RİNİT SENROMLARINDA TEDAVİ DR. AHMET AKÇAY
ALLERJİK RİNİT
Amaç Semptomlar Hayat kalitesi Sinüzit ve otitis media
ALLERJİK RİNİTTE TEDAVİ Allerjenden korunma Farmakolojik tedavi Spesifik immünoterapi Eğitim Cerrahi
KORUNMA
Ev tozu akarlarından korunma Gerekli
Uygun Halılar Deri mobilyalar Toz tutan eşyalar Yüksek vakumlu elektrik süpürgeleri, çift kese Kolay yıkanabilen perdeler Tüylü veya bez oyuncaklar
Akarisid 6 saat
3 saat 1 metre 1 hafta 8-12 ay
Kedi ve köpek
HAMAM BÖCEĞİ Nem miktarı Binadaki çatlaklar Besinler Kimyasal ilaçlar
Ev içi küfler Nem Havalandırma Hijyen Bira, şarap, kavun ve kavuna benzer meyvalar
Hava temizleme cihazı Nem alma cihazı (%38 ile %46)
Ev dışı allerjenler Pencere açılması Ventilasyon sistemi Yüz maskesi Gözlük
ocak Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara Küfler Ağaçlar Ç i Yabani otlar Yabani otlar ocak Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara
Mesleksel ajanlar Lateks allerjisi Kimyasal ajanlar
Besin allerjenleri İneksütü allerjisi
Sonuç Mesleksel maruziyet ve mevsimsel polen allerjisinde allerjenden kaçınma Allerjen miktarının azaltılmasının önemi Kaçınma önlemeleri Psikososyal durum Daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır
FARMAKOLOJİK TEDAVİ
Antihistaminikler Hapşırma Kaşıntı Rinore Nazal obstruksiyon?
Ev tozu akarı ve çimen polenine duyarlı süt çocuklarında uzun süreli tedavi astım gelişimine etkili
1. Kuşak Antihistaminikler Klorfeniramin Klemastin Hidroksizin Ketotifen Mequitazin Oksatomid
2. Kuşak Antihistaminikler Eski kuşak antihistaminikler risk/fayda oranı yüksek olduğundan yeni kuşak antihistaminikler seçilmelidir. Oral Setirizin Loratadin Feksofenadin Topikal Azelastin (nasal, göz) Levokabastin (göz)
Yeni ürünler Desloratadin Levosetirizin
Yeni kuşak H1 antihistaminikler Antiallerjik aktivite Besinlerle aktivite değişmez Sedasyon yapmaz Antikolinerjik etki yapmaz Kilo alımı olmaz Etki hızlı başlar ve uzun sürer Direnç gelişmez
Tavsiyeler Yeni kuşak antihistaminikler tercih edilmelidir Obstrüksiyonun ön planda olmadığı allerjik rinitlerde önerilmelidir Bir antihistaminiğe cevap vermeyen diğerine cevap verebilir
Topikal Nasal Kortikosteroidler Mukozal inflamasyonu azaltır ve tüm nasal semptomları etkiler. Beklometazon (Beconase Aqueous) Budesonid (Rhinocort, Rhinocort Aqua) Flunisolid (Nasalide) Flutikason (Flixonase Aqueous) Mometazon (Nasonex Aqueous) Triamsinolon (Nasacort AQ) Since allergic rhinitis is a chronic condition associated with inflammation in the nose, treatment with medications that reduce the inflammation is the best way to control symptoms in patients with chronic symptoms. For this reason, topical nasal steroids are the treatment of choice for patients with chronic allergic rhinitis symptoms. There are many brands available, and they all work equally well. Personal preference often determines which one a patient uses, since they all have different smells, and tastes, and some have no smell or taste. These medications usually control all nasal symptoms, including sneezing, runny nose, itchy nose and stuffiness.
Topikal nazal steroidler Yaş USK GİS Doz Beklometaon Beconase Aqueous 6 + 2x2 Budesonid Rhinocort, Rhinocort Aqua 4 Flunisolid Nasalide Flutikason Flixonase Aqueous 4-5 1x2 Mometazon Nasonex Aqueous 3 Triamsinolon Nasacort AQ
Topikal sprey steroidlerin sistemik reaksiyonları Sık (>%5) Baş ağrısı Sık olmayan (<%5) Bulantı ve kusma Tat ve koku duyusu kaybı Baş dönmesi Nadir Artmış göz içi basıncı (yüksek doz) Anaflaksi, ürtiker, anjioödem, bronkospasm)
Lokal reaksiyonlar Nasal yanma ve sızlama (%5-10) Aksırma, sinüs konjesyonu, göz sulanması, boğaz irritasyonu, ağızda kötü tat Kanlı akıntı (%5) Nasal septum perferasyonu
Yan etki Hipotalamik-piteiutar-adrenal aksa etki Deksametazon sprey Betametazon damla Boy uzaması Beklametazon
İntranasal ve inhale steroidlerin birlikte kullanımında sistemik yan etkiler görülebilir
Sistemik Kortikosteroid IM enjeksiyonlar lokal doku atrofifi Ciddi semptomlarda kısa süreli Oral/İM Kortikosteroidler
Lokal Kromonlar Yan etki çok az İntraokuler kromonlar çok etkili İntranasal az etkili Kromoglikat Nedokromil
Antilökotrienler CysLT-resöptör inhibitörü Montelukast (Singulair) Zafirlukast (Accolate) 5-LO inhibitör Zileuton 1. basamak tedavi değildir Anticholinergic nasal sprays are particularly useful for patients with a lot of runny nose. They don’t have much effect on stuffiness. In children, runny noses are usually due to allergies or infection, and topical nasal steroids are more effective for allergies. In patients who don’t want to use nasal steroids, or can’t tolerate nasal steroid sprays, anticholinergic sprays can be effective. Antileukotrienes are medications that are currently approved only for asthma, but may be approved in the near future for allergic rhinitis. They do have an effect on runny nose and stuffiness. They may also work well in combination with an antihistamine.
İntranasal antikolinerjikler Aşırı nezle Yan etki az Allerjik ve nonallerjik nezle Baharat, soğuk hava İpratropium (Atrovent) Anticholinergic nasal sprays are particularly useful for patients with a lot of runny nose. They don’t have much effect on stuffiness. In children, runny noses are usually due to allergies or infection, and topical nasal steroids are more effective for allergies. In patients who don’t want to use nasal steroids, or can’t tolerate nasal steroid sprays, anticholinergic sprays can be effective. Antileukotrienes are medications that are currently approved only for asthma, but may be approved in the near future for allergic rhinitis. They do have an effect on runny nose and stuffiness. They may also work well in combination with an antihistamine.
Dekonjestanlar-1 Hipertansiyon Ajitasyon Tremor Oral Baş ağrısı Uykusuzluk Mukoza kuruması İdrar retansiyonu Glukom ve tirotoksikozun alevlenmesi Kalp hastalarında!! Oral Efedrin Fenilefrin Pseudoefedrin Diğerleri
Dekonjestanlar-2 Daha az yan etki Hızlı ve daha güçlü etki Nazal Efedrin Fenilefrin Naptazolin Oksimetazolin (İliadin) Tetrahidrozolin (Burnil) Ksilometazolin (Otrivine) Diğerleri Daha az yan etki Hızlı ve daha güçlü etki Rhinitis medikamentoza
İmmunoterapi Aeroallerjenlere doğal maruziyetten sonra allerjik rinitin semptomları, spesifik IgE antikoru ile klinik ilişkinin bulgusunun gösterilmesi Farmakoterapi veya allerjenden kaçınmaya zayıf cevap İlaçların kabul edilemez yan etkisi Uzun süreli farmakoterapiden kaçınma ve ilaç maliyet azaltılmasının istenmesi Allerjik rinit ve astım birlikteliği Çocuklarda astımın önlenmesi muhtemelliği
Çocuklarda spesifik immunoterapi etkilidir
Cerrahi İlaçlara dirençli inferior türbinat hipertrofisi Fonksiyonları etkiliyen septumun anotomik değişiklikleri Kronik sinüzit Nasal tek taraflı polip (Koanal polip, soliter polip, allerjik fungal sinüzit) Tedaviye dirençli iki taraflı nasal poliposis Fungal sinüs hastalığı (Miçetom, invasif formlar) Diğer (serobrospinal sıvı kaçağı, tümörler, Wegener’s hastalığı)
Oral H1 antihistaminik İN H1 antihistaminik İN KS İN Kromon Tedavi Mevsimsel Perineal Yetişkin Çocuk Oral H1 antihistaminik İN H1 antihistaminik İN KS İN Kromon Antilökotrienler Subkutan SIT Nasal, sublingual SIT Allerjenden kaçınma R K
Allerjik rinit ilaçları Hapşırma Nezle nasal nasal göz obstrüksiyon kaşıntı semptomları H1-antihistaminikler oral +++ +++ 0 / + +++ ++ intranasal ++ +++ + ++ 0 Kortikosteroidler +++ +++ ++ ++ + Cromonlar intranasal + + + + 0 Dekonjestanlar intranasal 0 0 ++ 0 0 oral 0 0 + 0 0 Anti-kolinerjikler 0 +++ 0 0 0 Anti-lökotirienler 0 + ++ 0 ++
Basamak tedavisi
Hafif intermittan semptomlar Oral H1 antihistaminikler intranasal H1 antihistaminikler Ve/veya dekonjestanlar
Orta-ciddi intermittan Hafif persistan Oral veya intranasal H1 blokerler Ve/veya dekonjestanlar İntranasal kortikosteroidler (Kromonlar) İyileşme; 1 ay devam Cevapsız; basamak atla 2-4 hafta değerlendir İMMÜNOTERAPİ
İntranasal kortikosteroidler Orta-ciddi persistan İntranasal kortikosteroidler 2-4 hafta sonra iyileşme Cevapsız 1 ay devam Tanı Uyum İnfeksiyon Diğer nedenler
Burun tıkanması Kaşıntı/hapşırma Nezle Dekonj. veya oral KS İN KS H1 bloker İpratropium Cevapsız Cerrahi İMMÜNOTERAPİ
Doğal seyri değiştirir Allerjenden Korunma Mümkünse MALİYET Farmokoterapi Güvenli Etkin Kolay İmmünoterapi Etkin Doğal seyri değiştirir Hasta eğitimi Daima Cerrahi
Nonallerjik rinit 1. Kuşak Antihistaminikler Dekonjestanlar Antikolinerjik Nasal steroid
Eosinofilik nonallerjik rinit (NARES) Topikal steroidler Rinitis medikomentoza Nasal dekonjestan kesilmesi Nasal serum fizyolojik Nasal steroid (Fluticasone) Aspirine duyarlı eosinofilik rinit