Küreselleşme ve Rekabet Öğr. Grv. Mehmet Ali ZENGİN

Dünyada ve Türkiye’de Küreselleşme ve Rekabet Yaşadığımız dünya rekabet, bilgi ve iletişime dayalı bir çağ 21. yüzyıl küreselleşme sonucu bireylerin, işletmelerin ve ülkelerin kıyasıya yarış halinde olduğu bir dünya Küreselleşme bir süreç! Dünya küçüldü! Dünya düzleşti! Bilgi önemli Teknoloji yoğun üretim Gelişmiş ülke ekonomilerinde hizmet sektörünün ağırlığının artması Eğitim ve sağlık hizmetlerinde iyileşme Kısaca, rekabet edebilenin ayakta kalabildiği bir Kısaca, rekabet edebilenin ayakta kalabildiği bir dönem! dönem! 2

Ülkemiz, günümüz dünyasında nerede duruyor? Türkiye Türkiye – G20 üyesi – Dünyanın en büyük 17. ekonomisi – 10 bin USD kişi başına düşen milli gelir Küresel Rekabet Endeksi (2013) (148 ülke arasında 44. sıra) Küresel Rekabet Endeksi (2013) (148 ülke arasında 44. sıra) – Orta öğretim kayıt oranı (89/148) – Yüksekokul öğretim kayıt oranı (46/148) – Yenilikçilik kapasitesi (45/148) – İş hayatındaki kadının erkeğe oranı (134/148) Legatum Refah Endeksi (2012) (142 ülke arasında 89.sıra) Legatum Refah Endeksi (2012) (142 ülke arasında 89.sıra) – Kriterler: ekonomi büyüklüğü, girişimcilik, yönetişim kalitesi, eğitim, sağlık, güvenlik, kişisel özgürlükler ve sosyal sermaye BM İnsani Gelişme Endeksi (2013) (187 ülke arasında 90.sıra) BM İnsani Gelişme Endeksi (2013) (187 ülke arasında 90.sıra) – Kriterler: ortalama yaşam süresi, okur yazarlık, eğitim ve yaşam standartları Küresel Bilgi Teknolojileri Raporu (2013) (138 ülke arasında 71.sıra) Küresel Bilgi Teknolojileri Raporu (2013) (138 ülke arasında 71.sıra) – Kriterler: bilişim ağına hazır olma/bilgi toplumuna hazırlık derecesine göre 3

Neden Rekabet? Niçin Adil Rekabet Ortamı? Seçim Özgürlüğü/ Ürün Çeşitliliği Teknolojik Gelişme Düşük Fiyat Yüksek Kalite Artan Rekabet Gücü KOBİ’ler için Uygun Ortam Toplumsal Gelişme ve Hayat Kalitesi Tüketici Refahı … 4

Rekabet gerekli çünkü…1 5

6 Rekabet gerekli çünkü…2 Örneğin, Yonga levha üreticileri aralarında anlaşıp ürün fiyatlarına zam yaptılar. Bu mobilya üreticileri başta olmak üzere ürünü kullanan herkesin maliyetlerini arttırır. Mobilya fiyatları artar, satışlar düşer. Üretici de tüketici de bundan zarar görür. Üretim hacmi azalır. Çeşitlilik azalır. Yeni yatırımların önü kapanır. Üretici işçi çıkarmak durumunda kalır. Yabancılarla rekabet edilemez. Anılan sektörde gerileme başlar. Olumsuz etkiler tüketiciler başta olmak üzere tüm topluma yansır. SONUÇ: Herhangi bir piyasadaki kartel veya tekel ülke ekonomisini olumsuz yönde etkileyecektir. 6

Dünya konjonktürünün gösterdiği siyasi, toplumsal, ekonomik gelişmenin ve değişmenin etkisiyle ülkeler birbirleri ile yakınlaşmakta, bu yakınlaşmaların oluşturduğu yeni döneme küreselleşme (“globalization”) adı verilmektedir. Değişen Dünya Terör Şeffaflık Ekonomik Entegrasyonlar Eşitlik/eşitsizlik İletişim Farkındalık Ticaret / Yardım Dış Kaynak Markalaş ma Sömürü Büyüm e Yoksulluk Çevre Tekel Gücü Kapitaliz m Kültü r Serbest Ticaret Teknoloji/İntern et Küreselleşme 7

8

9

10

TEMEL GÜMRÜK BİRLİĞİ AvrupaKömürÇelikTopluluğu1951AvrupaAtomAjansı1957AvrupaEkonomikTopluluğu1957 AVRUPA BİRLİĞİ 11

: FRANSA, ALMANYA, İTALYA, BELÇİKA, LÜKSEMBURG, HOLLANDA 1973: DANİMARKA, İRLANDA, İNGİLTERE 1981: YUNANİSTAN 1986: İSPANYA, PORTEKİZ 1995: AVUSTURYA, FİNLANDİYA, İSVEÇ 2004: GKRK, ÇEK CUMHURİYETİ, ESTONYA, MACARİSTAN, LİTVANYA, LETONYA, MALTA, POLONYA, SLOVAKYA, SLOVENYA ROMANYA, BULGARİSTAN 2013 HIRVATİSTAN

13 Toplam Nüfus: Erkeklerde beklenen yaşam süresi: 75 yıl Kadınlarda beklenen yaşam süresi: 81 yıl Kişi Başına Ortalama GSYİH: EURO Dünya Ticaretinin Yaklaşık %45 ’i 1,000 Km² başına düşen nüfus Avrupa 25 : 4,000 Bulgaristan : 110,9 Romanya : 238,4

14 29 Üye ile AB nüfusu570 milyona ulaşır Avrupa Birliği’nde Nüfus % 15.6artar, Yüzölçümü% 19.4artar, Milli Gelir% 4.3artar, Ortalama Gelir% 9.8 düşer

Avrupa Birliğinde Temel Değerler DayanışmaAdaletVatandaşlıkEşitlikÖzgürlük

16

17 1. Enflasyon: Diğer üye ülkelerin yıllık enflasyon ortalamalarının baz rakamın en fazla 1,5 puan üzerinde olmasına izin verilmektedir. 2. Bütçe açıkları: Üye ülkelerin bütçe açıklarının GSYİH’larının yüzde üçünden fazla olmasına izin verilmemektedir. 3. Borçlanma: Üye ülkeler GSYİH’larının en fazla yüzde altmışı kadar borçlanma yapabilmektedirler. 4. Faiz Oranları: Üye ülkelerin faiz düzeylerinin hesaplanan oranın 2 puan üzerine kadar çıkmasına izin verilmektedir. 5. Ülke parasının istikrarı: Üye olacak ülkelerin paraları son iki yılda devalüe edilmemiş olmalıdır. Ayrıca üye olacak bir ülkenin parası diğer üye ülke paralarına belirli bir oranda bağlanmıştır.

18 B. Ekonomik Kriterler İşleyen bir pazar ekonomisinin varlığının yanı sıra Birlik içindeki piyasa güçleri ve rekabet baskısına karşı koyma kapasitesine sahip olunması. B. Ekonomik Kriterler İşleyen bir pazar ekonomisinin varlığının yanı sıra Birlik içindeki piyasa güçleri ve rekabet baskısına karşı koyma kapasitesine sahip olunması.

19 A.Siyasi Kriterler Demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlıklara saygı gösterilmesini ve korunmasını garanti eden kurumların varlığı. A.Siyasi Kriterler Demokrasi, hukukun üstünlüğü, insan hakları ve azınlıklara saygı gösterilmesini ve korunmasını garanti eden kurumların varlığı.

20 C. Topluluk Müktesebatına Uyum Kriterleri I. AB’nin siyasi, ekonomik ve parasal birlik hedeflerini kabul etmek. II. AB'nin aldığı karalara ve uyguladığı yasalara uyum sağlamak. C. Topluluk Müktesebatına Uyum Kriterleri I. AB’nin siyasi, ekonomik ve parasal birlik hedeflerini kabul etmek. II. AB'nin aldığı karalara ve uyguladığı yasalara uyum sağlamak.