Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı , Güz, Trakya Üniv Tıp Fak 7. kurul, Neşe Akış, PhD, İMMÜNOLOJİ TANI LABORATUVARININ KULLANIM ALANLARI
1 Patofizyoloji Bilgisi ile Doğru Tetkik İstemi Yapmak Arasındaki İlişki
Hücrede strese karşı yanıt programı Stres Stresin bitmesi veya bitirilmesi Strese yanıt sisteminin aktivasyonu Stresli yaşamaya adaptasyon Normale dönüş Normale dönememe İntihar patoloji
STRES Genlerde TELAFİ HASTALIK STRESİN HÜCREDE ALGILANMASI YANIT YAYGINLAŞMASI STRESE ORGANSAL YANIT STRESE HÜCRESEL YANIT STRESE VÜCUT YANITI Hücrelerde TELAFİ SABİTLENME İYİLEŞME STRESİN ORGANDA ALGILANMASI STRESİN VÜCUTDA ALGILANMASI TELAFİ EDİCİ ETKİNİN YAYGINLAŞMASI
Hücresel STRES Sinyal Kaskadı Stres etkeni doğrudan bağlanarak veya dolaylı aracılarla stres algaçının katlanma şeklini değişirir algaç fosforlanır ikincil haberciler fosforlanır ve özgün transkripsiyon faktörlerini fosforlar bu transkripsiyon faktörleri çekirdeğe göç eder ve 84 adet stres genlerinden ilgilendiklerinin ifadesini başlatır stres proteinleri sitoplazmaya veya hücre dışına çıkarak stres yönetim ağını aktiflemek için ilgili algaçların katlanma şeklini değiştirir algaç fosforlanır ikincil haberciler fosforlanır ve özgün transkripsiyon faktörlerini fosforlar bu transkripsiyon faktörleri çekirdeğe göç eder ve hiyerarşide ilgili basamağın genlerinin ifadesini başlatır üretilen proteinler sitoplazmaya veya hücre dışına çıkarak hiyerarşide ilgili basamağı aktiflemek için ilgili algaçların katlanma şeklini değiştirir BENZER MANTIKLA DEVAM EDEN SÜREÇ
SEBEP(ler) hücrenin bazı kimyasal tepkimelerdeki pKa sabiti ve termodinamiğini değiştirir Hücrelerde TELAFİ GENLERİnin ifadesi başlar Sistemlerarası eşgüdümsüzlük düzelir HASTALIK Değişim, hücre içindeki stres algaçları tarafından algılanır ve strese yanıt genlerinin ifadeleri başlatılır İfade edilen gen ürünü çevreye ve dolaşıma dağılan biyoaktif maddedir. Diğer hücrelerdeki algaçlar uyarılarak onlar da strese girdirilir Lokal biyokimya bileşimi değişir Bu hücrelerin içinde bulunduğu organın fizyolojisi değişir Yanıt olarak fizyolojik sistem alternatif mod programında çalışmaya başlar Yanıt olarak hücre alternatif mod programında çalışmaya başlar Diğer fizyolojik sistemlere entegrasyon iişkisi değişir Fizyolojik sistemlerarası eşgüdüm değişir Vücut alternatif modda çalışmaya başlar Lokal biyokimya değişimi düzelir Hücreler normal programına döner Fizyolojik sistem normal programına döner SABİTLENME İYİLEŞME
HASTALIK NASIL GELİŞİR? EKPOZOMAL SEBEPLER – Patojen, GDO, Mikrobiyota – Toksin, Kimyasal, Priyon – P sikolojik, F izyolojik stres – Travma – Fiziki koşul LOKAL KİMYANIN BOZULMASI ORGAN İŞLEV YETMEZLİĞİ FİZYOLOJİK SİSTEMLER ARASINDAKİ EŞGÜDÜMÜN BOZULMASI TELAFİ GENLERİNİN ETKİNLEŞMESİ HÜCRENİN ALTERNATİF MODA GEÇİŞİ FİZYOLOJİK SİSTEMLERİN ALTERNATİF MODA GEÇİŞİ ADAPTASYON HASTALIK ENDOZOMAL SEBEPLER – Genetik bozukluk – Eğilim genleri – Y aşlı, Y enidoğan, G ebe.. HÜCRE STRESİ
HASTAlık KEŞFİ ve SAĞALTIMı SÜRECİ Hastaya doğru soruları doğru iletişimle sormak – Semptomlar – Hastanın hikayesinde Yaşantısındaki uğraşları Seyahatleri Yaşadığı çevrenin özellikleri Kullandığı ilaçlar Besinleri Toplum ve bireylerle ilişkisi Ailesindeki hastalıklar ve ölüm nedenleri Hastanın inspeksiyon ve fizik muayenesinde – Genel görünüm, anatomi – Semptomlara dönük inceleme – Yaşam kalitesi – Fizyolojik değerler – Bariyerleri sağlam mı? – Hijyen durumu – Kokusu Hasta çevresinin epidemiyolojik verileri Olasılıklar Öntanı-1 Öntanı-2 Öntanı-3 Öntanı-4 Öntanı-5 …………. Öntanı-n LAB
2 İmmünopatolojik Hastalıkların Patofizyolojik Çözümleme Örnekleri
Örnek-1a: Çölyak geliştirmeyende fizyoloji TAHIL SİNDİRİMİ 1.Buğdayda bulunan Gliadinler ve Glutenin sindirim sisteminde birbirine bağlanarak prolince zengin olmayan Gluten üretilir. 2.Bağırsak dokusunda bulunan Doku Transglutaminazı hem γ Gliadini deamide eder hem de Gluteninin bir kısmını glutamin ve glutamik asite dönüştürür HÜCRELER NORMAL ÇALIŞIYOR LOKAL BİYOKİMYA NORMAL ORGAN NORMAL ÇALIŞIYOR FİZYOLOJİK SİSTEMLER İNTEGRATİF ÇALIŞIYOR
Örnek-1b: Çölyak'ta patofizyoloji 1.Prolince zengin gluten üretilir ve 2.Mutant doku transglutaminazı deamide ettiği Gliadine yapışır ve normal işlevi kaybolur. Ardından, kollajen ve/veya endomisyum (retükilin) ismli kas iskelet bağ dokularını Gliadine yapıştırır. Sonuçta, yapışma bölgelerinde yepyeni PAMP’lar ortaya çıkar Prolince zengin gluten epitel hücrelere bağlanarak bunların işlevini engeller EPİTEL KORUYUCU GENLER ETKİNLEŞİR EPİTEL HÜCRE ALTERNATİF MODDA ÇALIŞMAYA BAŞLAR SİNDİRİM SİSTEMİ ALTERNATİF ÇALIŞMA YOLAĞINA GİRER ÇÖLYAK Epitel hücreler stres proteini ve IL15 üretir. MIC-A ile yeni PAMPları sunar Epitel hücreler strese girer Doku hasarı ve yangı başlar. pASH’ler Th’leri polarize ederek otoantikor yaptırır DOKU TAMİR SİSTEMİ ve T düzenleyici ETKİNLEŞİR SİNİR, ENDOKRİN, BAĞIŞIKLIK SİSTEMLERİ ALTERNATİF ÇALIŞMA YOLAĞINA GİRER NORMAL BİYOKİMYA değişir Stres algılayan makrofaj ve NK hücreleri yeni PAMP taşıyan epitel hücrelere saldırır ve IEL’leri saldırtır, diğer bağışıklık hücrelerini çağırır Emilim bozukluğu ve beslenme yetersizliği SEBEP Eğilim geni varlığı: Doku Transglutaminazı mutant
Örnek-1c: Çölyak teşhis ve tedavi sürecinde LABORATUVARDAN İSTENECEK DOĞRU TETKİKLER RUTİN TETKİKler 1.Hastanın fizyolojik sistemlerinin incelenmesi 2.Hastanın inflamasyon ve doku hasar durumu 3.Anti-endomisyum- gliadin IgA antikoru İLERİ TETKİKler 1.Kolonoskopi ile bağırsak dokusu incelemesi 2.Biyopside patolojik inceleme 3.Doku Transglutaminazı mutasyonu araştırması TAKİP TETKİKleri 1.Anti-endomisyum- gliadin IgA antikor seviye takibi 2.Gerekiyorsa ANA gibi diğer immün yanıt var mı takibi
Örnek-1d: Çölyak tedavi HEDEFLERİ 1.Hasta psikolojik ve eğitimsizlik bariyerlerinin aşılması 2.Yeni PAMP oluşumunun engellenmesi 3.Alternatif modda çalışan epitel hücrelerin normal moda dönmesinin sağlanması 4.Otoimmün yanıtın sakinleştirilmesi 5.Doku tamirinin başarıyla gerçekleşmesi 6.Sindirim ve matabolizma sistemlerinin normale döndürülmesi 7.Biyokimyasal dengenin normale döndürülmesi 8.Elde edilen deneyimin gerekiyorsa diğer meslektaşlarla paylaşılması
Örnek-2a: Kolon karsinoma geliştirmeyende fizyoloji ENTEROSİT SİKLUSU 3 günde bir çoğalan her enterosit 70 yaşına kadar 8517 kez mitoza girer. Bunlardan bir kısmında replikasyon esnasında sıcak genom bölgelerinde olağan hata ile mutasyon gelişir. Olağan çalışması bozulan hücrede sentez hataları başlar ve stres yanıt sistemi devreye girer: HÜCRELER NORMAL ÇALIŞIYOR LOKAL BİYOKİMYA NORMAL ORGAN NORMAL ÇALIŞIYOR FİZYOLOJİK SİSTEMLER İNTEGRATİF ÇALIŞIYOR 2.Hatalı sentez ürünleri stres proteinleri ve MHC-1 tarafından aktive edecek şekilde immün sisteme sunulur. İmmün sistem mutant hücreyi öldürür. 3.Mutasyon eğer hücre çoğalmasının kontrolünü bozmakta ise hücre, intihar sistemi tarafından öldürülür. 1.Mutasyonların büyük kısmı kromozomal tamir sistemi tarafından düzeltilir.
Örnek-2b: Kolon karsinomada patofizyoloji 1.Mutasyona stres yanıt sistemi devreye girmez ve/veya 2.Kromozomal tamir sistemi devreye girmez ve/veya 3.Hatalı sentez ürünleri immün sisteme sunulmaz ve/veya 4.İmmün sistem mutant hücreyi öldürmez ve/veya 5.Hücre intihar sistemi devreye girmez SEBEP 1- EKPOZOMAL STRES etkisi ve/veya 2- ENDOZOMAL STRES etkisi Mutant hücrede bir yandan sentez hataları birikerek hücresel hataları daha arttırırken diğer yandan hücre çoğalması sürmektedir= Tümör Çevredeki ve yöreye çağrılan bağışıklık sistemi hücreleri uyarılır Ortaya çıkan anatomik baskı nedeniyle komşu hücreler strese başlar Hatalar sıcak genom bölgelerinde ardarda ek mutasyonlara sebep olur Bazı mutasyonlar hücre çoğalmasının kontrolünü yapan genlere isabet etmeye başlar ve tümör büyümesi hızlanır Bazı mutasyonlar bağışıklık sistemini baskılayıcı gen ifadesine yol açar Bağışıklık sistemi hücreleri alternatif moda girerek tümör büyümesine yardıma başlar KARSİNOMA FİZYOLOJİK SİSTEMLER ALTERNATİF ÇALIŞMA YOLAĞINA GİRER
Örnek-2c: Karsinoma teşhis ve tedavi sürecinde LABORATUVARDAN İSTENECEK DOĞRU TETKİKLER RUTİN TETKİKler 1.Hastanın fizyolojik sistemlerinin ve yangısal yanıtın incelenmesi 2.Hastanın anatomik değişim durumu 3.Hastanın immün sistem işlevsellik durumu İLERİ TETKİKler 1.Biyopsi örneğinde patolojik inceleme ve tümör antijen aranması 2.Tümör ve metastaz görüntüleme 3.Biyopside mutasyon incelemesi TAKİP TETKİKleri (5-10 yıl boyunca??) 1.Hastanın fizyolojik sistemleri ve immün sistem işlevsellik durumunun takibi 2.Anatomik değişim durumu, tümör ve metastaz takibi
Örnek-2d: Karsinoma tedavi HEDEFLERİ 1.Hasta psikolojik ve eğitimsizlik bariyerlerinin aşılması 2.Tümör boyutunun küçültülmesi ve eleminasyonu 4.Alternatif modda çalışan epitel hücrelerin normal moda dönmesinin sağlanması 5.Gerekiyorsa doku tamirinin başarıyla gerçekleşmesi 6.Biyokimyasal dengenin normale döndürülmesi 7.İmmün ve diğer fizyolojik sistemlerin normale döndürülmesi 9.Elde edilen deneyimin gerekiyorsa diğer meslektaşlarla paylaşılması 3.Varsa ekpozomal stresin bertaraf edilmesi 8.Varsa endozomal stresin bertaraf edilmesi
Örnek-3a: Tüberküloz geliştirmeyende fizyoloji ALVEOLAR STERİLİZASYON Solunum ile alınan havadaki çıplak ve/veya partiküle ilişik mikroorganizmalar burun kılları ve nazal açılanmadan başlayan fitrasyonla solunum mukozası boyunca sayıları azalan gradiyentle mukusa yayılır 2.Alveolar boşluklara erişenler alveolar makrofajlar tarafından sindirilir. Sindirilemeyen hücreiçi patojen (M.tuberculosis gibi..) durumunda, özgül Th1 geliştirilir ve bunun yardımıyla alternatifleşen makrofaj, NK ve CTL desteğiyle de mikroorganizmayı sindirir (hücresel immün yanıt) Doku kalsifikasyon oluşturarak enfekte makrofajları granüllerin içine hapseder 1.Antimikrobiyalli mukus içindeki mikroorganizmaların çoğu paketlenerek çoklu refleksler ve siliar hareketle dışarı veya sindirim yoluna nakledilir Hücresel immün yanıtla bertaraf edilemeyen hücreiçi patojen durumunda HÜCRE YANIT SİSTEMİ DEVREYE GİRER HÜCRELER NORMAL ÇALIŞIYOR LOKAL BİYOKİMYA NORMAL ORGAN NORMAL ÇALIŞIYOR FİZYOLOJİK SİSTEMLER İNTEGRATİF ÇALIŞIYOR Yangı söner
Örnek-3b: Tüberkülozda patofizyoloji 1.M.tuberculosis‘e karşı özgül Th1 gelişemiyor ve/veya 2.Alternatif makrofaj gelişemiyor ve/veya 3.NK ve/veya CTL hücresel immün yanıta destek olamıyor ve/veya 4.Doku kalsifikasyon yanıtı geliştiremiyor ve/veya 4.Gelişen yangı sönmüyor ve/veya 5.Patojen yeni virülans stratejileriyle evrimleşmiş SEBEP 1- EKPOZOMAL STRES etkisi ve/veya 2- ENDOZOMAL STRES etkisi Bakteri solunum mukozası boyunca yayılıyor Yaygın doku hasarı TÜBERKÜLOZ Aktiflenen Th17 yangıyı büyütüyor EPİTEL HÜCRE ALTERNATİF MODDA ÇALIŞMAYA BAŞLAR SOLUNUM SİSTEMİ ALTERNATİF ÇALIŞMA YOLAĞINA GİRER SİNİR, DOLAŞIM, BOŞALTIM, BAĞIŞIKLIK SİSTEMLERİ ALTERNATİF ÇALIŞMA YOLAĞINA GİRER
Örnek-3c: Tüberküloz teşhis ve tedavi sürecinde LABORATUVARDAN İSTENECEK DOĞRU TETKİKLER RUTİN TETKİKler 1.Mikrobiyolojik inceleme 2.Hastanın anatomik değişim durumu 3.Hastanın fizyolojik sistemlerinin ve yangısal yanıtın incelenmesi İLERİ TETKİKler 1.Biyopsi örneğinde patolojik inceleme 2.Hastanın hücresel immün yanıtının işlevsellik durumu 3.Tümör inceleme TAKİP TETKİKleri 1.Mikrobiyolojik takip 2.Hastanın fizyolojik sistemlerinin durumunun takibi 3.Anatomik değişim durumu takibi
Örnek-3d: Tüberküloz tedavi HEDEFLERİ 1.Hasta psikolojik ve eğitimsizlik bariyerlerinin aşılması 2.Bakteri yayılmasının durdurulması ve eleminasyonu 4.Alternatif modda çalışan epitel hücrelerin normal moda dönmesinin sağlanması 5.Varsa ekpozomal stresin bertaraf edilmesi 6.Biyokimyasal dengenin normale döndürülmesi 7.Fizyolojik sistemlerin normale döndürülmesi 8.Elde edilen deneyimin gerekiyorsa diğer meslektaşlarla paylaşılması 3.Doku tamirinin başarıyla gerçekleşmesi
Örnek-4a: Böbrek nakli sonrası red gelişmeyenlerde fizyoloji Post-Op TAMİR Operasyon travması nedeniyle dokuda hasar, hücrelerde stres ve yörede yangı var. Tansplant çevresinde granülosit ve lenfosit depozisyonu var. Edinsel bağışık yanıt uyarılmış, alloantijen ve otoantijene karşı yanıt başlar HÜCRELER NORMAL ÇALIŞIYOR LOKAL BİYOKİMYA NORMAL NAKİL BÖBREK NORMAL ÇALIŞIYOR FİZYOLOJİK SİSTEMLER İNTEGRATİF ÇALIŞIYOR 1.Transplantasyon ekibi alıcı ve transplantın edinsel immün tanıma ve immün yanıt verme reaksiyonlarını şiddetle baskılamakta, red var mı takip altında tutmaktadır. Özellikle alıcı antibiyotik rejimindedir. 3.Tarafların post-Op fizyolojik sistem eşgüdümü sağlanır 2.Taraflarda hasar tamir sistemi çalışır, T düzenleyici lenfosit ve özü tanıyıcı reseptörlerin katkısı ile yangı, hücre stresleri ve lökosit depozisyonu çözülür Alıcı ve transplantın allo-reaktif lenfositleri birbirlerinin alanlarını her dolaştığında anerjiye girer ve repertuvar düzenli bir ivme içinde periferal tolerans ile yok olur Pre-Op HAZIRLIK Geçmişinde tümör veya hücreiçi patojenle enfeksiyon hikayesi bulunmayan sağlıklı vericinin doku uyum testi sonuçları doğrudan veya organ bankası veritabanı üzerinden incelenerek alıcının doku uyum testleri ile belirli seviyede örtüşme açısından karşılaştırılır OPERASYON Eşzamanlı veya transplantta canlı hücre oranını yüksek tutacak biçimde her iki taraftan da karşılıklı organlar çıkarılır, verici yarası kapatılır. Nakil böbreğin damarlarındaki immün hücreler perfüzyonla temizlenir ve alıcıya nakledilir
Örnek-4a: Böbrek nakli sonrası red gelişmeyenlerde fizyoloji - devam Alloantijen: Türde bulunan ortak bir antijenin türün bireyleri arasında biraz farklı şekildeki varyantları Konağın plazma ve hücrelerinin içinde ve dışında bulunan tüm proteinler, glikolipidler, nükleikasit polimerleri, lipo- veya glikoproteinler, polisakkaridler, lipidler transplant immün hücreleri için diğerinin alloantijenleridir. Benzer şekilde, transplant hücrelerinde bulunan antijenler konak immün sistemi için transplant alloantijenlerdir.
Örnek-4b: Organ reddi hastalığında patofizyolojik yolaklar 1.Yangı yeterince susturulamaz ve/veya 2.T düzenleyici lenfosit yeterince çalışmaz ve/veya 3.Endotel koruyucu genler yeterince çalışmaz ve/veya 4.Özü tanıyıcı reseptörler sistemi yeterince çalışmaz Transplant canlı ve perfüze, doku uyumu var, biyotehlikesiz. Post-Op immün baskılama uygulanıyor. Buna rağmen: SEBEP Eğilim gen(ler)i varlığı 5.Transplant ve alıcının pASH'leri her iki tarafın CD4+ T hücrelerini alıcı lenf düğümünde aktiflemeye devam eder ve/veya 6.Anerjye sokma ve periferal toleransla yıkım yeterince yapılmaz Yıllarca devam eden hücre stresi Transplanta ve/veya konağa saldırı var Alıcıda pASH'ler CD4+ T hücrelerini aktifler KRONİK RED AKUT RED
Örnek-4b: Organ reddinde patofizyolojik yolaklar – devam 1 LOKAL KİMYANIN YAVAŞ BOZULMASI ORGAN İŞLEV YETMEZLİĞİ BOŞALTIM, İMMÜN ve DİĞER FİZYOLOJİK SİSTEMLERİN ALTERNATİF MODA GEÇİŞİ, EŞGÜDÜMÜN BOZULMASI HÜCRE STRESİ KRONİK EDİNSEL İMMÜN YANIT UYARIMI AKUT EDİNSEL İMMÜN YANIT UYARIMI YANGI, saldırı, karşılıklı RED SOMATİK HÜCRELER ALTERNATİF MODDA ÇALIŞMAYA BAŞLAR DOKU TAMİR SİSTEMİ ve KORUYUCU GENler ETKİNLEŞİR HASTALIK (GvHD) KRONİK RED AKUT RED Konak reddi Organ reddi Organ kaybı (HvGD)
Konağın Transplanta Saldırması Hastalığında (HvGD) EDİNSEL İMMÜN YANIT UYARIMI Örnek-4b: Organ reddinde patofizyolojik yolaklar – devam 2 Transplant alloantijeni çevresinde stres Th1 polarizasyonu ve eylemci özgül CTL gelişmesi Özgül CTL'lerin alloantijen içeren hücrelere saldırması ve hafızalanması Alıcı CD8+ T hücrelerinin alloantijen taşıyan transplant hücrelerini allotanıması, saldırması ve hafızalanması Transplanta saldırı sonucu organ RED di (HvGD) Alıcı pASH'larının aldıkları alloantijenler ile ile kendi lenfositlerini allo yanıt ve diğerinin lenfositlerini oto yanıt için alıcıda aktiflemesi ve hafızalaması
Örnek-4b: Organ reddinde patofizyolojik yolaklar – devam 3 Konakta operasyon bölgesinde konak alloantijeni çevresinde stres Th1 polarizasyonu ve eylemci özgül CTL gelişmesi Özgül CTL'lerin alloantijen içeren hücrelere saldırması ve hafızalanması Transplant CD8+ T hücrelerinin alloantijen taşıyan konak hücrelerini tanıması, saldırması ve hafızalanması Konağa saldırı sonucu konakta çoklu organlarda yaralanmalar (GvHD) Transplant pASH'larının konak alloantijenleri ile kendi lenfositlerini allo yanıt ve diğerinin lenfositlerini oto yanıt için alıcıda aktiflemesi ve hafızalaması Transplantın Konağa Saldırması Hastalığında (GvHD) EDİNSEL İMMÜN YANIT UYARIMI
Örnek-4c: Transplantasyon sürecinde LABORATUVARDAN İSTENECEK DOĞRU TETKİKLER Pre-Op TETKİKler 1.Nefroloji takibi altında diyaliz tedavisindeki alıcının rutin kan ve idrar belirteçleri, biyopside glomerül incelenmiş. 2. Alıcı ve verici sistemlerinin incelenmesi ve doku uyumunun araştırılması yapılır Post-Op Rutin TETKİKler 1.Alıcı ve verici sistemlerinin biyokimyasal kontrolü 2.Alıcı idrar miktarı ve kan kreatinin takip, transplant US 3.Mikrobiyolojik inceleme TAKİP TETKİKleri (1- 2 yıl boyunca) 1.Alıcı sistemlerinin, kan kreatin ve diğer biyokimyasal kontrolü, idrar miktarı takip 2.CD8+ T miktarı Post-Op Red varsa TETKİKler 1.Kreatin, transplant US, biyopside infiltrasyon inceleme 2. CD8+ T miktarı 3. Mikrobiyolojik inceleme
Örnek-4d: Organ nakli süreç HEDEFLERİ 4.Tarafların psikolojik ve eğitimsizlik bariyerlerinin aşılması 3.Canlıdan nakilde karşılıklı doku uyumunun, kadavradan nakilde Sağlık Bakanlığı organ portaline lab sonuçlarının girilerek uygun organın aranması Adaylar arasında en uygununa karar verilmesi 5.Hastane enfeksiyonu veya diğer enfeksiyon ajanlarından ari operasyon. Çıkartılan organın nakil öncesi uygun hazırlanması ve muhafazası. Nakil. 9.Elde edilen deneyimin gerekiyorsa diğer meslektaşlarla paylaşılması 2.Alıcı ve vericinin opere edilebilir özelliklerde olduğuna karar verilmesi 1.Alıcının transplantasyona kadar tıbbi kontrol altında olması 6.Alıcının immün sisteminin baskılanması 8.Tarafların fizyolojik sistemlerinin normale döndürülmesi. Doku tamirinin başarıyla gerçekleşmesi. Vericinin salahla taburcu olması sürecinin yönetimi 7.Tarafların biyokimyasal dengelerinin ve alternatif modda çalışan hücrelerinin normale döndürülmesi 9.Alıcıda red ve immün yeterlilik durumlarının 1 yıl takibi 10.Elde edilen deneyimin gerekiyorsa diğer meslektaşlarla paylaşılması
3 Bağışıklık Sisteminin Yetenek ve Bozukluklarının Lab Tanısı
Alerjik yanıt ve alerjen arama (tip-1 aşırı duyarlık) 1.Total IgE ve alerjene özgü IgE tarama 2.Sorumlu alerjeni arama 3.Kanda ve BAL’da lökosit analizi 4.Serumda yangı belirteçleri
Otoimmün yanıt ve otoantijen arama (tip-2, tip-3 ve tip-4 aşırı duyarlık) 1.Serumda otoantikor arama panelleri 2.Kolonoskopi, görüntüleme ile lezyon arama, biyopsi incelemesi 3.Dokuda immünodepozisyon, yangı histopatolojisi ve infiltrasyon arama 4.Serumda yangı belirteçleri
Transplantasyon Lab (tip-2, tip-3 ve tip-4 aşırı duyarlık) 1.Çapraz antikor varlığı (Hiperakut red: Konakta anti organ antikorlar) 1.HLA tipleme ile ve diğer belirteçlerle doku uyumu aranması (Akut red)
Yetersiz immün yanıtın nedenini arama (primer immün yetmezlik, enfeksiyon hastalığı ve kanserde) Bariyerler sağlam ve işlevsel mi? Lenf düğüm veya dalak büyümesi var mı? Yabancı cisim/enfeksiyon odağı var mı? Mikrobiyolojik profil nedir? Gözden geçirme testleri: a) Lökosit profili (alt grupların sayı ve oranı) b) AFR (sedimentasyon, CRP) c) Serum immünglobulinleri (serum proteini) d) B2-mikroglobulin İleri tetkikler: a) Ig izotip düzeyleri normal mi? b) Aşıya karşı antikor gelişiyor mu? c) T ve B lenfosit alt grup sayı ve oranları normal mi? d) T ve B lenfositleri antijenle uyarılabiliyor mu? d) Tip-IV aşırı duyarlık gelişiyor mu? e) Sitotoksik hücreler çalışıyor mu? e) Fagositler uyarılıyor mu, fagositoz yapıyor mu, sindiriyor mu? f) Kompleman düzeyleri ve sistemleri aktive oluyor mu?