Yürüme kontrollü bir düşmedir (J.Perry) Yürüyüş döngüsü Duruş Salınım
DURUŞ AŞAMASI
Patolojik Yürüyüş = Arz Talep Dengesizliği
Yürüyüşün Düzeltilmesi Dr. Gage Duruştaki denge Salınım sırasında açma İlk temas anında ayağın ön pozisyonu Yeterli adım uzunluğu Enerji tasarrufu
"Patolojik yürüyüşü olan çocukların anormal baldır kinematiği vardır "Patolojik yürüyüşü olan çocukların anormal baldır kinematiği vardır. Baldır kinematiğinin normalleştirilmesi optimum uyluk ve gövde kinematiği ve diz ve kalça kinetiğine ulaşmanın en iyi yoludur. " 1
Strathclyde Yaklaşımı
SORU Hangi tür ortez uygulaması baldır kinematiğinin normale döndürebilmemizi sağlar?
Strathclyde Yaklaşımı AFOFCs (Ankle Foot Orthosis-Footwear Combination) kullanır AFOFC’nin dikeye yakın ‘‘ayarlanması’’ uygulayıcının baldır kinematiğini kontrol etmesini sağlar ‘‘Ayarlamak’’ baldır kinematiği üzerinde etki etmek üzere ayakkabının topuk taban mesafesinin ayarlanması Baldır kinematiğini manipüle edilerek – diğer hareketlere etki edilir
Strathclyde Yaklaşımı
Strathclyde Metodu ‘‘Solid AFO uygun ayak bileği açısında (AA) yerleştirilir. ‘‘AA kompleks bir klinik değerlendirme ile belirlenir.
Ayrıca&. Yürüme Laboratuarı gereklidir.
Temel Ortez Değerlendirmesi
Hasta Öyküsü Yaş (puberte, kas iskelet sistemi matüritesi) Boy ve Kilo Hastaya bağlı problemler (uyku bozuklukları, epilepsi) Aile durumu – Bakıcılar Geçmişteki tedaviler / Müdahaleler Hasta & Klinik hedefleri (fonksiyonu artırmak? bakım sağlamak ? deformite gelişimini önlemek? hijyen?)
Hasta Değerlendirmesi I. ROM – potansiyel - Kısıtlamalar MTS - Hangi breys? Hangi dizayn? II. Dayanıklılık – max.potansiyeli kullanma - Hangi zayıf kaslar güçlendirici terapi programından fayda görebilir? III. Fonksiyon - Yürüyüş nasıl düzeltilebilir? - Uzanma, kavrama, yakalama artırılabilir mi?
ROM Ölçümleri Modifiye Tardieu Skalası Potansiyel: R1-R2 R1: V3 - AOC: spastisite - açıklık fonksiyon veya dinamik kısıtlama için uygundur - kollojen proliferasyonu ve sarkomer membranında sertlik → hasta risk altında R2: V1 – max. son açıklık veya statik kısıtlama
Modifiye Tardieu Skalası R1 vs. R2 +++ farkı geniş ‘‘dinamik’’ komponenti karakterize eder → BTX-A enjeksiyonları - farkı → ağırlıklı olarak yapısal bir kısıtlama (BTX-A yapma) ►Yeni teknoloji ile her ikisine de konservatif ortez uygulamaları ile yaklaşabilirsiniz
R1 vs. R2 için Değerlendirme Teknikleri ++ poziyonu – Alignment Ön-, orta- ve arka ayak!!! Deviasyonları mümkün olduğunca düzelt Nötral veya fonksiyonel pozisyon ►R1 / R2
Normal Alt Ekstremite R2 ROM İçin Kılavuzlar
İDEAL PEDİATRİK AYAK BİLEĞİ BULGULARI: GASTROKNEMİUS
Normal Üst Ekstremite R2 ROM İçin Kılavuzrar
Ortez ile tedavi zamanı ve tedavi en uygun şekilde nasıl planlanır?
Tedavi PT, OT: ROM 6/24 – Denge Dayanıklılık Fonksiyon Yürüyüş Uzanma – kavrama – yakalama Oturma – kalkma Kordinasyon &
Ultraflex® Tedavi Ortezleri ROM Dayanıklılık Fonksiyon - FirstFlex: üst ekstremite - ADR: alt ekstremite
Ultraflex® Tedavi Ortezleri: Prensip Standart manuel germe teknikleri temelinde geliştirilmiştir. Hareket oluşturmak ve mobilizasyona izin vermek için spastisiteyi kullanır
Ultraflex® Tedavi Ortezleri: Özellikleri Sabit zayıf germe (LLPS) Tekrarlayan mobilizasyon ► PT / OT için yeterli araç ► R1 / R2
Ultraflex® Tedavi Ortezleri: Uygulama Kişiye özel tasarlanmış orteze mekanik eklem entegre edilir
Müdahalelerin odak noktası Büyüme sırasında hareket açılıklarını kontrol eder: PT/OT endikasyonu koyulmuşsa, breys uygulanması da tavsiye edilir.
Son dönemdeki inceleme Tekrarlayıcı hareket + LLPS - Kas uzatma ve ↑ ROM - Kas güçlendirme - ↓ spastisite - ↑ fonksiyon +++ Uyum
Ultraflex Botox Uygulamasının Etkinliğini Nasıl Artırır? Botox – Seri alçı – Statik breys
Ultraflex Botox Uygulamasının Etkinliğini Nasıl Artırır? Botox – Seri alçı – Statik breys - her 3-6 ayda bir - alçı uyumu? - hasta/aile uyumu? - postür? - ROM sorunları
Ultraflex Botox Uygulamasının Etkinliğini Nasıl Artırır? Botox – Seri alçı – Statik breys - hareket açıklığını sürdürmek - zayıf uyum
Ultraflex® Tedavi Breysi - Kas uzatma ve ↑ ROM - Kas güçlendirme - ↓ spastisite - ↑ fonksiyon +++ Uyum
Cerrahi ile Kombinasyon? Spastisite 24/24 Breys tedavisi: Cerrahinin etkisini korur Uygun breys uygulaması İyi hasta uyumu ↓ spastisite
AFO uygulamaları yürüyüşü nasıl düzeltir?
"Patolojik yürüyüşü olan çocukların anormal baldır kinematiği vardır "Patolojik yürüyüşü olan çocukların anormal baldır kinematiği vardır. Baldır kinematiğinin normalleştirilmesi optimum uyluk ve gövde kinematiği ve diz ve kalça kinetiğine ulaşmanın en iyi yoludur. " 1
Yürüyüşün Düzeltilmesi Dr. Gage Duruştaki denge Salınım sırasında açma İlk temas anında ayağın ön pozisyonu Yeterli adım uzunluğu Enerji tasarrufu
Geleneksel AFO’lar Ayak bileğini immobilize eder veya P.F.’yi kısıtlar: ‘‘stabilite’’? İlk temas anında şok absorbsiyonu yapmaz (= P.F. veya yük cevabı) Agresif diz ekstansiyon momenti Parmağı kaldırana kadar yürümeye izin vermez
Geleneksel Zorluklar Plantar fleksiyonu engelleyen + dorsifleksiyona izin veren menteşeli AFO - çocuklarda fonksiyonu artırabilir - ancak uzun dönemde çömelerek yürümeye destek olabilir
Geleneksel Zorluklar Rigid AFO varus, valgus veya ekin gibi salınım fazı deformitelerini kontrol edebilir - çömelerek yürüme!! (Dr. Gage) - ilk temastan önce diz uygun pozisyonda olmaz - kötü ilk temas
Strathclyde Yaklaşımı AFOFCs (Ankle Foot Orthosis-Footwear Combination) AFOFC’nin ‘‘ayarlanması’’ : ‘‘Baldır kinematiğini kontrol eder ‘‘Ayarlamak’’ ayakkabı tabanını yükselterek rigid AFO’nun negatif etkilerini kompanse eder ► Yürüme lab.
ADR - Technology Adjustable Dynamic Response (Ayarlanabilir Dinamik Yanıt)
ADR – Ayak Bileği Biyomekaniği Ön ve arka kanalları birleştiren elastomer rodlar Arka elastomer ilk duruş aşamasında tibialis anterior aktivitesini engeller Ön elastomer orta-geç duruş aşamasında gastroc-soleus aktivitesini engeller GRF’nin dinamik kısıtlanması vs. rigid engelleme veya tutma
ADR – Teknolojisi şunları ele almak için geliştirilmiştir: 1. Kontrollü ROM döngüsüne izin vererek yürüyüş sapmalarına neden olur, fakat aynı zamanda instabiliteyi önler 2. Özellikle yürümenin duruş fazında geleneksel ortez dizaynlarının ve komponentlerinin kısıtlılıkları Kuvveti daha proksimale yönlendirme yerine daha ileri progresyon elde etmek için GRF’lerin yönünü değiştirme
İdeal Ortez& ‘‘ayağın pozisyonunu salınım, ilk temas ve yük cevabı fazlarında kontrol eden fakat orta ve terminal duruş fazlarında ayak bileğini tamamen serbest bırakan cihazdır ‘’
Breys Seçimi Hangi breys dizaynı, hangi hasta için, ve niye?
Soleus Spastisitesi (hemipleji) Solues Test R2 Değeri <150 (Normal = 200 ‘‘Soleus kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak ‘‘ Aşil uzatma cerrahisini geciktirmek ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya soleus testinde normal R2 değerlerini yakalama
Gastroc-soleus Spastisitesi (quadripleji,dipleji) Gastroc Test R2 Değeri ≤50 (Normal = 100 ‘‘Gastroc kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak ‘‘ Aşil uzatma cerrahisini geciktirmek ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya gastroc testinde normal R2 değerlerini yakalama
Hamstring Spastisitesi (quadripleji,dipleji) Popliteal Test R2 Değeri >300 (Normal = 250 ‘‘Hamstring (ve gastroc- soleus) kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak ‘‘ Hamstring uzatma cerrahisini geciktirmek ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya popliteal testte normal R2 değerlerini yakalama
Hamstring, gastroc- soleus spastisitesi (quadripleji,dipleji) Popliteal Test R2 Değeri >300 , Gastroc Test R2 Değeri ≤50, Soleus Test R2 Değeri <50 (Normal = 250 popliteal 100 gastroc 200 soleus ‘‘Hamstring (ve gastroc- soleus) kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak ‘‘ Hamstring uzatma cerrahisini geciktirmek ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya Popliteal, gastroc ve soleus testlerinde normal R2 değerlerini yakalama
Çok seviyeli alt ekstremite spastisitesi addüktörler,hamstring, gastroc-soleus (quadripleji,dipleji) Abdüktör açı<400 ‘‘Addüktörler, hamstring ve gastroc-soleus) kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak (2-5 yaş çocuklara erken müdahale) ‘‘Çok aşamalı cerrahiyi geciktirmek ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya kalça abdüksiyonunda normal R2 değerlerini yakalama
Önemli Not: R2 > 50 normal 1 dinamik eklem / breys
Fonksiyonel Breys Seçimi – ADR Hangi dizayn, hangi hasta için, ve niye?
ADR - Dizaynlar
ADR – Klinik Presentasyon Ekstansiyon yürüyüşü – arka kaplama Fleksiyon yürüyüşü/çömelme – ön kaplama
ADR – Ekstansiyon Yürüyüşü Posterior kaplama Soleus spastisitesi -Erken çocukluk: R1<100 df R2 normal sınırlarda -Geç çocukluk: R1<00 R2<150
ADR – Fleksiyon Yürüyüşü Çömelme - Anterior kaplama Hamstring ve gastroc-soleus spastisitesi -Erken çocukluk: -Poplitea: R1>300 -Gastroc : R1<50 df -R2 normal sınırlarda -Geç çocukluk: -R1 dinamik kısıtlama -Poplitea: R2>300 -Gastroc-Soleus: R2<50 df
ADR – Dizaynlar: Not: R1ve R2 gastroc açıklığı: ayak düzeltmeleri! R2 kısalığı için topuk yükseltici Fikse ayak deformiteleri için SMO
Üst Ekstremite İçin Tedavi Edici Ortezler
Genel Kılavuzlar R2 ≥ 100
Spastik el bileği fleksörleri (carpi radialis carpi ulnaris,palmaris longus) El bileği ekstansiyonu R2’den 100 veya daha çok kısıtlı; el bileği ekstansiyonu <500 R2 ‘‘El bileği fleksörlerinin kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya el bileği için normal R2 değerlerini yakalama
Üst ekstremite fleksör- pronator spastisitesi (quadripleji,brakial pleksus hasarı) El bileği ekstansiyon kısıtlılığı >100 R2, el bileği ve önkol nötral veya nötrale yakın pozisyonda ‘‘Fleksör-pronatör kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya el bileği için normal R2 değerlerini yakalama
Spastik dirsek fleksörleri (biseps Brachii, brakialis, brakioradialis) Dirsek ekstansiyon kısıtlılığı >100 R2 ‘‘Dirsek fleksörlerinin kas uzunluğunu konservatif korumak ve uzatmak ‘‘ Aşamalı botilinum toksin tip A ve seri alçı uyg. tamamlamak ‘‘ Durumu korumak veya dirsek için normal R2 değerlerini yakalama
Spastisite, iyi pasif hareket açıklığı fakat kas dengesizliğine bağlı uzanma,kavrama, tutma,bırakma fonksiyonlarında eksiklik (hemipleji) ‘‘Uzanma,kavrama, tutma,bırakma fonksiyonlarını geliştirmek
Tedavi Edici Ultraflex Breysi Nasıl Kullanılır?
Yönetim: PT / OT Tedavi süresi Aleti çalıştırma
Ön Ayarlar
Gerginlik Ayarları Ağrı
ADR- Komponentler: Özellikleri ve Yararları
Tork Özellikleri Elastomerler: ++ kas fonksiyonunun taklidi Nemlendirme etkisi yanısıra ekzantrik görevere izin verir Pediatrik ADR komponenti: 15,8 Nm Standart yaylar: 2 Nm
Postür Özellikleri Ön ve Arka Stop
ADR Sonuçları ADR ile serbest hareket: Pürüzsüz yürüyüş Yokuşta ve basamaklarda stabilite ve konfor Kas dayanıklılığı Daha iyi denge ve tempo Kolay ayarlanabilme
Adult ve Pediatrik Versiyonlar
İnce Ayar
ADR teknolojisi daha doğal bir yürüyüş için HEM STABİLİTE HEM HAREKET öneriyor
Gece Hareket Açıklığı Kazanın - Gündüz Yararlanın