YANGIN

Yangın nedir? Yanma, kimyasal bir olaydır. Yanıcı maddelerin yeterli ısı altında oksijen ile birleşmesiyle oluşan kimyasal reaksiyona yanma denmektedir. Üç elemanın yanma olgusu içinde doğru oranda yer alması sonucu yanma meydana gelir, yanmanın devamında yangın oluşur. Yangın, istemediğimiz ve kontrolümüz dışı meydana gelen yanma olayıdır.

SICAK ÇALIŞMA YANGINLARINA KARŞI TEDBİR ALMAK Yangın, kontrol edilemeyen alevli yanmadır. Gemide yangın çıkma olasılığı ve sonuçları; geminin yapısına, yüküne, çalışma şekline, çalışma yerlerine, personelinin eğitimine, giren çıkan kişilerin kontrolüne ve diğer birçok unsurlara bağlıdır. Özellikle gemilerin yükü, yangın için alınacak tedbirlerde belirleyici olur.

Bir akaryakıt tankerinin veya bir sıvı petrol gazı (LPG) taşıyıcısının yangın riski ile bir dökme kuru yük gemisinin yangın riski ve olası sonuçları bir olamaz. alınacak tedbirler de ona göre değişik ve karmaşık olabilir . Sıcak çalışma yangınlara karşı alınacak tedbirler geminin bağlı olduğu şirketin “Emniyetli İşletim Sistemi”[1] el kitabında yazılı olan emniyetli sıcak çalışma yöntem ve talimatında belirtilir.

Çalışma Yöntem ve Talimatları Gemi işletmeleri, ulusal ve uluslar arası kurallar doğrultusunda işletme ve bağlısı gemilerde uygulanmak üzere bir emniyetli işletim planı 2 hazırlar, yetkili kurumlara onaylattırır ve gemilerinde uygulatır. Gemilerde belirli işlerin yapılması sırasında uygulanacak olan güvenli yöntemler bu planlar içerisinde yer alır. Bu yöntemler, gemi kaptanlarının sorumluluğu ve kontrolü altında, bölüm amirleri tarafından, işlemi yapacak kişilere uygulatılır. Uygulanmasında eksikliklerin olmaması için gereken durumlarda kaptan tarafından yazılı talimatlar çıkartılır ve gerekiyorsa nazari ve tatbiki eğitimleri yapılır.

İkaz Tabela ve Geçiş Engel Bantları Gemilerde personelin belirli durumlara dikkatinin çekilmesi için ikaz yazı ve tabelaları kullanılır. İkaz yazıları; çalışma alanındaki devamlı bir tehlikeye dikkat çekmek için alabandalara yapıştırılan malzemedir. Tabelalar ise; her zaman bulundurulmayan ancak işlem sırasında personelin dikkatini çekmek için kullanılan, çalışma bittiğinde de kaldırılan malzemedir.

tabelalar bantlar

UYGULAMA Çalışma yapılacak yer ve yakın çevresindeki yanıcı maddeler temizlenir, uzaklaştırılır veya izole edilir. Çalışma yerine kimyasal tozlu taşınır yangın söndürücü getirilir. Çalışma yapılacak yerin yakınından geçenler için ikaz tabelası asılır.   Çalışma alanının çevresine görevli olmayanların girişini engellemek için geçiş engel bandı çekilir. Sıcak çalışma kontrol ve izin formu doldurularak bölüm amirlerinden çalışma izin alınır.

Yanıcı Maddelere Göre Yangınların Sınıflandırılması Yangınları çeşitli gruplar altında toplamak için yapılan çalışmalar neticesinde en uygun ayrım, yanıcı madde cinslerine göre yapılmıştır. Yangın sınıfları, Avrupa Normlarında EN 2’de aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır: Ülkemizde de Yangın Sınıfları; TS EN 2 ve TS EN 2/A1 Türk Standartları Enstitüsüne göre aşağıdaki şekilde tarif edilmiştir;

A Sınıfı (Adi Yangın) Katı Yanıcı Madde Yangınları Yanmanın, normal olarak parlak korların oluşumuyla yürüdüğü, genellikle organik esaslı katı madde yangınlarıdır. Katı -metaller hariç- yangınlarıdır. Odun, kömür, kâğıt, kumaĢ, ot, çöp, lastik, plastik, vb. Katı yanıcıların çıkardığı yangınlar adi yangın olarak adlandırılır. A sınıfı yanıcıların en temel özelliği kor oluĢturabilmeleri ve kül meydana getirmeleridir.

B Sınıfı (Sıvı Yangını) Sıvı Yanıcı Madde Yangınları Sıvı yangınlarıdır. Petrol, petrol ürünleri, benzol, makine yağları, laklar (boyalar), katran (asfalt), eter, alkol parafinler vb. sıvı yanıcıların çıkardığı yangınlardır. B sınıfı yangınların temel özelliği korsuz, alevli yanmadır. Bu sınıfa giren maddelerin hepsi de az çok sıvı durumdadır. Yoğunluklarına göre değişmekle birlikte kolaylıkla buharlaşırlar. Yanma genellikle yanıcı sıvının yüzeyinde olur ve derinlere inmez. Çünkü buharlaşma yalnız yüzeyde gerçekleşir ancak yangının meydana getirdiği ısı ile sıvı kaynamaya başladıktan sonra kütlesel bir buharlaşma söz konusu olur.

C Sınıfı (Gaz Yangını) Gaz Yanıcı Madde Yangınları Bütan, metan, propan, hidrojen, asetilen, hava gazı gibi yanıcı gazların çıkardığı yangınlar gaz yangını olarak adlandırılır.

D Sınıfı (Metal Yangını) Metal Yanıcı Madde Yangınlar D tipi yangın; magnezyum, sodyum, potasyum gibi yanıcı metal yangınlarıdır. Genelde dökme yük taşıyan gemilerde bu yüklerin taşınması sırasında meydana gelir.

E Sınıfı Elektirik Yangınları E tipi yangın elektrik yangınıdır. Bu tip yangında diğerlerinden farklı olarak yanan herhangi bir yanıcı madde olabilir. Önemli olan ortamda açık elektriğin olmasıdır. Bu tip yangında kullanılacak olan söndürücü madde elektrik iletken olmamalıdır. Eğer iletken bir madde kullanılmak zorundaysa önce yangın bölgesindeki elektrikler kesilir.

F Sınıfı Yağ Tavası Yangınları Hayvansal ve Bitkisel içerikli yemek pişirme yağlarının yangınları F sınıfı yangın olarak adlandırılır. Yangın sınıfları içerisinde söndürülmesi en zor sınıftır. A,B,C,D tip yangınlarda yanıcı maddenin yüzey sıcaklığının yüksek olması bir yangın nedenidir ancak F Tipi yangınlarda yakıtın (Pişirme yağları) tamamının sıcak olması yangının asıl nedenidir.

Yangınla Mucadele 1)Yangını cıkmasını önleme: Isı Kaynğını konturolü:Çıplak alev, yanan sigara, soba, buhar boruları, elektrik ark ve kıvılcımları, güneşışığı, sürtünmeden doğan kıvılcım, parlama-patlama olayları, egzotermik reaksiyonlar. Yanıcı Madde Kontrolü:Yanıcı madde kullanılıyorsa,birimde günlük ihtiyaca yetecek kadar bulundur Oksijen Kontrolü:Parlayıcı, patlayıcı sıvıların asal gazla pompalanması, yanıcı maddelerin nitratlar, peroksitler, kloratlar, perkloratların yanında bulundurulması

2)Yangını kısa sürede tespit edılmesi;alarm sistemleri ve gözetleme personeli:yanıgını cıkması durumunda en önemli husus,yangının cok kısa zamanda tepit edilmesidir. 3)Yangının yayılmasının önlenmesi;tespit edildikten sonra yangını mümkün olduğu kadardar bir bölgeye hapsetmektir. 4)Yangının söndürülmesi:yangını söndürülmesi için yangının türünü bilmek önemli.

Mücadelde Dikkat Edilecek Hususlar Karmakarışık bir çalışma yangını büyütür. Söndürme maddesi doğrudan doğruya yanan maddenin üstüne dumana veya aleve puskurtulmez. Yangın elektirikten cıkmışsa su sıkılmaz. Yangın söndürmede rüzgar arkaya alınır.

Yangınla Müdahale Araçları YANGINA MÜDAHALE ARAÇL ARI BİR YANGINI KONTROL ALTINA ALMA VEYA SÖNDÜRME AMACIYLA KULLANILAN HER TÜRLÜ MALZEME, ARAÇ VE GEREÇLERDİr. - SU KURU KİMYEVİTOZ (KKT) CO2 KÖPÜK, DİĞER SÖNDÜRÜCÜ GAZLAR, ARAZÖZ, YANGIN HiDRANTLARI, YANGIN SÖNDÜRME