ÖZÜRLÜLÜĞE YAKLAŞIM

Yanlış: Özürlü kişiler hastadır, tedavi edilip iyileştirilmelidirler. Doğru: Özürlülük hastalık değildir. Özürlü kişiler özürlü olmayan kişiler gibi çeşitli zamanlarda çeşitli şekillerde hasta olabilirler. Bazıları özürlerinden kaynaklanan nedenlerle ciddi sağlık sorunları yaşayabilirler. Fakat özürlü olmak sürekli hasta olmak anlamına gelmez.

Yanlış: Özürlü kişiler kendilerine benzer kişilerle birlikte olduklarında daha rahat ve mutludurlar. Doğru: Sürekli özürlü kişilerle bir arada olmak özürlü kişilerin yaşamın fırsatlarından yararlanmasına engel olur.

Yanlış: Özürlü kişiler yardıma muhtaç kişilerdir. Doğru: Özürlü kişiler kendi kendilerinin sorumluluğunu alabilirler. Fakat özürlü olmayan kişiler gibi bazen herhangi bir konuda yardıma ihtiyaçları olabilir. Sorunlarımızı çözmek için önce kendi bilgi, beceri ve yeteneklerimizi kullanmalıyız. Herhangi bir insan bize yardım etmeyi önerebilir, gerçekten yardıma ihtiyacımız yoksa bu teklifi nazikçe reddetmek, eğer yardıma ihtiyacımız varsa da alçak gönüllü bir şekilde kabul etmek gerekir.

Yanlış: Özürlü kişiler sonda, koltuk değneği, tekerlekli sandalye vb. mahkumudurlar. Doğru: Tekerlekli sandalye, sonda, koltuk değneği vb. araç gereçler bisiklet, otomobil gibi bir kişinin hareketliliğini sağlayan yardımcı gereçlerdir.

Yanlış: Özürlü olmayan kişiler özürlü kişilere bakmakla yükümlüdürler. Doğru: İnsanlar sadece özürlü olduğumuz için bize yardım etmek, şefkatli davranmak, özel davranmak zorunda değillerdir.

Yanlış: Özürlü kişiler özürlü olmayanlardan tamamen farklı yaşarlar. Doğru: Özürlü kişilerin toplumdaki herhangi bir insandan farkı yoktur. Herkesle eşit, aynı insan ve vatandaşlık haklarına sahip, saygı görmeyi hak eden bireylerdir. Kariyerleri, ekonomik düzeyleri, yaşam biçimleri herkes de olduğu gibi farklı farklıdır. Arkadaşları, özel ilişkileri, eşleri, çocukları, aileleri, hoşlandıkları ve hoşlanmadıkları, işleri, hobileri, sorunları ve sevinçleri vardır.

Yanlış: Özürlü kişiler sosyal yaşamın içine katılamaz. Doğru: Özürlü kişiler yaşamın her alanına özürlü olmayan kişilerle eşit şekilde katılabilirler. Özürlü kişiler ulaşılabilir alanları kullanarak toplumsal aktivitelere katılmak için desteklenmelidir.

Yanlış: Özürlü kişiler engellidir Doğru: Engel dışardan gelen bir durumdur. Özürlülük her zaman bir engel taşımaz, özürlülük özürlü kişinin bir şeyleri küçük düzenlemelerle yapabileceği anlamına gelir.

Yanlış: Özürlü kişiler yaşamın getireceği başarısızlık ve hayal kırıklıklarından korunmalıdır. Doğru: Özürlü kişiler başarı ve başarısızlık ta dahil tüm insani deneyimleri yaşama hakkına sahiptirler.

Yanlış: Devlet özürlü kişilerin tamamına maddi yardım yapmakla yükümlüdür. Tüm özürlü kişiler şefkatle kucaklamalı ve korumalıdır. Doğru: Devlet özürlü kişilerin özürlü olmayan kişilere eşit bir şekilde yaşama katılmasını sağlamaktan sorumludur.

Yanlış: Özürlü kişiler başarısız ve “trajik” bir yaşam sürdürürler, “normal” bir yaşam sürdürmenin yolu insanüstü bir güç ve yeteneğe sahip olmaktan geçer. Doğru: Özürlülük yaşam biçiminde bazı özel düzenlemeler yapmayı gerektirir. Bu durum kurban ya da kahraman olmayı gerektirmez.

 İnsan haklarının temel değerleri olan insanlık onuru, özerklik, eşitlik ve dayanışma kavramları özürlülük bağlamında da özel öneme sahiptir. Özürlü kişiler, doğuştan sahip oldukları insanlık onurlarına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir. Özürlerinin sebebi, niteliği ve ciddiyeti ne olursa olsun bütün özürlü kişiler özürlü olmayan kişiler ile aynı temel haklara sahiptir; bu hakların başında ve hepsinden önce nezih bir hayat yaşama hakkı gelir. Özürlü kişilerin kendilerini ilgilendiren her konuda karar mekanizmalarına katılma ve uygun sosyal desteklerle özgürlüğünü sürdürme hakkı vardır.

Özürlü kişilerin insan hakları  İnsan onuruna saygı, bireysel özerklik ve kişisel bağımsızlık  Ayrımcılık  Topluma tam ve etkin katılım,  Farklılıklara saygı ve özürlü kişileri insan çeşitliliğinin bir parçası olarak görme  Fırsat eşitliği  Ulaşılabilirlik  Kadın erkek eşitliği  Özürlü çocukların gelişen kapasitelerine saygı ve kimliklerini korumak için özürlü çocukların haklarına saygı