SINIF YÖNETİMİNİN TEMEL KAVRAMLARI

Hiç düşündünüz mü? Aynı sınıfa derse giren öğretmenlerden bazıları niçin diğer arkadaşlarından daha başarılı olurlar? Bir sınıftaki öğrenciler, öğretmen değiştiğinde niçin öncekinden oldukça farklı davranış gösterirler? Niçin bazı öğretmenler zevkle ve huzurla ders yaparken diğerleri bitmiş, bezmiş bir halde dersten çıkarlar? Bir öğretmen adayı olarak niçin sınıf yönetimi bilgi, beceri ve hünerine sahip olmalıyız?

Bir öğretmen adayı olarak niçin sınıf yönetimi bilgi, beceri ve hünerine sahip olmalıyız? 1. Öğretmenlik rolünden beklentilerin değişmesi Dün: Öğretmen=Her şeyi bilen kişi Bugün: Öğretmen=Öğrenmeyi yönlendiren, öğrenmeyi öğreten kişi 2. Öğretmenler öğretime ilk başladıklarında çaba ve enerjilerinin çoğunu sınıfı kontrol etmeye harcamaktadırlar. 3. Deneyimsiz öğretmenlerin meslekle ilişkili olarak algıladıkları en ciddi problem Sınıf Disiplinidir. 4. Deneyimsiz öğretmenler öğretimin kalitesi ve çocukların gereksinimlerindeki farklılıkları dikkate alma yerine kendilerini güvenceye almaya çalışmaktadırlar.

Sınıf Yönetiminin Gelişimi Sınıf yönetimi 1980’li yıllara kadar, öğrenci davranışlarını yönlendirmede özellikle davranış kuralları oluşturmanın ve öğrencinin bulunduğu çevreyi düzenlemenin etkili olduğu düşüncesine dayandırıldı. 1980’lerden sonra, sınıf yönetimi anlayışı, başarılı olmanın temel koşulunu örgütsel amaçlardan çok, öğrenen kişinin istek ve gereksinimlerine duyarlı olmaya çevrilmiştir. Günümüzün sınıf yönetimi ve disiplini anlayışına göre; öğrencilerin yönetimi, onların davranışlarını kontrol altına almaktan çok, onları anlamak ve onlarda davranışların nasıl olması gerektiği konusunda birlikte anlayış geliştirmektir. Ülkemizde 1997-1998 öğretim yılından itibaren öğretmen yetiştiren yükseköğretim kurumlarının eğitim programlarına sınıf yönetimi zorunlu bir ders olarak konmuştur.

Sınıf Yönetimi ile İlgili Temel Kavramlar Yönetim: Ortak bir amacın gerçekleştirilmesi için eldeki insan ve madde kaynağının etkili bir biçimde kullanılmasıdır. Sınıf açısından düşünüldüğünde yönetim, sınıfta bulunan insan kaynağı olan öğrenciler ile madde kaynağı olan tüm araç ve gereçlerin, sınıfın amaçlarını gerçekleştirmek doğrultusunda harekete geçirmek olarak anlam bulur. Eğitim Yönetimi: Yönetim ilke ve kurallarının eğitime uygulanmasıdır. Toplumun eğitim gereksinimlerini karşılamak üzere kurulan eğitim örgütünü, önceden belirlenen amaçları gerçekleştirmek için, etkili işletmek, geliştirmek ve yaşatmak sürecidir.

Sınıf Yönetimi ile İlgili Temel Kavramlar Okul Yönetimi: Okulu önceden belirlenmiş amaçlara ulaştırmak için eldeki tüm madde ve insan kaynağının katkılarını bütünleştirmek, etkili biçimde kullanmak, amaçlara dönük politika ve kararları uygulamak olarak ifade edilebilir. Sınıf: Eğitim-öğretim etkinliklerinin gerçekleştiği bir yaşama alanıdır. Sınıf, öğrencinin yaşamında ailesinden sonra gelen ikinci derecede önemli ilişkiler sistemidir Sınıf Yönetimi: Sınıfta var olan maddi ve manevi öğelerin örgütün amaçları doğrultusunda etkili ve verimli bir şekilde kullanılmasıdır. Etkili bir öğretim için ön koşul, etkili bir sınıf yönetiminin sağlanmasıdır.

SINIFIN YAPISAL ÖZELLİKLERİ 1. Çok boyutluluk: Sınıfta aynı anda bir çok etkinlik bir arada yapılabilmektedir. Kimi öğrenciler okurken kimileri yazmakta, kimileri tartışmakta olabilirler. Bu sınıfın çok boyutluluk özelliğidir ve öğretmen bu etkinlikleri sınıfın amaçları doğrultusunda bütünleştirebilmelidir. 2. Yakınlık-anındalık: Sınıfta olaylar anında oluşur ve bunları ileri bir zamanda düşünmek, ertelemek olanaklı değildir. Öğretmenin her olaya yetişmesi, her soruya yanıt olması gerekir.

SINIFIN YAPISAL ÖZELLİKLERİ 3. Öngörememe: Ne kadar iyi planlanırsa planlansın sınıfta olabilecek her şeyi önceden tahmin etmek olanaklı değildir. Her şey yolunda giderken bir öğrencinin burnunun kanaması ya da bayılması vb. bir olayı önceden tahmin etmek olanaklı değildir. 4. Açıklık: Sınıfta olup bitenlerde gizlilik yoktur. Olaylar herkesin gözü önünde yaşanır. 5. Ortak tarih: Sınıf bir aile gibidir. Sınıfta yıl boyunca yaşanan olumlu ve olumsuz olayları bütün sınıf birlikte yaşar ve yaşananlar ortak bir tarih oluşturur. Bu ortak tarihin bilinmesi sınıfın geleceğine ilişkin kestirimlerde bulunmaya yardımcı olabilir.

SINIF YÖNETİMİ Başlangıçta öğrenci disiplini kavramıyla eş anlamlı olarak kullanılan sınıf yönetimi, sınıfta etkili bir öğretme-öğrenme sürecinin gerçekleşebilmesi ve sonuçta beklenen eğitsel başarıya ulaşılabilmesi için öğretmen tarafından gerekli ortam ve koşulların hazırlanması ve sürdürülmesini ifade eder. Sınıf yönetimi, kaynakları örgütleme, çevreyi etkili bir biçimde düzenleme, öğrenci gelişimini gözleme, ortaya çıkabilecek öğrenci sorunlarını önceden tahmin edebilme gibi unsurları içeren sınıftaki yaşamın bir orkestra gibi yönetilmesidir, içinde öğrenmenin gerçekleştiği bir çevrenin oluşturulabilmesi için gerekli olanak ve süreçlerin, öğrenme düzeninin, ortamının kurallarının sağlanması ve sürdürülmesidir.

SINIF YÖNETİMİ NEDİR? Sınıf yönetimi; öğretmenin öğrencilerde istenen davranış değişikliğini oluşturma, uygun olmayan davranışları düzeltme, iyi bir iletişim ağı kurma ve geliştirme, sınıfta olumlu bir psikososyal iletişim yaratma, etkili ve verimli bir organizasyon oluşturma ve zamanı etkili kullanma etkinliklerinin toplamı, sınıfta iletişimin ve ilişkilerin düzenlenmesi, öğrencilerin motive edilmesi olarak da tanımlanabilir. Sınıf yönetimi; sınıf kurallarının belirlenmesi, uygun bir sınıf düzeninin sağlanması, öğretimin ve zamanın etkili bir şekilde yönetilmesi ve öğrenci davranışlarının denetlenerek olumlu bir öğrenme ikliminin geliştirilmesi sürecidir.

ETKİLİ SINIF YÖNETİMİ Etkili sınıf yönetiminin birçok değişkeni vardır. Bunlardan bazıları; okul, öğretmen, öğrenci, aile ve kaynaklar/araç-gereçler olarak sıralanabilir. Etkili bir sınıf yönetiminin en kritik öğelerinden birisi öğretmen’dir. Çünkü o, diğer öğelerin bütünleştiricisi ve bir dereceye kadar da belirleyicisidir. Sınıfta her öğrenci sayısı kadar farklı ilgi, yetenek ve en önemlisi Dünya vardır. Bir orkestra şefi konumunda olması gereken öğretmen bu farklılıkların farkına varabilerek her ilgi yetenek ve dünyaların değerlendirilebilmesi ve hepsinden gücü ve oranında yararlanarak sanat eserleri çıkarabilmektir. Amaç sınıftan sadece saz topluluğu veya sadece ses topluluğu çıkarmak değildir.

ETKİLİ SINIF YÖNETİMİ Etkili bir sınıf yönetimi, sadece davranış bozukluğu olan öğrencilerle uğraşmak, engelleyici davranışlara müdahale etmek değildir. Sınıf yönetimi bir bütün olarak öğrencilerin tamamını sınıf içi aktivitelere katma sürecidir. Sınıf yönetimi kararları, öğrencileri kontrolden çok, eğitimin kalite ve sürekliliğini sağlamaya yönelik olmalıdır. Sınıf yönetimi öğrenci başarısını etkileyen değişkenlerden biridir. Öğrencilerin gelişim evrelerine göre sınıf yönetimi uygulamaları da değişebilir. Sınıf ve öğrencilerin özellikleri değiştikçe, yönetsel uygulamalar da farklılaşmalıdır. Etkili yönetilen sınıfta, öğrencilerin görevle ilgili olma düzeyi yüksek, bozucu davranışların düzeyi düşük, öğretim zamanının amaçlar yönünde kullanılış düzeyi yüksektir.

ETKİLİ SINIF YÖNETİMİ Öğretmenlerin iyi bir sınıf yönetimi sağlayabilmeleri için, analitik ve çoklu bir yaklaşım sürecini işe koşmaları gerekmektedir. Bu süreçler şunlardır: İstenilen sınıf koşullarının tanımlanması, Var olan sınıf koşullarının analiz edilmesi, Yönetimsel yaklaşımlardan yararlanmak ve uygulayacaklarını seçmek, Sınıf yönetimi etkililiğini değerlendirmek.

YAPILANDIRMACI ÖĞRENME ORTAMLARINDA SINIF YÖNETİMİ Dünyadaki değişim ve dönüşümlere bağlı olarak eğitimin yeni amacı da; bilgiyi edinmeyi ve kullanmayı bilen, kendi öğrenme yöntemlerini tanıyıp etkili bir biçimde kullanan ve yeni bilgiler üretmede önceki bilgilerinden yararlanan, problem çözme ve eleştirel düşüme becerisine sahip, değişen koşullara uyum sağlayabilen bir insan modeli yaratma doğrultusunda değişmiştir. Eğitim bu amacına ulaşmasında yapılandırmacı yaklaşım önemli bir rol oynamaktadır. Yapılandırmacılık, bilgi ve bilginin oluşumu üzerinde açılımlara gitme amacı güden bir yaklaşım olarak ortaya çıkmıştır. Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı, öğrenenin mevcut ya da geçmişten gelen bilgilerine dayanarak, yeni düşünce ya da görüşler oluşturmasıdır.

YAPILANDIRMACI ÖĞRENME ORTAMLARINDA SINIF YÖNETİMİ Yapılandırmacılık yaklaşımı, ilerlemeci eğitim felsefesine dayanmaktadır. Bu yaklaşımın savunucuları, öğretmeni; öğrenmeyi kolaylaştıran, ilerlemeci eğitim felsefesinin “yaparak-yaşayarak öğrenme” ilkesini hatırlatan, öğrencilerin öğrenmeleri hakkında dönüt veren, öğrenmenin etkin bir süreç içinde olmasını sağlayan kişi olarak tanımlarlar. Yapılandırmacı öğrenme ortamlarında, bilgilerin deneyimler ve yaşantılar sonucunda öğrenen tarafından yeniden oluşturulması amaçlanır. Yapılandırmacı yaklaşımda öğretmenler; anlatan ve açıklayan rolünden, öğrencinin araştırmacı, kendisinin rehber olduğu role yavaşça geçmelidir.

YAPILANDIRMACI ÖĞRENME ORTAMLARINDA SINIF YÖNETİMİ Yapılandırılmış bir sınıf ortamı, öğrenciyi öğrenmeye yönlendirecek zengin deneyimler oluşturmalıdır. Yapılandırmacılığı benimsemiş öğretmenler, ödül-ceza merkezli sınıf yönetiminden uzak dururlar. Davranışçı yaklaşıma göre düzenlenen müfredat programlarına yapılan eleştiriler sonucunda yapılandırmacı eğitim anlayışını temel alan müfredat programları geliştirildi ve ülkemizde ilk kez 2004-2005 öğretim yılından itibaren ilköğretimin birinci kademesinde uygulanmaya başlandı.

Yapılandırmacı Sınıflar Tablo. Geleneksel sınıf yapısı ile yapısalcı sınıf özelliklerinin karşılaştırılması Geleneksel Sınıflar Yapılandırmacı Sınıflar Program parçalardan bütüne doğru bazı temel becerileri vurgulayacak şekilde kurgulanmıştır. Belirlenmiş bir programa katı bir şekilde uyulur. Program çalışmaları ağırlıklı olarak ders kitaplarına ve alıştırma kitaplarına dayanır. Öğrencilerin zihni, öğretmen tarafından doldurulması gereken boş bir levha olarak görülür. Öğretmenler genel olarak öğretici bir tavırla davranırlar ve bilgiyi yayma kaynağı olarak değerlendirilirler. Öğretmenler, öğrencilerin öğrenmeleri gerektiğine inandıkları tek doğru cevabın arayışındadırlar. Öğrencilerin değerlendirilmesi öğrenmenden ayrı bir süreç olarak görülür. Genel olarak testler yoluyla değerlendirme yapılır. Öğrenciler öncelikle yalnız çalışırlar. Program bütünden parçaya doğru genel kavramları vurgulayacak şekilde yapılandırılmıştır. Öğrencilerden gelen sorular programı şekillendirir. Program çalışmaları ağırlıklı olarak birincil kaynaklara ve beceri geliştirmeye dayalı materyallere dayanır. Öğrenciler dünya hakkında yaratıcı fikirlere sahip düşünürler olarak algılanır. Öğretmenler genel olarak etkileşimci bir tavır sergilerler. Öğrenci ile çevre arasında bir aracı rolündedirler. Öğretmenler sonraki derslere veri oluşturmak amacıyla sahip oldukları kavramları anlayabilmek için öğrencilerin görüşlerini öğrenmeye çaba gösterirler. Öğrencilerin değerlendirilmesi öğrenme süreci ile iç içedir. Değerlendirme, öğretmen tarafından öğrencilerin dersteki etkinliklerinin gözlenmesi, ortaya koydukları sergi veya ürünlerin değerlendirilmesi yoluyla yapılır. Öğrencilerin grupla birlikte çalışması esastır. Kaynak: Brooks & Brooks, 1999’dan aktaran: Sabancı, A. (2008). Sınıf Yönetiminin Temelleri, (Ed. Çelikten, M. Yapılandırmacı Yaklaşıma Göre Sınıf Yönetimi). Ankara: Anı Yayıncılık.

SINIF YÖNETİMİNİN BOYUTLARI Sınıf yönetimi çok boyutlu ilişkilerin yönetimini gerektirir. Öğretmen-öğrenci ilişkileri, öğrenci davranışları ve öğrenci velileriyle ilişkiler, öğretmenin çok yönlü bir ilişki sistemi kurmasını gerektirir. Sınıf yönetimi beş temel boyuttan oluşmaktadır: Sınıfın fiziksel ortamının yönetimi Öğretimin yönetimi Zaman yönetimi Sınıfta ilişki yönetimi Öğrenci davranışının yönetimi

SINIF YÖNETİMİNİN KENDİNE ÖZGÜ ÖZELLİKLERİ Yönetim, bir kurumun mevcut madde ve insan gücü kaynaklarının akılcı olarak kullanılmasıdır. Sınıf yönetimi,toplumsal yaşamdaki diğer yönetsel kurumların yönetiminden ayıran temel özellikler şunlardır: 1.   Sınıf yönetimi okul yönetiminden  daha dar bir uygulama alanıdır. Sınıf yönetimi okul yönetiminden ayrı düşünülemez.. Okul yönetimi baskıcı bir yönetim biçimi uyguluyorsa sınıf yönetimi bu uygulamadan mutlaka etkilenecektir. Okul yöneticisinin benimsediği politika, okul disiplin politikasını, okul disiplin politikası da sınıf kurallarını yönlendirmektedir. 2.   Okul kültürü ve iklimi, sınıf yönetimini etkileyen bir faktördür. Okulun değerleri, gelenekleri,okulda yaşanan olaylar ve okulun tarihi okulun kültürünü oluşturur. Okulun psikolojik özellikleri  ise okulun iç özelliklerini oluşturmaktadır. Okulun kültür ve iklimi, öğretmenin sınıf yönetimini etkiler. 

SINIF YÖNETİMİNİN KENDİNE ÖZGÜ ÖZELLİKLERİ 3.   Sınıf yönetimi iki temel boyut üzerinde odaklanmıştır:bu iki boyut sınıf düzeni ve öğretimdir. Öğretmen hem sınıfın düzenini korumaya çalışırken, hem de etkili öğretimi gerçekleştirmeye çalışır. 4.   Toplumsal kültür, sınıf yönetimini etkiler. Toplumun değerleri, gelenekleri, çocuk yetiştirme biçimi, aile yapısı ve ahlak anlayışı, sınıf yönetimi üzerinde etkide bulunur. Katı kuralların, otokratik yönetimin uygulandığı bir toplumda demokratik bir sınıf yönetimi zordur. 5.   Sınıf yönetimi bir ülkenin eğitim politikasına göre farklılıklar göstermektedir. Ülke eğitim yönetiminin merkeziyetçi ve yerinden yönetim biçimine sahip olması, ülkede uygulanan öğretim yöntemleri, eğitim programlarının içeriğini ve eğitime ilişkin yasal düzenlemeler, sınıf yönetimi uygulamalarını yakından etkilemektedir.

SINIF YÖNETİMİNİN KENDİNE ÖZGÜ ÖZELLİKLERİ 6.   Sınıf yönetimini etkileyen çok fazla iç ve dış faktör vardır. Aile, toplumsal kültür, ülkenin eğitim politikası ve kitle iletişim araçları gibi dış faktörler; fiziki düzen, öğrencilerin istek ve beklentileri, sınıf kuralları ve öğretmenin yönetim biçimi gibi iç faktörler sınıf yönetimini etkilemektedir. 7.   Sınıf yönetimi biçimi öğrencilerin ihtiyaçlarına, gelişim özelliklerine ve sınıf düzeyine göre farklılıklar göstermektedir. 8.   Öğretmenin yönetim yaklaşımı, sınıf iklimi ve disiplin anlayışı değişiklik göstermektedir. Bir öğretmen demokratik bir sınıf yönetimi biçimi uygularken, diğer bir öğretmen otokratik sınıf yönetim biçimi uygulamaktadır.

SINIF YÖNETİMİNİN KENDİNE ÖZGÜ ÖZELLİKLERİ 9. Sınıf yönetimi öğrencilerin olumlu davranışlarının sürdürülmesini ve olumsuz davranışlarının değiştirilmesini amaçlar. Öğretmen öğrencilerin davranışlarını yönetmeye çalışır. 10. Sınıf yönetiminde başarı, büyük ölçüde öğretimin yönetimine bağlıdır. Kurallarla düzeni korumaya çalışan öğretmen ders konusunda yeterli olması ve iyi bir alan hakimiyetine olması gerekir. 11. Her ortamda geçerli olabilecek en etkili ve tek bir sınıf yönetimi yaklaşımı yoktur. Ortam, ulusal ve yerel kültüre öğrenci düzeyine ve sınıfın grup yapısına göre sınıf yönetimi yaklaşımları farklılıklar gösterebilir. 12. Sınıf yönetimi öğretmenin etkili bir sınıf liderliği ile başarılı olur. Geleneksel bir sınıf yönetiminde öğretmen yönetsel gücü kullanırken, etkili sınıf yönetiminde liderlik gücünü kullanmaktadır.

SINIF YÖNETİMİNİ ETKİLEYEN ETMENLER

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Öğretmenler sınıftaki eğitim öğretim etkinliklerini yönetirken öğrencilerin istenmeyen davranışlarını, öğretime ya da sınıf içi kurallara ilişkin olumsuz tutumlarını ve iletişim engellerini bir sorun olarak tanımlar ve bu olumsuzlukların giderilmesine ilişkin sınıf içi çözüm uygulamaları geliştirirler. Sınıf yönetiminde öğrencilerin hedef davranışlara ulaşmasında ortaya çıkan sorunların tanımlanması öncelikle sınıfın yönetiminde soruna neden olan etmenlerin tanımlanmasına bağlıdır. Bu bağlamda sınıf yönetimini etkileyen sosyal, psikolojik ve eğitim öğretimle ilgili üç ana etmen sıralanabilir.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Sınıf Yönetimini Etkileyen EtkenlerEtmenler Sosyal Etmenler Aile Toplumsal Normlar Değerler İnaçlar Çevre Kitle İletişim Araçları Eğitim Öğretime İlişkin Etmenler Okulun Yapısı Psikolojik Etmenler Öğretmenlerin Özellikleri ve Deneyimleri Öğrencilerin Özellikleri ve Gereksinmeleri Ekonomik Etmenler

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Sosyal Etmenler: Bireylerin davranışları doğdukları andan itibaren çevresinden aldıkları uyaranlarla şekillenir. Birey bu uyaranları anlamlandırma ve tepki verme süreciyle birlikte giderek genişleyen sosyal bir etkileşim sürecinin içinde yer almaya başlar. Önce ailesiyle başlayan bu sosyal etkileşim süreci topluma ait değerlerin, normların ve inançların yer aldığı toplumsallaşma süreciyle derinleşir, çevresiyle girdiği etkileşimle öznel anlamlar kazanır. Başta televizyon ve internet olmak üzere kitle iletişim araçları ise çok çeşitli, yoğun ve dikkat çekici uyaran zenginliği ile bireyin sosyal yapısını şekillendiren en etkili etmenlerin başında yer alır.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Sosyal Etmenler: 1. Aile: Bireylerin davranışlarının şekillenmeye başladığı ilk kurum ailedir. Bireyler doğumlarıyla birlikte aile üyelerinin oluşturduğu ilişkiler yumağı içerisinde toplumsal, bireysel ve kişilik özelliklerini kazanırlar. Ailenin sosyo-ekonomik yapısı, sosyo-kültürel özellikleri, genişliği, kardeş sayısı, ebeveynlerin eğitimi, gelirleri ve tüketim alışkanlıkları çocuğun temel yaşam alışkanlıklarının belirlenmesinde etkili olan etmenlerdendir. Öğrencilerin kişilerarası ilişkilere ilişkin ilk algılama şemaları aile içerisinde gelişir. Ailede temel gereksinmeleri yeterince karşılanmamış, kişilerarası ilişkilere ilişkin algılama şeması baskıcı ya da kuralsız bir ortamda oluşmuş çocuğun daha sonra öğrenci olarak sınıfta akran ve öğretmenine dönük tutum ve davranışları olumsuz olarak etkilenebilir.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Sosyal Etmenler: 2. Toplumsal Değerler Normlar İnançlar: 21. yüzyıl toplumlarında eğitim sistemlerinin sınıflarda başarılmasını öngördüğü önemli becerilerinden biriside yaşam etkinliklerini bir arada uyum içinde sürdürebilme becerisidir. Öğrenciler; öğretim sürecindeki toplumsal norm, değer ve inançlara ilişkin kazanımlarıyla, başkalarının haklarına saygılı kendi hak ve sorumluklarını bilen, karar alma süreçlerine bu ilkeleri bilerek katılan toplumsal rollerini sınıflarda edinirler. Bir toplumun benimsediği felsefi görüş o toplumun eğitim anlayışını, dolayısıyla sınıf yönetimini etkiler.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Sosyal Etmenler: 3. Çevre: Sınıf yönetimini etkileyen etmenlerden biri de öğrencilerin içinde yaşadığı fiziksel çevre ve özellikleridir. Çevre öğrenci merkezli yapılandırmacı öğretimin desenlenmesinde ortam oluşturması ve öğrencilerin algılama şemalarının oluşumuna etkisi açısından iki biçimde sınıf yönetimini etkiler. Öğrencilerin yaşama ilişkin davranışlara dönük kazanımları sınıfın dışında da planlı ve plansız olarak devam eder. Öğretim sürecinin yaparak yaşarak desenlendiği çağdaş öğretim programlarında öğrenciler yaşamın farklı alanlarına ilişkin problem durumlarını yakın ve uzak çevrelerinde araştırarak öğrenirler. Öte yandan çevre öğrencilerin kendilerine, çevresindeki insanlara olay ve algılara ilişkin algılama şemalarını da etkiler.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Sosyal Etmenler: 4. Kitle İletişim Araçları: Özellikle televizyon ve internet gibi kitle iletişim araçlarının öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal gelişimindeki etkisi sınıf yönetiminde dikkate alınması geren önemli değişkenlerdendir. Kitle iletişim araçları öğretim etkinleri içerisinde belli bir plan çerçevesinde bir kaynak olarak kullanılabileceği gibi iyi planlanmadığı ve kontrol edilmediği takdirde çeşitli, yoğun, zengin ve çekici uyaranları ile öğrencilerin tutum ve davranışları üzerinde olumsuz değişiklikler de meydana getirebilir.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Sosyal Etmenler: 5. Toplumsal Etkileşim: Sınıftaki etkileşimde hem öğrenci hem de öğretmen kendi benliğini diğerlerinin önünde sergilemektedir. Bireyin toplumdaki etkileşimlerde aktif olarak yer alması kendini gerçekleştiren “özne” olma yolunda olduğuna işarettir. Gereksiz kısıtlamaların az olduğu sınıf ortamlarında başarılı öğrenme görevlerinin gerçekleşme olasılığı oldukça fazladır.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Psikolojik Etmenler: 1. Öğretmenlerin Özellikleri ve Deneyimleri: Öğretmenlerin kişilik özellikleri, öğrencilerle yaşadıkları önceki deneyimleri, eğitim durumları ve sınıf içi karar alma süreçlerinde benimsedikleri demokratik ya da baskıcı tutumlar sınıfın olumlu bir öğrenme çevresi olarak yapılandırılması üzerinde temel belirleyicilerdir. Öğretmenlerin; sınıfın, sosyal bir grup olduğunu dikkate alan bir öğretim liderinin özelliklerini taşıması gerekmektedir. Öğretmenler sınıf grubunun lideri olarak tüm öğrencilere eşit mesafede duran, empatik olabilen bu özelliği ile her bir öğrencisiyle etkili iletişim kuran, öğrencilerini bireysel farklılıkları, beklenti ve gereksinmeleriyle tanıyan ve öğretim hedefine ulaşmada bu özellikleri dikkate alan özellikler sergilemelidirler. Öğretim liderleri tüm özellikleriyle otoritelerini öncelikle öğrencilerin sosyal kabulünden alırlar.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Psikolojik Etmenler: 2. Öğrencilerin Özellikleri ve Gereksinmeleri: Öğrenciler temel bireysel ve psikolojik gereksinmelerinin karşılandığı, kendilerini güvende ve rahat hissettikleri öğretim ortamlarında etkili öğrenirler. Öğrencilerin bireysel ve psikolojik gereksinmelerinin karşılanmaması sınıflarda istenmeyen davranışlar, öğrenme ve sınıf içi kurallara ilişkin olumsuz tutumlar ya da akran ve öğretmenle iletişim sorunları biçiminde kendini gösterebilir. Bu nedenle sınıf yönetimini etkileyen etmenlerden biri de öğrencilerin bireysel ve psikolojik gereksinmelerinin ne ölçüde karşılandığıdır. Çağdaş eğitim anlayışını geleneksel eğitim anlayışından ayıran en önemli özelliklerden birisi, bireysel farklılıkların çok daha fazla önemsenmesidir.

Sınıf Yönetimini Etkileyen Etmenler Ekonomik Etmenler : Eğitim örgütünde iş görenlerin maaşlarının düşük ya da yüksek olması, eğitim-öğretim için gerekli fiziki ortamın yeterince oluşturulup oluşturulmadığı, araç gereç ve işlemler için gerekli finansmanın yeterince ayrılıp ayrılmaması gibi eğitim örgütünü etkileyecek ekonomik faaliyetlerin niteliği sınıf yönetimini etkileyen en önemli faktörlerdendir. Ailelerin çocuklarının eğitimi için yeterli kaynak ayırıp ayıramaması da sınıf yönetimini yakından ilgilendirir. Çocuğun evde derslerini yapabileceği ayrı bir odasının olup olmaması, yeterince beslenip beslenememesi, öğrenimini sürdürebilmesi için gerekli kaynak kitap ve araç gerece sahip olup olmadığı, kendisine yeterli haçlığın verilip verilememesi gibi değişkenler doğal olarak çocuğun sınıf içi performansını doğrudan etkileyen faktörlerdir.