SIVI-ELEKTROLİT DENGESİ BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ ZONGULDAK SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ CERRAHİ HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ ANABİLİM DALI
ELEKTROLİT ELEKTROLiT: Su gibi bir çözücüde iyon adi verilen farkli elektrik yüklü partiküllere ayrilan atomlardan olusan bir madde yada bilesik olarak tanimlanir. Elektrolitler suda eridikleri zaman anyon ( eksi elektrik yüklü ) ve katyon ( artı elektrik yüklü ) parçalara ayrılırlar. Bunlara iyon denir.
Elektrolitlerin görevleri ; Vücut sivilarinin ozmolaritesini saglar Sinir-Adale uyarilabilirligi ( Nöromüsküler irritabiliteyi ) saglarlar Hidrojen iyonu dengesini düzenler Vücut sivilarinin sivi bölmeleri arasinda dagilimini saglar
ELEKTROLİT Beden sivilarinda yer alan başlıca katyonlar Sodyum ( Na+), Potasyum (K+), Kasiyum (Ca++) Magnezyum ( Mg++) Başlıca anyonlar ise Klor (Cl-), Bikarbonat (HCO3-) , Fosfat ( PO4 -) Sülfat ( SO4 --) .
SUYUN GÖREVLERi Hücre metabolizmasi için ortam hazirlar Maddelerin hücre içine ve disina tasinmasini saglar Hücre fonksiyonlari için gerekli kati maddelere çözücü görevi yapar Vücut isisini düzenler Vücut sivilarinin fiziksel ve kimyasal devamliligini saglar Besinleri moleküllerine ayirir ( Hidroliz ) ve böylece sindirime yardim eder Kan volümünü saglar Vücuttan artik maddelerin atilabilmesi için gerekli ortami saglar
__ VÜCUT SIVI BÖLMELERi __ Hücre içi ( intraellüler ) sivi : Total beden sivisinin %70’ini olusturur. Hücre disi ( ekstrasellüler ) sivi : Total beden sivisinin %30’unu olusturur. Hücreler arasi ( interstisyel ) sivi : Hücrelerin ve damarlarin disinda yer alir. Hücreleri çevreleyen sividir. Lenf sivisida bu bölüme dahildir. Beden sivisinin %24’ünü olusturur. Plazma ( intravasküler ) sivi : Damarlarin içinde yer alan , kanin sivi kismidir. Total beden sivisinin %6’sini olusturur. Transelüler sivi : Bir epitel zar araciligi ile diger vücut kisim-larindan ayrilmis olan sivilardir. Gastrointestinal sistem , mesane , endokrin bezler , plevra , periton ve santral sinir sistemi içindeki siviyi kapsar.
ERİŞKİNDE GÜNLÜK SIVI ALIMI VE KAYBI ALINAN KAYBEDİLEN SIVI İÇECEKLER 1200 ML İDRARLA 1500 ML. BESİNLERDEKİ GİZLİ SU 1000 SOLUNUMLA 400 METABOLİZMA SONUCU OLUŞAN SU 300 TERLE 500 DIŞKIYLA 100 TOPLAM 2500 ML
KOLAYLAŞTIRILMIŞ DİFÜZYON AKTİF TRANSPORT OZMOZ HÜCRE İÇİ VE HÜCRE DIŞI SIVI BÖLMELERİ ARASINDA SIVI- ELEKTROLİT GEÇİŞİ BASİT DİFÜZYON KOLAYLAŞTIRILMIŞ DİFÜZYON AKTİF TRANSPORT OZMOZ
OZMOLARİTE Ozmolarite : 1 litre suda çözünmüs toplam partikül sayısıdır. Beden sıvılarındaki partiküller elektrolitler ve kolloidlerdir. Ozmolaritesi hücre içi sıvı ozmolaritesine eşit olan sıvılara ‘izotonik’ , Ozmolaritesi hücre içi sıvı ozmolaritesinden yüksek olan sıvılara ‘hipertonik’ , Ozmolaritesi hücre içi sıvı ozmolaritesinden az olan sıvılara ‘hipotonik’ sıvılar denilmektedir.
Ozmoz Degisik ozmolaritesi olan iki sıvı bölmesi yarı geçirgen bir zarla ayrılırsa su ozmolaritenin fazla olduğu tarafa geçer. Buna ozmoz denir OZMOTiK BASINÇ Ozmoza karşı gelmek için gereken basınç miktarı olup mm Hg ile ifade edilir.
OZMOZ I II ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ SU ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ SU ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶ ¶¶ ¶ ¶ yarı geçirgen zar Osmotik basınç II > I
OZMOLARİTE ÖLÇÜMÜ Ozmol Ozmotik basıncın standart birimidir. Plazma ozmolaritesini anlamak için labaratuvarda serum sodyum düzeyine bakılmaktadır.
BASİT DİFÜZYON MOLEKÜLLERİN HÜCRE ZARINDAN KOLAYCA GEÇEBİLMELERİ; HÜCRE ZARININ LİPİD KISMINDA KOLAYCA ÇÖZÜNEBİLMELERİNE, HÜCRE ZARININ PORLARINDAN GEÇEBİLECEK KADAR KÜÇÜK OLMALARINA BAĞLIDIR.
Kolaylaştırılmış Difüzyon : Bazı maddeler hücre zarını taşıyıcı bir maddeye bağlanarak geçer buna kolaylastırılmış difüzyon denir. Örneğin ; Glikoz Aktif Transport : İyonların hücre membranından kimyasal ve elektriksel bir güce karşı geçmesidir. Ve enerji gerektiren bir olaydır.
KAPİLLER PERMEABİLİTE PLAZMA OZMOLARİTESİ HİDROSTATİK BASINÇ DAMAR VE HÜCRELER ARASI SIVI BÖLMELERİ ARASINDA SIVI-ELEKTROLİT GEÇİŞİNDE ETKİLİ FAKTÖRLER PLAZMA PROTEİNLERİ KAPİLLER PERMEABİLİTE PLAZMA OZMOLARİTESİ HİDROSTATİK BASINÇ KOLLOİD OZMOTİK BASINÇ FİLTRASYON BASINCI LENFATİK SİSTEM
En Önemli Plazma Proteinleri Hücre protoplazmasında bulunan proteinlere “proteinat” denir. Plazmadaki proteinlere ise “kolloid” denir. En Önemli Plazma Proteinleri 1- Albumin 2- Globulin 3- Fibrinojen Plazma proteinlerinin total degeri %6-8 gr’dir. Bunun %4-5,5 gr’i albumin %2-3 gr’i ise globulindir.
KAN HİDROSTATİK BASINCI Kapillerdeki kan hücrelerinin ve plazmanın basıncıdır. Sıvıyı damar dışına iten kuvvettir. Bu basinç arteriollerde 32mm Hg , venüllerde 12 mm Hg’dir.
KOLLOİD OZMOTİK BASINÇ Plazma proteinlerinin ozmotik basıncıdır. Buda 22 mm Hg’dir. Sıvıyı damar içinde tutmaya çalışan kuvvettir.
FİLTRASYON BASINCI Hidrostatik basınçla ozmotik basınç arasındaki farktır. Filtrasyon basıncı Arteriolde 32-22=+10 mm Hg Venülde 12-20= -10 mm Hg’dir.
LENFATİK SİSTEM Bu sistemin görevi hücreler arası bölmedeki fazla miktardaki sıvının ve kapillerden bu bölgeye kaçan çok az miktardaki proteinin tekrar dolaşıma katılmasını sağlamaktadır.
ÖDEM NEDENLERİ Kapiller permeabilitenin artması Hidrostatik basıncın artması Plazma proteinlerinin azalması Lenfatik drenajin sağlanması
SIVI- ELEKTROLİT DENGESİNİ DÜZENLEYEN HOMEOSTATİK MEKANİZMALAR
ENDOKRİN SİSTEM GASTROİNTESTİNAL SİSTEM RENAL SİSTEM SİNİR SİSTEMİ SOLUNUM SİSTEMİ
ENDOKRİN SİSTEMİ SIVI-ELEKTROLİT DENGESİNİ DÜZENLEYEN HORMONLARLA ETKİ YAPAR. ANTİDİÜRETİK HORMON (ADH) ALDOSTERON TROİD HORMON PARATİROİD HORMON (PTH) KALSİTONİN DİÜRETİK HORMON (DH)
SIVI ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİ
SU-SODYUM DENGESİZLİKLERİ POTASYUM DENGESİZLİKLERİ KALSİYUM DENGESİZLİKLERİ MAGNEZYUM DENGESİZLİKLERİ HİDROJEN İYONU DENGESİZLİKLERİ
SU-SODYUM DENGESİZLİKLERİ OZMOLAR DENGESİZLİKLER HİPEROZMOLAR DENGESİZLİKLER HİPOOZMOLAR DENGESİZLİKLER VOLÜM DENGESİZLİKLERİ HİPERVOLEMİ HİPOVOLEMİ
HİPEROZMOLAR DENGESİZLİKLER SU ALIMININ AZALDIĞI DURUMLAR SU ATIMININ ARTTIĞI DURUMLAR HÜCRE DIŞI SIVI YOĞUNLUĞUNUN ARTTIĞI DURUMLAR
SU ALIMININ AZALDIĞI DURUMLAR YUTMA GÜÇLÜĞÜ SUSAMA HİSSİ KAYBI KOMA SEMİKOMA
SU ATIMININ ARTTIĞI DURUMLAR CİDDİ DİARE DİABETES İNSİPİTUS DİABETİK KETOASİDOZ TRAKEOBRONŞİT AŞIRI TERLEME
HÜCRE DIŞI SIVI YOĞUNLUĞUNUN ARTTIĞI DURUMLAR HİPERTONİK SOLÜSYONLARIN FAZLA VERİLMESİ
HİPEROZMOLAR DENGESİZLİK BELİRTİ VE BULGULAR SUSAMA DERİ TURGORU KAYBI GÖZ KÜRELERİNDE YUMUŞAMA KİLO KAYBI ATEŞ HUZURSUZLUK TANSİYONDA DÜŞME KAN VİSKOZİTESİNDE ARTIŞ YÜKSEK İDRAR DANSİTESİ YÜKSEK HEMOGLOBİN SERUM SODYUM DÜZEYİNDE ARTIŞ (150 mEq /L ) KOMA VE AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ
HİPOOZMOLAR DENGESİZLİKLER VÜCUT SIVILARINDA SU MİKTARININ ARTMASI YADA SODYUM MİKTARININ AZALMASINA BAĞLI ORTAYA ÇIKAR.
HİPOOZMOLAR DENGESİZLİKLERİN ETİYOLOJİSİ SU ALIMININ ARTTIĞI DURUMLAR SU ATIMININ AZALDIĞI DURUMLAR İATROJENİK(TEDAVİNİN GETİRDİĞİ ) SORUNLAR SODYUM KAYBININ FAZLA OLDUĞU DURUMLAR
SU ALIMININ ARTTIĞI DURUMLAR ŞİZOFRENİK HASTALAR ALKOLİZM
SU ATIMININ AZALDIĞI DURUMLAR BÖBREK HASTALIKLARI BEYİN ZEDELENMESİ VE HASTALIKLARI
İATROJENİK (TEDAVİNİN GETİRDİĞİ ) SORUNLAR ADH SALINIMININ FAZLA OLMASI AŞIRI HİPOTONİK SIVI VERİLMESİ MUSLUK SUYU İLE LAVMAN SODYUM KAYBININ FAZLA OLDUĞU DURUMLAR AZ SODYUM KLORÜR ALINMASI DİÜRETİK TEDAVİSİ DÜŞÜK SODYUMLU DİYET SODYUM SU KAYIPLARININ SADECE SU İLE KARŞILANMASI
HİPOOZMOLAR DENGESİZLİK BELİRTİ VE BULGULAR
SUSAMA HİSSİ KAYBI SAĞLIKLI BÖBREKTE POLİÜRİ SAĞLIKSIZ BÖBREKTE OLİGÜRİ MENTAL BOZUKLUK ORYANTASYON BOZUKLUĞU BULANTI KUSMA HALSİZLİK KONVÜLSİYON KOMA DÜŞÜK SERUM SODYUM DÜZEYİ(120 mEq/L)
HİPERVOLEMİ (DOLAŞIM YÜKLENMESİ) SU VE SODYUM ÖNEMLİ MİKTARDA AMA ORANTILI BİÇİMDE ARTMIŞTIR.
HİPERVOLEMİ ETİYOLOJİSİ HÜCRE DIŞI SIVILARDA VOLÜM FAZLALIĞI KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ KARACİĞER HASTALIĞI BEYİN HASARLI HASTALAR KORTİZON TEDAVİSİ ALAN HASTALAR HIZLI İNTRAVENÖZ %09 NaCI UYGULAMASI
HİPERVOLEMİ BELİRTİ VE BULGULAR KİLODA ARTMA GODE BIRAKAN ÖDEM GÖZ KAPAKLARINDA ŞİŞME AKCİĞER ÖDEMİ BATINDA ASİT BİRİKİMİ
HÜCRE DIŞI SIVILARDA SODYUM VE SU KAYBI SONUCU OLUŞUR. HİPOVOLEMİ HÜCRE DIŞI SIVILARDA SODYUM VE SU KAYBI SONUCU OLUŞUR.
HİPOVOLEMİ ETİYOLOJİSİ KANAMA DİARE KUSMA BÖBREK HASTALIKLARI AŞIRI TERLEME YANIK FİSTÜL ABSE ATEŞ ALDOSTERONDA AZALMA PERİTONİT
HİPOVOLEMİ BELİRTİ VE BULGULAR HALSİZLİK BULANTI VE KUSMA DERİ TURGORUNDA AZALMA MÜKÖZ MEMBRANDA KURULUK KİLO KAYBI BOYUN VENLERİNDE DOLGUNLUK DÜŞÜK TANSİYON HEMOTOKRİTTE ARTIŞ
POTASYUM
POTASYUMA İLİŞKİN BİLGİLER HÜCRE İÇİ SIVIDA YER ALIR. ERİŞKİN BİREYİN GÜNLÜK GEREKSİNİMİ 40 mEq/L DİR. % 80-90 İDRARLA ATILIR. HÜCRE BÜTÜNLÜĞÜNÜ BOZAN HER DURUM POTASYUM DENGESİZLİĞİNE NEDEN OLUR SERUM POTASYUM DÜZEYİ 3,5-5,5 mEq/L
POTASYUMUN FONKSİYONLARI HÜCRE BÜYÜMESİNDE ROL OYNAR. SİNİR İMPULSLARININ İLETİMİNDE ROL OYNAR. İSKELET KASI FONKSİYONLARINA YARDIM EDER.
POTASYUM DENGESİZLİKLERİ HİPERKALEMİ HİPOKALEMİ
HİPERKALEMİ ETİYOLOJİSİ Böbrek yetmezliği,postoperatif dönemde yetersiz idrar çıkarma,adrenokortikal yetmezlik Geniş yanıklar,ciddi yaralanmalar Enfeksiyon Asidoz Potasyumlu sıvıların hızlı verilmesi
HİPERKALEMİ BELİRTİ VE BULGULARI KARDİYAK ARREST İNTESTİNAL KOLİK, DİYARE KAS ZAYIFLIĞI, KONUŞMA KASLARI PARALİZİSİ
POTASYUMUN FAZLALIĞI ACİL DURUMDUR KARDİYAK ARREST OLABİLİR POTASYUMUN FAZLALIĞI ACİL DURUMDUR KARDİYAK ARREST OLABİLİR. PLAZMA POTASYUM FAZLALIĞINI ÖNLEMEYE VE FAZLA POTASYUMU AZALTMAYA YÖNELİK UYGULAMALAR DOKU YIKIMI VE ENFEKSİYON KONTROL ALTINA ALARAK POTASYUM FAZLALIĞINI ÖNLE
HİPOKALEMİ
HİPOKALEMİ ETİYOLOJİSİ BÖBREKLER YADA GASTROİNTESTİNAL YOLLA FAZLA POTASYUM ATILIMI (BÖBREK HASTALIKLARI, İSHAL,KUSMA, UYGUN OLMAYAN LAVMAN,GASTRİK YADA İNTESTİNAL SAKŞIN....) POTASYUM EMİLİMİNİ ENGELLEYEN DİÜRETİKLER
HİPOKALEMİ BELİRTİ VE BULGULARI HALSİZLİK, KONUŞMA DEĞİŞİKLİKLERİ, GEVŞEK PARALİZİ, YÜZEYEL SOLUNUM, BAĞIRSAK HAREKETLERİNDE AZALMA,ABDOMİNAL DİSTANSİYON, İŞTAHSIZLIK, PARALİTİK İLEUS
TEDAVİ VE BAKIM POTASYUM KAYBI DİYET,İLAÇYADA İNTRAVENÖZ YOLLA YERİNE KONUR İLAÇ OLARAK ALINAN POTASYUM İSHAL BULANTI KUSMA GASTRİK MUKOZA İRRİTASYONU YAPAR.
KALSİYUM
KALSİYUMA İLİŞKİN BİLGİLER %99 U KEMİKLERDE YER ALIR GÜNLÜK GEREKSİNİM 0,8 gr KALSİYUM MİKTARI PARATHORMON TARAFINDAN DÜZENLENİR İDRAR VE DIŞKI İLE ATILIR NÖROMÜSKÜLER İRRİTABİLİTE KAPİLLER PERMEABİLİTEYİ AZALTIR PIHTILAŞMAYI SAĞLAR.
KALSİYUM DENGESİZLİKLERİ HİPERKALSEMİ HİPOKALSEMİ
HİPERKALSEMİ ETİYOLOJİSİ (5 ,8mEq/L ) PARATHORMON ARTIŞI FAZLA D VİT. ALINIMI UZUN SÜRE HAREKETSİZ KALMAK KEMİK TÜMÖRLERİ ASİDOZ HİPERKALSEMİ BELİRTİ VE BULGULARI KEMİK AĞRISI, OSTEOPOROZ,OSTEOMALASİ,PATOLOJİK KIRIKLAR BÖBREK TAŞI,BÖBREK ENFEKSİYONU,POLİÜRİ
TEDAVİ VE BAKIM NEDEN ÖNLENİR YADA GİDERİLİR DİYETTE KALSİYUM VE D VİT. KISITLANIR
HİPOKALSEMİ ETİYOLOJİSİ (4,5 mEq/L ) AKUT PANKREATİT HİPOPARATİROİDİZM BÖBREK HASTALKLARI PARATİROİDİN ALINMASI GEBELİK,EMZİKLİLİK YETERSİZ D VİT. ALINIMI ASİDOZ TEDAVİSİ FAZLA KAN TRANSFÜZYONU
HİPOKALSEMİ BELİRTİ VE BULGULARI AĞRILI KAS SPAZMLARI, TETANİLER,KONVÜLSYONLAR PARMAK UÇLARINDA UYUŞMA KARINCALANMA ARİTMİ,EKG DEĞİŞİKLİKLERİ YÜKSEK FOSFOR DÜZEYİ
TEDAVİ VE BAKIM AĞIZ YOLUYLA KALSİYUM VERİLİR IV YADA IM KALSİYUM VERİLİR D VİT. VERİLİR
IV KALSİYUM UYGULAMASINDA UYULMASI GEREKENLER HASTANIN DİGİTAL GRUBU İLAÇ ALIP ALMADIĞINI ÖĞREN YAVAŞ VER KARBONAT VE FOSFAT İÇEREN SIVILARLA KARIŞTIRMA İNFİLTRASYON OLMAMASINA DİKKAT ET HİPERKALSEMİ BELİRTİLERİNİ İZLE
MAGNEZYUM
MAGNEZYUMA İLİŞKİN BİLGİLER KALSİYUM VE FOSFORLA BİRLİKTE KEMİKLERDE BULUNUR GÜNLÜK GEREKSİNİM 200-300mg NÖROMÜSKÜLER SİSTEM BÜTÜNLÜĞÜ VE ENZİM AKTİVİTESİNDE ROL OYNAR
MAGNEZYUM DENGESİZLİKLERİ HİPERMAGNEZEMİ HİPOMAGNEZEMİ
HİPERMAGNEZEMİ ETİYOLOJİSİ(3mEq/L ) BÖBREK YETMEZLİĞİ MAGNEZYUM TEDAVİLERİ MAGNEZYUMLU ANTİASİTLERİN FAZLA ALINMASI MAGNEZYUMLU LAVMANLAR
HİPERMAGNEZEMİ BELİRTİ VE BULGULARI SICAKLIK HİSSİ DERİN TENDON REFLEKSLERİNDE AZALMA HİPOTANSİYON HALSİZLİK SOLUNUM DEPRESYONU KARDİYAK ARİTMİ
TEDAVİ VE BAKIM IV %10 LUK KALSİYUM GLUKONAT VERİLİR HİPOMAGNEZEMİ ETİYOLOJİSİ(1,5mEq/L ) UZUN SÜRE YETERSİZ MAGNEZYUM ALINIMI GİS VE BÖBREKLERDEN KAYIP HİPOPARATİROİDİZM UZUN SÜRE DİÜRETİK KULLANIMI
HİPOMAGNEZEMİ BELİRTİ VE BULGULARI TETANİ,HİPERAKTİF REFLEKSLER,KONVÜLSİYONLAR HALÜSİNASYONLAR,DELİRYUM, AGRESİF DAVRANIŞLAR
ORAL ,IM YADA IV MAGNEZYUM VERİLİR TEDAVİ VE BAKIM ORAL ,IM YADA IV MAGNEZYUM VERİLİR
ASİT-BAZ DENGESİZLİKLERİ
HİDROJEN İYONU İLE İLGİLİ BİLGİLER HEM HÜCRE İÇİ HEM HÜCRE DIŞI SIVILARDA BULUNUR UÇUCU HİDROJEN İYONU VE UÇUCU OLMAYAN HİDROJEN İYONU ŞEKLİNDE BULUNUR
KAN PH SI:7. 35-7. 40 HÜCRE İÇİ PH:6. 9-7. 2 İDRAR PH:6 KAN PH SI:7.35-7.40 HÜCRE İÇİ PH:6.9-7.2 İDRAR PH:6.0 SAF MİDE SIVISI PH:1.0-2.0
HİDROJEN İYONU DENGESİNİN DÜZENLENMESİNDE MEKANİZMALAR FAZLA HİDROJEN İYONLARININ DİLÜE EDİLMESİ TAMPON SİSTEMLERİ SOLUNUM SİSTEMİ RENAL SİSTEM
TAMPON SİSTEMLERİ KARBONİK ASİT- BİKARBONAT TAMPON SİSTEMİ FOSFAT TAMPON SİSTEMİ PROTEİN TAMPON SİSTEMİ
KARBONİK ASİT BİKARBONAT TAMPON SİSTEM HÜCRE DIŞI SIVILARIN TAMPON SİSTEMİDİR FOSFAT TAMPON SİSTEMİ BÖBREK TÜP SIVILARINDA VE HÜCRE İÇİNDE BULUNUR
PROTEİN TAMPON SİSTEMİ BEDENİN EN GÜÇLÜ TAMPON SİSTEMİDİR.PLAMADA VE HÜCRE İÇİNDE AKTİFTİR. AMİNOASİTLER ASİDİK KÖKLERİ İLE BAZLARI, BAZİK KÖKLERİ İLE ASİTLERİ TAMPONLAR
BEDEN SIVILARINDA HİDROJEN VE KARBONDİOKSİT ARTTIĞINDA; SOLUNUM SİSTEMİ BEDEN SIVILARINDA HİDROJEN VE KARBONDİOKSİT ARTTIĞINDA; SOLUNUM MERKEZİ UYARILIR SOLUNUM ARTAR KARBONDİOKSİT ATIMI ARTAR KARBONDİOKSİT AZALINCA SOLUNUM MERKEZİ BASKILANIR
RENAL SİSTEM HİDROJEN İYONU SEKRESYONU HİDROJEN İYONU- SODYUM DEĞİŞİMİ AMONYAK SEKRESYONU
HİDROJEN İYONU SEKRESYONU HÜCRE DIŞI SIVIDA KARBONDİOKSİT KONSANTRASYONUNU DÜZENLER BÖBREK TÜP HÜCRELERİNDE OLUŞAN KARBONİK ASİT HİDROJEN VE BİKARBONATA AYRIŞIR HİDROJEN İDRARA SALINIR BİKARBONAT PERİTÜBÜLER KAPİLLERE GEÇER
HİDROJEN İYONU- SODYUM DEĞİŞİMİ BÖBREK TÜP HÜCRELERİNDEN HİDROJEN İDRARA BIRAKILDIĞINDA TÜP SIVISINDAKİ SODYUM TÜP HÜCRESİNE GİRER SODYUM TÜP HÜCRESİNDEN DE PERİTÜBÜLER KAPİLLERE GEÇER BİKARBONATLA BİRLEŞİP SODYUM BİKARBONATI OLUŞTURUR
AMONYAK SEKRESYONU TÜP HÜCRELERİNDE BAZI AMİNOASİTLARİN YIKILMASIYLA OLUŞAN AMONYAK İDRARA GEÇER. BURADA SERBEST HİDROJEN İYONLARI İLE BİRLEŞEREK İDRAR pH SINI YÜKSELTİR.BÖYLECE HİDROJEN SEKRESYONU SAĞLANIR
HİDROJEN İYONU DENGESİZLİKLERİ ASİDOZ SOLUNUM ASİDOZU METABOLİK ASİDOZU ALKALOZ SOLUNUM ALKALOZU METABOLİKALKALOZU
SOLUNUM ASİDOZU NEDENLERİ AMFİZEM BRONŞEKTAZİ PNÖMOTORAKS HEMOTORAKS BRONŞİYAL ASTIM
TEDAVİ VE BAKIM SOLUNUM SORUNUNU GİDERMEK FAZLA ASİDİ TAMPONLAMAK SU- ELEKTROLİT DENGESİZLİĞİ VARSA DÜZENLEMEK
METABOLİK ASİDOZ NEDENLERİ MET.ASİTLERİN FAZLA YAPIMI MET.ASİTLERİN SİNDİRİM YOLUYLA FAZLA ALINMASI FAZLA ALKALİ KAYBI CİDDİ DOKU ANOKSİSİ YETERSİZ BÖBREK FONKSİYONLARI
METABOLİK ASİDOZ BELİRTİ VE BULGULARI ORYANTASYON BOZUKLUĞU DELİRYUM KOMA KUSSMAUL SOLUNUM ARİTMİLER, KARDİYAK ARREST PLAZMA PH:7,35
TEDAVİ VE BAKIM NEDEN OLAN DURUMTEDAVİ EDİLİR. BİKARBONAT EKSİKLİĞİ GİDERİLİR SU VE ELEKTROLİT DENGESİZLİĞİ ÖNLENİR
SOL. ALKALOZU NEDENLERİ HİPERVENTİLASYON YÜKSEK YERLERDE OKSİJEN BASINCININ AZALMASI İLE SOLUNUMUN HIZLANMASI ATEŞ SİNİR SİST. HASTALIKLARI BEYİN AMELİYATLARI ASPİRİN ZEHİRLENMESİ
METABOLİK ALKALOZ NEDENLERİ ALKALİ İLAÇLARIN FAZLA ALINMASI MİDE İÇERİĞİNİN KUSULMASI METABOLİK ALKALOZ BELİRTİ VE BULGULARI TETANİ KONVÜLSİYONLAR YÜZEYEL VE YAVAŞ SOLUNUM ARİTMİ VE KARDİYAK ARREST TEDAVİDE AMONYUM KLORÜR UYGULAMASI HIZLI VERİLMEMELİ HEPATİK VE RENAL HAST. OLANLARA VERİLMEMELİ