…KEMAN… 8\F
KEMAN’IN YAPIMI ASLıNDA KEMAN BIR REZONANS KUTUSUDUR. BIR KOL, DÖRT TEL VE TELLERI TUTAN PARÇALARDAN MEYDANA GELMIŞ, BASIT YAPıLı BIR ÇALGıDıR. YAYLı SAZLARıN KRALı SAYıLAN BU HARIKULADE SESLI ENSTRÜMAN, BUGÜNKÜ MÜKEMMELLIĞINE, ÇALGı YAPıMCıLARıNıN YÜZYıLLAR SÜREN ÇABALARıYLA KAVUŞMUŞTUR. KEMAN, YETMIŞ KADAR TAHTADAN PARÇANıN BIR ARAYA GELMESIYLE YAPıLıR. (REZONANS, FIZIKTE BIR SISTEMIN (GENELLIKLE DOĞRUSAL BIR SISTEMIN) BAZı FREKANSLARDA DIĞERLERINE NAZARAN DAHA BÜYÜK GENLIKLERDE SALıNMASı EĞILIMIDIR)
KEMAN’ıN YAPıMı ALETIN TAMAMı, KORUYUCU BIR VERNIKLE CILALANMıŞTıR. REZONANS KUTUSUNUN ÜST KıSMıNı, ÇAMDAN YAPıLMıŞ BIR ARMONI TABLASı (KEMANıN TITREŞEN ORGANı OLAN BU PARÇANıN YAPıMıNA EN ELVERIŞLI ÇAM, FRANSA”NıN SAVOIE BÖLGESINDE, İSVIÇRE”DE VE İTALYA”DA YETIŞIR), ALT KıSMıNı DA AKÇAAĞAÇTAN YAPıLMıŞ DIP TABLASı MEYDANA GETIRIR. BU TABLALARıN HER IKISI DE, KEMAN ÇALıNDıĞı SıRADA, TELLERIN DAYANDıĞı KEMAN KÖPRÜSÜNE BINEN 10 – 12 KILOLUK BASıNCA DIRENEBILSINLER DIYE, BOMBELI YAPıL MıŞTıR. KEMANıN ÜST VE DIP TABLALARıNı BIRLEŞTIREN KASNAK TAHTALARı DA YINE AKÇAAĞAÇTAN OLUP HER IKI YANDA ÜÇER TANEDIR. KEMANıN GÖVDESININ HER IKI YANı, KEMAN YAYıNıN GEÇMESINE IMKAN VERECEK ŞEKILDE IÇE DOĞRU KAVISLIDIR. ARMONI TABLASıNıN ÜZERINDE, KÖPRÜNÜN IKI YANıNDA, S BIÇIMINDE, SIMETRIK IKI OYUK BULUNUR.
KEMAN’ıN YAPıMı
KEMAN’ıN TARIHÇESI KEMAN, VIYOLA VE VIYOLONSELIN DE BULUNDUĞU VIOLIN AILESININ EN YÜKSEK TONDAN ÇALAN, EN KÜÇÜK ÜYESIDIR. DÖRT TELI VARDıR. AKORD SESLERI PESTEN TIZE SOL, RE, LA VE MI'DIR. KEMAN YAYıNA ARŞE DENIR. ARŞEDE YAPAY YA DA GERÇEK AT KıLıNıN YANı SıRA HAM MISINA OLARAK ADLANDıRıLAN BIR MADDE DE KULLANıLABILIR. AYRıCA YAYıNı DÜZGÜNLEŞTIRMEK VE SESI GÜZELLEŞTIRMEK AMACıYLA ARŞEYE REÇINE ADı VERILEN MADDE SÜRÜLÜR. REÇINENIN RENGI BALA BENZER. KATı BIR MADDEDIR. ALMANCA GEIGE, FRANSıZCA VIOLON, İNGILIZCE VIOLIN, İTALYANCA VIOLINO'DUR. UZUNLUĞU 60 CM'DIR. YAYLA ÇALıNAN TELLI BIR ÇALGıDıR. NOTASı, IKINCI ÇIZGI SOL AÇKıSı ILE YAZıLıR. ORKESTRALARDA, GENEL OLARAK (SOLO, I, II) ÜÇ PARTISI BULUNUR. SOLO VE EŞLIK GÖREVI VERILIR (ÖZELLIKLE BIR SOLO ÇALGıDıR). HIÇBIR ÇALGıDA OLMAYAN SES RENGIYLE, ÇOK ZENGIN BIR ANLATıM GÜCÜ VARDıR. KEMANı ÇALMAYı ÖĞRENMEK EMEK ISTER.UZUN BIR SÜRE YAY TUTUŞU VE YAY ÇEKMEYI ÖĞRENDIKTEN SONRA BILINEN ŞARKıLAR ÇALıNMAYA BAŞLANıR.KEMAN ÇALMAYA KÜÇÜK YAŞTA BAŞLAMAK DAHA IYIDIR.
KEMAN’ıN TARIHÇESI KEMAN GIBI YAYLı ENSTRÜMANLARıN KÖKENI, ORTA ASYA GÖÇEBE ATLı KÜLTÜRLERINDEN GELMEKTEDIR; KAZAK KOPUZU BUNA MISAL OLARAK GÖSTERILEBILIR. TÜM BU ENSTRÜMANLARıN YAYLARı GÜNÜMÜZDE DE OLDUĞU GIBI AT KıLıNDAN YAPıLıR. BU MÜZIK ALETLERI, ORTA ASYA'DAN İPEK YOLU ARACıLıĞıYLA, ÇIN'E, HINDISTAN'A VE ORTA DOĞU'YA YAYıLMıŞTıR. ORTA DOĞU'DA BIZANS, LIR ADı ALTıNDA ILKEL BIR KEMAN ÇEŞIDI GELIŞTIRMIŞTIR. GÜNÜMÜZ ANLAMDAKI KEMAN ILK OLARAK 14.YÜZYıLDA KUZEY İTALYA'DA ORTAYA ÇıKTı. BU DÖNEMDEN SONRA KEMAN AVRUPA'DA YAYıLDı. İLK KEMAN YAPıMCıLARıNıN REBEC, RÖNESANS DA FER TARAFıNDAN ORTAÇAĞ'DA İTALYA'DA LIRA DA BRACI, FRANSA'DA VIEL ADLARıYLA KULLANıLAN YAYLı ÇALGıLAR KEMAN'ıN ATASı SAYıLıR. LAVIGNAC, KEMAN'ıN TÜRKLERIN KEMENÇE'I GUZ (OĞUZ KEMENÇESINDEN)ALıNDıĞıNı YAZAR. BAZı KAYNAKLARDA ISE ARAPLARıN REBAB'ıNDAN GELIŞTIRILDIĞI ÖNE SÜRÜLMÜŞTÜR. 16.VE 17. YÜZYıLDAKI KEMAN YAPıM USTALARı NICOLO AMATI, PAOLO MAGGINI, GIUSEPPE GUARNERU, ANTONIO STRADIVARIUS KEMAN'A SON ŞEKLINI VERMIŞLERDIR. KEMAN ASıL BIÇIMI KORUMAKLA BIRLIKTE 19. YÜZYıLDA BAZı DEĞIŞIKLIKLERE UĞRADı. ÇAĞDAŞ KEMANDA GÖVDE VE SAP DAHA UZUN, KÖPRÜ DAHA YÜKSEKTIR.
İZLEDIĞINIZ IÇIN TEŞEKKÜRLER… HAZıRLAYANLAR: ISIM-SOYISIM NO: ÖĞRETMEN ISIM-SOYISIM: CEREN AKTEPE 218 OKAN UMUT AKSEL BUSE M. KARABıYıK 285 SEDA NUR DURMAZ 754