Bebeklik ve İlk Çocukluk Dönemi Çocuklarında Gelişim ve Kitap Seçimi

Gelişimin Tanımlanması Büyüme nicel Gelişme nicel + nitel

Gelişme Kavramı Düzenli, uyumlu ve sürekli ilerleme İleriye dönük Bir çok yapı ve işlevi bütünleştiren karmaşık bir olgu Her evre bir sonraki evreyi doğrudan etkiler Temel özellikleri: Hiyerarşi Bütünleşme Yapısal bağlantı

Gelişimin Temel İlkeleri Dinamik bir olgudur Genetik bireyselliğin bir sonucudur Giderek artan bir özelleşme sürecidir Bir dengesi vardır Bir düzeni vardır

Gelişim Evreleri Doğum öncesi Bebeklik (0-2 yaş / bebeklik) İlk çocukluk (2-6 yaş / okul öncesi) Orta çocukluk (6-13 / okul dönemi) Son çocukluk (13-18 / ergenlik)

Bütüncül Yaklaşım Bedensel gelişim Motor gelişim Bilişsel gelişim Dil gelişimi Duygusal gelişimi Sosyal gelişim

Bedensel Gelişim Fizyolojik gelişim Davranışları doğrudan ve dolaylı olarak etkiler

Bedensel Gelişim Kalıtım Irk Beslenme Hastalık Psikolojik bozukluklar Sosyo-ekonomik statü

Motor Gelişim Hareketlerle ilgili gelişim

Bilişsel Gelişim Algılama Bellek Muhakeme Düşünme Kavrama

Dil Gelişimi Bilişsel süreçleri içerir Sosyal gelişim üzerinde büyük etkisi vardır

Duygusal Gelişim Elem Sevinç Haz Öfke Korku Sevgi

Sosyal Gelişim Çevreye uyum sağlama Toplumsal davranışlar

Bebeklik 0-2 yaş 0-4 hafta (yeni doğan)

Gelişimde Sabit Sıralama

Bebekler İçin Kitap Seçimi 0-6 ay arası bebekler için; Basit kitaplar, büyük objeler, parlak renkler Sert kartondan tıknaz kitaplar ya da kumaş kitaplar

Bebekler İçin Kitap Seçimi - II 6-12 ay; Diğer bebeklerin resimleri ile süslü kitaplar Parlak renklendirilmiş kokulu ve dokulu kitaplar Tanıdık objeler ile resimlenmiş kitaplar (şişeler, bardaklar, biberon) Sağlam, kolay yırtılmayacak kitaplar Banyo saatleri için plastik veya vinil kaplama kitaplar Yıkanabilir kumaş kitaplar Aile fotoğraflarını barındıran fotoğraf albümleri

Bebekler İçin Kitap Seçimi - III ay; Taşınabilecek boyutlar Uyuyan veya oyun oynayan çocuk resimlerini içeren kitaplar Uyku saati için uyku kitapları «Merhaba» veya «güle güle» diyen kitaplar Her sayfasında sadece birkaç sözcük barındıran kitaplar Parlak renkler Basit tekerlemeler Dokun-hisset kitaplar Hayvan resimleri içeren kitaplar

Bebek Kitapları

1-6 Yaş Dönemi Bedensel, ruhsal ve zihinsel gelişme çağı Yetenekler gelişir, alışkanlıklar şekillenir Çocuğun bağımsızlığı giderek artar Çevresine büyük ilgi duyar Merakını gidermek ve çevresini tanımak için görme, dokunma ve tatma duyularını kullanır

1-6 Yaş Dönemi Bu dönemin önemli aşamaları yürümek (1 yaş) konuşmak (2-3 yaş) Konuşma becerisi gelişir Her yeni sözcük bir başarıdır Yeni sözcükler ve sözcük tekrarları içeren eserler önemlidir

Çocuğun kitaba ilgisi konuşmadan önce başlar 18 aylıktan itibaren sayfa çevirmesini öğrenir Yakın çevresindeki nesneleri gösteren resimleri tanır ve kendi diliyle anlatır Bol resim içeren ve hikayeyi resimlerle anlatan “resimli kitaplar” bu dönem için uygundur 1-6 Yaş Dönemi

Küçük çocukların dikkat süreleri kısadır Masal ve hikayelerin kısa olması gerekir Tasvirler ve karakter incelemeleri yerine hareket unsuru aranır Mizah anlayışları çok basittir Hikaye ve resimlerdeki mizah anlayışının çok basit olması gerekir

1-6 Yaş Dönemi Kitaplarda çocuğun yaşına ve düzeyine uygun bir dil kullanılmalıdır Kısa ve düz cümlelerin takip edilmesi ve anlaşılması kolaydır Ses tekrarları (alliterasyon) çocukların ilgisini çeker (tekerlemeler) Küçük çocuk gerçekçidir (hayal dünyası bile yakın çevresiyle sınırlıdır)

1-6 Yaş Dönemi 4-5 yaşlarındaki çocuklar tamamen hayal gücüne dayanan fantezi hikayeleri anlayamaz ve sıkılırlar (Alis Harikalar Diyarında, Peter Pan) Bu yaş grubuna hitap eden hikayelerin günlük yaşantıyı konu alması önemlidir Temalar: Sevgi, başarı ve güven ihtiyaçlarını gidermelidir Kahramanlar: Yakın çevreden olmalıdır (postacı, bekçi, çöpçü vs.)

1-6 Yaş Dönemi Küçük çocuk kendini hikaye ve masal kahramanı ile özdeşleştirir Kahraman insan, hayvan veya makina olabilir Büyüdükçe kendisine okunan masal ve hikayeleri oyun şeklinde oynamayı sever Küçük çocuk bencildir 4 yaşına kadar kendi kendine oynar (bir büyüğün kendisini izlemesini ister) Sonra arkadaş aramaya başlar (yuva çağı) Birlikte oynama ve iş yapma yeteneği zamanla gelişir

1-6 Yaş Dönemi Küçük çocuğun mülkiyet duygusu kuvvetlidir Çocuk paylaşmayı zamanla öğrenir Bu dönemde hikaye ve masal dinlemeyi çok severler Aynı hikayeleri tekrar tekrar dinlemekten hoşlanırlar Bellekleri kuvvetlidir. Dinledikleri hikayeleri ve detaylarını unutmazlar

Bebeklik ve İlk Çocukluk Dönemi Çocuklarında Gelişim ve Kitap Seçimi