PERİYODİK CETVEL
Periyodik Tablo Nedir? Elementler, fiziksel ve kimyasal özellikler gösterirler. Elementlerden bazıları benzer özellikler gösterebilirken bazıları da farklı özellikler gösterirler. Bilim insanları elementler arasındaki ilişkileri bulmak için çeşitli çalışmalar yapmışlardır (1860’ların sonuna doğru). Dimitri Mendeleyevve Meyer adlı iki bilim insanı birbirinden bağımsız olarak o güne kadar bulunmuş olan, bilinen 63 elementi sınıflandırmış ve aynı sıralamayı bulmuşlardır. Böylece elementler arasındaki ilişkiyi tablo haline getirmiş oldular. Henry Moseley ise bu elementleri atom numaralarına (proton sayılarına) göre sıralayarak periyodik tabloyu oluşturdu.
Periyodik Tablonun Özellikleri -Doğada 94 tane element bulunmaktadır. İnsanların laboratuarda elde ettiği yapay elementlerle bu sayı 120’ye yakındır. -Periyodik tabloda elementler artan atom numaralarına göre sıralanırlar. -Elementler sıralandığında oluşan tablodaki yatay sıralara periyot denir. Periyodik sistemde 7 periyot vardır.
Elementler, fiziksel ve kimyasal özellikler gösterirler Elementler, fiziksel ve kimyasal özellikler gösterirler. Bilim insanları elementler arasındaki ilişkileri bulmak için çeşitli çalışmalar yapmışlardır. Elementlerin üzerinde çalışmaları sonucu onları özelliklerine göre metaller, ametaller, yarı-metaller ve soygazlar olarak sınıflamışlardır. Bu sınıflamalarını da periyodik cetvel üzerinde göstermişlerdir
Metaller – 1A Grubu (Hidrojen hariç), 2A Grubu ve 3A Grubu (Bor hariç) metaldir. Ayrıca B Grubu Elementleri (Geçiş Metalleri) de metaldir. – Yüzeyleri parlaktır. – Isı ve elektriği iyi iletirler. – Tel ve levha haline getirilebilirler. – Civa hariç oda koşullarında katı halde bulunurlar. – Bileşiklerinde yalnız pozitif (+) değerlik alırlar. – Kendi aralarında bileşik oluşturmazlar; alaşımadı verilen homojen karışımı oluştururlar. – Ametallerle bileşik oluştururlar. – Na, Mg, K, Fe, Al şeklinde atomik yapıdadırlar. Alaşım nedir? Alaşım, metal-metal homojen karışımlardır
Ametaller – 4A, 5A, 6A, 7A Grubu elementleri ametaldir. (Bu gruplarda var olan bazı yarı metal elementler aşağıda belirtilmiştir.) – Yüzeyleri mattır. – Isı ve elektrik akımını iletmezler (Grafit hariç). – Tel ve levha haline getirilemezler, kırılgandırlar. – Oda koşullarında katı, sıvı ve gaz halinde bulunurlar. – Bileşiklerinde hem pozitif (+) hem de negatif (-) değerlik alırlar (Flor hariç). – Hem metallerle hem de kendi aralarında bileşik oluştururlar. – Genellikle N2, O2, F2 gibi moleküler halde doğada bulunurlar. – Hidrojen hariç periyodik cetvelin sağ tarafında bulunurlar.
Yarı Metaller – Periyodik cetvelde metal ve ametalleri ayıran merdivenin her iki tarafında bulunurlar. 3A Grubundan başlayıp 8A Grubuna doğru çapraz giden kısım yarı-metaldir. – Hem metallerin hem de ametallerin bazı özelliklerini gösterirler. – Bazı fiziksel özellikleri bakımından metallere, kimyasal özellikleri bakımından ise ametallere benzerler. – Yüzeyleri parlak ya da mat olabilir. – Elektrik ve ısıyı metallerden az, ametallerden daha iyi iletirler. – Kırılgan değildirler; tel ve levha haline getirilebilirler.
Soygazlar – 8A Grubu elementeri ise soygazlardır (asal gazlardır). – Kendi aralarında ve başka elementlerle tepkimeye girmezler. – Oda koşullarında tek atomlu gaz halinde bulunurlar. – Kararlı haldedirler. – Helyum hariç, en dış düzeylerinde 8 elektron bulunur. – Son yörüngeleri her zaman doludur. – Helyum, Neon, Argon, Kripton, Ksenon, Radon, Ununoktiyum elementleri soygazdırlar.