Anlamlarına Göre Tümceler Hikmet SIRMA
Deniz kitap okudu. Deniz kitap okuyor. Deniz kitap okuyacak. (Okuma işi yapılmış.) (Okuma işi yapılıyor.) (Okuma işi yapılacak.)
Ayşe yemek yedi. Ayşe yemek yiyor. Ayşe yemek yiyecek. (Yeme işi yapılmış.) (Yeme işi yapılıyor.) (yeme işi yapılacak.)
Cümlede bir iş,bir hareket yada bir davranışın yapıldığını, yapılmakta olduğunu yada ileride yapılacağı bildirilmişse bu tür cümlelere OLUMLU CÜMLE denir. Ödevlerimi yaptım. ÖRNE K
Minik arı uçmadı. Minik arı uçmuyor. Minik arı uçmayacak. (Uçma işi yapılmamış.) (Uçma işi yapılmıyor.) (Uçma işi yapılmayacak.)
Cümlede bir iş,bir hareket yada bir davranışın yapılmadığını, yapılmakta olmadığını yada ileride yapılmayacağı bildirilmişse bu tür cümlelere OLUMSUZ CÜMLE denir. Turgut su içmeyecek. ÖRNE K
Oya yazı yazmadı. Oya yazı yazmıyor. Oya yazı yazmayacak. (Yazma işi yapılmamış.) (Yazma işi yapılmıyor.) (Yazma işi yapılmayacak.)
Deniz kitap okudu. Deniz kitap okuyor. Deniz kitap okuyacak. (Okuma işi yapılmış.) (Okuma işi yapılıyor.) (Okuma işi yapılacak.)
Hasan eve gitmedi. Hasan eve gitmiyor. Hasan eve gitmeyecek. (Gitme işi yapılmamış.) (Gitme işi yapılmıyor.) (Gitme işi yapılmayacak.)
Bir cümledeki iş ve hareketi bildiren sözcüğe (eyleme) –ma, -me eki getirirsek olumlu cümleyi olumsuz cümle yapmış oluruz. Ali çay içti. ÖRNE K (Olumlu cümle.) Ali çay içmedi. (Olumsuz cümle.)
Olumlu bir cümle, değil sözcüğü eklenerek olumsuz cümle yapılabilir. ÖRNE K Hava bugün sıcak. (Olumlu cümle.) Hava bugün sıcak değil. (Olumsuz cümle.)
Aşağıdaki olumlu tümceleri olumsuz tümce yapınız. Kitap aklın gıdasıdır. Damlaya damlaya göl olur. Dün hayvanat bahçesine gittik. Kitap aklın gıdası değildir. Damlaya damlaya göl olmaz. Dün hayvanat bahçesine gitmedik.
Aşağıdaki olumsuz tümceleri olumlu tümce yapınız. Esin bugün okula gitmedi. Kuşlar ağacın dalında ötmüyor. Yazın köye gitmeyeceğiz. Esin bugün okula gitti. Kuşlar ağacın dalında ötüyor. Yazın köye gideceğiz.
Aşağıdaki tümcelerden hangileri olumlu,hangileri olumsuz tümcedir? Saçımı kestireceğim. Yol parasını ödemedi. Bu filmi çok beğendim. Resmim henüz bitmedi. O ev bizim değil.
Olumlu ve olumsuz tümcelerden başka birde soru tümceleri vardır? ÖRNE K Otobüsten indi mi? Yardımcı olayım mı? Sorulara cevap verdi mi?
Aşağıdaki tümceleri soru tümcesi yapınız?. Eda tiyatroya gitti. Cemal,kızamık aşısı oldu. Pınar tahtayı sildi. Pınar tahtayı sildi.
Aferin size arkadaşlar.