ÇOCUK İSTİSMARI Çocuk istismarı, 0-18 yaş grubundaki çocuğun; Sağlığını, Fiziksel gelişimini, Psiko-sosyal gelişimini olumsuz etkileyen bir yetişkin, toplum yada devlet tarafından bilerek veya bilmeyerek çocuğa karşı gerçekleştirilen her türlü harekete maruz kalmasıdır.

Fiziksel istismar Cinsel istismar Duygusal istismar Ekonomik istismar İhmal İstismar Türleri

Çocuğun kaza dışı sebeple bir yetişkin tarafından yaralanması ve örselenmesidir Bir tokattan başlayarak çeşitli aletlerin kullanılmasına kadar devam edebilir En yaygın rastlanılan ve belirlenmesi en kolay olan istismar tipidir Fiziksel İstismar 01

Uygulama Şekilleri *Aletsiz Saldırılar: Tokat, yumruk, itip- kakma, tekme, sarsma ve çimdikleme gibi olayları kapsamaktadır. *Aletli Saldırılar: Kullanılan araçlar genellikle kemer, kayış, herhangi bir ev eşyası (telefon, tava, v.b.), hortum, sigara, ütü, sıcak su ve sıcak yiyeceklerdir. Fiziksel İstismar 02

03 Klinik Bulgular Yumuşak doku hasarları Yanıklar Kaynar su ile haşlanmalar Kemik, eklem, beyin ve göz hasarları İç organlara ait hasarlar Zehirlenmeler Gelişme gerilikleri Fiziksel İstismar 03

Fiziksel İstismarın Sonuçları Kısa dönemde görülenler: Morluklar, yaralar, kırıklar. Uzun dönemde görülenler: Düşük benlik saygısı Saldırganlık Bazen yasal olmayan davranışlar Öfke ve intikam duyguları Kendine yönelik zarar verici davranışlar Kaygı, korku Okul sorunları ve başarısızlık Mutsuzluk ya da depresyonun diğer belirtileri Madde bağımlılığı Evden kaçma Fiziksel İstismar 05

Cinsel İstismar 01 01 01 Cinsel İstismar Cinsel İstismar

Çocuk istismarı tipleri içerisinde SAPTANMASI EN ZOR Cinsel istismar Cinsel İstismar Çocuk istismarı tipleri içerisinde SAPTANMASI EN ZOR OLANIDIR…! 02

Bu işin en önemli boyutu, bildirilMEmesi, olayın gizlenmesidir... Cinsel İstismar Bu işin en önemli boyutu, bildirilMEmesi, olayın gizlenmesidir... 03

04 CİNSEL İSTİSMAR Cinsel İstismar Rıza yaşının altında bulunan bir çocuğun cinsel açıdan olgun bir yetişkinin cinsel doyumuna yol açacak bir edim içinde yer alması ya da bu duruma göz yumulmasıdır. Ebeveynlerin ya da çocuktan en az altı yaş büyük olan yetişkinlerin (Çocuğun bakımından sorumlu kişiler vb.) çocuğu cinsel tatmin objesi olarak kullanması veya çocuğun cinselliğini kullanarak para kazanacağı alanlara yöneltmesidir. Cinsel İstismar 04

05 ENSEST Cinsel İstismar Çocuğun, ailesinin birey ya da bireyleri tarafından cinsel amaçlar uğruna kötüye kullanılmasıdır. 05

Cinsel İstismar Tanımlarının Ortak Özellikleri Çocuktan yaşça büyük biri tarafından gerçekleştirildiği, İstismarı gerçekleştiren kişinin cinsel tatmin amacıyla gerçekleştirdiği, İstismara uğrayan çocuğun gönüllü olmadığı, İstismara uğrayanın cinsel olgunluğa erişmediği gibi noktalar sayılabilir. Cinsel İstismar 06

CİNSEL İSTİSMARIN SINIFLANDIRILMASI Birinci grupta, dokunma olmaksızın yapılan istismar, sözel istismar, açık saçık konuşma, teşhircilik, röntgencilik yer alır. İkinci grupta ise dokunma ile gerçekleştirilen dokunma, müstehcenlik, fuhuş, tecavüz ve ensest yer alır. Cinsel İstismar 07

Cinsel İstismar Kapsamında Düşünülebilecek Eylemler Cinsel organlara dokunma, Çocuğun, gencin ya da yetişkinin cinsel organlarının (resimlerinin) teşhiri, Çocuğun, gencin soyunurken gözlenmesi, Cinsel içerikli sözler (direkt olarak, telefon ya da mesaj yoluyla), Çimdik atma, Öpme, Sarılma, Vücudun değişik kısımlarını okşama, Laf atma, Islık çalma, Göz süzme vb. 08

CİNSEL İSTİSMARA NEDEN OLAN ETKENLER -İstismar Edenin Akıl Hastalığına Sahip Olması -Çözülmemiş Geçmiş Yaşantılar -Bencillik -Stres Azaltma -Gözetim Yapılmaması -Üvey Ebeveyn -Uyuşturucu Kullanımı -Yargılamada Yetersiz Cezalar Cinsel İstismar 09

10 NEDEN ÇOCUKLAR Cinsel İstismar Çocuğun merak duygusunun fazla olması Çocuğun sevgi ve ilgi ihtiyacının fazla olması Erişkinler tarafından kolay yönlendirilebilmeleri ve savunmasızlıkları Olayı gizleme eğilimlerinin fazla olması Olayı anlatmada güçlük çekmeleri Fiziki acıdan güçsüz olmaları Çocukların anlattıklarına inanılmaması Bazı toplumlardaki yanlış inanışlar(AIDS’ten korunmak için) Ayrımcılık ve etnik farklılıklar( özellikle savaş zamanı) Sokakta çalışmaları ve yaşamaları Cinsel İstismar 10

Cinsel istismara uğramış çocuğun fark edilmesi Cinsel İstismar 11

Cinsel istismara uğrayan çocuk Kendisine karşı uygulanan istismarın kapsam ve nedenini de tam olarak kavrayamayacağından bunu nasıl ifade edebileceğini bilemez. Kendisine inanılmayacağını düşündüğünden olayı paylaşmaya cesaret edemez. Ailesi, yakın çevresi ve belki de tüm çevresi ile işbirliğini koparmaya yönelir. 12

13 Cinsel İstismar İstismarın fark edilmesi çoğu zaman tesadüfidir. Olay bir erişkinin çocuktaki davranış değişimlerini fark etmesi veya çocuğun vücudunda ortaya çıkan fiziksel yaralanmalardan şüphelenmesi, yada bunların tedavisi için doktora getirilmesi sonucu ortaya çıkabilir. Cinsel İstismar 13

Cinsel İstismara Uğrayan Çocuklarda Ortaya Çıkabilecek Belirtiler Cinsel içerikli konulara aşırı ilgi ya da bunlardan aşırı kaçınma Uyku sorunları, kabuslar Depresyon ya da aile/arkadaş ilişkilerinde içe kapanma Tahrik edici davranışlar Bedeninin kirli ya da zarar gördüğü şeklindeki söylemler, ya da genital organlarında bir sorun olduğu düşünceleri Okul devamsızlığı ya da kurallara uymama Aşırı ketum tavırlar Çizim, oyun ve fantezilerinde cinsel saldırganlık öğeleri Aşırı sinirlilik, agresyon İntihar düşünceleri / girişimleri 14

21 Çocukların Tepkileri Özetle; Cinsel İstismar Aldatılmışlık Kızgınlık, suçluluk, utanç Ne olduğuna ilişkin karmaşık duygular İstirmarcıya ilişkin duyguların karmaşıklığı Bütün bu olanların ne anlama geldiğni merak etme Kirlenmişlik hissetme Kaygılı olma Utanç ve güvensizlik Cinsel İstismar 21

22 Çocukların Tepkileri Kendini suçlama Düşük benlik saygısı İyiymiş gibi görünmek Anne, baba, kardeşler ve diğer kişilere yönelik öfke Başına gelenlerden gizlice hoşlandığı için endişe duyma Cinsel İstismar 22

Anne ve Babaların Duyguları Kızgınlık Suçluluk, öfke Şok, inanamama Çocuktan uzaklaşma Çaresizlik Yas ve aldatılmışlık İntikam Cinsel İstismar Cinsel İstismar Cinsel İstismar Cinsel İstismar 23 27 27 27

Anne ve Babalarda Ortaya Çıkan Davranışlar Cinsel İstismar Çocuğa ve diğer çocuklara karşı aşırı koruyucu ve kollayıcı tutumlar Utanç Olayın inkarı Evlilik sorunları 24

Peki BEN çocuğuma NE öğreteceğim? (video) Cinsel İstismar 25

EBEVEYNLERiN ÇOCUKLARINA CiNSEL iSTiSMAR KONUSUNDA VEREBiLECEKLERi MESAJLAR Sen özel ve önemlisin. Bedenin sana aittir. Bedeninde çok özel olan yerler var. Eğer birisi buralara dokunmak isterse ona 'HAYIR' deme hakkına sahipsin. Bu tanıdığın, sevdiğin bir yetişkin olsa da ben sana 'HAYIR' deme iznini veriyorum. Duygularına kulak ver. İnsanlar sana dokunduklarında ve sen bundan hoşlanmıyorsan duygularına güven. Eğer biri seni rahatsız ederse bunu hemen gelip bana söylemeni istiyorum. Sana söz veriyorum: söylediğin her şeye inanacağım. Eğer biri, doğru olmayan bir biçimde sana dokunursa bu senin hatan değil. O yetişkin sana ne yaparsa yapsın senin hatan değil. Cinsel İstismar 26

Bedenlerini korumayı öğretin: Cinsel İstismar Çocuklara bedenlerinin kendilerine ait olduğunu, özellikle mayo ile kapatılan bölgelerin çok özel bölgeler olduğunu ve kimsenin bu bölgelere dokunmaya haklarının olmadığını anlatın. 27

Hayır demeyi öğretin: Cinsel İstismar Çocuklara herhangi birisi onları incitmeye kalkarsa “Hayır” demeleri gerektiğini söyleyin. Çünkü birçok çocuğa büyüklerin söylediklerine itaat etmeleri öğretilmiştir. 28

Yardım istemeyi öğretin: Cinsel İstismar Birisi onlara kötü, rahatsız edici bir şey yaparsa arkadaşlarından ya da büyüklerden yardım istemeyi öğretin. Yardım istediklerinde onlara kızmayacağınızı söyleyin. 29

Onlara inandığınızı öğretin: Cinsel İstismar Çocuğunuza inanın, yardım istiyorsa bunu geri çevirmeyin. Çocuklar bu konularda yalan söylemezler. 30

Sır saklaMAmasını öğretin: Cinsel İstismar Çocuklarınıza BAZI sırların hiçbir zaman saklanmaması gerektiğini söyleyin. Onlara istemeseler dahi bunların açıklanması gerektiğini anlatın. 31

Dokunulmayı reddetmeyi öğretin: Cinsel İstismar Çocuklarınıza kendilerinin ellenmesi ve öpülmesi durumunda eğer hoşlanmıyorlarsa bunu reddetmelerini söyleyin. Eğer birisi eller ve bunun sır olarak saklanması gerektiğini söylerse, mutlaka size bildirmesi gerektiğini anlatın. 32

Çocuklarınıza, güvenliklerini korumak için gerekirse kendilerine zarar veren kişiden kaçmak, yüksek sesle bağırmak ve onu tekmelemek gibi bazı kural dışı davranışlarda bulunabileceklerini anlatın. Cinsel İstismar 33

Büyük Yanlış 1 Cinsel İstismar Çocuklar cinsel istismarı hayal güçlerinin genişliği nedeniyle uydururlar... zannedilir... 35

Çocuklar bu konuda ASLA yalan söylemezler! HAYIR!!! Cinsel İstismar Çocuklar bu konuda ASLA yalan söylemezler! Çocuğunuza inanın! 36

Yaşanmış bir-iki ufak olay önemli değildir. Büyük Yanlış 2 Yaşanmış bir-iki ufak olay önemli değildir. Çocuklar olan biteni çabucak unuturlar... zannedilir... Cinsel İstismar 37

38 HAYIR! TEK bir kez bile olsa... Cinsel İstismar TEK bir kez bile olsa... Cinsel istismar, çocuğun ruhsal ve fiziksel sağlığı açısından ciddi derecede zarar vericidir! 38

Potansiyel kurban çocuklar : Büyük Yanlış 3 Cinsel İstismar Potansiyel kurban çocuklar : Olayı provoke eden Şirin ve cazip Evden kaçan İhmal edilmiş çocuklar zannedilir... Hem öyle olsa ne fark eder, Çocuk çocuk değil midir? 39

cinsel istismara maruz kalabilir! HAYIR! HER ÇOCUK ve HER YETİŞKİN cinsel istismara maruz kalabilir! Cinsel İstismar 40

41 Büyük Yanlış 4 Tehlikeli yerler hep: Parklar Cinsel İstismar Genel tuvaletler Issız sokaklar Karanlık yerler Boş inşaat sahaları zannedilir... 41

42 OYSA… Ev Okul Cinsel İstismar Ev ile okul arasındaki yol gibi Cinsel İstismar için en uygun yer genellikle: Ev Okul veya Ev ile okul arasındaki yol gibi İçinde bulunduğunuz Tanıdık yakın çevredir! Cinsel İstismar 42

İstismarcılar genellikle: Yaşlı ve yabancı erkeklerle, Büyük Yanlış 5 Cinsel İstismar İstismarcılar genellikle: Yaşlı ve yabancı erkeklerle, Sokaktaki hırpani serseriler... zannedilir... 43

44 Oysa... Olguların %80-95’inde fail 20-40 yaşları arasında Kurban tarafından tanınan EVLİ ve ÇOCUKLU erkeklerdir! Cinsel İstismar 44

Çocuğum cinsel istismara uğradı! Ne yapmam lazım? 45

ÇOCUK suçlu değil MAĞDUR! Suçluyu bul Şikayetçi ol Utanma Utandır Olayı yargıdan saklama Çocuğunu kolla Cinsel İstismar 46

Cinsel istismarın ACİLEN tespit edilmesi ŞART! SUSMA! Cinsel İstismar Cinsel istismarın ACİLEN tespit edilmesi ŞART! Zaman içinde tüm kanıtlar yokoluyor, davacı olma hakkı ortadan kalkıyor! ŞİKAYETÇİ OLMAKTAN KORKMA! 47

Olayı Geciktirmeden Haber Vermekle Cinsel İstismar Çocuğa inandığınızı ispatlarsınız. Sadece onu değil, diğer çocukları ve ailesini de korumuş olursunuz. İstismarın son bulmasını sağlamış ve olayın tekrarlanmasına engel olmuş olursunuz. Tıbbi bulguların zaman geçmeden tespitine olanak sağlayarak, hukuki prosedürün başlamasına yardımcı olursunuz. Uzun dönemde çocuğa gerekli desteğin ve danışmanlığın sağlanmasında yardım etmiş olursunuz. Her ne kadar suçlu olsa da istismarcıya da yardım görmesi için olanak sağlamış olursunuz. 48

49 EBEVEYNLERE ÖNERİLER Cinsel İstismar Çocuklar size bir şey söylemek istediğinde, ONLARI DiNLEYiN. · Çocukların başkaları hakkında anlattıklarını CiDDiYE ALIN. Çocuğunuz okulda başka çocuklar tarafından hırpalanıyor, alay ediliyor ya da farklı davranılıyor ise bunu DiKKATE ALIN. Çocuğunuzun etrafındaki, güvenebileceğiniz büyüklerin çocuğunuzla ilgilenmesini iSTEYiN. Çocuğunuzu güvenmediğiniz akraba, yetişkin ya da arkadaşlarla yalnız BIRAKMAYIN. 49

50 EBEVEYNLERE ÖNERİLER Cinsel İstismar Çocuğunuzun kimlerle, nerede vakit geçirdiğine DiKKAT EDiN. Onun izbe yerlere yetişkinlerle ya da kendinden çok büyük çocuklarla gitmesine iziN VERMEYiN. Aşırı tepki vermeyin. Sakin kalmaya çalışın ve durumu tepkisel olmadan ele alın. Çocuklar böylece sizin geri bildiriminize GÜVENEBiLSiN. Cezalandırmayın, Bağırmayın, BiLGILENDiRiN. 50

Duygusal İstismar Çocuğun gereksinim duyduğu ilgi, sevgi ve bakımdan yoksun bırakılarak psikolojik hasara uğratılmasıdır Tanımlanması en zor ancak en sık rastlanılan istismar türüdür 1

2 Duygusal İstismar Aşağılama, yalnız bırakma, ayırma, Korkutma, yıldırma, tehdit etme, suça yöneltme, Önemsememe, küçük düşürme, alaylı konuşma, Lakap takma, aşırı baskı ve otorite kurma Duygusal bakımdan gereksinimlerin karşılanmaması, Sık eleştirme, yaşının üstünde sorumluluklar bekleme, Kardeşler arasında ayrım yapma, değer vermeme, Duygusal İstismar 2

3 Belirtileri Duygusal İstismar Dünyaya karşı belli bir ilgisizlik Depresif ve pasif davranış Karşısındakine çok ihtiyatlı yaklaşmak Kendine güvensizlik Korku Küçük yaşlardaki davranışlara dönüş Duygusal İstismar 3

Çocuğa bakmakla yükümlü kişinin çocuğu maddi gelir kaynağı olarak görüp çocuktan maddi kazanç elde etme isteğidir Ebeveynler çok para kazanma dürtülerini tatmin etmek için çocuklarını kullanabilirler Ekonomik İstismar 4

Çocuğa, barınak, yiyecek, giyecek, eğitim, denetim, tıbbibakım, fiziksel, bilişsel ve duygusal yetilerinin gelişimi için gerekli olan gereksinimlerinin karşılanmasında yaşa uygun olan bakımın verilmemesi……. olarak tanımlanır. En yaygın kötüye kullanım şeklidir. İhmal 5

6 İhmalin Göstergeleri İhmal Tıbbi bakım ve hijyen koşullarının yerine getirilmemesi Eksik ya da kötü beslenme Büyüme geriliği ( Bu gerilik organik bir nedene bağlanamıyorsa) Sık sık kazaya uğruyorsa, ailesi çocuk hakkında soruları yanıtlıyamıyorsa yada bilmiyorsa İhmal 6

7 İhmalin Göstergeleri İhmal İletişim kurmada güçlüğü var ise ……Uyaran eksikliğine bağlı olarak Zihinsel gelişme geriliği ve öğrenme güçlüğü var ise……. Yetersiz beslenme ve uyaran eksikliğine bağlı olarak Sağlık kurumuna başvurmakta gecikiliyor ya da baş vurulmuyorsa Tedavi, bakım ve koruma önerilerine uyulmuyorsa Yeterli derecede denetlenmiyorsa Terkedilmiş ve evden kovulmuş ise İhmal 7

Okul Rehber Öğretmeni/Psikolojik Danışman Cinsel İstismar Dinlediğiniz İçin Çok Teşekkür Ederim… Serap KOCATÜRK Okul Rehber Öğretmeni/Psikolojik Danışman SON