Yaşantı yoluyla davranışlarda meydana gelen nispeten kalıcı izli davranış değişikliğidir.

 Eğitim ; istendik davranış değiştirme veya oluşturma sürecidir.  Davranış; organizmanın her türlü etkinliğidir.  Doğuştan gelen davranışlar: içgüdüsel - refleksif  Geçici davranışlar  Öğrenilmiş davranışlar: Sonradan kazanılır

 Klasik (Tepkisel) Koşullanma- Ivan PAVLOV  Nötr uyarıcı  Koşulsuz uyarıcı (doğal uyarıcı)  Koşulsuz tepki  Koşullu uyarıcı (Şartlı uyarıcı)  Koşullu tepki

 Bitişiklik  Habercilik İleriye koşullama (olumlu habercilik) Geriye koşullama (olumsuz habercilik)  Pekiştirme  Sönme  Kendiliğinden geri gelme  Genelleme  Ayırt etme

Zil + ışık  Zil+ et  salya Zil  salya Işık  salya

Zil + ışık + et  salya Zil  salya Işık  salya

 Karşıt koşullama  Seligman’ın öğrenilmiş çaresizlik kavramı  Garcia Etkisi (Tat koşullaması, Olumsuz Tat Koşullaması)

 John Broadus Watson  Sistematik Duyarsızlaştırma  Sıklık ve Yakınlık ( En sık En son) İlkesi  Edwin Ray Guthrie  Yakınlık (En son) ilkesi  Alışkanlıkları Yok Etme Yöntemleri BEZ

 Deneme Yanılma Yoluyla Öğrenme(seçme ve bağlama)  Küçük Adımlar  Hazırbulunuşluk Yasası  Tekrar (Egzersiz) Yasası

 Etki yasası

 Etkinin Yayılması

 Ait olma  Çağrışımsal zıtlık  Tepki Analojisi

 Olumlu Pekiştireç - Olumlu Pekiştirme aferin aferin demek alkış alkışlamak + puan + puan vermek çikolata çikolata vermek  Olumsuz Pekiştireç - Olumsuz pekiştirme elektrik pedala basmak sıcak camı açmak aşırı yüksek ses tıkaç kullanmak azar uslu durmak

 İçten Pekiştirme  Dıştan pekiştirme  Maddi Pekiştirme  Manevi Pekiştirme  Doğal ya da planlanmamış pekiştirme  Planlanmış pekiştirme  Birincil- İkincil pekiştireçler  Sosyal pekiştireçler  Dönüştürülebilir sembol pekiştireçleri (simgesel)  Etkinlik pekiştreçleri

I. tip ceza: ortama olumsuz uyarıcı eklemek  Dayak atmak  Azarlamak  - vermek  Alay etmek vs. II. tip ceza : ortamdan olumlu uyarıcıyı çıkarmak  Oyuncaklarını elinden almak  Tenefüse çıkarmamak  Çocuktan sevgiyi esirgemek vs.

 Sönme  Davranışın topografyasında değişiklik: davranış sönmeden önce artabilir veya çeşitlenebilir.  Kendiliğinden geri gelme  Tepki Genellemesi : → Bir Uyarıcıya birden çok tepki vermek, → Övgü almak için benzer davranışlar sergilemek

 Biçimlendirme/ Şekil Verme ( Davranış kademeli yaklaşma yoluyla biçimlenir.)  Zincirleme  Batıl Davranış  Kaçma- Kaçınma Koşullaması  Programlı Öğretim Modeli (KEBAB)  Ara verme (Mola/ Time Out)

PREMACK İLKESİ (Büyükanne)  Odanı toplarsan çizgi film izlersin.  Ispanağını yersen puding vericem →Kısa vadeli → İstenmeyen davranış istenene şart koşulur. KOŞULLU ANLAŞMA  Odanı bir hafta boyunca düzenli tutarsan hafta sonu sinemaya gideriz.  Bugün iki yüz soru çözersem kendime tatlı ısmarlayacağım.  Parmak kaldırmadıkça sana söz hakkı vermeyeceğim. → Daha çok uzun vadeli → Kendi de yapabilir. → İstenilmeyen de sunulabilir.

 a. Sürekli Pekiştirme:Her bir davr. pekiştirilir.  b. Sabit Oranlı Pekiştirme: En az iki davr. pek.  c. Sabit Aralıklı Pekiştirme: Belli bir zaman dilimi içindeki davr. pekiştirilir.  d. Değişken Oranlı: Kaç davr. pek. belli değil, Ortalama davr. sayısı pekiştirilir.  e. Değişken Aralıklı: Ne zaman pek. Belli değil.  f. Artan oranlı: Pekiş.davr. sayısı sistematik olarak artırılır.  g.Artan aralıklı: Pekiştirecin verildiği zaman aralığı sistematik artırılır.  h. Katışık (Birleşik): Davranış + Zaman

İŞARET- GESTALT KURAMI / AMAÇLI DAVRANIŞÇILIK (Edward Chace Tolman)  Beklenti  Denence  Güdülenme  Bilişsel Harita  En az çaba ilkesi  Performans  Ara değişkenler  Örtük sönme  Örtük öğrenme (Gizil öğrenme)

 Kateksis  Eşdeğer inançlar  Alan beklentileri  Alan biliş yolları  Dürtü ayırımları

 Dolaylı Pekiştirme  Dolaylı ceza  Dolaylı Güdülenme  Dolaylı Duygu  Model Özellikleri: Statü Benzerlik Yaş Cinsiyet Modelin hoşa gitmesi Davranışın sonucu

 Karşılıklı Belirleyicilik  Sembolleştirme kapasitesi  Öngörü kapasitesi  Dolaylı Öğrenme Kapasitesi  Öz Düzenleme (Kendini Düzenleme) Kapasitesi  Öz Yargılama Kapasitesi  Öz Yeterlilik Kavramı

 a. Dikkat Etme Süreci  b. Hatırda Tutma (akılda tutma)  c. Davranışı Meydana Getirme (uygulama)  d. Güdülenme  JULİAN ROTTER ve Denetim Odağı kavramı

 Pragnanz Yasası  Algısal değişmezler  Algıda Seçicilik  Coğrafi Çevre ve Davranışsal Çevre

 Üretici / Yaratıcı düşünme  Yaratıcı Düşünme Engelleri:  Duygusal Engeller  Kültürel Engeller  Alışkanlıkların Etkisi  Algısal Engeller  Yüklü Program Engelleri  KURT LEWIN’in Alan Kuramı

 Bilgi Depoları (Bellek ve Bellek Türleri) A. DUYUSAL BELLEK  İşlenmemiş bilgi  Miktar kapasitesi sınırsız  Süre kapasitesi sınırlı

 İşlenmiş bilgi  Miktar kapasitesi sınırlı  Süre kapasitesi sınırlı Buraya gelen bilgiler ya unutulur, ya tepki üreticiye gönderilir, ya uzun süreli belleğe geçer.

 Sözel (Deklaratif) Bellek  1) Anısal (Episodik) Bellek  2) Anlamsal (Semantik) Bellek  Önerme ağı  Şema  İşlemsel (Prosedürel) Bellek

 a. Bilginin Duyusal Kayıttan Kısa Süreli Belleğe Geçişi  Dikkat  Algı  b. Kısa Süreli Bellekte Bilgiyi Saklama Süreçleri  Tekrar  Gruplama

c. Kısa Süreli Bellekten Uzun Süreli Belleğe Geçiş  Tekrar  Gruplama(Kümeleme)  Kodlama(Anlamlandırma): 1) Etkinlik 2) Örgütleme 3) Eklemleme(genişletme) 4) Bellek Destekleyici İpuçları  Otomatikleştirme

 İmajlar Yerleşim Yöntemi Zincirleme Yöntemi Askı-Sözcük Yöntemi Anahtar Sözcük Yöntemi  Sözel Bellek Destekleyiciler Baş harf stratejileri Kafiye Oluşturma

d. Bilgiyi Uzun Süreli Bellekten Geri Çağırma ve Unutma  Seri pozisyon etkisi;  Başlangıç etkisi (öncelik etkisi) : Listenin en başandakinin daha iyi hatırlanması  Sonralık etkisi (yakınlık etkisi) : Listenin en sonundakinin daha iyi hatırlanmasıdır.

 İleriye Ket Vurma ( İleriye doğru engelleme): GERİ İLERİ İlk soyad Eşinin soyadı  Geriye Ket Vurma (Geriye doğru engeleme): GERİ İLERİ Eski Adres Yeni Adres

 Bilme hakkında bilme  Kendi bilgi işleme sürecimiz hakkındaki bilgimizdir.  Genel olarak ben bir bilgiyi nasıl edinebilirimin cevabını veriyor.