Çözeltilerde Derişim Hesaplamaları Derişim Birimleri; Molarite Molalite Kütlece yüzde (%) derişim Hacimce yüzde (%) derişim Yoğunluk Milyonda bir (kısım) (ppm), milyarda bir kısım (ppb) şeklindedir.

1) MOLARİTE Bir litre çözeltide çözünmüş maddenin mol sayısına molarite denir.

Çözelti Hazırlama Çözelti hazırlarken katı madde üzerine su ilavesi yapılarak istenilen molaritede ve hacimde çözelti oluşturulur. Örneğin 1 M 100 ml NaOH çözeltisi hazırlamak için; 1 M = n / 0.1 L ise n=0,1 mol NaOH olacaktır. 1 mol NaOH 40 gram ise 0,1 mol NaOH 4 gramdır. Bu nedenle 4 gram NaOH katısı bir kaba konulur ve çözelti 100 ml olana kadar üzerine saf su ilavesi yapılır. Kullanılan suyun hacmi 100 ml den biraz daha az olur.

İyonik Bileşiklerin Suda Çözünme Denklemleri Bir iyonik bileşik suda çözünürken yapısındaki iyonları suya vererek çözünecektir. NaCl (k) ———> Na + (suda) + Cl- (suda) CaCl2 (k) ———> Ca +2 (suda)+ 2Cl- (suda) KNO3 (k) ———> K + (suda) + NO3-3 (suda) Al2(SO4)3 (k) ———> 2Al +3 (suda) + 3SO4-2 (suda) NH4NO3 (k) ———> NH4+ (suda) + NO3- (suda) CH3COONa (k) ———> CH3COO- (suda) + Na+ (suda) NaCl (k) CaCl2 (k) Na + (suda) + Cl- (suda) Ca +2 (suda) KNO3 (k) Cl- (suda) Cl- (suda) K + (suda) + NO3 - (suda) https://www.youtube.com/watch?v=E8qbqOtDHWY

ÇÖZELTİLERDE DERİŞME VE SEYRELME Bir çözeltide çözünen oranının artmasına derişme, azalmasına seyrelme denir. Bir çözeltiye su ilave edilirse çözelti seyrelir, çözeltiden su buharlaştırılırsa çözelti derişik hale gelir. Bir çözeltide çözünen madde miktarı artırılırsa çözelti derişik hale gelir.

Çözeltilerin Karıştırılması a. Reaksiyona girmeyen çözeltilerin karıştırılması Çözeltiler karıştırıldığında reaksiyon olmaz ise çözünen maddelerin mol sayısı değişmez. Ama hacim artışı olur.

b.Reaksiyona giren çözeltilerin karıştırılması Nötrleşme reaksiyonları Çökelme reaksiyonları Nötrleşme reaksiyonları H+ ve OH- iyonlarının mol sayısı azalır.

Çökelme Reaksiyonları Bazı iyonik bağlı katı bileşikler suda az çözünürler. İki çözeltinin karışması ile böyle bir bileşik oluşmuş ve doygunluk sınırı aşılmışsa bu bileşik çökelir.

İyon Derişimine Etki Eden Reaksiyonlar a) Metal- Asit Reaksiyonları Soy metaller (Cu, Hg, Ag, Pt,Au) haricindeki metaller asitler ile reaksiyonları sonucunda H2 gazı açığa çıkararak iyonlaşırlar.

Kristallendirme reaksiyonları Çözünmüş katı içeren bir çözelti suyu uçurularak daha derişik hale getirilebilir. Çözelti doygun hale geldikten sonra suyu uçurulmaya devam edilirse çözeltideki madde çökmeye başlar. Çözeltinin derişimi değişmez ancak çözeltideki iyon sayısı ve çözeltinin hacmi azalır.

2) MOLALİTE

3) KÜTLECE YÜZDE DERİŞİM

4) HACİMCE YÜZDE (%) DERİŞİM

5) ÇÖZELTİ YOĞUNLUĞU

MİLYONDA BİR KISIM (PPM), MİLYARDA BİR KISIM (PPB)

ÇÖZELTİLERİN DERİŞİMİNE BAĞLI KOLİGATİF ÖZELLİKLER Çözücüde çözünen tanecik sayısına bağlı olan özelliklerdir.

a) Buhar Basıncı Düşmesi Uçucu sıvılar çözelti oluşturduklarında buhar basınçları değişir. I) Sıvı-sıvı çözeltilerinde çözeltinin buhar basıncı çözeltide bulunan sıvıların buhar basınçları ve mol kesirleri kullanılarak hesaplanır. A ve B sıvılarından oluşan bir çözeltinin buhar basıncı;

II) Katı-sıvı çözeltilerinde çözeltinin buhar basıncı çözeltide bulunan sıvının buhar basıncı ve mol kesri kullanılarak hesaplanır. Katı maddeler buharlaşmadığı için buhar basınçları olmaz ve sıvının buhar basıncını bu nedenle azaltırlar. Saf suda uçucu olmayan bir katı çözündüğünde (şeker,tuz,vb.) saf suyun buhar basıncı düşer.

b) Kaynama Noktası Yükselmesi Saf suda uçucu olamayan bir katı çözündüğünde saf suyun kaynama noktası yükselir. Yükselme miktarı çözünen madde miktarı ile doğru orantılıdır. Çözünen madde sıvı taneciklerine çekim uygular. Sıvının zor buharlaşmasına neden olur. Kaynama noktasındaki yükselme miktarı;

c) Donma Noktası Düşmesi Saf sıvılar çözelti oluşturduklarında donma noktaları düşer. Donma noktasındaki düşme miktarı;