KUTÜL AMARE ZAFERİ KUTLAMA PROGRAMI [100. Yıl] ERTUĞRUL GAZİ İMKB MESLEKİ VE TEKNİK VE ANADOLU LİSESİ

KUTÜL AMARE 1. Dünya Savaşı içinde, İngilizlerin 23 Kasım 1914’de Basra’yı işgaliyle açılan ve Mondros Ateşkes Antlaşması’na kadar çatışmaların sürdüğü Irak Cephesi ’ndeki en önemli zaferin adı Kutül Amare’ dir.

Emperyalistlerin Dünya’yı yeniden paylaşmak için başlattığı bu savaşta Osmanlı Devleti’nin elinde bulunan Irak toprakları zengin petrol yataklarıyla İngilizlerin iştahını kabartmaktaydı.

1915 yılı Eylül sonlarına doğru İngiliz Generali Townshed Dicle Nehri boyunca harekete geçti. Hedefleri Bağdatı almaktı. Ancak Kutül Amare alınmadan bu hedefe ulaşmak imkansızdı.

Hazırlıksız yakalanan Osmanlı Ordusu 26 Eylül 1915’te Kutül Amare’den çekilmek zorunda kaldı. Bağdat işgal tehlikesiyle karşı karşıya kaldı.

Güzel Bağdat İngilizlere bırakılamazdı. Bağdatın 30 km yakınlarında Selmanı Pâk savaşında İngilizler, Osmanlı ordusu arasında çok çetin çarpışmalar gerçekleşti

Selmanı Pâk savaşında çok fazla kayıp veren İngilizler, Osmanlı ordusu karşısında büyük bir yenilgi aldılar. Ve Kutül Amare kalesine çekildiler.

5 Aralık 1915’te Halil Paşa kumandasındaki Türk odusu Kutül Amare kalesini kuşattı. 26 Nisan 1916’ya kadar kuşatma devam etti.

İngilizlerin General Townsed’a yardım teşebbüsleri sonuçsuz kaldı. Halil Paşa’nın kuşatması yarılamıyordu.

İngilizler, 5 Nisan 1916’da Felahiye’de başlattıkları dört gün süren taaruza rağmen kuşatmayı yaramadılar

İngilizler, Nisan 1916’da IV. Felahiye Muharebesi denilen bir saldırı daha gerçekleştirdilerse de geri püskürtüldüler. Çanakkale ruhu burada da İngilizlerin karşısına çıkmıştı.

Başka çaresi kalmayan İngilizler’in Irak Cephesi komutanı General Percy Lake kuşatma altındaki General Townshend’e Türklerle teslim görüşmelerini başlatmasını bildirdi.

General Townshend, Halil Paşa’ya bütün silahlarını ve 1 milyon sterlin tazminat vermeyi teklif etti. Karşılığında ordusuyla Hindistan’a gitmek için müsaade istediler.

Halil Paşa kayıtsız şartsız teslim olmaları konusunda direndi. İngilizler, teklifi yenileyerek 2 milyon sterlin tazminat vermeyi önerdiler. Halil Paşa 5 aylık kuşatmayı para için yapmadıklarını, Osmanlı Devleti’nin paraya ihtiyacı olmadığını belirterek teklifi reddetti.

Halil Paşa son bir taaruz için hazırlık emri verdi. İngilizlerin ise dayanacak gücü kalmamıştı. 29 Nisan 1916 günü İngilizlerin teslim olmasıyla Osmanlı ordusu Kutul Amare’ye girdi.

Beşi general olmak üzere kişilik İngiliz ordusu teslim alındı. Bağdat’ı ele geçirmeyi planlayan İngilizler tarihlerinin en büyük askeri yenilgilerinden birini yaşadılar. İngiltere büyük bir itibar kaybına uğradı.

Çanakkale savaşlarından sonraki bu büyük başarı Osmanlı ordusunun itibarını artırdı. Halil Paşa «mirliva» rütbesine yükseltildi.

İngilizler, Çanakkale ve Kutul Amare’de yitirdikleri itibarlarını tekrar kazanmak için Bağdat ve Irak’ı ele geçirme planlarından vazgeçmediler. Osmanlı Devleti’nin bağlı bulunduğu İttifak Devletleri’nin başarısız olması sonucu Şubat 1917’de Kutul Amare Mart ayında da Bağdat İngilizlerin eline geçti.

Türk ordusunun ecdad toprakları için verdiği bu büyük mücadele tarihin altın yapraklarında yerini almıştır.

Bugün Irak topraklarındaki Türk şehitlikleri Osmanlı ordusunun bu topraklardan kolay vazgeçmediğinin en büyük kanıtıdır.

Teşekkürler ERTUĞRUL GAZİ İMKB MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ