BÖLÜM- 3: STRES ve EKLEMLERİMİZ Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Stres genellikle olumsuz anlamda ele alınmaktadır. Ancak zaman zaman stres yaratan zorlanmaların insanı, çalışmak ve gelişme göstermek konusunda harekete geçirdiği bilinmektedir. İnsanın amacına ulaşması için içten ve dıştan güdülenmesi ılımlı bir stres olarak ifade edilebilir. Belirli ölçüler içinde stres, organizmanın çalışması, gelişmesi için gereklidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Tehlike evresinde; Kaygı düzeyinin yükselmesine bağlı olarak endişe, karamsarlık, öfke, korku, sinirlilik, tedirginlik artar. Bunlara bağlı olarak da bilişsel işlevler olumsuz yönde etkilenir. Dikkati toplama, odaklaştırma, hatırlama, karar verme zorlaşır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Direnç evresinde; Bedensel ve ruhsal olarak zararlı etkene direnilir. Bu amaçla organizmada yeni bir dengeleşim düzeyi oluşur. Organizma zorlanmaya karşı bölgesel tepkiler oluşturarak direnç kazanmaya çalışır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Çöküntü evresinde; Bir önceki evrede ortaya çıkan hastalıklara bağlı, geri dönüşü olmayan organik bozukluklar ortaya çıkmaya başlar. Bunlara bağlı belirti ve yakınmalar türlü hastalık tabloları oluşturur. Bu tabloların sonunda şok ve ölümler olabilir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Stres tedavisinde de egzersiz; aşırı reaksiyonlar, asabiyet, hırçınlık, ve kavgacılık gibi eğilimleri ortadan kaldırmak için yararlı görülmektedir. Egzersiz, stres etkisi ile kana geçen hormon fazlalıklarının tüketimini sağlarken, tüm hayati organların gücünü arttırmakta, kandaki yağ ve şeker seviyelerinin normal düzeylerde kalmasını desteklemektedir. Haftada 3-5 gün antrenman yapan kişilerde strese karşı büyük bir direnç olduğu gözlemlenmiştir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Normal fertlerde kemik kitlesi yaşlarına kadar artar ve bu yaşlarda en üst değerine ulaşır. Bu yaştan sonra yıllık %1 oranında azalma gösterir. Kadınlarda postmenapozal dönemde kemik kaybı %2-3 oranına yükselir. Kayıpların aşırı olması sonucu osteoporoz gelişir. Kemik kitlesindeki azalmaya paralel olarak kırık ihtimali artar. Bu nedenle osteoporoz ve komplikasyonları yaşlı popülasyonun en önemli sağlık sorunlarını oluşturmaktadır. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Kemik kitlesindeki kaybı yerine koymak zordur ve uzun süreli medikal tedaviye ihtiyaç gösterir. Genç yaşlarda, kemik kaybı başlamadan önce mevcut kemik kitlesini maksimum seviyeye çıkararak ve yaşlanmaya bağlı kayıpları minimum düzeyde tutarak osteoporozun gelişimini önlemek mümkündür. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER
Hastalığın erken evrelerinde, eklemlerde hasar oluşmadan önce yoğun ve kapsamlı bir egzersiz programı ile eklemleri korumak ve hastalığı geciktirmek, hatta önlemek mümkündür. Yapılan çalışmalarda, kas kuvvetindeki zayıflığın da osteoartrit için bir risk oluşturduğu ortaya konmuştur. Böyle bir egzersiz seansı mutlaka ısınma ile başlamalı, eklemleri esnek hale getirecek germe egzersizlerinin ardından kas kuvvetini arttırmaya yönelik kademeli olarak ağırlığı arttırılan ağırlık kaldırma egzersizleri verilmeli ve soğuma ile bitirilmelidir. Doç. Dr. Gülten HERGÜNER