TASARIM NEDİR? Tasarım, anlamlı sıralama için bilinçli şekilde harcanan çabadır. Herhangi bir öğretim materyalinde kullanılan her türlü yazı, resim, grafik, hareket ve renk öğrenme üzerinde etkilidir.

ÖĞRETİM MATERYALİ GELİŞTİRİRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?

ÖĞRETİM MATERYALİ GELİŞTİRİRKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR Doğru tasarlanmış öğretim materyali öğrenmeye yön verici, kolaylaştırıcı, araştırmaya yönlendirici, öğrenme süresini kısaltıcı olmalıdır. Öğrencilerde estetik duygusunu geliştirmelidir.

ÖĞRETİM MATERYALİ GELİŞTİRİRKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR Materyalde kullanılan her türlü unsur ne çok büyük, ne de çok küçük olmamalıdır. Bir bütünlük içinde olmalı, ne bir şey eklenebilmeli, ne de çıkartılabilmelidir. Nesnelerin yerleşiminden renklere kadar en küçük ayrıntı dikkate alınarak hazırlanmalıdır.

GÖRSEL TASARIM İLKELERİ NELERDİR? 1. Görsel tasarımda YAPISAL / BİÇİMSEL elemanların kullanım ilkeleri önemlidir. Bunlar: BOŞLUK, ÇİZGİ, ŞEKİL/FORM, DOKU, RENK

GÖRSEL TASARIM İLKELERİ NELERDİR? 2. Görsel tasarımda YERLEŞİM elemanlarının kullanım ilkeleri de önemlidir. Bunlar: ORAN-ÖLÇEK, DENGE, BÜTÜNLÜK, RİTİM, VURGU, AHENK

Yapısal/Biçimsel Elemanların Kullanım İlkeleri: Boşluk Görsel bir materyalde ilk olarak görülenler boşluk ve dokulardır. Boşluklar belirlenmiş bir çerçeve içinde kullanım alanı dışında kalan yerlerdir.

Yapısal/Biçimsel Elemanların Kullanım İlkeleri: Boşluk Araştırmalar sabit bir resim üzerinde gözün en fazla algıladığı bölümün %41 ile sol üst köşe(Vurgulamak istediğimiz yazı , resim gibi unsurları sol üst köşeye),

Yapısal/Biçimsel Elemanların Kullanım İlkeleri: Boşluk Gözün en az algıladığı bölümün %14 ile sağ alt köşe (Ayrıntıları, detayları da sağ alt köşeye yerleştirmeliyiz.) olduğunu göstermiştir.

Gözler soldan sağa doğru tarama yapar %41 %20 %25 %14

Çizgi Çizgi, doğru ,dairesel veya bunların karışımı şeklindedir. Algılama üzerinde etkilidir. Hareketi ve yönü belirleyici etki yaratırlar. Yatay çizgiler objelerin genişliğini, Dikey çizgiler objelerin yüksekliğini,

Çizgi Eğik çizgiler ise dengesizlik etkisi yaratırlar. Arka planda yatay çizgilerin kullanıldığı bir çizimin ön planına dikey çizgiler yerleştirilirse dikkat çeker. Fotoğraf, grafik, şekil vb. unsurların yerleşiminde bu özelliklerden yararlanmak gerekir.

Kontrast/ Zıtlık Görsel bir materyalde çevresindekilerle zıtlık oluşturan bir tasarım elemanı dikkat çeker. Konunun can alıcı bölümünü zıtlık yaratarak vermeliyiz.

Şekil- form Şekil: Bir yüzey üzerinde yaratılan iki boyutlu biçimlerdir. Form:Bu biçimlerin birbirine göre yerleşimidir. Öğretim materyallerinin etkili olabilmesi için gözün bir şekilden diğerine rahatlıkla kayabilmesi gereklidir. Şekiller arasında büyük boşluk bırakılırsa göz zorluk çekeceğinden görsel etki azalır.

Doku: Malzemelerin özelliğine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Düz, pürüzlü, mat, parlak, saydam ve renkli malzemeler olabilir. Örneğin asetat, renkli karton ve kağıtları verebiliriz.

Renk Materyalde anahtar rol oynar. Doğal renkler görüntünün gerçekliğini arttırır. Benzerlik ve farklılıkların ortaya konmasını sağlar. Önemli noktalar ve bilgiler üzerine dikkati toplar. Coşku, durgunluk,tek düzelik ve canlılık gibi duyguların algılanmasını sağlar. Psikoloji üzerinde etkilidir.

MATERYAL ÜZERİNDE RENKLERİN KULLANIMI En kısa dalga boyu mor, En uzun dalga boyu kırmızı renktir. Diğer renklerin dalga boyu bu iki renk arasında değişkenlik gösterir. Göz en fazla kırmızı, en az mor rengi algılar.

MATERYAL ÜZERİNDE RENKLERİN KULLANIMI Görsel materyaller veya şekiller KIRMIZI, TURUNCU gibi SICAK renklerle gösterilmelidir. GÖKYÜZÜ ve DENİZ renkleri soğuktur. Dikkat çekmeseler de RAHATLATIP DİNLENDİREN etki yaratırlar. Derinlik etkisi için arka plan rengi olarak kullanılmalıdır .

RENKLERİN CİNSİYETE ETKİSİ Renkler, cinsiyetler üzerinde de farklılık gösterir. Erkekler üzerinde mavi, yeşil, bordo ve canlı tonların, Bayanlar üzerinde pembe, sarı, mavi ve pastel tonların kullanılması etkili olur.

Renkler ve Etnik Özellikler Örneğin Bozkır bölgesinde yaşayanlarda yeşil ve mavi gibi renkler, ormanlık bölgelerde yaşayanlarda sıcak renkler etkilidir. Futbol takımlarının renkleri istenilmeyen etki yaratacağından bir arada kullanılmamalıdır. Renklerle nesneler olduğundan daha büyük veya daha küçük görülebilir. Dikkat çekici renk daha büyük, kontrast yaratıldığında ise daha küçük görülür.

Ön plandaki renklerin arka plan ile zıtlık oluşturması gerekir. Aynı materyal üzerinde üçten fazla renk kullanılmamalıdır.Kullanılırsa gözün renk seçimini zorlaştırır, algılamayı etkiler. Sıradanlıktan kaçınılmalıdır. Bir ünitede farklı konulara geçişte veya bölümlerin anlaşılmasında renk değişikliği algılamaya yardımcı olur.

MATERYAL TASARIMINDA HARFLER Dekoratif amaçlı süslü yazı yerine düz yazı biçimleri daha kolay algılanır. Küçük harflerle yazılan yazılar kolay okunur. ÜÇ KELİMEYİ GEÇMEYEN kısa başlık yazılarında BÜYÜK HARF kullanılabilir.

MATERYAL TASARIMINDA HARFLER Harflerin rengi arka plan ile zıtlık oluşturmalı hatta altı çizilerek vurgulanabilmelidir. Büyüklüğü de okunabilirliği için önemlidir.

MATERYAL TASARIMINDA HARFLER Genel kural Her bir 3,5 metrelik görüş mesafesi için harflerin yüksekliği görüntüde 3,7 cm artmalıdır. Harflerin arası, göz kararı ile, sıkışık görülmeyecek şekilde kullanılmalı,

MATERYAL TASARIMINDA HARFLER Düz harflerin aralığı (I, H, M)daha fazla, Yuvarlak harflerinki(C, G, O) daha az olmalıdır. Satırlar da aynı şekilde ayarlanmalı.

MATERYAL TASARIMINDA HARFLER Çok yakın satırlar bulanıklık, Çok uzak satırlar kopukluk yaratır. Satır araları küçük harf yüksekliğinin yarısı kadar alınabilir

YERLEŞİM ELEMANLARININ KULLANIM İLKELERİ Oran-Ölçek Nesnelerin büyüklüğünün doğru algılanması için tanıdık bir başka obje ile ölçeklendirilmesi gerekir. Özellikle slayt çekimlerindeki dağ, göl, vadi gibi şekillerin büyüklüğü bilinen ağaç, araba, insan gibi objelerle birlikte materyale yerleştirilmesi gerekir.

YERLEŞİM ELEMANLARININ KULLANIM İLKELERİ Denge Objenin göz tarafından algılanan ağırlığıdır. Materyal üzerinde denge, yatay ve dikey eksenin her iki tarafına objeler eşit dağıtılarak oluşturulur.

Bütünlük Her görsel unsur bir ileti iletmek için yerleştirilmelidir. Yararı olmayan hiçbir yazı, şekil, resim vb. unsur bulunmamalıdır. Şekillerin çok kalabalık olması istenen etkiyi engeller. Algılamayı zorlaştırır.

RİTİM Gözün bir nesneden diğerine rahatlıkla kayabilmesidir. Birbirinden kopuk yerleşmemelidir. Birleştirilmiş tasarım elamanları arasında bağlantı zor kurulur. Algılama istenen şekilde olmaz.

VURGU Öğretim materyalinin can alıcı noktasıdır. Dikkat çekilecek nokta en ilgi çekici nokta olarak tasarlanıp en önemli unsurlar oraya yerleştirilebilir.

AHENK Kompozisyonun bütünü ile bağlantılıdır. Parçalar bir araya gelince ortaya çıkan bütünlük duygusudur. Bütünü oluşturan parçaların birbirine olan ilişkisiyle ortaya çıkan uyumdur. Öğretim materyalleri iyi tasarlandığı ve istenen şekilde kullanıldığında öğrenmeyi yönlendirici , kolaylaştırıcı etki yaratırlar.

RENK UYUMU Sarı zeminde siyah Beyaz zeminde siyah, yeşil, mavi, kırmızı Mavi zeminde beyaz Siyah zeminde Sarı renk kullanılmalıdır.