SOSYAL GÜVENLİK VE SOSYAL GÜVENLİK MEVZUATI HAZIRLAYICI EĞİTİMİ

Sosyal Politika Yoksulluk ve sosyal dışlanma Yaygın eğitim 2 Ekonomik bakımdan zayıf, korunmaya gereksinim duyan insanlara; adil gelir, hizmet, hak ve özgürlük sağlayan, refah düzeyi yüksek bir toplum düzeni oluşturmayı amaçlayan önlemler bütünüdür. Yoksulluk ve sosyal dışlanma Yaygın eğitim Sosyal güvenlik Çalışma hayatının düzenlenmesi 2

Sosyal Güvenlik 3 Bireylerin tüm yaşamları boyunca karşılaşabilecekleri mesleki, fizyolojik ve sosyo-ekonomik risklere karşı güvence sağlayarak koruyan politika ve sistemler bütünüdür. 3

Sosyal Güvenliğin Gelişimi 4 Geleneksel Koruma Tasarruf Aile Koruması Yardım Sandıkları (Loncalar) Modern Sosyal Güvenlik Anlayışı Sosyal Güvenlik - Sosyal Yardım - Sosyal Hizmet 4

Sosyal Güvenliğin Gelişimi 5 Beveridge Önleyici Bismark Tazmin edici 5

Sosyal Güvenliğin Gelişimi 6 DÜNYA’DA TÜRKİYE’DE Hastalık 1884 İş Kazası 1885 Malullük - Yaşlılık 1891 İş Kazası-Meslek Hastalığı 1946 Yaşlılık 1950 Hastalık - Analık 1951 Malullük – Yaşlılık - Ölüm 1957 6

Anayasa’da Sosyal Güvenlik 7 Madde 2 – Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir. Madde 60 – Herkes, sosyal güvenlik hakkına sahiptir. Devlet, bu güvenliği sağlayacak gerekli tedbirleri alır ve teşkilatı kurar. Madde 61 – Devlet harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleriyle, malül ve gazileri korur ve toplumda kendilerine yaraşır bir hayat seviyesi sağlar. Madde 62 – Devlet, yabancı ülkelerde çalışan Türk vatandaşlarının aile birliğinin, çocuklarının eğitiminin, kültürel ihtiyaçlarının ve sosyal güvenliklerinin sağlanması, anavatanla bağlarının korunması ve yurda dönüşlerinde yardımcı olunması için gereken tedbirleri alır. 7

ILO 102 Nolu Sözleşme - 1952 İş Kazası Meslek Hastalığı Malullük Hastalık – Sağlık Yaşlılık Hastalık - Gelir Ölüm Analık İşsizlik Aile Sigortası 8

Finansman Kaynakları PRİMSİZ SİSTEM PRİMLİ SİSTEM KARMA SİSTEM vergi + 9 KARMA SİSTEM vergi + prim vergi prim 9

Finansman Yöntemleri Fon kurulması 10 Fon Yöntemi Fon kurulması Sigortalının, kendi geleceğini finanse etmesi Dönemler arası transfer Dağıtım Yöntemi (Pay As You Go) Çalışanların emeklileri finanse etmesi Yaş grupları arası transfer 10

Emeklilik Programları 1.Basamak Zorunlu Sigorta 2.Basamak Meslekî Emeklilik 3.Basamak Özel Emeklilik 11

Tek Çatı 1945 1949 1971 12

5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu Tek Çatı 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu 13

Tek Çatı Genel Kurul Yönetim Kurulu Başkanlık 14

Kurumun Yapısı Ana Hizmet Birimleri Danışma Birimleri Sigorta Primleri G.M. Emeklilik Hizmetleri G.M. Genel Sağlık Sigortası G.M. Hizmet Sunumu G.M. Aktüerya ve Fon Yönetimi D.B. Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı Danışma Birimleri Strateji Geliştirme Başkanlığı Hukuk Müşavirliği Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği İç Denetim Birimi Başkanlığı Yardımcı Hizmet Birimleri İnsan Kaynakları D.B. Destek Hizmetleri D.B. İnşaat ve Emlak D.B. 15

Reformun Ana Parametreleri Yaş Prim Ödeme Gün Sayısı Aylık Bağlama Oranı Güncelleme Katsayısı 16

Sosyal Güvenlik Reformu 17 REFORM SGK SİGORTA GSS PRİMSİZ 17

Genel Sağlık Sigortası Tüm nüfusun Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınması 18

Genel Sağlık Sigortası Sağlık yardımların yararlanma staj süresi eskiden; 4/a (SSK)  90-120 gün 4/b (BAĞ-KUR)  240 gün 4/c (ES)  0 gün 5510 ile birlikte bütün statüler için 30 gün 19

Sosyal Güvenlik Reformu 20 REFORM SGK SİGORTA GSS PRİMSİZ 20

Genel Sağlık Sigortalısı Kavramlar Sigortalı Biraz Sigortalı Genel Sağlık Sigortalısı 21

Sigorta Primine Esas Kazanç Kavramlar Sigorta Primine Esas Kazanç Alt Sınır: Asgarî Ücret Üst Sınır: 6,5 X Asgarî Ücret Brüt Asgarî Ücret = 1647 Net Asgarî Ücret = 1300 22

Bakmakla Yükümlü Olunan Kişi Bakmakla Yükümlü Olunan Kişi Kavramlar Hak Sahibi Hak Sahibi Ölüm Sigortası Ölüm Sigortası Bakmakla Yükümlü Olunan Kişi Bakmakla Yükümlü Olunan Kişi Genel Sağlık Sigortası 23

Ödenek Gelir Aylık Kavramlar Geçici Kısa V. Uzun V. Sürekli Kısa V. 24 Ödenek Geçici Kısa V. Uzun V. Gelir Sürekli Kısa V. Aylık Sürekli Uzun V. 24

Genel Sağlık Sigortası 5510 sayılı Kanun Sosyal Sigortalar 506 5434 1479 2925 2926 Genel Sağlık Sigortası 5510 ve Kanunu 25

Kazanılmış Hakların Korunması 2008/Ekim Yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları Hak sahipliği Bakmakla yükümlü olunan kişi Sağlık hizmetlerinden yararlanma şartları İş kazasının bildirimi Prim oranları GENEL SAĞLIK SİGORTASI KISA VADELİ SİGORTALAR PRİM MEVZUATI UZUN VADELİ SİGORTALAR 26

Sigortalılık Statüleri Hizmet akdiyle çalışanlar 4/b Bağımsız çalışanlar 4/c Kamu görevlileri 506 2925 1479 2926 5434 27

Sigorta Kolları Kısa Vadeli Sigorta Kolları Uzun Vadeli GSS İş Kazası Meslek Hastalığı Hastalık Analık Uzun Vadeli Malullük Yaşlılık Ölüm GSS 28

Tabi Olunan Sigorta Kolları Statü / Sigorta Kolları Malullük Yaşlılık Ölüm İş Kazası Meslek Hastalığı Analık Hastalık Genel Sağlık Sigortası 4/a 4/b 4/c İsteğe Bağlı

Genel Sağlık Sigortası Prim Oranları Sigorta Kolları İşçi İşveren TOPLAM Devlet Katkısı İş Kazası Meslek Hastalığı Hastalık Analık - % 2 Malullük Yaşlılık Ölüm % 9 % 11 % 20 Toplanan Primlerin 1/4’ ü Oranında Genel Sağlık Sigortası % 5 % 7,5 % 12,5 % 12 % 14 % 19,5 % 34,5 İşsizlik Sigortası % 1 % 4 1%

Sağlanan Yardımlar İş Kazası Meslek Hastalığı Hastalık Analık KISA VADELİ SİGORTA SAĞLANAN YARDIMLAR İş Kazası Meslek Hastalığı Geçici İş Göremezlik Ödeneği Sürekli İş Göremezlik Geliri Ölüm Geliri Evlenme Ödeneği Cenaze Ödeneği Hastalık Analık Emzirme Ödeneği

Sağlanan Yardımlar Malullük Yaşlılık Ölüm UZUN VADELİ SİGORTA SAĞLANAN YARDIMLAR Malullük Malullük Aylığı Yaşlılık Yaşlılık Aylığı Yaşlılık Toptan Ödemesi Ölüm Ölüm Aylığı Ölüm Toptan Ödemesi Evlenme Ödeneği Cenaze Ödeneği

Sosyal Güvenlik Kapsamı (Ekim 2013) 4/a 4/b 4/c Toplam 1- AKTİF SİGORTALI 13.048.248 3.029.103 2.756.891 18.834.242 2- PASİF SİGORTALI 5.826.552 2.306.587 1.773.941 9.907.080 3- BAĞIMLILAR 17.550.483 9.295.701 5.976.098 32.822.282 TOPLAM 36.425.283 14.631.391 10.506.930 61.251.918 Aktif- Pasif Oranı 2.24 1.31 1.55 1.90

İşsizlik Sigortası Yararlanma Şartları Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak Son 120 gün sürekli çalışmak Son 3 yıl içinde 600 gün prim 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmak 34

Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı İşsizlik Sigortası Ödeneğin Miktarı Son 4 aylık ortalama prime esas kazancın % 40’ı Brüt asgari ücretin % 80’ini geçmemek üzere Prime Esas Kazanç Ortalaması Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı 1647 658,80 4000 1600,* *1647X 0.80 = 1317,60 35

Ödeneğin Verilme Süresi İşsizlik Sigortası Ödeneğin Verilme Süresi Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yıl içinde; 600 gün sigortalı  180 gün 900 gün sigortalı  240 gün 1080 gün sigortalı  300 gün 36