Nasıl kullanılır, Ne işe yarar? protege Nasıl kullanılır, Ne işe yarar?
NE ANLATIYORUZ? Protégé nedir ve neden gereklidir? Web Protégé nedir? Ontoloji Geliştirme Süreci Birlikte Çalışılabilir Ontoloji Geliştirme Ortamı Eksiler ve Artılar Sonuç
Protégé nEdİr? Ontoloji geliştirme ortamıdır. Java dilinde yazılmıştır, Apache Jena altyapısını kullanır. 200.000 kayıtlı kullanıcısı vardır Açık kaynak kodludur Çok amaçlı eklentileri bulunmaktadır. Görselleştirme-OWLViz Çıkarsama-Pellet Ontoloji ayıklama ve bütünleştirme Otomatik Java Sınıf Üreticisi
Kurulum için GerEkenler JRE 1.8.0 ile Protege 4.3 Uyumlu DEĞİL Java ile birlikte olan kurulum kullanılıyor. GraphViz indirilebilir. Doğru PATH ayarlamaları yapılmalı
Ontolojİ Gelİştİrme Sürecİ Alan bilgisi Kapalı bir alan bilgisini diğer alanların kullanımına açmak Uzlaşma Aynı alan üzerinde birden fazla alan bilgisine sahip uzmanın ortak bir bilgi gösterim ve akışta uzlaşması Doğru ifade etme Uzlaşılan bilginin paylaşılabilir ve genişletilebilir, başkaları tarafından kullanılabilir bir dil ile gösterimi
Varolan Bir Modelin İncelenmesi DEMO Food Ontology 300 Örnek 50 Özellik 47 Sınıf
Ontolojinin Genel Özellikleri Ontolojiyi Açmak YEREL bir ontolojiyi açmak URL üzerinden açmak Başka bir Ontolojiye Referans Direct Imports Indirect Imports View üzerinden seçenekler ile görünüşü değiştirme Sadece aktif ontolojiyi görüntüleme Sadece referans ontolojileri görüntüleme Hibrit görünüm Ontoloji Prefixes Tanımlı Prefixler Ontolojinin Prefixleri Ontolojinin Özellikleri Ontology IRI (International Resource Identifier) Annotations
Ontolojide Bulunan kavramlar SINIFLAR(CLASSES) Alt ve Üst sınıf hiyerarşisi Annotations Ontolojik olarak anlamlı olmayan Değişmeyen (Demografik) özellikler Açıklamalar (Descriptions) Diğer Ontoloji Kavramları ile ilişkilerini tanımlar ÖZELLİKLER (PROPERTIES) Nesne Özellikleri (Object Properties) Karakteristikler (Characteristics) Nesne Özelliklerine özellikler eklenir Açıklamalar (Descriptions) Diğer Ontoloji Kavramları ile ilişkilerini tanımlar Örnekler (Individuals) Sınıf seçilerek örnekleri listelenir Açıklamalar (Descriptions) Hangi sınıflara ait olduğu (types) Aynı ya da farklı olduğu ÖRNEKLER Özellik Tanımları (Property Assertions) Nesne Özellikleri Tanımları Hangi tür sınıfa ait olduğu belli olan örnekler o sınıfa ait nesne özelliklerini kullanabilir ve diğer kendisini örneklere bağlar. Veri Özellikleri Tanımları Hangi tür sınıfa ait olduğu belli olan örnekler o sınıfa ait veri özelliklerini kullanabilir ve değer atar. Örneğin asla almak istemediği Nesne ve Veri Özellik tanımları Veri Özellikleri (Data Properties) Karakteristikler (Characteristics) Sadece Functional olabilir Açıklamalar (Descriptions) Diğer Ontoloji Kavramları ile ilişkilerini tanımlar Range’de sadece değer alabilir.
Yeni bir model geliştirmek DEMO Restoran Ontolojisi Yeni bir proje yaratmak Uygulamalar Yeni bir sınıf eklemek Yeni bir özellik eklemek Yeni bir örnek eklemek” Food Ontology içerisindeki özellikler ile bağlamak
Sonuç Kullanılabilir ve kolay uygulanabilir bir ortam ECLIPSE benzeri çok farklı eklentilerin bulunduğu bir ortam Görselleştirme ve diğer ontolojiler ile bütünleştirme Ontoloji Refactoring imkanı