D E V L E T Y Ö N E T İ M İ OSMANLI DEVLETİ KÜLTÜR VE UYGARLIĞI

Devletin başında mutlak ve devredilmez haklara sahip olan bir padişah vardır. Padişahlar Osman Bey’in soyundan gelmektedir. 1) PADİŞAH

Osmanlı merkeziyetçi bir yönetim anlayışına sahip olduğu için zamanla bu veraset sisteminde bazı değişiklikler yapıldı. Eski Türk geleneğine göre “ülke, hükümdar ve onun soyundan gelenlerin ortak malıdır.”

1.Murat döneminde “ülke, hükümdar ve oğullarınındır” anlayışı kabul edildi.

Monarşik yapıyı güçlendirmek için Fatih Sultan Mehmet Kanunname-i Âli Osman ile padişah ve şehzadeler arasında çıkabilecek mücadeleleri engellemek için kardeş katlini yasallaştırdı. Monarşi, bütün yetkilerin bir kişide toplandığı yönetim biçimidir.

16. yüzyılda (1517) halifeliğin Osmanlı’ya geçmesiyle devlet teokratik nitelik kazandı. Teokrasi, dine dayalı yönetim biçimidir. İlk Osmanlı halifesi Yavuz Sultan Selim oldu.

17. yüzyılda 1.Ahmet şehzadelerin yönetim tecrübeleri kazanmaları için düzenlenen “sancak sistemi”ni kaldırarak, şehzadelerin sarayda gözetim altında tutulduğu “kafes usulü” sistemini getirdi.

Kafes Usulünün Ortaya Çıkardığı Sonuçlar - Tecrübesiz şehzadeler tahta geçti. -Şehzadelerin halkla ilişkileri kesildi. -Şehzadeler sarayda öldürülme korkusu ile yaşadı. -Saray kadınları ve yeniçeri ağaları yönetimde etkili oldu.

1.Ahmet veraset sistemindeki belirsizliği ortadan kaldırmak için Osmanlı ailesinin en yaşlı ve olgun üyelerinin padişah olmasını sağlayan “Ekber ve Erşed” kuralını da getirdi. ( )

Tanzimat Fermanı’yla birlikte kanun üstünlüğü benimsendi ve Osmanlı padişahları mutlak otoritelerinden vazgeçtiler. Tanzimat Fermanı, 1839 yılında ilan edildi.

SEYFİYE SINIFIKALEMİYE SINIFIİLMİYE SINIFI SADRAZAMVEZİRLERNİŞANCIDEFTERDARKAZASKERŞEYHÜLİSLÂM 2) DİVAN-I HÜMAYUN

Divan en üst yönetim örgütü ve en yüksek mahkemedir. Halkın şikayetleri burada dinlenirdi. Divan’ın karar verme yetkisi yoktu. Çünkü son sözü padişah söylerdi. Bu nedenle danışma meclisi özelliği taşırdı. Orhan Bey tarafından kurulan devlet işlerinin görüşüldüğü meclise “divan” denir.

Fatih Dönemi’ne kadar Divan’a padişahlar başkanlık ederken, Fatih’ten sonra sadrazamlar başkanlık etmiştir.

Divan-ı Hümayun’da padişahın yetkilerini kullanmak üzere görevlendirilen üç sınıf vardı. KALEMİYEİLMİYESEYFİYE

SEYFİYE SINIFI Padişahın örfünün uygulayıcısı olan koldur. Bu kol sadrazamdan başlayarak en alt rütbedeki kapıkulu ve tımarlı sipahileri içerir. Divan’daki temsilcisi vezirlerdir.

KALEMİYE SINIFI Osmanlı’nın idari ve mali bürokrasisini oluştururdu. Divan’daki temsilcisi nişancı ve defterdardı.

İLMİYE SINIFI Bu sınıf medreselerde yetişen bilgili kişilerden oluşurdu. Divan’daki temsilcisi şeyhülislâm ve kazaskerdi.

DİVAN ÜYELERİ Padişahın devlet işlerindeki mutlak vekilidir. Fatih’ten sonra divana başkanlık etmiştir. Sadrazamdan sonra en yetkili kişilerdir. Padişahın tuğrasını çeker, tapu ve kadastro işlerine bakar, devletlerarası yazışmaları bağlar, dirlikleri dağıtırdı.

Devletin mâli işlerinden sorumluydu. Anadolu defterdarı ve Rumeli defterdarı diye ikiye ayrılırdı. Rumeli Defterdarı Baş Defterdar’dı ve sadrazama karşı sorumluydu.

Adalet,eğitim,din ve kültür işlerinden sorumluydu. Anadolu kazaskeri ve Rumeli kazaskeri diye ikiye ayrılırdı.

Devlet işlerinin ve konan kanunların dine uygun olup olmadığı konusunda fetva veren kişidir.

Devletin dış işlerinden sorumludur. 17. yüzyıldan itibaren divanın doğal üyesi olmuştur.

Donanma komutanıdır. İstanbul’da bulunduğu zamanlar divana katılırdı.

Yeniçerilerin ocak komutanıdır.

HAZIRLAYAN AHMET ARSLAN İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM. FAYDALI OLMASI DİLEĞİMLE…