeye tekrarlayın) 4- Tamam (saat yönünde tüm köşeleri göstererek). Bir Hatırlatma: Köşelerin isimlerini tekrarlıyorum. Sevdiği birisi yaşamını yitiren veya yaralananların köşesi,.. Yardıma Gidenlerin köşesi… Güçlü bir deprem yaşanların köşesi… Afetler hakkında TV’den, gazetelerden bilgi edinen, okuyanların köşesi…. Hadi! Eğitmene Not : (Başlangıçta bazı karışıklıklar olabilir. Açıklamaları tekrarlamanız gerekebilir. Bazı kişilere bunun büyük bir karar olmadığını, sadece insanları çabucak tanımak için bir oyun olduğunu belirtmeniz gerekebilir. Çok fazla gürültü ve konuşma olacaktır. Güzel.bırakın olsun!Tadını çıkarın!) Tamam arkadaşlar. Şimdi.Lütfen dinleyin. Birbiriniz tanımaya başladığınıza memnun oldum. Eminim daha söyleyecek çok fazla söz var ve öğle yemeğinde, aralarda yeni kişilerle tanışabilir ve daha iyi kaynaşabiliriz. Köşelerin adlarını değiştireceğim. Bu kez eğitimli olduğunuz ya da becerilerinize en uygun bulduğunuz köşeye gitmenizi istiyorum. (Aynı köşeden başlayarak) Tamam (işaret ederek) Yangınla Mücadele. Arama ve Kurtarma. İlkyardım. Telsiz Haberleşmesi. Bu kez en fazla eğitimli ve beceri sahibi olduğunuz konuyu temsil eden köşeye geçiniz. Eğer hiçbirisine sahip olmadığınızı düşünüyorsanız, o zaman öncelikle öğrenmek istediğiniz konunun köşesine geçin. Daha once yaptığımızın aynısı yapacağız, ancak bu kez kendi hakkımızdaki farklı 2 noktadan bahsedeceğiz. Hazır mısınız? (Tekrar işaret ederek) Yangınla mücadele. Arama ve Kurtarma. İlkyardım. Telsiz Haberleşmesi. Aynı şey. Köşenize hızlıca geçin. Yeni bir kişi bulun. Birbirinizin isimlerini ve 2 önemli özelliğini öğrenin. Hadi! (Seçimleri arttırabilirsiniz, öncelikle en fazla bildikleri konuyu seçmelerini sağlayabilir daha sonra da köşelerin yerlerini değiştirmeden gelecekte en fazla öğrenmek istedikleri konuya geçmelerini isteyebilirsiniz.) 5- 2 dakika sonra. Tamam. Son tur. Sadece eğlenmek için. Bu kez köşeler kahvaltıda en çok hangisini tercih edersiniz? (işaret ederek) Simit, Poğaça, Börek, Ekmek. (Tekrarlayın) Tamam, son tur. Hadi! 6- Henüz ara için erken, lütfen yerlerinize!

E-mail: uzman.017@hotmail.com ÇIKIŞ İrtibat: Çanakkale İl Milli Eğitim Müdürlüğü Sivil Savunma Bölümü – Tel: 0 (286) 217 29 65 E-mail: uzman.017@hotmail.com