ÇALIŞAN SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ DAİRE BAŞKANLIĞI FAALİYETLERİ Dr. Ahmet ÖZLÜ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE RADYASYONDAN KORUNMA ÇALIŞTAYI VE KURSU 3-4 Haziran 2016 İZMİR

BAKANLIĞIMIZDA İŞ SAĞLIĞI İLE İLGİLİ YAPILANMA SÜRECİ Mülga Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü bünyesinde 2010 yılında Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Birimi kurulmuştur. Mülga Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi bünyesinde 2011 yılında iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hizmetleri yürütmek üzere “Çalışan Güvenliği ve İş Sağlığı Birimi” kurulmuştur.

BAKANLIĞIMIZDA İŞ SAĞLIĞI İLE İLGİLİ YAPILANMA SÜRECİ 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Türkiye Halk Sağlığı Kurumu bünyesinde Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanlığı olarak kuruldu.

BAŞKANLIĞIMIZIN YAPISI

STRATEJİK PLAN 2013-2017 HEDEF 1.7. Çalışan sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi, geliştirilmesi ve sürekliliğinin sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmak 1.7.1. İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yaygınlaştırmak ve güçlendirmek • İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM) tarafından sunulmasını sağlamak. • TSM’ lerde iş sağlığı ve güvenliği hizmeti verecek birimlere personel sağlamak amaçlı eğitim verilmesi için alt yapı çalışmaları yapmak. • İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hizmet içi eğitimler yapmak.

STRATEJİK PLAN 2013-2017 1.7.2. Meslek hastalıkları ve iş kazalarının bildirimini arttırmak • Meslek kodlarının tüm sağlık veri sistemlerine eklenmesini ve aktif kullanılmasını sağlamak. • Sağlık kuruluşlarından meslek hastalıkları ve iş kazaları ile ilgili bilgi/ veri alınmasını sağlamak. • Meslek hastalıkları ve iş kazalarına yönelik riskli guruplarda sürveyans çalışmaları yapmak. • Yazılı ve görüntülü eğitim malzemesi hazırlamak. • Meslek hastalıkları ve iş kazaları ile ilgili hizmet içi eğitim vermek.

TSM’LERDEN İSG HİZMETİ SUNUMU Bugün itibarıyla 66 ilimizde, 83 TSM’ de işyeri hekimliği hizmeti, bunların 50’ sinde aynı zamanda iş güvenliği hizmeti sunulmaktadır. TSM İSG birimlerimizde toplam 175 işyeri hekimi, 129 iş güvenliği uzmanı ve 103 diğer sağlık personeli görev yapmaktadır. Birimlerimizde şu an 87 az tehlikeli, 548 tehlikeli ve 227 çok tehlikeli sınıfta olmak üzere toplam 862 işyerine hizmet sunulmaktadır. Hizmet sunulan işyerlerinde toplamda 8.577 çalışana hizmet sunulmaktadır.

EĞİTİM 6331 sayılı kanun sonrasında çıkan «Çalışanların İş Sağlığı Ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul Ve Esasları Hakkında Yönetmelik» kapsamında Kurumumuz merkez ve taşra teşkilatında çalışanlarına yönelik 2015 yılında yüz yüze ve uzaktan eğitimlerin verilmesine yönelik akademisyenlerle birlikte modül hazırlıklarına başlanmıştır. 57.000 aktif çalışanımızdan 30.000 çalışana uzaktan eğitim verildi. Bunu 20.000’i sınavı başarı ile tamamladı. Merkez ve taşra teşkilatı personelinden yaklaşık 93.000 çalışanımıza yönelik olmak üzere genel konuları içeren modüller hazırlanarak uzaktan eğitim şeklinde devam etmektedir.

EĞİTİM Akademisyenlerle birlikte “İşyeri Temizliği ve Düzeni” modülü hazırlanarak Nisan ayı itibari ile Uzaktan Eğitim Sistemine dahil edilmiştir. Akademisyenlerle birlikte hazırlanan eğitim dokümanları il temsilcilerine anlatılarak tüm taşra teşkilatında aynı formatta yüz yüze eğitimin verilmesi sağlandı. Eğitimlerin takibi 3’er aylık formlar hazırlanarak yapılmaktadır. 2016 yılının temmuz ayına kadar tüm çalışanlarımıza ulaşılması hedeflenmektedir.

SGK Tarafından Meslek Hastalığı Tanısı Alan Dosya Sayısı MESLEK HASTALIĞI VE İŞ KAZALARININ KONTROLÜNE YÖNELİK FAALİYETLER Ülkemizde Meslek Hastalıkları açısından son durum Meslek Hastalıkları Hastaneleri Tarafından SGK’ ya Bildirilen Meslek Hastalığı Olabilecek Tıbbi Tanı Dosya Sayısı SGK Tarafından Meslek Hastalığı Tanısı Alan Dosya Sayısı 2012 4.342 395 2013 4.947 371 2014 5.435 494 2015 4.082 -

FAALİYETLERİMİZ Meslek hastalığı farkındalığının ve bildirimin artırılması amacıyla sağlık çalışanları ve halka yönelik olarak bilinçlendirme çalışmalarına başlandı. İş sağlığı ve güvenliği konularında sağlık alanına yönelik afiş ve broşürler hazırlandı. Daire Başkanlığımıza ait web sayfası oluşturuldu. http://csg.thsk.saglik.gov.tr/

FAALİYETLERİMİZ Sağlık kuruluşlarından meslek hastalıkları ve iş kazaları ile ilgili bilgi/ veri alınmasını sağlamak amacıyla; Olay/İş kazası Bildirim Formu Ramak Kala Olay Bildirim Formu Tehlike Risk Bildirim Formu İş Kazası Aylık Değerlendirme Formu İSG Eğitimleri 3 Aylık İstatistik Formu ve İSG Kurul Toplantı Tutanağı düzenlenerek 81 Halk Sağlığı Müdürlüğüne gönderildi.

FAALİYETLERİMİZ Güvenilir Enjektör Kullanımı Sağlık çalışanlarının kesici-delici aletlerle yaralanma riski yüksektir. Bu kapsamda Daire Başkanlığımızca güvenilir enjektör kullanımı ile ilgili maliyet etkinlik analizine yönelik çalışmalar yapıldı.

FAALİYETLERİMİZ Meslek Hastalıkları Farkındalık Eğitimleri 2013 yılından başlanarak bu güne kadar meslek hastalıklarının sıklıkla başvurduğu 8 branştaki (Dermatoloji, Göğüs Hastalıkları, Göz, Nöroloji, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, İç Hastalıkları, Biyokimya ve Halk Sağlığı) uzman hekim ve öğretim üyelerine yönelik “Meslek Hastalıkları Farkındalık Eğitimi” programı gerçekleştirildi. Meslek Hastalıkları Farkındalık Eğitimlerinin Uzaktan Eğitim şeklinde de verilebilmesi için üniversitelerle iş birliği yapılarak gerekli çalışmalara başlandı. Üniversiteler ile işbirliği yapılarak iş sağlığı ve meslek hastalıkları konusunda sağlık çalışanlarının farkındalığını arttırabilecek kılavuz niteliği taşıyan yayın ve doküman oluşturulması çalışmalarına başlandı.

FAALİYETLERİMİZ Bilimsel Toplantılar 1. Türkiye Çalışan Sağlığı Ve Meslek Hastalıkları Sempozyumu 18-20 Kasım 2014 tarihinde Antalya’da THSK Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanlığı ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı koordinatörlüğünde düzenlendi. 81 Halk Sağlığı Müdürlüğü çalışanları, çeşitli kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, özel sektör temsilcileri ve yurtdışından katılım sağlandı.

FAALİYETLERİMİZ Bilimsel Toplantılar Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanlığı ve Konya Halk Sağlığı Müdürlüğü işbirliği ile 09 Nisan 2015 tarihinde öğretim üyeleri, hekimler ve sağlık çalışanlarının katıldığı “MESLEK HASTALIKLARI SEMPOZYUMU” gerçekleştirildi.

PROJELERİMİZ Geri dönüşüm işletmeleri çalışanlarında iş yerlerinde iş sağlığı, iş hijyeni ve KKD çalışmaları yürütülmektedir. FERROSH (Türkiye’de Metal Sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliği İçin Etkin ve Güvenilir Kaynakların Kullanımı) Projesi tamamlanmış yaygınlaştırma faaliyetleri devam etmektedir. Türkiye-Kore Asbest Yönetimi Projesi Atık Toplayıcılarının Sağlığını Koruma Projesi Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun Meslek Hastalıkları Uzmanlığının ve Bilimsel Kapasitesinin Güçlendirilmesi (ESPRİT)

ESPRİT Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Daire Başkanlığı koordinatörlüğünde, Hollanda Vu-MC Üniversitesi, TNO Bilimsel  Araştırmalar Kurumu, Belçika Gent Üniversitesi ortaklığında “Türkiye Halk Sağlığı Kurumunun Meslek Hastalıkları Uzmanlığının ve Bilimsel Kapasitesinin Güçlendirilmesi (ESPRİT)” Twinning projesi desteklenmeye değer bulunmuştur.  Projemiz 15 üzerinden 14 skorla, 540 proje içinde 20. olmuştur. Ülkemizden verilen ve destek almaya hak kazanan tek proje olmuştur. Projenin 1 Ocak 2016 -  31 Aralık 2018 tarihleri arasında 36 ay sürmesi planlanmaktadır. 

ESPRİT Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çalışan Sağlığı ve Bilimsel kapasitenin güçlendirilmesi projesinin açılış toplantısı 11 Şubat 2016 tarihinde gerçekleştirildi. Hollanda ve Belçika ülkeleri proje ortaklarının katılımı ile gerçekleşecek projenin ihtiyaç belirlemelerine yönelik olan çalışma paketinin ilk toplantısı 07-11 Mart 2016 tarihinde Ankara’da gerçekleştirildi. Çalışma paketi ikinci toplantısı 04-08 Nisan 2016 tarihleri arasında Hollanda’da gerçekleştirildi.

GÜNDEMDEKİ KONULAR Gezici İSG hizmetleri Genelgesi (Mobil Araç) kullanımı konusunda genelge hazırlandı ve imzalandı. 29.04.2016 tarihinde 2016/7 sayılı genelge olarak yayınlandı. Hizmet sunmaya başlayan TSM’lerin saha ziyaretleri gerçekleştirilmektedir.

MOBBİNG VE BEYAZ KOD ÇALIŞMALARI Daire Başkanlığımız görev tanımı içinde yer alan mobbing izlemleri Temmuz ayında başladı. THSK Merkez ve Taşra Teşkilatında çalışan personele mobbing farkındalığı kazandırmak, iş verimliliğini artırmak, personelde kurumsal aidiyet duygusunun geliştirilmesini sağlamak ve kullanılacak standart eğitim modülü geliştirmek için 13-14 Ekim 2014 tarihlerinde Ankara’da Sağlık Çalışanları Mobbing Çalıştayı yapıldı. Çalıştay Raporu hazırlandı ve mobbing ile ilgili izlenecek yol haritası belirlendi. Kurumumuz Merkez ve Taşra teşkilatında çalışan ve şiddete maruz kalan personelin beyaz kod ile ilgili başvurularının değerlendirilmesi, hukuki ve psikolojik yardım yapılması ve bunların kayıt alınması sağlandı.

PORTÖR MUAYENELERİ KALDIRILDI Hijyen Eğitimi Yönetmeliği gereği, portör muayeneleri kaldırıldı yerine hijyen eğitimi aldığına dair belgelendirilme şartı getirildi. Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ile modüller hazırlandı ve Halk Eğitim Merkezleri tarafından eğitimlerin verilmesi yönünde gerekli düzenlemeler yapıldı.

EĞİTİM VE ÇALIŞTAYLAR 1.İş Yerlerinde Sağlığın Geliştirilmesi Eğitimi 14-16 Aralık 2015 2015 Yılı İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Değerlendirme Çalıştayı 30 Kasım-01 Aralık 2015 Kamuda İş Sağlığı, Güvenliği ve Yasal Zorunluluklar 19-20 Ocak 2016 Meslek Hastalıkları Farkındalık Eğitimi Çalıştayı 26-27 Ocak 2016 Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Modelleme Çalıştayı 02 –04 Mart 2016 tarihlerinde gerçekleştirildi.

2016 YILI BÖLGE EĞİTİM TOPLANTILARI Kocaeli 21-22 Mart 2016 Gerçekleştirildi Eskişehir 24-25 Mart 2016 Gerçekleştirildi Kırşehir 11-12 Nisan 2016 Gerçekleştirildi Isparta 04-05 Mayıs 2016 Gerçekleştirildi Giresun 11-12 Mayıs 2016 Gerçekleştirildi Van 26-27 Eylül 2016 Hatay 13-14 Ekim 2016

SAĞLIKLI ÇALIŞAN & SAĞLIKLI TOPLUM

HALK SAĞLIĞI MERKEZİ (HASAM) Bireye ve topluma yönelik halk sağlığı hizmetlerini güçlendirerek yürütmek, bu hizmetlere ulaşımı kolaylaştırmak ve birinci basamak sağlık hizmet sunumunun kalitesini artırmak amacıyla Kurumca uygun görülecek yerlerde; aile hekimliği, sağlıklı yaşam, kanser erken teşhis ve tarama, üreme sağlığı, çevre sağlığı, iş sağlığı ve güvenliği, göçmen sağlığı, evde sağlık, koruyucu ağız ve diş sağlığı, veremle savaş gibi tüm birinci basamak sağlık hizmetlerinden hizmet bölgesi için gerekli olanların, laboratuvar ve gorüntüntüleme hizmetleri ile desteklenerek bütünleşik bir anlayışla sunulduğu, ilaveten halka ve personele yönelik sağlık eğitimlerinin gerçekleştirildiği halk sağlığı merkezleri (HSM), Toplum Sağlığı Merkezi ve Bağlı Birimler Yönetmeliginin 5 inci maddesi çerçevesinde, toplum sağlığı merkezi ek birimi olarak kurulacaktır.* * Genelge 2016/5

ÇALIŞAN SAĞLIĞI MERKEZLERİ (ÇASMER) Meslek hastalıkları erken tanı ve bildirimi Kişinin aile hekimi ve iş yeri hekimi ile temas sağlanması Mesleki ve sosyal rehabilitasyon hizmetleri İSG hizmetleri Mobil İSG hizmetleri

AKILCI İŞ SAĞLIĞI & GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ

Güçlü, Güvenli, Sağlıklı Çalışan…

TEŞEKKÜR EDERİM