TAŞITLARDA GÜVENLİK SİSTEMLERİ AKTİF GÜVENLİK SİSTEMLERİ Emniyet “tehlike bulunmaması hali” olarak tanımlanmaktadır. Aktif güvenlik, sürücünün kazadan kaçınması için, taşıtın kumanda ve frenleme yetenekleriyle, bilgilendirme sistemleri ve ergonomik olarak yerleştirilmiş kumandalarını kapsar. Kaza ihtimalinin azaltılması ya da araçların kaza oluşumuna daha az yol açacak biçimde yapılandırılması, araca daha çok aktif güvenlik elemanlarının ilavesiyle mümkündür. Aktif güvenlik elemanları, herhangi bir kaza ihtimali öncesinde, kazadan korunmak için devreye giren veya devrede olan güvenlik elemanlarıdır. Aşağıda bazı aktif güvenlik sistemlerinin isimlerini bulabilirsiniz. ABS ( Anti-Lock Brake System ) Çekiş/Patinaj Kontrol Sistemleri (Traction Control Sys /TCS -Anti Schlump Regelung/ASR) DSC DİSCTRONİC PATLAMAYAN LASTİK ESP EHB EMB DRİVE BY WİRE GECE GÖRÜŞ SİSTEMİ Özetle; -Taşıtın, sürücü girdisine tam ve zamanında cevap vermesi en önemli özelliktir. -Son yıllarda üzerinde çokca durulan, radyo sistemi vasıtasıyla trafik akışı hakkında bilgi verilmesi kazaların azaltılması yolunda iyi bir araç olacaktır. -Kullanımı giderek yaygınlaşan ABS, ani frenleme taşıt stabilitesini ve yön verilebilirliğini muhafaza etmede faydalı olmaktadır.
-Kalkış ve ivmelendirmelerde (+ veya -) motor veya motor ve frenleri regüle ederek (traction control)kullanım ve stabilite düzeltilmektedir. -Aktif şasi kontrolüyle taşıt kontrol edilebilirliği arttığı gibi, konfor artmakta, sürücünün yorulması gecikmektedir. -4 tekerlekten yön verme, taşıtın doğrultu tutması ve şerit değiştirme stabilitesini arttırmaktadır. -Taşıtta ergonomi ayrı bir önem arzetmekte, sürücü yorulmasını ve hata yapma riskini azaltmaktadır. İyi bir görüş (direk/indirek görüş, gece görüş, kötü hava şartlarında görüş gibi), kolay okunur ve ikaz edici göstergeler (sürücü gözünü yoldan ayırıp göstergelere bakarken belli bir zaman harcar. Bu süre genç sürücülerde 0.5 ile 0.8 s arası, yaşlılarda ise 2-3 s olabilmektedir. 100 km/h hızla giden bir taşıt bu süreler içinde m arası yol kateder, ki bu esnada sürücü yola konsantre değildir.), düğme ve kontrol elemanlarının kolay kullanımı, diğer taşıt ve yayalar için görülebilirliği yüksek dış sinyaller ve konforlu bir iç ortam son derece önemlidir. Ayrıca taşıt elemanlarının boyut, konum ve özelliklerinin tesbitinde kadın- erkek (yaş, boy v.s.) çeşitli insan özelliklerinin göz önüne alınması gerekmektedir. Uygun koltuk dizaynı sürüş, taşıtla olan iletişim ve yorgunluk üzerinde büyük etki yapmaktadır. TAŞITLARDA PASİF GÜVENLİK SİSTEMLERİ Pasif güvenlik sistemleri, bir kaza ile karşılaşılması durumunda, kazanın olumsuz sonuçlarını olabildiğince azaltmak amacıyla yapılan bütün yapısal ve tasarım özelliklerini kapsamaktadır. EMNİYET KEMERİ HAVA YASTIĞI YAN KAPI KUŞAKLARI bunlara örnek olarak verilebilir.
Özetle; - Japan National Police Agency tarafından verilen bilgilere göre 10 km/h hızın altındaki çarpmalarda bile emniyet kemersiz bir kişi yaralanabilmektedir. Taşıtın çarpması sonucu insanın taşıt içindeki ikincil çarpmasını önleyerek çok önemli bir görevi yerine getiren emniyet kemeri günümüz otomobillerinde ön ve arka koltukların hepsinde de kullanılmaktadır. -Hava yastıkları emniyet kemerini destekleyici sistemler olarak geliştirilmiştir. Yüz, kafa, ve vücudun üst kısmı korunmaya çalışılır. -Çarpmada taşıtın sahip olduğu enerjiyi yutmak için ezilebilir bölgeler geliştirilmiştir. Daha sonra insanın çarptığı yüzeylerin yumuşatılması düşünüldü. Taşıtta enerji yutucu bölgeler olarak taşıt ön, yan, ve arka kısımlarının, kabine zarar vermeden, mümkün mertebe fazla enerji yutması; insanın çarptığı yüzeyler olarak, bilhassa direksiyon olmak üzere, çarpılan bölgelerin yumuşatılması, direksiyon milinin katlanabilir yapılması; ayrıca taşıt/yaya /bisiklet çarpışmalarında insana zararın azaltılması için olabilecek çarpma bölgelerinin tesbiti ve bu bölgelerin yokedilmesi veya yumuşatılmasını da konu üzerine yapılan çalışmalara örnek olarak verebiliriz. -Çarpmada kabinde yaşanabilir bir alan kalması, yine takla atmalarda kafanın korunması yönünden kabinin rijitliği ve korunması büyük önem arzetmektedir.
KONFOR SİSTEMLERİ
Otomotiv Mekatroniği Uygulama Örnekleri (ÖDEVLER)