GARİPÇİLER
GARİPÇİLER Garipçiler, Orhan Veli, Oktay Rıfat ve Melih Cevdet Anday’ın öncülüğünü yaptığı şiir akımının adıdır. Türk şiirinde o güne kadar yer etmiş kalıp ve anlayışlardan kurtulmak gerektiğini savunur ve biçimciliğe, duygusallığa karşı çıkıp, söyleyiş güzelliğini esas alır. 1941’de Orhan Veli, M. Cevdet Anday ve Oktay Rıfat üçlüsü, şiirde varolan aşırı duygusallığa, şairaneliğe, basma kalıp söyleyişe başkaldıran şiirlerini Garip adıyla bir kitapta topladılar.
GARİPÇİLER Kitaba koyulan Garip adı zamanla hem 3 şairi yansıtan bir kimlik kazandı hem de Türk şiirinde yeni başlayan akımı yansıtır. Şiirde her türlü kurala ve önceden belirlenmiş kalıplara karşı çıkıp kuralsızlığı kural edindiler. Şiirin ölçü,uyak ve dörtlükle ilgisiz olduğunu,özgür yazılması gerektiğini savundular. Konuşma dilini şiire dahil ettiler.
GARİPÇİLER Garipçiler, Garip adlı kitaplarına yazdıkları önsözde, Türk şiirini katı kurallara bağlı ve doğallıktan uzak bulduklarını belirtmişlerdir. Garipçiler’e göre bu durumun temel nedeni; hece, uyak, aruz gibi kalıpların şiirde vazgeçilmez sanılmasıydı.
Garip Akımının Genel Özellikleri Şiirde ölçüyü bırakıp serbest şiir yazma yoluna gittiler. Uyağı şiir için gerekli olmayı çıkardılar. Herşeyi şiirin konusu haline getirdiler. Her türlü sözcüğün şiirde kullanılmasını savundular, böylece gündelik küçük sorunlar, halktan kişiler, sokak şiiri haline girdi.
Garip Akımının Genel Özellikleri Şiirde bütün güzelliğini benimsediler. Şiirin düşünce ve zekadan güç alarak yaşama sevincini anlatması gerektiğini söylediler. Dilin sanatlardan arındırılmış olarak doğal biçimde kullanılması gerektiğini savundular. Şiirde toplumsal aksaklıkları eleştirdiler. Şiirde mizaha yer verdiler. Garip Akımının Genel Özellikleri
Garip Akımının Sanatçıları Orhan Veli Kanık Türk şiirinde iki arkadaşıyla birlikte büyük bir atılım yapmış, yeni bir anlayışın öncüsü olmuştur. 1914’te arkadaşlarıyla birlikte yayımladıkları “Garip” adlı şiir kitabı ve yazdığı önsöz, Türk şiirinde günden güne dolmuş olan eski değerleri yıkmış, şiire başka bir açıdan bakılmasını sağlamıştır.
Orhan Veli’nin Şiire Getirdiği Yenilikler... Ölçüye baş kaldırıp serbest yazmak. Kafiyeyi şiir için gerekli görmekten vazgeçmek. Şairane duyguları, parlak görüntüleri şiirden silmek. Şiiri hayal gücünün kapalı duvarlarından kurtarıp gerçek hayata çıkarmak, yapmacıksız tabii bir söylentiyle, günlük yaşayış içinde halktan insanları yakalamak. Her çeşit kelimeyi, konuyu şiire sokmak, halk deyişlerinden yararlanmak ve toplumla ilgili yergiye yer vermek.
Şiirleri; Garip Vazgeçemediğim Destan Gibi Yenisi Karşı ESERLERİ Şiirleri; Garip Vazgeçemediğim Destan Gibi Yenisi Karşı Nesirleri; Sanat ve Edebiyatımız Bindiğimiz Dal
ANLATAMIYORUM... Ağlasam sesimi duyar mısınız, Mısralarımda; Dokunabilir misiniz, Göz yaşlarıma ellerinizle? ............................................ Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu Bu derde düşmeden önce Bir yer var biliyorum; Her şeyi söylemek mümkün; Epeyce yaklaşmışım duyuyorum Anlatamıyorum Orhan Veli KANIK
Melih Cevdet Anday Şiirlerinde toplumsal gerçekliği inceler. İlk şiirlerindeki romantizmden sıyrılarak duygulardan çok aklın egemenliğine, güzel günlerin özlemine bırakır. Söz oyunlarından arınmış, yalın bir dili vardır. Düz yazılarında ise yoğun bir düşünce, şiirsel, esprili, özlü bir dili vardır. Fıkra, makale, gezi, roman, tiyatro, çeviri ve şiir yazmıştır.
ESERLERİ Şiirleri; Garip Rahatı Kaçan Ağaç Yanyana Telgrafname Tiyatroları; Komedya İçerdekiler Gizli Emir Denemeleri, Çevirileri; İngiliz Edebiyatından Denemeler
Kendi Başına Melih Cevdet ANDAY Ekmeğin yanında tuz gibi esmer, Su anıtı gibi her yerde olsun, “Kimi” desin, “kimin bu sevi?” ................................................................. Kendi başına sansın kimi? Arabasız yıldızın kamçısı Gibi kıcrılsın gökyüzünde seçik, Gün gibi boyasın denizi, Yağmurla ses olup çıksın, Dallansın dumanlı ağaçta bensiz, Vursun yürüyen şafağa gölgesi, ....................................................................... Gölde dolaşan arı gibi göksel, Suyun kabuğunda gerçek parıltı, Başapı sallayan ay gibi, Melih Cevdet ANDAY
Oktay Rifat Horozcu Başlangıçta yeni bir hava içinde, güçlü aşk şiirleri; toplumcu sanat ilkesinden hareketle halk deyimi ve söyleyişlerinden masal ve tekerlemelerden faydalanarak başarılı taşlamalar, sosyal şiirler yazdı. “Perçemli Sokak”adlı kitabıyla birlikte şiir anlayışında büyük değişiklik olmuş soyut şiire kaymıştır. Son şiirleinde öz ve biçim yoğunlaştırmalarıyla estetik planda yeni ve güçlü bir şiir estetiğe yakalamıştır.
ESERLERİ Şiirleri; Yaşayıp Ölmek Aşk ve Avarelik Üzerine Şiirler Güzelleme Karga ile Tilki Aşk merdiveni Denize Doğru Konuşma Dilsiz ve Çıplak Koca Bir Yaz
Türk Edebiyatı – Dil ve Anlatım Dersleri İçin Kaynak Site www.edebiyatogretmeni.org Türk Edebiyatı – Dil ve Anlatım Dersleri İçin Kaynak Site