ENGİN YILMAZ

Pnömoni akciğerlerin klinik ve radyolojik bulgularıyla karakterli alt solunum yolu enfeksiyonudur.

 Toplum kökenli pnömoniler, tipik pnömoni ve atipik pnömoni olarak iki alt grupta incelenirler. Tipik pnömonilere sıklıkla bakteriler neden olurken, atipik pnömoni etkenleri mikoplazmalar(bakteri), chlamydialar, ricketsialar ve viruslerdir.  Hastane kökenli pnömoniler diğer hastalıklar nedeniyle hastaneye yatırılan kişilerde görülen pnömonilerdir. Sıklıkla etken bakterilerdir ve bunlardan en sık olarak Klebsiella pneumönia( ve Pseudomonas aeruginosa pnömoniye neden olurlar.  İmmün yetersizliği olan hastalarda görülen pnömonilerin etken mikroorganizmaları, immün yetersizliğin sebebine göre değişmektedir. Bakteriler, viruslar ya da mantarlar pnömoniye neden olabilirler.

 Bakımevinde yaşama  Eşlik eden kardiyopulmoner hastalık  Birden fazla eşlik eden hastalık  Yakın geçmişte antibiyotik kullanımı

 Yapısal akciger hastalığı (bronşektazi, kistik fibroz, ağır KOAH)  Kortikosteroid tedavisi (prednizon >10 mg /gün)  Geniş spektrumlu antibiyotik tedavisi (son bir ayda 7 günden daha uzun)  Malnütrisyon

 Periodontal hastalık, kötü ağız hijyeni  Aspirasyon kuşkusu  IV madde bağımlılığı  Tıkayıcı bronş patolojileri

 Sigara kullanımı öyküsü  KOAH

 Bakımevinde yaşama  Yakın zamanda grip geçirmiş olma  IV madde bağımlılığı

 İleri yaş, malignite, KOAH, kortikosteroid tedavisi  Sigara kullanımı öyküsü  Yakın zamanda konaklamalı seyahat, otel, ofis ortamında kalma  Ev su tesisatında değişiklik

 Solunum yolları mekanik savunma barajının bozulması.  Obstrüktif pnömonitis.  Üst solunum yollarında kronik süpürasyonların bulunması.  Akciğer parankiminin ödemli olması.  Sık geçirilen viral infeksiyonlar.  Organizmanın spesifik ya da nonspesifik direncinin kırılması.

 Öksürük pnömonide sık bulgudur, hastaların % 80’ inde öksürük şikayeti vardır.  Ateş, iştahsızlık, titreme diğer sık bulgulardır.  Pnömonili hastalarda %10- %30 oranında nonspesifik semptomlar olabilir. Bunlar baş ağrısı, bulantı, kusma, boğaz ağrısı, myalji, artralji, karın ağrısı ve diaredir.

 Pnömonili hastaların % 40’ında plöritik göğüs ağrısı olur.  Yaşlılarda ( >65) mental konfüzyon ön planda olabilir.  Yaşlılarda solunum sayısı artışıda (>20/dk) bulunabilir.  Fizik muayenede en sık raller (% 78), ronküsler( %34) ve konsolidasyon bulguları(%29) bulunur.  Konsolidasyon bulguları; vibrasyon torasikte artış, perküsyonda matite, okültasyonda bronşial solunumdur

 Uygun semptomlar ve fizik muayene bulgularının varlığında ve eğer mümkünse- alınan akciger radyogramlarında infiltratların gözlenmesi tanı için yeterlidir

 Akciğer Radyografisi  Balgam Kültürü  Kan Kültürü  plevral sıvı kültürleri  Seroloji testleri  Rutin laboratuvar incelemeleri

 Hastalığın başlangıçtaki şiddetine, sorumlu etkene, uygulanan tedaviye, bakteriyeminin ya da eşlik eden hastalığın veya komplikasyonların olup olmamasına ve konağın bireysel yanıtına göre değişebilir.  Ateş düştükten sonra genellikle 1 hafta  - Pnömokok pnömonisi 7-10 gün  - Legionella pnömonisi gün  - Mycoplasma ve C. pneumoniae gün  - Ağır pnömonilerde 2-3 hafta

 Klinik yanıt; ateş, solunum ve hemodinamik parametrelerin monitörizasyonu ile değerlendirilir. Aynı kriterler hastaneden taburcu edilmede de geçerlidir.  saat içinde klinik düzelme beklenir  Ateş genellikle 2-4 günde düşer  Lökosit sayısı 4 güne kadar normale Döner.  Fizik muayene bulguları geç kaybolabilir  Radyolojik bulgular daha geç silinir

 Komplikasyonlar  Uygunsuz antibiyotik kullanımı  Hasta uyumsuzluğu  İlaç direnci  Alışılmadık etkenler (P.carinii, C.burnetti, TB)  İmmunsupresyon durumu  İnfeksiyon dışı nedenler (tümör, vaskülit...)

 65 yaş ve üzeri  Kronik pulmoner hastalık (KOAH, bronşektazi, bronş astması)  Kronik kardiovasküler hastalık  Diyabetes mellitus, böbrek fonksiyon bozukluğu, çeşitli hemoglobinopatileri  olan ve bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler  Yüksek riskli hastalarla karşılaşma olasılığı olan hekim, hemşire ve yardımcı  sağlık personeli  Grip yönünden riskli şahıslarla birlikte yaşayanlar  Güvenlik görevlileri, itfaiyeciler gibi toplum hizmeti veren kişiler  Grip sezonunda gebelik

 65 yaş ve üzeri  Kronik hastalılar (yaş≥65 veya FEV1 <%40 olan KOAH’lılar ile bronşektazi, pnömonektomi, bronşektazi, pnömonektomi,kardiyovasküler hastalıklar, renal ve hepatik hastalıklar ve Diabetes mellitus  Kronik alkolizm  Dalak disfonksiyonu veya splenektomi  İmmünyetmezlik ve immünsüpresif tedavi kullanımı  Beyin-omurilik sıvısı kaçağı olanlar  Pnömokok hastalığı veya komplikasyonu riskinin artmış olduğu  şartlarda yaşayanlar

 Hasta ad ve soyadı: Nebahat Gümüş  Doğum tarihi:  Servisi: Göğüs hastalıkları  Ön tanı: Bulantı kusma  Ana tanı: pnömoni  Yatış tarihi:

 Hastaneye yatmadan yaklaşık bir hafta önce Halsizlik, bulantı, öksürük ve ateş şikayetleri ile acil servisine başvurmuş ve göğüs hastalıkları servisine tarihinde yatışı yapılmıştır.

20 Sene önce HT tanısı konulmuştur. Hipertansiyonu için delix 20mg kullanmaktadır.

 Babasında HT öyküsü mevcuttur.

Hasta sağlığını orta düzeyde olarak tanımlıyor. sigara alkol gibi kötü alışkanlıkları bulunmamaktadır. Hasta Düzenli egzersiz yapmadığını ifade etti. ( T078: Etkisiz bireysel sağlık yöntemi)

 Hasta mobildir.  Hastanın Solunum sayısı 27/dk’dir.( taşipne )  Öksürük ve balgam bulunmaktadır.  Ac sesleri sonucu raller mevcut. (T031 Etkisiz solunum yolu temizliği) SAATATEŞNABIZSOLUNUMTANSİYONSATURASYON (SPO2 ) C 80/DK20/DK130/70MMHG%98 O2’Lİ C76/DK24/DK140/90MMHG%97O2’Lİ C84/DK22/DK140/80MMHG%95O2’SİZ

 Hastada üriner katater bulunmamaktadır.  Barsak boşaltımı günde 1 kez ve idrar boşaltımı günde 5-6 kezdir.

 Hastada ödem kontrolünde herhangi bir gode görülmemiştir.  Hasta mobil ve bu nedenle basınç yaraları gelişmemiştir. (T001: beden gereksiniminden fazla beslenme) Obezite için diyet gereksinimi Hastanın Deri turgoru azalmıştır. (T047: deri bütünlüğünde bozulma riski) KİLO90 BOY1.55 BEDEN KİTLE İNDEKSİ37.46

hasta geceleri çoğu zaman öksürük ile uyandığını ve tekrar uykuya dalmada zorluk çektiğini ifade etti. (T098 uyku biçiminde bozulma)

Glukoz:98 (70-110)Hct:29.3 (40-53) Hgb:9.54 (12-18)Wbc:17 (4.5-11) Plt:355 ( )

 Parol flakon  Moksilox 400mg ıv infüzyon için çözelti  Tazoject4.5 gr flakon  Panto 40 mg flakon  Lasix amp 20mg 5 ampul  Combivent  İzotonik 1000ml  Asist amp

TANI Bronşlardaki sekresyonun fazla olmasına bağlı hava yolu açıklığında yetersizlik AMAÇ Hava yolu açıklığının sağlanması ve devam ettirilmesi GİRİŞİMLER 1)Bol sıvı verilerek balgamın koyuluğunu yumuşatma ve dışarı atılmasını sağlama 2)Aynı amaç doğrultusunda odanın havasını nemlendirme 3)İsteme uygun ilaç verme uygulma 4)Öksüürk egzersizleri verme ve balgam atımını kolaylaştırma 5)Hastayı sağdan sola haraket ettirilerek hava yolu drenajı sağlanır.

TANI Ateş ve dispneye bağlı sıvı völüm yetersizliği riski Nedenleri : Ateş terleme Terleme Ağız solunumu Hiperventilasyon Oral alımın azalması AMAÇ Sıvı völüm dengesinin kontrolünü sağlama gözlemleme GİRİŞİMLER 1)Hastaya günlük en az 2-3 litre su içmesi söylenecek ve sebebi anlatılaacak 2)Dehidratasyon gelişebileceği için gözlem yapılmalı 3)Yaşam bulguları yönünden takip yapılmalı 4)Deri turgoru değerlendirilir. 5)İdrar rengi izlenir ve kaydedilir.aldığı çıkardığı takibine göre gerekli yerde takviye yapılır.

TANI Üst solunum yolu enfeksiyonlarından korunma tedavi ve kendine bakım konusundan bilgi eksikliği AMAÇ Bilgi eksikliğini giderme GİRİŞİMLER 1)Hastaya ve aileye üst solunum yolları enfeksiyonlarından nasıl korunur hakkında bilgi verilecek 2)Tedavi planının tamamen uygulaması için yeterli istirahat etmesi gerektiği anlatılacak. 3)Sigaradan uzak durması gerektiği söylenecek 4)Yaşlı olduğundan dolayı grip aşısı olması gerektiği anlatılacak olması yönünde teşvik edilecek.

TANI Enfeksiyon riski Nedenleri: Hastanede olma Vücut savunma mekanizması yetersiz olması Akciğerde sekresyonların bulunması Kronik hastalık AMAÇ Enfeksiyonu ortadan kaldırmak GİRİŞİMLER 1)Yaşam bulguları izlenir. 2)Postural drenaj yapılır öksürük egzersizleri yaptırılır 3)Ziyaretçi kısıtlanır. 4)Eller işlem öncesi sonrasıı yıkanır 5)Yeterli dinlenme için ısı ışık ayarı yapılır. 6)Ani değişiklikler tespit edilir(ateş balgam) 7)İnvaziv işlemlerde aseptik teknik kullanılır. DEĞERLENDİRME Hedefe ulaşıldı. Ateş 37.5 ten 37.1 e düşürüldü

Tanı Gaz değişiminde bozulma Nedenleri: Alveol kapiller membranda inflamsyon Kanın oksijen taşıma kapasitesinin düşmesi Hiperventilasyona bağlı O2 de azalma Amaç Dokuların oksijenlenmsi Arteriyel kan gazlarının normal olması O2 satürasyonunun en az %90 üzeriolması Akciğer seslerinin normal olması Solunum sayısının normal aralıkta olması (12-16) GİRİŞİMLER 1)Solunum hızı ve tipi değerlendirilir. 2)Kalp hızı ve ritmideğerlendiirilr. 3)Siyanozu takip için mukoz membranlar ve tırnak yatakları gözlenir. 4)Gevşeme teknikleri öğretilir. 5)Yatak istirahıtı yapması söylenir. 6)Öksürük ve solunum egzersizleri yaptırılır. 7)Ciddi siyanoz dispne pembe renkli balgam tespit edilir. 8)Maske veya kanül ile O2 uygulanır. DEĞERLENDİRME Siyanoz görülmedi Slonum egzersizleri işe yaradı.

TANI Ağrı Nedenleri: Akciğer parankiminde inflamsyon Sürekli öksürük AMAÇ Ağrı skalasında 3 den az ağrı deneyimi olması Hasta ağrısını geçtiğini sözlü ifade etmesi GİRİŞİMLER 1)Ağrının yerişiddeti ve ne zman başladığı belirlenir. 2)Ağrıya karşı duyusal tepkileri değerlendirilir. 3)Ağrıyı azaltan ve arttıran faktörler belirlenr. 4)Yaşam bulguları izlenir. 5)Aşırı öksürüğün ve akciğerdeki enfeksiyonun ağrıya neden olduğu hakkında bilgi verilir. 6)Ağrıya neden olan uyaranlar ortadan kaldırılır. 7)Öksüürk egzersizkerl sırasında göğsünü yastıkla esteklemesi söylenir. DEĞERLENDİRME Hasta ağrısının hafiflediğiniifaede etti.

TANI Uyku düzeninde bozulma Nedenleri: Öksüürk nefes darlığı Hastalığı ile ilgili kaygılar Evden uzak olma alışık olmadığı bir yerde bulunma AMAÇ Yeterli ve kaliteli uyumasını sağlamak Hastanın kaygılarından kurtulmasını sağlamak Hastayı bilgilendirmek GİRİŞİMLER 1)Sık sık pozisyon değiştirilir. 2)Deri solunum egzersizleri yaptırılır. 3)Yatak başı yükseklği ayarlanır. 4)Her gün aynı saatte yatması uyku düzeni konusunda yardımcı olacağı açıklanır. 5)Yatmadan idrar boşaltımını yapması önersinde bulunulur. 6)Gece uyumadan önce kafeinli gıdalar almaması söylenir. 7)Gece uyumadan önce oda uyumaya hazır hale getirlir,ışıklar kısılır,sessiz bir ortam sağlanır. DEĞERLENDİRME Hasta daha rahat ve kesintisiz uyuduğunu ifade etti.hastanın kaygılarının azaldığı gözlendi.

TANI Hipertermi Nedenleri: Nedeni Enfeksiyon AMAÇ Vücut ısıını normal seviyelerde tutmak GİRİŞİMLER Vital bulgular ve sıvı elektrolit dengesi değerlendiirir. 2)Ateş takibi yapılır. 3)Hastanın uygun kalınlıkta giysi giymesi sağlanır. 4)Yeterli diyet ve sıvı alması sağlanır. 5)Gerektiğinde antipiretik ilaçlar uygulanır. 6)Soğuk uygulama yapılır. 7)Ilık duş alması sağlanır. DEĞERLENDİRME Hastanın ateşi 37.1 e düşürülerek gözleme devam edildi.

ENGİN YILMAZ B SAKARYA ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK 4

   tR.m.wikipedia.org