FARMASÖTİK KİMYA I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 FARMASÖTİK KİMYA I Sentez Laboratuvarı Demo II

1. Bazı Temel Kimyasal Reaksiyonlar Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1. Bazı Temel Kimyasal Reaksiyonlar Farmasötik kimya laboratuvarında karşılaşılabilecek temel kimyasal reaksiyonların bir kısmı aşağıda verilmiştir. Bu reaksiyonların çoğunluğu ödevli (fonksiyonel) grup dönüşümü gerçekleştirir, bir kısmı ise C-C bağı oluşturmak için de kullanılabilir: Halojenleme Nitrolama Sülfonlama Diazolama Alkilleme (C-C bağı oluşturabilir) Açilleme (C-C bağı oluşturabilir) Kondensasyon (C-C bağı oluşturabilir) Hidrojenleme Oksitleme Nötralizasyon Esterleştirme Hidroliz

1.1. Halojenleme Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1. Halojenleme Reaksiyonları 1.1.1. Alifatik Halojenli Bileşiklerin Eldesi  Başka ilkel maddelerden eldeleri (örn. alkenlere katılma reaksiyonları ile) mümkün olmakla beraber, genel olarak alifatik alkollerin (benzil alkol dahil) çeşitli ajanlar ile reaksiyona sokulmalarıyla elde edilebilirler. i. Alkollerden Hareketle Halojenür Asitleri ile Eldeleri: -X = -Cl, -Br, -I  Benzil alkol bu reaksiyonu verir ancak fenoller vermez.

1.1.1. Alifatik Halojenli Bileşiklerin Eldesi (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1.1. Alifatik Halojenli Bileşiklerin Eldesi (devamı) ii. Alkollerden Hareketle Fosfor Trihalojenürlerle veya Fosfor Pentaklorür ile Elde Edilmeleri: iii. Alkollerden Hareketle Tiyonil Klorür ile Elde Edilmeleri:

1.1.2. Aromatik Halojenli Bileşiklerin Eldesi Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1.2. Aromatik Halojenli Bileşiklerin Eldesi Aromatik halojenli bileşikler bir çeşit elektrofilik aromatik yerdeğiştirme reaksiyonu olan elektrofilik halojenleme ile elde edilirler. Fenoller gibi bazı reaktif aromatik sistemler dışında bu tür reaksiyonların gerçekleşmesi için katalizörlere ya da özel reaktiflere ihtiyaç vardır. Klorlama ve bromlamada alüminyum klorür (AlCl3), ferri klorür (FeCl3) veya ferri bromür (FeBr3) gibi Lewis asitleri katalizör olarak kullanılırlar. Lewis asidinin görevi, klor (brom) molekülünden elektronları çekmek suretiyle, klorun elektrofilik özelliğini arttırmaktır. İyotlama ve florlama için başka yöntemler kullanılır

1.1.2.1. Aromatik Bileşiklerin Klorlanması Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1.2.1. Aromatik Bileşiklerin Klorlanması  Klor gazı ya da bir klor amidden HCl ile in situ (reaksiyon ortamında) oluşturulan klor kullanılır.  Örnek bir klorlama reaksiyonu (Alternatif katalizör olarak AlCl3 kullanılabilir):  Reaksiyon mekanizması:

1.1.2.1. Aromatik Bileşiklerin Klorlanması (Devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1.2.1. Aromatik Bileşiklerin Klorlanması (Devamı)  Reaksiyon mekanizması (Arenyum katyonunun rezonans stabilizasyonu):  Reaksiyon mekanizması (Nihai ürünün eldesi):

1.1.2.2. Aromatik Bileşiklerin Bromlanması Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1.2.2. Aromatik Bileşiklerin Bromlanması  in situ (reaksiyon ortamında) Br2 eldesi  Örnek bir bromlama reaksiyonu :  Reaksiyon mekanizması:

1.1.2.3. Aromatik Bileşiklerin İyotlanması Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1.2.3. Aromatik Bileşiklerin İyotlanması  I2/HNO3 ve I2/NaHCO3 gibi ajanlarla reaksiyona sokularak elde edilirler. Sadece I2 kullanıldığında reaksiyonun geri dönüşümünü önlemek için oluşan HI ortamdan NaHCO3 gibi bir baz kullanılarak uzaklaştırılmalıdır.  Örnek bir iyotlama reaksiyonu :  Reaksiyon mekanizması:

1.1.2.3. Aromatik Bileşiklerin Florlanması Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.1.2.3. Aromatik Bileşiklerin Florlanması  Flor halojenlemede kullanılamayacak kadar aktif bir madde olduğundan aromatik florlama aromatik diazonyum tuzları üzerinden yapılır. Bu reaksiyona Schiemann (veya Balz-Schiemann) reaksiyonu denir. Örnek bir florlama reaksiyonu :

1.2. Aromatik Nitrolama Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.2. Aromatik Nitrolama Reaksiyonları  Aromatik bileşiklerin nitrolanması da elektrofilik aromatik yerdeğiştirme reaksiyon mekanizması ile gerçekleşir. Buradaki elektrofil nitronyum iyonudur (NO2+). Bu amaçla, sübstratın (yani reaksiyona giren maddenin) reaktivitesine bağlı olarak çeşitli nitrolama ajanları kullanılabilir. Nitrolama Ajanı Sübstrat Reaktivitesi d.HNO3 (% 65) + gl. CH3COOH (% 99) Kolay nitrolananlar d.HNO3 (% 65) Orta kolaylıkta nitrolananlar tüten HNO3 (% 96) Güç nitrolananlar d. HNO3 (% 65) + d. H2SO4 (% 98) tüten HNO3 + d. H2SO4 (sülfonitrik karışımı) Çok güç nitrolananlar  Örnek bir nitrolama reaksiyonu :

1.2. Aromatik Nitrolama Reaksiyonları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.2. Aromatik Nitrolama Reaksiyonları (devamı)  Nitrolama reaksiyonu mekanizması: Bazı önemli noktalar: Yapılarda oksitlenebilen grup varsa verim düşer Nitrolama reaksiyonları genelde düşük sıcaklıkta yapılır Yüksek sıcaklıkta HNO3’ün oksidan etkisi ile verim düşer

1.3. Aromatik Sülfonlama Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.3. Aromatik Sülfonlama Reaksiyonları  Aromatik bileşiklerin sülfonlanması da elektrofilik aromatik yerdeğiştirme reaksiyon mekanizması ile gerçekleşir. Genelde derişik veya tüten sülfürik asit kullanılır ve bu reaksiyonlardaki elektrofil kükürt trioksit (SO3) veya protonlanmış kükürt trioksittir (+SO3H). Sübstratın reaktivitesine bağlı olarak çeşitli sülfonlama ajanları kullanılabilir. Sülfonlama ajanları: d. H2SO4 (% 98) H2SO4 (SO3) oleum (%7-8 SO3) SO3 (Kükürt trioksit) ClSO3H (Klorosülfonik asit) NH2SO3H (Amidosülfonik asit)

1.3. Aromatik Sülfonlama Reaksiyonları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.3. Aromatik Sülfonlama Reaksiyonları (devamı)  Sülfürik asitten kükürt trioksit oluşumu:  Benzen halkasının sülfonlanması :

1.3. Aromatik Sülfonlama Reaksiyonları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.3. Aromatik Sülfonlama Reaksiyonları (devamı)  Kükürt trioksit ile benzen halkasının sülfonlanması mekanizması  Protonlanmış kükürt trioksit ile benzen halkasının sülfonlanması mekanizması

1.4. Aromatik Halkalarda Bulunan Sübstitüentlerin Etkileri Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.4. Aromatik Halkalarda Bulunan Sübstitüentlerin Etkileri  Elektrofilik aromatik yerdeğiştirme reaksiyonunlarında benzen halkalarına bağlı fonksiyonel gruplar varsa, o gruplar halkanın reaktivitesine ve çıkan ürünün cinsine etki ederler. Bu açıdan gruplar ikiye ayrılır. 1.4.1. Elektron Verici Gruplar (1. Cins Sübstitüentler) Halkaya elektron verirler Halkayı aktive ederler. Giren grubu orto veya para pozisyonlarına yönlendirirler.  Elektrofilik sübstitüsyonları kolaydır. -OH (hidroksil) -CH3 (alkil) -NH2 (amin) -CH2COOH -NHCOR (amit) -X (Cl, Br, I, F) (Kendileri elektronegatif) -SH (tiyol) -C6H5 (fenil)

1.4.2. Elektron Çekici Gruplar (2. Cins Sübstitüentler) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.4.2. Elektron Çekici Gruplar (2. Cins Sübstitüentler) Halkadan elektron çekerler Giren grubu meta pozisyonuna yönlendirirler.  Elektrofilik sübstitüsyonları güçleştirirler. -N+R3 (Katerner amin) -CONH2 (Amit) -COOH (Karboksilik asit) -COR (Keton) -NO2 (Nitro) -COH (Aldehit) -COOR (Karboksilik asit esteri) -CN (Nitril) -SO3H (Sülfonik asit)

1.5. Asetilleme Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.5. Asetilleme Reaksiyonları  Asetilleme reaksiyonlarında kullanılabilecek ajanlar aşağıda belirtilmiştir: Ajan Yapısı Asetik Asit CH3COOH Asetik Anhidrit (CH3CO)2O Asetil Klorür CH3COCl Keten CH2=C=O

1.5.1. Çeşitli Asetilleme Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.5.1. Çeşitli Asetilleme Reaksiyonları  Anilin türevlerinin N-asetillenmesi:  Mekanizması:

1.5.1. Çeşitli Asetilleme Reaksiyonları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.5.1. Çeşitli Asetilleme Reaksiyonları (devamı)  Benzenin Friedel-Crafts Açillenmesi (Asetillenmesi):  Mekanizması:

1.6. Aromatik Diazo Tuzları ve Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6. Aromatik Diazo Tuzları ve Reaksiyonları 1.6.1. Aromatik Diazo Tuzlarının Oluşturulması Aromatik halkalarda bulunan primer aminler nitröz asit ile diazonyum tuzları oluştururlar. Standart diazolama koşulları 0-5oC sıcaklıkta sulu ortamda NaNO2 (sodyum nitrit) ve HCl (hidroklorik asit) kullanımıdır. Bu şartlar altında asıl reaktif olan HNO2 (nitröz asit) oluşur ve stabildir. Standart reaksiyon:

1.6.1. Aromatik Diazo Tuzlarının Oluşturulması (Devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.1. Aromatik Diazo Tuzlarının Oluşturulması (Devamı)  Önemli Noktalar: Yavaş yürüyen bir reaksiyondur. Oluşan nitröz asidin bozulmasını engellemek amacıyla soğuk ortamda çalışılır. 3 mol ekivalan HCl kullanılır. Anilin örneğini kullanırsak: 1 mol aminle tuz oluşturur. 1 mol NaNO2’den HNO2 oluşturur. Geriye kalan 1 mol ekivalan diazoaminobenzen oluşumunu engeller. (Diazoaminobenzen reaksiyon esnasında istenmeyen üründür.)

1.6.1. Aromatik Diazo Tuzlarının Oluşturulması (Devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.1. Aromatik Diazo Tuzlarının Oluşturulması (Devamı)  Reaksiyon Mekanizması: Diazolama reaksiyonlarında etkin tür nitrozonyum iyonudur (NO+):

1.6.1. Aromatik Diazo Tuzlarının Oluşturulması (Devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.1. Aromatik Diazo Tuzlarının Oluşturulması (Devamı)  Nitröz Asitin (HNO2) Tespiti İçin Basit Kimyasal Testler: KI + nişastalı kağıt ile nitröz asit testi (I2, nişastalı kağıtta mor renk verir): -Naftol ile nitröz asit testi (oluşan fenilazo--naftol parlak kırmızı/turuncu bir çökelti olarak ayrılır):

1.6.2. Aromatik Diazo Tuzlarının Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.2. Aromatik Diazo Tuzlarının Reaksiyonları 1.6.2.1. Sandmeyer Reaksiyonu  Sandmeyer reaksiyonu aromatik diazonyum tuzlarından çeşitli sübstitüentli aromatik bileşiklerin eldesine yarayan bir reaksiyondur. Çoğu durumda Cu+ katalizörlüğünde gerçekleşir.

1.6.2.3. Aromatik Diazonyun Tuzlarından Fenol Eldesi Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.2.2. Schiemann Reaksiyonu  Schiemann Reaksiyonu (veya Balz-Schiemann reaksiyonu) aromatik diazonyum tetrafloroborat tuzlarının ısıtılması ile aromatik florlu bileşikler vermesidir. Bu reaksiyon Sandmeyer reaksiyonunun özel bir hali olarak düşünülebilir. 1.6.2.3. Aromatik Diazonyun Tuzlarından Fenol Eldesi  Aromatik diazonyum tuzları su içinde ısıtılınca fenol oluştururlar.

1.6.2.4. Aromatik Diazonyum Tuzlarının Kenetlenme Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.2.4. Aromatik Diazonyum Tuzlarının Kenetlenme Reaksiyonları Diazonyum tuzları aromatik amin veya fenollerle kenetlenme reaksiyonu verir. Diazonyum tuzlarının aromatik amin veya fenollerle kenetlenmesinden renkli AZO BOYAR MADDELER elde edilir. Fenoller alkali veya nötr ortamda orto veya para konumundan kenetlenir. Aromatik aminler hafif asit ortamda orto veya para konumundan kenetlenir. Her iki sübstratla oluşan üründeki rengi kromofor gruplar verir. Kromofor gruplarının renk verebilmesi için uzun bir -sisteminin parçası olması gerekmektedir.

1.6.2.4. Aromatik Diazonyum Tuzlarının Kenetlenme Reaksiyonları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.2.4. Aromatik Diazonyum Tuzlarının Kenetlenme Reaksiyonları Fenollerle diazo kenetlenme reaksiyonu:  Mekanizması:

1.6.2.4.1. Kromofor ve Okzokrom Gruplar Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.2.4.1. Kromofor ve Okzokrom Gruplar i. Kromofor Gruplar: Moleküllerin içinde bulunan ve görünür bölgede ışık absorbsiyonunu sağlayan gruplara verilen isimdir. Kromofor gruplarında mutlaka  bağları bulunur. Grup Yapısı Azoksi Etilen Karbonil Diazo İmin Tiyokarbonil Nitrozo Nitro

1.6.2.4.1. Kromofor ve Okzokrom Gruplar Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 1.6.2.4.1. Kromofor ve Okzokrom Gruplar ii. Okzokrom Gruplar: Kromofor grupları içeren moleküllerin daha fazla ışık absorblamasını veya farklı dalga boyunda ışık absorblamasını sağlayan gruplardır. Tek başlarına kromofor olarak görev yapmazlar. Okzokrom Grup Yapısı Karboksilik Asit -COOH Sülfonik Asit -SO3H Amin -NH2 Hidroksil -OH

2. Solüsyon Hazırlama Soruları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 2. Solüsyon Hazırlama Soruları Problem 1: %96’lık (hacmen, v/v) alkolden 25 ml %10’luk (hacmen, v/v) alkol solüsyonu hazırlayınız. Çözüm: Derişik stok solüsyonun konsantrasyonu %96 (Ci), kullanmamız gereken hacim bilinmiyor (Vi). Son konsantrasyon %10 (Cs) ve son hacim 25 ml (Vs). Dolayısı ile: Ci x Vi = Cs x Vs 96 x Vi = 10 x 25 ml Vi = ~2.6 ml  %96'lık (v/v) etanol solüsyonundan 2.6 ml alınır ve hacmi suyla 25 ml'e tamamlanır ve böylelikle % 10’luk (v/v) etanol solüsyonu elde edilmiş olur.

3. Reaksiyon Verim Hesapları Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 3. Reaksiyon Verim Hesapları  Senaryo I:  

3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı)  Soru: 1.00 g asetofenon ile 0.60 g fenilmagnezyum bromür’ün reaksiyonu neticesinde 0.55 g 1,1-difenilmetanol elde edilmiştir. Bu reaksiyonun % verimini hesaplayınız. (MAaseto.= 120.15 g/mol, MAfenil.= 181.31 g/mol, MAdifenil.= 198.26 g/mol)   Sınırlayıcı madde

3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı)      

3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı)  Senaryo II:  

3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı)  Soru: 1.00 g metil benzoat ile 1.80 g fenilmagnezyum bromür’ün reaksiyonu neticesinde 1.10 g trifenilmetanol elde edilmiştir. Bu reaksiyonun % verimini hesaplayınız. (MAmetilbenz.= 136.15 g/mol, MAfenil.= 181.31 g/mol, MAtrifenil.= 260.33 g/mol)   Sınırlayıcı madde

3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı) Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 3. Reaksiyon Verim Hesapları (devamı)      

4. Deney Raporlarının Yazılışı Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 4. Deney Raporlarının Yazılışı  Prosedür: Cıva Benzoat (1/2) Deneyin Yapılışı: 2.5 g buzlu (glasiyal) asetik asit 25 ml su ile seyreltilir. Bu solüsyonun içinde 2.5 g sarı HgO soğukta çalkalanarak çözülür. Ayrı bir kabın içinde 3.5 g sodyum benzoat 25 ml suda çözülür. Sodyum benzoat çözeltisi HgO çözeltisine yavasça dökülür. Oluşan çökelti nuçeyle süzülür ve asit kalmayıncaya kadar soğuk su ile yıkanır. Önemli noktalar: Erlende çalışılır. HgO zor çözünür, uzun süre çalkalamak gerekiyor. Çökeltinin üstünden 1-2 kere su geçirmek gerekiyor.

4.1. Rapor Örneği Cıva Benzoat (1/2) Reaksiyon Denklemi: Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 4.1. Rapor Örneği (Rapor başlığı küçültme/büyütme sabiti ile verilir) Cıva Benzoat (1/2) Reaksiyon Denklemi: (Reaksiyon denklemi tam ve dengelenmiş olarak verilir) Kullanılan Maddeler: Madde Miktarı Sarı civa oksit 2.5 g / 2 = 1.25 g Asetik asit Sodyum benzoat 3.5 g / 2 = 1.75 g (Prosedürdeki madde miktarları küçültme/büyütme sabiti ile çarpılarak verilir)

4.1. Rapor Örneği (devamı) Mol Hesabı: Madde Miktarı MA n Ekivalan Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 4.1. Rapor Örneği (devamı) Ekivalan: Reaksiyona giren maddeler hangi oranda giriyor? Mol Hesabı: Madde Miktarı MA n Ekivalan Sarı civa oksit 1.25 g 216.59 g/mol 0.0058 mol 1 Asetik asit 60.05 g/mol 0.0208 mol 2 Sodyum benzoat 1.75 g 144.10 g/mol 0.0121 mol Sınırlayıcı Madde Teorik Verim Hesabı:     % Verim Hesabı: (Bu örnek için deney sonunda 1.80 g ürün elde edildiğini farzedelim)   (Eğer deney günlerinizin sonunda ürünleriniz kurumamışsa % verim yerine ‘’Ürün ıslak teslim edilmiştir’’ diye bir not yazınız.)

4.1. Rapor Örneği (devamı) 4.2. Önemli Noktalar Gözlemler: Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 4.1. Rapor Örneği (devamı) Gözlemler: (Bu kısımına belli başlı gözlemlerinizi yazınız. Oluşan ürünün rengi, deney esnasında gözlenen olağandışı olaylar, reaksiyon veriminizi düşürebilecek etkenler örnek olarak verilebilir.) 4.2. Önemli Noktalar İlk deneye gelmeden önce her iki deneyin prosedürlerinin okunması ve her iki deneyin raporlarının (‘’% Verim’’ ve ‘’Gözlemler’’ kısımları hariç) hazırlanması zorunludur. Prosedürlerde miktarı ağırlık cinsinden (‘’g’’) verilen saf sıvı maddelerin yoğunluklarını kullanarak hacimlerini (‘’ml’’) hesaplayınız. Konsantre hidroklorik asit, %65’lik nitrik asit gibi sıvı maddeler saf değil, birer çözeltidir. Bu çözeltilerin yoğunluğunu ve konsantrasyonlarını biliniz.

5. Olası Kazalarda İlk Yardım Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 5. Olası Kazalarda İlk Yardım Size bildirilecek güvenlik önlemlerine uyunuz. Laboratuvarda önlük giyilmesi ve önünün kapalı olması zorunludur. Laboratuvar gözlüğü ve diğer güvenlik ekipmanlarının (örn. eldiven) kullanılması önemle tavsiye olunur. LABORATUVARDA LENS KULLANMAK YASAKTIR. Laboratuvarda bir kaza olması durumunda derhal öğretim görevlilerine bildiriniz. 5.1. Yanıklar  Alev ve Sıcak Materyal Yanıkları: Hafif yanıklarda bir yanık jeli sürülür. Geniş yanıklarda deride kızarma ve kabartı olmuşsa o bölgeye % 1’lik sodyum bikarbonat çözeltisi sürülür.  Deride Asit Yanıkları: Deri derhal bol miktarda su, sonra doymuş sodyum bikarbonat çözeltisi ile ve sonra tekrar su ile yıkanır.  Deride Alkali Yanıkları: Deri derhal bol miktarda su, sonra % 1’lik asetik asit çözeltisi ve nihayet su ile yıkanır.

5.1. Yanıklar (devamı) 5.2. Zehirlenmeler Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 5.1. Yanıklar (devamı)  Deride Organik Madde Yanıkları: Deri önce bol miktarda saf alkol ile, sonra sabun ve sıcak su ile yıkanır.  Göze Asit Kaçması: Göz önce bol su ile, ardından %1’lik sodyum bikarbonat çözeltisi ile yıkanır.  Göze Alkali Kaçması: Göz önce su ve sonra %1’lik borik asit çözeltisi ile yıkanır. 5.2. Zehirlenmeler Zehirlenme olması durumunda laboratuvar sorumlusu ile iletişime geçip zehirin türü belirtilmeli ve acil tıbbi yardım için bir sağlık kuruluşuna gidilmelidir.

6. Laboratuvara Gelirken Getirilecek Malzemeler: Farmasötik Kimya I Sentez Laboratuvarı Demo II Güz 2016-2017 6. Laboratuvara Gelirken Getirilecek Malzemeler: Organik Sentez Pratikleri Kitabı Spatül Makas 6 Adet çizgisiz beyaz dosya kağıdı 5-6 tane pelür kağıdı Fırça Deterjan Laboratuvar önlüğü Lateks eldiven Laboratuvar gözlüğü Kağıt mendil Saç Lastiği