Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi YAPI MALZEMESİ Doç. Dr. Metin İPEK Sakarya Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği

BETON NEDİR? Çimento, agrega (kum, çakıl), su ve gerektiğinde katkı maddeleri karıştırılarak elde edilen, başlangıçta plastik kıvamda ve daha sonra piriz olayı sonucu sertleşen ve tekrar eski haline dönemeyen yapı malzemesine beton denir.

BETON BİLEŞENLERİ

BETON BİLEŞENLERİ

BETON NE ZAMAN BULUNDU? Betonun ilk bulunuşu 18. yüzyılın sonlarına kadar uzanmaktadır. Çimentoya ilk patent 1824 yılında alınmıştır. İlk betonarme bina 1852 yılında yapılmıştır. Betonla ilgili ilk şartnameler ise, 1905 ve 1906 yıllarında ABD ve Almanya’da çıkarılmıştır. Türkiye’de ise ilk betonarme yapı 1920 yılında inşa edilmiştir. (Lâleli/İstanbul’daki Crawne Plaza Otel binasıdır. Mimar Kemalettin Bey’in eseridir. 1918-1922 arasında inşa edilmiştir, eski adı Tayyare Apartmanları idi. 4 adet olan bu Apartmanlar aynı zamanda Türkiye’nin ilk toplu konutlarıdır.

BETON NE ZAMAN GELİŞTİRİLDİ? Fakat Betonun asıl gelişimi II. dünya savaşından sonraki yıllara rastlamaktadır. Halen günümüzde de hızla devam eden betonun geliştirilmesiyle ilgili çalışmalarda betonun dayanımı, kalitesi, uzun süredeki davranışı, döküm tekniği, bakım tekniği, ekonomi, estetik, olumsuz şartlarda beton dökümü, katkılarla özelliklerini geliştirme vb. konularda çalışmalar yapılmaktadır.

BETONUN ÜSTÜNLÜKLERİ NELERDİR? Hazırlanması kolaydır. Döküldüğü kalıbın şeklini alır. İstenilen boyutta tek parça yapılabilir. Yangın, su, darbe vb. dış etkilere diğer yapı malzemelerine göre daha dayanıklıdır. Sertleştikten sonra mukavemeti yüksektir. Betonda fare – böcek vb. haşereler yaşayamaz. Yapım süreleri kısadır.

BETONUN EKSİLERİ NELERDİR? Diğer yapı malzemelerine (Ahşap, çelik v.b.) göre birim ağırlığı fazladır. Yıkılmaları zordur. Ayrıca yıkımdan sonra malzemeler tekrar kullanılmaz. Oysa ahşap ve çelik yapılar yıkılsalar da malzemeleri tekrar kullanılabilir. Betona ek yapılması oldukça güçtür. Ses, ısı ve rutubeti geçirir.

KALİTELİ BETON NEDİR? Taze haldeyken kolay işlenebilirlik, Sertleştiğinde yüksek dayanım ve dayanıklılıkta olması. İyi işlenebilen, sıkışmaya imkan veren taşınma ve yerleştirme esnasında ayrışmayan, sertleştiğinde yüksek dayanım ve dayanıklılık gösteren beton kaliteli betondur.

KÖTÜ BETON NEDİR? Karışımına giren malzemeler karıştırıldığında sulu, Petekli bir görünümü olan, Homojen olmayan, Oldukça boşluklu yapıya sahip olan, Testlerde düşük dayanım gösteren ve Zaman içinde dayanıklılığı az olan bir malzemedir. Çok ilginç olan iyi veya kötü beton üretmek için kullanılan malzemelerin aynı olmasıdır.

BETON MUKAVEMETİNE NELER ETKİLER?

TAZE BETONDAN NE BEKLENİR? İşlenebilir olmalı Agreganın en büyük boyutu donatı durumuna uygun olmalı Beton hacim sabitliğine sahip olmalı Rötre (Büzülme) sınırlı olmalı

TAZE BETONDAN NE BEKLENİR?

TAZE BETONDAN NE BEKLENİR?

TAZE BETONDAN NE BEKLENİR?

SERTLEŞMİŞ BETONDAN NE BEKLENİR? Projede öngörülen dayanımı güvenle sağlamalı Dış etkilere dayanıklı olmalı Temas edeceği sularda ve havada mevcut kimyasallara dayanabilmeli Donma-çözülme etkilerine dayanmalı Islanma-kuruma etkilerine dayanmalı Kendi içindeki (çimento ile agrega arasında) reaksiyonlardan zarar görmemeli

BETON

BETONUN ÖMRÜ NE KADAR OLMALI?

Beton Üretim Safhaları Kullanılacak malzemenin tespiti ve deneyleri Karışım hesaplarının yapılması Malzeme temini Betonun hazırlanması Taşınması Yerleştirme Bakım