SAĞLIK HUKUKUNUN TEMEL KURUMLARI

Sağlık Bakanlığı Ülkenin sağlık sorunlarıyla uğraşmak, kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek ve halka bu konularda gerekli hizmeti sağlamak amacıyla 1936 yılında 3017 sayılı “Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâleti Teşkilat ve Memurin Kanunu”yla kurulan Sağlık Bakanlığı, daha sonra 1983 yılında 181 sayılı “Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” ile yeniden düzenlenmiştir. Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin 48. maddesine göre, 3017 sayılı Kanun’un ve bu kanuna ek kanunların 181 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olan hükümleri (m. 1‐22) yürürlükten kaldırılmıştır.

Sağlık Bakanlığı Daha sonra, 5637 sayılı Uygulama İmkânı Kalmamış Bazı Kanunların Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun ile 3017 sayılı Kanun tamamen yürürlükten kaldırılmıştır. 2 Kasım 2011 tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Sağlık Bakanlığı ile bağlı kuruluşları yeniden yapılandırılmıştır.

Sağlık Bakanlığının Görevleri 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesine göre Sağlık Bakanlığının görevi, herkesin bedenî, zihnî ve sosyal bakımdan tam bir iyilik hâli içinde hayatını sürdürmesini sağlamaktır. Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı; a)Halk sağlığının korunması ve geliştirilmesi, hastalık risklerinin azaltılması ve önlenmesi, b)Teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin yürütülmesi, c)Uluslararası önemi haiz halk sağlığı risklerinin ülkeye girmesinin önlenmesi, d)Sağlık eğitimi ve araştırma faaliyetlerinin geliştirilmesi,

Sağlık Bakanlığının Görevleri e)Sağlık hizmetlerinde kullanılan ilaçlar, özel ürünler, ulusal ve uluslararası kontrole tâbi maddeler, ilaç üretiminde kullanılan etken ve yardımcı maddeler, kozmetikler ve tıbbî cihazların güvenli ve kaliteli bir şekilde piyasada bulunması, halka ulaştırılması ve fiyatlarının belirlenmesi, f)İnsan gücünde ve maddî kaynaklarda tasarruf sağlamak ve verimi artırmak, sağlık insan gücünün ülke sathında dengeli dağılımını sağlamak ve bütün paydaşlar arasında işbirliğini gerçekleştirmek suretiyle yurt sathında eşit, kaliteli ve verimli hizmet sunumunun sağlanması, g)Kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişiler tarafından açılacak sağlık kuruluşlarının ülke sathında planlanması ve yaygınlaştırılmasıyla ilgili olarak sağlık sistemini yönetir ve politikaları belirler.

Sağlık Bakanlığının Görevleri Bakanlık bu amaçla, strateji ve hedefleri belirler, planlama, düzenleme ve koordinasyon yapar; uluslararası ve sektörler arası işbirliği yapar; rehberlik, izleme, değerlendirme, teşvik, yönlendirme ve denetleme yapar, yaptırım uygular; acil durum ve afet hallerinde sağlık hizmetlerini planlar ve yürütür; bölgesel farklılıkları gidermeye ve herkesin sağlık hizmetine erişimini sağlamaya yönelik tedbirler alır; ilgili kurum ve kuruluşların insan sağlığını doğrudan ve dolaylı olarak etkileyen faktörler ve sosyal belirleyicilerle ilgili uygulamalarına ve düzenlemelerine yön verir, bunu temin için gerekli bildirimleri yapar, görüş bildirir ve yaptırım uygular; görevin ve hizmetin gerektirdiği her türlü tedbiri alır.

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı Sağlık Bakanlığı teşkilatı, merkez teşkilatı ile taşra teşkilatı ve bağlı kuruluşlardan meydana gelmektedir. Bakanlık teşkilatının en üst amiri olan Bakan, Bakanlık icraatından ve emri altındakilerin faaliyet ve işlemlerinden Başbakana karşı sorumlu olup şu görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir: a.Bakanlığı, Anayasaya, kanunlara, hükümet programına ve Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun olarak yönetmek; b.Bakanlığın görev alanına giren konularda politika ve stratejiler geliştirmek, bunlara uygun olarak yıllık amaç ve hedefler oluşturmak, performans ölçütleri belirlemek; c.Bakanlık bütçesini hazırlamak, gerekli kanunî ve idarî düzenleme çalışmalarını yapmak, belirlenen stratejiler, amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda uygulamayı koordine etmek, izlemek ve değerlendirmek;

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı d.Bakanlık faaliyetlerini ve işlemlerini denetlemek, yönetim sistemlerini gözden geçirmek, teşkilat yapısı ve yönetim süreçlerinin etkililiğini gözetmek ve yönetimin geliştirilmesini sağlamak; e.Faaliyet alanına giren konularda diğer bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak.

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı Müsteşar ise, Bakandan sonra gelen en üst düzey kamu görevlisi olup Bakanlık hizmetlerini, Bakan adına ve onun emir ve yönlendirmesi doğrultusunda, mevzuat hükümlerine, Bakanlığın amaç ve politikaları ile stratejik planına uygun olarak düzenler ve yürütür. Bu amaçla, Bakanlık birimlerine gereken emirleri verir, bunların uygulanmasını gözetir ve sağlar. Müsteşar, bu hizmetlerin yürütülmesinden Bakana karşı sorumludur. Müsteşara yardımcı olmak üzere beş Müsteşar yardımcısı görevlendirilebilir.

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı Yeni oluşturulan bir kurul olan Sağlık Politikaları Kurulu, Bakanlığın sağlık sistemi yönetimi ve politika belirlemeyle ilgili temel görevlerini yerine getirmek üzere görevlendirilen 11 üye ile Müsteşar ve müsteşar yardımcılarından meydana gelir. Kurul üyeleri en az dört yıllık yüksekokul mezunu ve sekiz yıl iş tecrübesi bulunanlar arasından Bakan tarafından görevlendirilir. Görev süresi iki yıldır ve süresi sona eren üyeler yeniden görevlendirilebilir. Kurula Müsteşar veya görevlendireceği yardımcılarından biri başkanlık eder.

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı Kurul toplantılarına, görüşlerini almak üzere üniversiteler, meslek kuruluşları, sendikalar, sivil toplum kuruluşları ile bağlı kuruluşlardan ve Bakanlık birimlerinden yönetici veya uzman kişiler davet edilebilir. Kurul bünyesinde, Bakanlığın görev alanıyla ilgili olarak bilimsel ve uzmanlık gerektiren konularda çalışma yapmak ve görüş bildirmek üzere danışma kurulları ve komisyonlar oluşturulabilir. Danışma kurullarında ve komisyonlarda, Bakanlık ve bağlı kuruluşlarının personeli ile üniversitelerden ve diğer kamu ve özel kurum ve kuruluşlarından veya yabancı uzmanlardan görevlendirme yapılabilir.

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı Bakanlığın hizmet birimleri; Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürlüğü, Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Sağlık Yatırımları Genel Müdürlüğü, Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü, Hukuk Müşavirliği, Denetim Hizmetleri Başkanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Özel Kalem Müdürlüğü, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği’nden ibarettir. Bakanlığın bağlı kuruluşları ise; Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’dür.

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı Bakanlığın taşra teşkilâtı, illerde kurulan il sağlık müdürlükleri ile ihtiyaca göre ilçelerde kurulan ilçe sağlık müdürlüklerinden oluşur. İl sağlık müdürleri Bakanlığın ildeki temsilcisi ve valinin sağlık müşaviridir. İl sağlık müdürlüğü, bağlı kuruluşların il teşkilatının koordinasyonunu yapar ve uyumlu çalışmasını gözetir. Sağlık hizmetleri yönünden ilin durumunu Bakanlıkça belirlenen aralıklarla Bakanlığa rapor eder. Acil sağlık hizmetleri, il ve ilçe sağlık müdürlükleri tarafından yürütülür. Bu müdürlükler söz konusu hizmetlerin yürütülmesi için kamu ve özel hukuk tüzel kişileri ile gerçek kişilere ait tüm sağlık kurum ve kuruluşlarının sevk ve idaresinden sorumlu ve bu konuda yetkilidir.

Sağlık Bakanlığı Teşkilatı İl ve ilçe sağlık müdürlüğü, yetki devri çerçevesinde Bakanlıkça yürütülen görevleri il ve ilçe düzeyinde yerine getirir, yapılan düzenlemelere uyumu denetler ve gerekli yaptırımları uygular. Birden fazla ildeki sağlık hizmetlerinin bir arada değerlendirilmesi, gelişmişlik farklarının giderilmesi ile hizmetlerin ve ihtiyaçların müşterek planlanması amacıyla Bakanlıkça belirlenen illerdeki müdürlerden biri koordinatör olarak görevlendirilebilir. İlçe sağlık müdürlüğünün kurulmadığı yerlerde sağlık grup başkanlıkları oluşturulabilir. Bu başkanlıklara ayrıca kadro tahsisi yapılmaz ve buralarda gerek duyulan hizmetler ilgili ilçede bulunan personel eliyle yürütülür.

Yüksek Sağlık Şurası 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu ▪1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun ▪663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca faaliyette bulunan Yüksek Sağlık Şûrası, sağlık meslek mensuplarının mesleklerini icra ederken ortaya çıkan adlî konularda mahkemelere görüş vermek ve idarî soruşturmacılar ve uzlaşma komisyonları için bilirkişi listesi belirlemek üzere 15 üyeden oluşur.

Yüksek Sağlık Şurası Şûra üyelerinin 13’ü Bakan tarafından ülkede sağlık hizmetleri veya eserleriyle tanınmış kişiler arasından seçilir. Müsteşar veya görevlendireceği Müsteşar Yardımcısı ile I. Hukuk Müşaviri veya görevlendireceği hukuk müşaviri, Şûranın doğal üyesidir. Müsteşar veya görevlendireceği Müsteşar Yardımcısı Şûraya başkanlık eder. Şûra üyelerinin görev süresi iki yıldır. Şûra toplantılarına üst üste iki kez mazeretsiz olarak katılmayanların üyeliği düşer.

Yüksek Sağlık Şurası Şûra yılda en az dört kere toplanır. Başkan lüzum gördüğü hallerde Şûrayı toplantıya çağırabilir. Şûra, en az sekiz üyenin katılımıyla toplanır ve oy çokluğuyla karar alır. Oylamalarda çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği halinde başkanın oyu yönünde karar alınmış sayılır. Bakanlık, Şûraya bağlı olarak danışma kurulları ve sağlık mesleklerinin icrasından doğan adlî konularda dosyaları inceleyip Şûraya sunmak üzere ihtisas komisyonları oluşturur. Kurul ve Komisyon Başkanları, Şûra toplantılarına oy hakkı bulunmaksızın doğal üye olarak katılır.

Yüksek Sağlık Şurası İhtisas komisyonlarınca hazırlanan rapor ve görüşler, Şûra üyelerince müzakere edilir ve karara bağlanır. Şûranın toplanmadığı zamanlarda acele işleri karara bağlamak üzere Şûra kendi üyeleri arasından üç kişilik bir alt kurul seçer. Görev süresi sona eren üyeler ile daha önce üyelik yapmış olanlara Yüksek Sağlık Şûrası Fahrî Üyesi ve başkanlarına da Onursal Başkan unvanı verilir. Şûranın, danışma kurullarının ve ihtisas komisyonlarının çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenir.

Yüksek Sağlık Şurası 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun’un 75. maddesindeki “Tababet ve şuabatı sanatlarının icrasından mütevellit cemimde mahkemelerin muvafık görecekleri muhtebirin rey ve mütalaasına müracaat hakkındaki serbestileri baki kalmak şartiyle meclisi alii sıhhinin mütalaası istifsar edilir.” hükmü, Anayasa’ya aykırı görülerek iptal edildiğinden (RG , S.27737), artık tıp mesleklerinin uygulanmasından doğan ceza davalarında Yüksek Sağlık Şûrası’ndan karar alma zorunluluğu bulunmamaktadır. Mahkemeler ceza davalarında bu kurul yanında, üniversitelerin tıp fakülteleri, eğitim veren devlet hastaneleri veya Adli Tıp Kurumu gibi donanımlı diğer tıbbî kurumlara başvurup görüş alabileceklerdir.

Tıpta Uzmanlık Kurulu 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname uyarınca, tıpta ve diş hekimliğinde uzmanlık eğitimi yapacak eğitim kurumlarına eğitim yetkisi verilmesi ve eğitim yetkisinin kaldırılmasına ilişkin teklifleri karara bağlamak, uzmanlık dallarının rotasyonlarını belirlemek, yabancı ülkelerde uzmanlık eğitimi alanların bilimsel değerlendirilmesini yapacak fakülteleri ve eğitim hastanelerini belirlemek, tıpta uzmanlık eğitimi ve uzman insan gücü ile ilgili görüşler vermekle görevli olmak üzere Tıpta Uzmanlık Kurulu oluşturulmuştur.

Tıpta Uzmanlık Kurulu Tıpta Uzmanlık Kurulu Müsteşar veya görevlendireceği Müsteşar Yardımcısı, Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü, I. Hukuk Müşaviri veya görevlendireceği hukuk müşaviri, biri diş tabibi olmak üzere eğitim hastanelerinden Bakanın seçeceği beş profesör, Yükseköğretim Kurulunun seçeceği tıp fakültelerinden dört profesör ve diş hekimliği fakültelerinden bir profesör, Gülhane Askeri Tıp Fakültesinin seçeceği bir profesör, Türk Tabipleri Birliğinin seçeceği bir profesör ve Türk Diş Hekimleri Birliğinin seçeceği bir profesör olmak üzere 16 üyeden oluşur. Asıl üye sayısı kadar yedek üye sayısı belirlenir.

Tıpta Uzmanlık Kurulu Kurula seçilecek asıl ve yedek üyelerin uzman olmaları, ayrıca en az üç yıllık eğitim görevlisi ya da profesör unvanına sahip bulunmaları şarttır. Üyelerin görev süreleri iki yıldır. Süresi bitenler yeniden seçilebilir. Kurul, Müsteşarın daveti üzerine yılda en az iki kez toplanır; üyelerden en az beşinin teklifi ile de olağanüstü toplanır. Kurula, Müsteşar veya görevlendireceği Müsteşar Yardımcısı veya yapılacak ilk toplantıda üyeler arasından seçilecek başkan vekili başkanlık eder. Kurul toplantılarına üst üste iki kez mazeretsiz olarak katılmayanların üyeliği düşer.

Tıpta Uzmanlık Kurulu Kurul, en az dokuz üyenin katılımı ile toplanır ve oy çokluğuyla karar alır. Oylamalarda çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Türk Tabipleri Birliği temsilcisi yalnızca tabiplerle ilgili, Türk Diş Hekimleri Birliği temsilcisi de yalnızca diş tabipleri ile ilgili konuların görüşüleceği toplantılara katılabilir ve kendi meslek alanları ile ilgili konularda oy kullanır.

Sağlık Meslekleri Kurulu 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 23. maddesinde Sağlık Meslekleri Kurulu düzenlenmiştir. Buna göre; sağlık mesleklerinde eğitim müfredatı, meslekî alan ve dal belirlemesi gibi meslekî düzenlemelerde ve istihdam planlamalarında görüş bildirmek, meslekî yeterlilik değerlendirmesi yapmak, meslekî müeyyide uygulamak, etik ilkeleri belirlemek ve uyumu denetlemek üzere Sağlık Meslekleri Kurulu teşkil olunmuştur.

Sağlık Meslekleri Kurulu Kurul aşağıdaki üyelerden oluşur: a.Müsteşar veya görevlendireceği müsteşar yardımcısı ile Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü veya görevlendireceği bir yetkili temsilci, I. Hukuk Müşaviri veya görevlendireceği hukuk müşaviri, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu ve Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanları veya görevlendirecekleri yardımcıları, b.Bakanın seçeceği en az doktora seviyesinde eğitim almış 5 ayrı sağlık meslek mensubu üye, c.En az genel müdür yardımcısı seviyesinde Milli Eğitim Bakanlığı temsilcisi bir üye, d.Yükseköğretim Kurulunun seçeceği iki üye, e.Meslekî Yeterlilik Kurumu temsilcisi bir üye, f.Türk Tabipleri Birliğinden bir üye, g.Türk Diş Hekimleri Birliğinden bir üye h.Türk Eczacıları Birliğinden bir üye.

Sağlık Meslekleri Kurulu Kurulun görevleri şunlardır: a.Yeni bir sağlık mesleğinin veya dalının ihdasında görüş bildirmek. b.Sağlık mesleklerinin eğitim müfredatı hakkında görüş bildirmek. c.Sağlık mesleklerinin etik ilkelerini belirlemek. d.Meslek mensuplarının meslekî yeterlilik ve etik eğitimi ile hasta hakları eğitimine tâbi tutulmasına ve eğitimlerin süresine ve müfredatına karar vermek. e.Sağlık engeli sebebiyle mesleğin icrasının yasaklanmasına karar vermek. f.Meslekten geçici veya sürekli men etmeye karar vermek.

Sağlık Meslekleri Kurulu Seçilmiş üyelerin görev süresi iki yıldır. Kurul toplantılarına üst üste iki kez mazeretsiz olarak katılmayanların üyeliği düşer. Kurul, Müsteşar veya müsteşar yardımcısının başkanlığında üye tam sayısının çoğunluğu ile toplanır ve oy çokluğu ile karar alır. Oylamalarda çekimser oy kullanılamaz. Oyların eşitliği hâlinde başkanın oyu yönünde karar alınmış sayılır.

Sağlık Meslekleri Kurulu Kurulca; a) Mesleğinde yetersizliği tespit edilenler ile dikkatsiz ve özensiz davranışla ölüme veya vücut fonksiyon kaybına sebep olanların yetersiz görüldükleri alanda meslekî yeterlilik eğitimine tâbi tutulmalarına karar verilir. Yeterlilik eğitimine tâbi tutulanlar eğitim sonunda Kurulun belirleyeceği teorik ve/veya uygulamalı sınava tâbi tutulur. Bu sınavda başarılı olanlar mesleğini icraya devam eder; başarısız olanlar meslek icrasından men edilir. Meslekten men edilenler, durumlarına göre Kurulca belirlenen eğitime devam ettirilerek veya eğitime tâbi tutulmadan yapılacak müteakip sınavlarda başarı gösterdiği takdirde meslek icra etme hakkını yeniden kazanır.

Sağlık Meslekleri Kurulu b)Hasta hakları uygulamalarına veya etik ilkelere aykırı davranışı sebebiyle ikiden fazla yazılı ikaz edilen veya ilgili mevzuatına göre disiplin cezası uygulanan sağlık meslek mensubu, hasta hakları veya etik ilkeler eğitim programına tâbi tutulur. c)Meslek icrası esnasında sonucunu öngörerek veya görevinin gereklerine aykırı hareket ederek veyahut görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek bir kişinin ağır derecede olmayan engelliliğine sebebiyet verenlerin üç aydan bir yıla kadar meslekten geçici men edilmesine karar verilir. Bu fiillerin beş yıl içinde tekrarı hâlinde verilecek cezalarda alt ve üst sınırlar iki katı olarak uygulanır.

Sağlık Meslekleri Kurulu d) Meslek icrası esnasında sonucunu öngörerek veya görevinin gereklerine aykırı hareket ederek veyahut görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek bir kişinin ağır engelliliğine veya ölümüne sebebiyet verenlerin bir yıldan üç yıla kadar meslekten geçici menine karar verilir. Bu fiillerin beş yıl içinde tekrarı hâlinde meslekten sürekli men kararı verilir.

Adli Tıp Kurumu Adalet işlerinde bilirkişilik yapmak, adli tıp uzmanlığı ve yan dal uzmanlığı eğitimi vermek, adli tıp ve adli bilimler alanında bilimsel toplantılar düzenlemek ve bunlara ilişkin eğitim programları uygulamak amacıyla kurulan Adli Tıp Kurumu Adalet Bakanlığına bağlı olmasına rağmen, görev alanı gereği sağlık hizmetleriyle doğrudan ve yakından ilişkilidir.

Adli Tıp Kurumu Adli Tıp Kurumunun görevleri şunlardır: a.Mahkemeler ile hâkimlikler ve savcılıklar tarafından gönderilen adli tıpla ilgili konularda bilimsel ve teknik görüş bildirmek, b.Adli tıp uzmanlığı ve yan dal uzmanlığı eğitimi vermek, c.Adli tıp ve adli bilimler alanlarında çalışmaları yürütmek üzere seminer, sempozyum, konferans ve benzeri etkinlikler düzenlemek, bunlara ilişkin eğitim programları uygulamak ve ilgili kurum, kuruluş ve kurulların hazırlayacakları adli tıpla ilgili eğitim programlarının yapılmasına ve yürütülmesine yardımcı olmak, d.Adli tıp hizmetlerinin görülmesi sırasında yapılması zorunlu sağlık hizmetlerini vermek.

Tabip Odaları Türk Tabipleri Birliği Kanunu’na göre, sınırları içinde tabip odalarına kayıtlı en az yüz tabip bulunan her ilde tabip odası kurulur. Sınırları içinde oda kurmak için yeter sayıda tabip bulunmayan illerdeki tabiplerin hangi illerdeki tabiplerle birleştirilerek yeni bir oda kurulacağı ve merkezinin hangi il olacağı veya bu gibi illerdeki tabiplerin hangi il tabip odalarına bağlanacağı, ülkenin coğrafi ve ulaşım durumları ile tabiplerin toplu olarak bulundukları iller göz önüne alınarak Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyinin önerisi üzerine Büyük Kongrece kararlaştırılır. Odalar, kuruluşlarını Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi aracılığıyla Sağlık Bakanlığına bildirmekle tüzel kişilik kazanırlar. Yeni kurulan odalar en geç üç ay içinde organ seçimini yaparlar.

Tabip Odaları Bir tabip odası sınırları içinde sanatını serbest olarak icra eden tabipler, bir ay içinde o il veya bölge tabip odasına üye olmak ve üyelik görevlerini yerine getirmekle yükümlüdürler. Mesleklerini serbest olarak icra etmeksizin kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde asli ve sürekli görevlerde çalışanlar ile herhangi bir sebeple mesleğini icra etmeyenler tabip odalarına üye olabilirler. Tabip odaları; Genel Kurul,Yönetim Kurulu ve Haysiyet Divanından oluşur. Bu organların görev ve yetkileri ile çalışma usulleri Kanun’da ayrıntılarıyla düzenlenmiştir.

Türk Tabipleri Birliği Türkiye sınırları içerisinde meslek ve sanatlarını icraya yetkili olup da sanatını serbest olarak yapan veya meslek diplomasından istifade etmek suretiyle resmi veya özel görev yapan tabiplerin katıldığı Türk Tabipleri Birliği; tabipler arasında meslekî deontolojiyi ve dayanışmayı, meslek mensuplarının hak ve yararlarını korumak amacıyla kurulmuş kamu kurumu niteliğinde meslekî bir kuruluştur. Türk Tabipleri Birliği; Tabip Odaları, Merkez Konseyi, Yüksek Haysiyet Divanı ve Büyük Kongreden oluşur ve tüzel kişiliğe sahiptir.

Türk Tabipleri Birliği Türk Tabipleri Birliği şu görevleri yerine getirir: a.Halk sağlığına ve hastalara fedakârlık ve feragatle hizmeti ideal bilen meslek geleneklerini korumaya ve geliştirmeye çalışmak, b.Üyelerinin maddî ve manevî hak ve menfaatlerini korumak ve bunları halkın ve Devletin menfaatiyle en iyi bir şekilde denkleştirmeye çalışmak, c.Halkın sağlığını korumaya, üyelerini belirli bir refah seviyesine ulaştıracak gerekli iş sahaları bulmaya, İş Kanunu ile sosyal kanunların ve bunlara bağlı nizamname ve talimatname hükümlerinin uygulanmasında meslek ve meslektaşların hak ve menfaatlerini korumaya ve her türlü iş dağılımının adilane bir surette düzenlenmesine çalışmak, d.Halk sağlığı ve tıp meslekleriyle ilgili konular için resmi makamlarla karşılıklı işbirliği yapmak, e.Halk sağlığını ve tıp mesleğini ilgilendiren işlerde resmi makamlardan yardım sağlamak.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Sağlık Kuruluşları 5283 sayılı Bazı Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Sağlık Birimlerinin Sağlık Bakanlığı’na Devredilmesine Dair Kanun’a göre, kamu kurum ve kuruluşlarına ait tüm sağlık birimleri Sağlık Bakanlığı’na devredilmiş, yönetim ve sorumluluk Sağlık Bakanlığı’na geçmiştir. Kanun’a göre, kamu kurum ve kuruluşlarına ait tüm sağlık birimleri (kurum tabiplikleri hariç), bunlara ilişkin her türlü görev, hak ve yükümlülükler, taşınırlar, taşınmazlar ve taşıtlarla birlikte, Sosyal Sigortalar Kurumuna ait olanlar rayiç bedeli karşılığında, diğerleri bedelsiz olarak Sağlık Bakanlığı’na devredilmiştir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Sağlık Kuruluşları Bununla birlikte; ▪Cumhurbaşkanlığı, ▪Yüksek Mahkemeler, ▪Sayıştay, ▪Türk Silahlı Kuvvetleri, ▪Milli İstihbarat Teşkilatı, ▪Üniversiteler, ▪Mahalli İdareler ve ▪Vakıflara ait sağlık birimleri bu devrin kapsamı dışında kaldığından, bu kurum ve kuruluşların halen kendilerine ait sağlık birimleri bulunmaktadır.

Özel Hastaneler Özel Hastaneler, 2219 sayılı Hususi Hastaneler Kanunu çerçevesinde faaliyette bulunan özel sağlık kuruluşlarıdır. Söz konusu Kanun’un uygulanma şeklini göstermek amacıyla Özel Hastaneler Tüzüğü ve Özel Hastaneler Yönetmeliği çıkartılmıştır. Özel hastanelerin açılma, kullanma ve kapanma işlemleri bu mevzuata göre yürütülmektedir. Sağlık Bakanlığına bağlı hastaneler ise, Yataklı Tedavi Kurumları İşletmeleri Yönetmeliği hükümlerine göre yönetilmektedir.

Özel Hastaneler 2219 sayılı Kanun’a göre Devletin resmi hastanelerinden ve özel idareler ile belediye hastanelerinden başka, yatırılarak hasta tedavi etmek veya yeni hastalık geçirmişlerin zayıfları yeniden eski kuvvetlerini buluncaya kadar sıhhi şartlar içinde beslenmek ve doğum yardımlarında bulunmak için açılan ve açılacak olan sağlık yurtları özel hastanelerden sayılır. Bazı hastaneler özel olmakla birlikte, 2219 sayılı Kanun’a tâbi değildirler. Buna göre, sırf kendi çalışanlarına hizmet vermek üzere kişiler, özel şirketler, işçi kuruluşları ve benzerleri tarafından kurulmuş sağlık yurtları 2219 sayılı Kanun dışında tutulmuştur.

Özel Hastaneler Özel hastaneler Sağlık Bakanlığı’nın izniyle kurulmaktadır. Özel hastanelerde kural olarak her türlü hastanın tedavisi gerçekleştirilmekle birlikte, Özel Hastaneler Tüzüğü’nün 31. maddesinde, Devlet Hastanelerine gönderilmeleri gereken aşağıdaki hastaların özel hastanelere kabul edilemeyecekleri düzenlenmiştir: a.Suçu işledikleri zaman bilinçlerini ya da hareket serbestilerini tamamen kaldıracak biçimde akıl hastalığına tutulmuş bulunmaları sebebiyle mahkemece, korunmalarına ve tedavi altına alınmalarına karar verilmiş olan hastalar, b.Akıl ya da ruh hastalığından dolayı mahkemelerce hastanelerde tıbbî gözlem altına alınmasına gerek görülenler, c.Zehirli ya da uyuşturucu madde alışkanlığından dolayı hastanelerde tedavilerine mahkemelerce karar verilenler, d.Bir suç işleyip de akıl hastalıklarından birine tutulmuş olan ya da bu hastalıklardan birine tutulduğu öne sürülen ve mahkemelerce haklarında henüz karar verilmemiş olan kişiler.

Özel Hastaneler Özel Hastaneler Yönetmeliği, Devlete, il özel idarelerine, belediyelere, üniversitelere ve diğer kamu tüzelkişilerine ait hastaneler hariç olmak üzere, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzelkişilerine ait hastaneleri kapsayan düzenlemeler getirmiştir. Yönetmeliğe göre, özel hastanelerin temel özellikleri şunlardır: a)Özel hastaneler, bu Yönetmelikte asgari olarak öngörülen bina, hizmet ve personel standartlarını haiz olmak kaydıyla, yirmi dört saat süreyle sürekli ve düzenli olarak, bir veya birden fazla uzmanlık dalında hastalara ayakta ve yatırarak muayene, teşhis ve tedavi hizmeti verir. b)Özel hastanelerde gözlem yatakları hariç en az yüz hasta yatağı bulunur. Ancak atıl kapasiteye yol açılmaması bakımından, Bakanlıkça belirlenen sağlık hizmet bölgelendirmesine göre planlanan hekim sayısı ve hizmet ihtiyacı doğrultusunda Planlama ve İstihdam Komisyonunun görüşü alınarak, ellinin altında olmamak kaydıyla yüz yatağın altında özel hastane açılmasına izin verilebilir.

Ayakta Teşhis ve Tedavi Verilen Özel Sağlık Kuruluşları Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre, ayakta teşhis ve tedavi hizmeti verilen özel sağlık kuruluşları; tıp merkezleri, poliklinikler, laboratuvarlar, müessese ve muayenehanelerdir. Tıp merkezi kadroları, Bakanlıkça belirlenen sağlık hizmet bölgelendirmesine göre planlanan tabip/uzman sayısı ve hizmet ihtiyacı dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenir ve yatırım listesinde ilan edilir. Tıp merkezleri Bakanlıkça belirlenen kadrolarında en az dört klinisyen uzmanla açılır ve faaliyete geçtikleri tarihten itibaren iki yıl içinde kadrolarını tamamlayabilirler.

Ayakta Teşhis ve Tedavi Verilen Özel Sağlık Kuruluşları Poliklinik, en az iki tabip tarafından müştereken açılabilen, hizmet birimleri doğrudan birbiriyle bağlantılı olacak şekilde oluşturulan ve bu Yönetmelik’le belirlenen asgari şartları taşıyan sağlık kuruluşudur. Muayenehane, bir tabip tarafından mesleğini serbest olarak icra etmek üzere müstakil olarak açılan, bu Yönetmelik’le belirlenen asgari şartları taşıyan ve bu Yönetmelik’te tanımlanan tıbbî işlemlerin yapılabildiği sağlık kuruluşudur.

Ayakta Teşhis ve Tedavi Verilen Özel Sağlık Kuruluşları Laboratuvar, 1927 tarih ve 992 sayılı Kanun (Seriri ve Gıdai Taharriyat ve Tahlilat Yapılan ve Masli Teamüller Aranılan Umuma Mahsus Bakteriyoloji ve Kimya Laboratuvarları Kanunu) kapsamında tıbbî tahlil işlemi yapar. Müessese ise, 1937 tarih ve 3153 sayılı Kanun (Radyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Hakkında Kanun) kapsamında görüntüleme ve/veya radyoterapi, nükleer tıp, fizik tedavi gibi muayene, tanı ve/veya tedavi hizmeti sunar.

Ayakta Teşhis ve Tedavi Verilen Özel Sağlık Kuruluşları Laboratuvar ve müessese, çalışma günlerinde sekiz saatten az olmamak üzere hizmet verir. Hizmet vermek istedikleri çalışma saatlerini, ruhsat başvuruları sırasında müdürlüğe bildirirler ve ruhsatnameye bu saatler yazılır. Çalışma saatleri içerisinde kuruluşta ilgili en az bir uzman bulunur.