18 Haziran ÜNİVERSİTE-İŞ DÜNYASI İLİŞKİSİ: BOLOGNA SÜRECİNDE İSTİHDAM EDİLEBİLİRLİK Abdullah Atalar BİLKENT Üniversitesi 18 Haziran 2010

2 Bologna Deklarasyonu ile başlayan süreçte çizilen yol haritaları ile, Avrupa’nın yükseköğretimde dünyayla rekabetinin artırması amaçlanmaktadır.

18 Haziran Üye ülkelerin yükseköğretimden sorumlu Bakanları Nisan 2009 tarihinde Leuven’de istihdam edilebilirlik konusunun altını önemle çizmiştir.

18 Haziran Bu amaçla öğrenci merkezli öğrenmeyi teşvik etme ile katma değeri yüksek bir öğrenme ve çalışma ortamı oluşturma üniversitelerin en önemli görevlerinden olmaktadır.

18 Haziran Mart 2010’da “Avrupa Yükseköğretim Alanı Oluşturulmasına Dönük Budapeşte- Viyana Deklarasyonu” metninde de yer aldığı gibi her türlü eğitim alanında, öğreneni güçlendirmek hedeflenmektedir.

18 Haziran İşverenler ne istiyor: İyi lisan bilsin İyi bilgisayar kullansın Dökümanları okuyup, yeni döküman hazırlayabilsin Konusuna hakim olsun

18 Haziran İşverenler ne istiyor: Yaratıcı olsun, yeni fikirler üretebilsin İyi sunum ve iletişim yapabilsin

18 Haziran Liseden gelen öğrenciler: Pek çoğu hiç yabancı dil bilmiyor Pek çoğu hayatında roman bile okumamış. Uzun metinleri okumaya hiç alışık değil. ÖSS’nin kısa soru, seçmeli cevap sistemine göre yetiştirilmişler

18 Haziran Liseden gelen öğrenciler: Türkçe kelime hazineleri çok kısıtlı (Türkçe bir “thesaurus” yok) Lisede hiç kompozisyon yazmamışlar İnternetten “kopyala”dıkları (ve belki hiç okumadan) metinleri “yapıştır” yöntemi ile projeler hazırlamışlar. Hiç kaynakça koymamışlar (intihal yapmışlar)

18 Haziran Liseden gelen öğrenciler: İlk ve orta öğretim sistemi tek tip olduğu için yaratıcılıkları öldürülmüş Anaokulunda çok iyi resimler yapabilen çocukların birkaç yıl içinde bu yetenekleri kayboluyor

18 Haziran Liseden gelen öğrenciler: Elleriyle hiçbir şey yapmıyorlar. Eskiden “elişi” dersi vardı... Pek çoğu hiç kütüphaneye gitmemiş

18 Haziran Liseden gelen öğrenciler: İnternetle büyümüşler Çoğu bilgisayara hocalarından daha çok hakim SMS, blog, twitter gibi kısa metinlere alışık Facebook kullandıkları için resimli bir sunum hazırlamaya alışıklar

18 Haziran Pek çok hoca klasik yöntemleri kullanıyor: Hoca bir saat ders anlatıyor. Öğrencilerin not tutup öğrenmesini bekliyor. Daha sonra sınav yapıp onlardan aynı şeyleri kendisine yazmasını bekliyor.

18 Haziran Pek çok hoca klasik yöntemleri kullanıyor: Öğrencilerin eski öğrenciler gibi iyi olmadığını söyleyip şikayet ediyor. Öğrencilerin yaratıcılıklarını tetikleyecek birşey yapmıyor Öğrenciler ilk büyük metin yazma işiyle yüksek lisans tezini yazarken karşılaşıyor

18 Haziran Yapılması gerekenler: Öğrencilerle onların ortamında haberleşmek ( , facebook, twitter, SMS, Moodle) Onları uzun metinleri okumaya ve anlamaya zorlamak İntihalin ne olduğunu öğretmek

18 Haziran Yapılması gerekenler: Kütüphaneyi kullanmayı öğretmek Verilen bir konuda yazılar yazmalarını sağlamak Müfredattaki seçmeli ders sayısını artırmak. Diğer fakültelerden ders alınmasını teşvik etmek.

18 Haziran Yapılması gerekenler: Öğrencilerin hocalarıyla ve kendi aralarında elektronik ortamda ders dışında da haberleşmelerini sağlamak Çoktan seçmeli sınav yapmamak Ucu açık iyi tanımlanmamış sorular vererek öğrencilerin araştırma yapmalarını sağlamak

18 Haziran

18 Haziran Yapılması gerekenler: Proje ödevi vermek. Proje tanımlarını gevşek bırakmak. Öğrencilerin yaratıcılıklarını öne çıkarmak. Klüpler ve spor gibi ders dışı faaliyetleri teşvik etmek.

18 Haziran İstihdam edilebilirlikte ikinci önemli adım, öğrenenlerle iş dünyasını birbirine yaklaştırmaktır.

18 Haziran Üniversite: -Doğrudan ticarileşebilecek alanlarda araştırma yapmak -Alınan mali destek ile üniversite fiziki imkanlarının genişletilmesi ve bunun sonucunda daha fazla makale yazma imkanı -Öğrencilerin ticari olabilecek teknolojiler üzerinde çalışarak çok kıymetli tecrübe edinmeleri -Öğrencilerine mezuniyetten sonra iş imkanı doğması ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİNİN FAYDALARI

18 Haziran Sanayi: -Araştırma maliyetini düşürmek Üniversitede geliştirilen teknolojilere, hocaların bilgilerine ulaşım -Üniversitenin laboratuvarlarını kullanma imkanı -Bu projelerde çalışan öğrencilere iş teklif ederek gelişen teknolojiyi hızlıca transfer etme imkanı ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİNİN FAYDALARI

18 Haziran Üniversite: Bilginin açıklığı Sanayi: Bilginin gizliliği Üniversite: Değişken hoca kadrosu (Örnek: sabatik) Sanayi: Personelin devamlılığı Üniversite: Amaç bilgi üretip herkese anlatmak Sanayi: Amaç para kazanmak Üniversite: Makale (herkes kullanabilir) Sanayi: Patent (para ödeyen kullanabilir) ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİNİN ZORLUKLARI

18 Haziran Üniversite: Uçuk/ekzantrik ticari olmayabilecek projeler Sanayi: Ayağı yere basan/az riskli ticari değeri olan projeler Üniversite: Az stresli ortam Sanayi: Tam zamanında sonuç Üniversite: Hoca olmayan proje personeli için tercih edilmeyen ortam Sanayi: Yeni/riskli fikirleri araştırmak için tercih edilmeyen ortam ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİNİN ZORLUKLARI

18 Haziran Bu zorluklar nasıl aşılabilir?

18 Haziran Şirketlerin ihtiyaç duyduğu teknolojiler belirleniyor -Devlet bu konular için fonlar oluşturuyor -Bir duyuru yaparak, bu konuda araştırma projesi teklifleri istediğini duyuruyor -Başvurular arasından seçim yapılarak bazı projeler destekleniyor -Bu projeleri yapan üniversitelerin yetiştirdiği öğrenciler sanayide çalışmaya başladıklarında üniversitede üretilen bilgiyi de sanayiye götürüyorlar ABD’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Örnekler: -Amerikan Enerji Bakanlığının (DOE) yenilenebilir enerji konusunda verdiği projeler -Amerikan Savunma Bakanlığının (DOD) savunma konularında verdiği projeler: DARPA, - -AF, Navy’nin üniversitelere verdiği (doğrudan ürün geliştirmeye yönelik projeler değil) -Amerikan Sağlık Enstitüsünün (NIH) verdiği projeler -Nanoteknoloji konusunda verilen destekler ABD’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Örnekler: -STTR (Small Business Technology Transfer) Programı--NSF, DOD, HUD, DOE, DOT gibi federal kurumların her birisinin kendi alanlarında destekledikleri küçük şirketleri Üniversite bağlantılı destekleme programı— Üniversite katılımı gerekli. ABD’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Benzer konuda çalışan şirketler bir fon oluşturarak üniversitenin belli bir konuda çalışmasını teşvik ediyor. -Bu fondan yüksek lisans/doktora öğrencilerine burs ve araştırmalara destek veriliyor -Her yıl bu öğrenciler bir mini konferans yaparak fona destek veren şirketlere yaptıkları çalışmaları anlatıyor -Şirketler mezun olan öğrencileri işe alarak Üniversitede üretilen teknolojiye sahip oluyor. ABD’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Savunma Sanayi Müsteşarlığı (SSM) önümüzdeki 25 yılda gerekecek teknolojileri tesbit etti -Bu teknolojileri geliştirmek için proje destekleri veriyor -ABD’deki örneklerine kıyasla daha çok ürüne yönelik (proje sonunda üretime uygun prototiplerin çıkması bekleniyor) TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran TÜBİTAK 1007 projeleri yolu ile değişik bakanlıkların ve ordunun ihtiyaçları doğrultusunda proje destekleri veriyor -Proje sonunda üretilebilir prototiplerin çıkması bekleniyor TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Sanayi Bakanlığı SANTEZ programı ile sanayinin bir problemini çözmeyi vadeden üniversite tezlerini destekliyor TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Son sınıf bitirme projelerini şirketlerle ortak belirlemek, şirketlerin problemlerine yoğunlaşmak TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Öğrenciler için iyi: -Öğrenciler hakiki problemlerle uğraşıyorlar -Şirketle iletişim sayesinde üniversitede öğrenmedikleri şeyleri öğreniyorlar TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Şirketlerin de işine geliyor: -Öğrencileri tanıyorlar -Kendi problemlerine cevaplar bulunabiliyor -Beğendikleri öğrencilere iş teklifinde bulunabiliyorlar TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Şirketlerin öğrencilere burs vermesi -Öğrencileri istedikleri konulara yönlendirebiliyorlar -Riske girmeden öğrencileri takip ederek daha sonra iş teklifi yapabiliyorlar TÜRKİYE’DEN ÖRNEKLER

18 Haziran Teşekkür ederim.