HUKUKTA BİLGİ YÖNETİMİ BBY Hukuk Kaynakları Nazan Özenç Uçak Güz
Okuma listesi Chiorazzi, M. ve Russal, G. (ed)(2002). Law library collection development in the digital age. NY: Haworth Information Press. Rukancı, F. (2003). Türkiye’de hukuk kaynaklarının bibliyografik denetimi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi. Bezirci, P. D. (2010). Türkiye’de hukuk bilgisine erişim. Bilgi Dünyası, 11 (1) Ildır, G. (2006). Hukuka giriş. Ankara: Hacettepe üniversitesi. Gözler, K. (2003). Hukuka giriş. Bursa: Ekin Kitabevi. Temel hukuk bilgisi. (2013). M. Ayan ve İ. Arslan (Ed.). Konya: Mimoza Yayınları.
HUKUKTA KAYNAK Kaynak çıkış yerini ifade eder Hukukta kaynak kuralların nereden nasıl çıktığını anlatır Kim tarafından yapıldığını gösteren kaynaklara “hukuku doğuran kaynaklar” Ne şekilde ortaya çıktığını gösteren kaynaklara “hukukun şekli kaynakları” Kuralların ortaya çıkmasına yol açan faktörlere “hukukun sosyolojik kaynağı” (ekonomik, sosyal, kültürel) denir (Temel hukuk bilgisi, 2013).
HUKUKTA KAYNAK Hukukun kaynakları çeşitlidir. Medeni Kanun’un birinci maddesine göre hakimin hükmünü kanunlara göre ve örf-adete göre vereceği, Hükmünü verirken içtihatlarda, yargı kararlarından, bilimsel doktirinlerden yararlanabileceği belirtilmiştir. Kaynakların ayrımı bu esasa göre olmaktadır.
Hukukta Kaynak Hukukta kaynak terimi – 1. Maddi ve – 2. Şekli olarak iki anlamda kullanılır. **Ders kapsamında şekli kaynaklar ele alınacaktır.
Hukukun Maddi Kaynakları – Hukukun maddi kaynakları hukuk kurallarını oluşturan verilerdir. – Tarihi, toplumsal, dini, ideolojik, ekonomik, kültürel kaynaklı olabilir. – Daha çok hukuk felsefesi ve hukuk sosyolojisinin çalışma alanına girer.
Hukukun Şekli Kaynakları Hukukun şekli kaynakları hukuk kurallarının ortaya çıkış şeklidir. Bunlar kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük, ve yönetmelikler, Örf ve adet hukuku gibi yazılı olmayan kurallar, Mahkeme kararları ve içtihadı birleştirme kararlarıdır. Kendi içinde esas(asli) kaynaklar ve yardımcı kaynaklar olarak ikiye ayrılır.
Hukuk Kaynakları (şekli) A- Esas/Asli Kaynaklar 1.Yazılı Kaynaklar Anayasa Kanun Tüzük Yönetmelik 2.Yazılı olmayan kaynaklar Örf ve adetler B- Yardımcı Kaynaklar 1.Bilimsel Görüşler, Doktirinler Şerhler Sistematik eserler Monografiler Makaleler Diğer eserler 2.Yargısal Kararlar /İçtihatlar
A-Esas/Asli Kaynaklar İkiye Ayrılır – 1. Yazılı kaynaklar: Anayasanın yetkili kıldığı otorite tarafından çıkarılan yazılı metinler. – 2. Yazılı olmayan kaynaklar: Toplumda zamanla kabul gören, benimsenen değer yargıları. Örf ve adetler ve bunların devlet tarafından desteklenmesi.
1. Yazılı kaynaklar Bütün hukuk kurallarını içerir. «Pozitif hukuk» veya «Mevzuat» denir. Anayasa, kanunlar, kanun hükmünde kararnameler, tüzükler ve yönetmeliklerden oluşur. Bu yasalar arasında hiyerarşik bir düzen vardır. Kanunlar geçerliliğini anayasadan, tüzükler kanundan alır ve birbirine aykırı olamaz. Buna normlar hiyerarşisi denir. AnayasaKanun Tüzük Yönetmelik
a. Anayasa Anayasa, devletin yapısını, yönetim şeklini, temel organlarını, kişi hak ve özgürlüklerini düzenleyen temel kanundur (Ildır, 2006). Normlar hiyerarşisinde en üst sırada yer alır. Siyasi otorite tarafından hazırlanır. Kanunlar anayasaya uygun olmak zorundadır. Denetimi Anayasa Mahkemesi tarafından yapılır tarihli 2709 sayılı Anayasa yürürlüktedir.
b. Kanun Yasama organı (TBMM) tarafından hazırlanır. Anayasaya uygun olmalıdır. Anayasa Mahkemesinin denetimine tabidir. Cumhurbakanının onayı, Resmi gazetede ilanı gerekir. Bir metnin kanun olabilmesi için şu üç özelliği taşıması gerekir – yazılı – genel – sürekli
Kanun hükmünde kararnameler Bakanlar kurulu tarafından TBMM’den alınan yetki ile yapılır. Kanun düzeyinde geçerlidir. Yasa sürecinden daha kısa ve kolay hazırlanır. Sınırlı konularda hazırlanabilir. Sosyal ve ekonomik haklar için yapılır, kişisel haklarda düzenlenemez. Cumhurbaşkanının onayı, Resmi gazetede ilanı gerekir.
c. Tüzük Kanun ve kanun hükmünde kararnamelerin nasıl uygulanacağını gösterir. Bakanlar kurulu hazırlar, Danıştay tarafından incelenir ve denetlenir, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanır. Kanunlara uygun olması gerekir.
d. Yönetmelik Yetkilerini kanun, kanun hükmünde kararname veya tüzüklerden alır. Bakanlıklar ve kamu kurumları tarafından hazırlanır. Mahkemeler denetler. Cumhurbaşkanı onayı ve resmi gazetede ilanı gerekmez.
2. Yazılı Olmayan kaynaklar Örf ve adet hukuku olarak da bilinir. Yazılı kurallara dayanmaz. İnsanların uzun yıllar içinde tekrarlanan ve kabul gören davranışlarına dayanır. Örf ve adet kuralı olabilmesi için davranışların sürekliliği ve toplum tarafından uyulmasının gerekli olduğuna inanılması gerekir. Kanunda uygulanabilir bir hüküm olmadığında hakim geçerliliğini kanunlardan alan örf ve adet kurallarını dikkate alabilir. Bu uygulama için hukuka uygunluk aranır (ör. kan davası örf olarak dikkate alınmaz).
B-Yardımcı Kaynaklar Bir davanın çözümünde kanunlar esastır Hakim bilimsel kaynaklardan ve içtihatlardan da yararlanır. Bunlar yardımcı kaynaklardır. Kendi içinde ikiye ayrılır. 1.Bilimsel Görüşler, Doktirinler Şerhler Sistematik eserler Monografiler Makaleler Diğer eserler 2.Yargısal Kararlar /İçtihatlar
a) Bilimsel yayınlar/ Doktrinler Hukuk alanında bilim adamlarının çalışma ve görüşlerini kapsar. Bağlayıcı değildir ancak davalarda görüş almak açısından yardımcıdır. Uygulama ve yorumlama güçlüğü çekilen durumlarda sıklıkla başvurulur. Kararlarda bu eserlere gönderme yapılabilir. Yasaların hazırlanmasında bilimsel yayınlar önemli rol oynarlar. Bilimsel kaynaklar çeşitli gruplara ayrılır. * Bunlar üzerinde bilgi kaynaklarını incelerken daha geniş olarak durulacaktır. NU.
b) Yargı kararları/İçtihatlar İçtihat mahkeme kararlarından oluşan hukuk kurallarıdır. Bağlayıcı değildir. Mahkemeler dava sırasında önceden alınan karaları dikkate alır. Üst mahkemelerin verdiği kararlar «emsal kararlar»dır. Temyiz merciinin/üst mahkemenin (Yagıtay, Danıştay) verdiği kararlar içtihatı birleştirme karaları ise bağlayıcıdır. Özellikle idari yargıda verilen kararlar büyük ölçüde içtihatlara dayanmaktadır.
HUKUK ALANINDA BİLGİ İHTİYACI Hukukçular açısından şu sorular ön plana çıkabilir: – konuyla ilgili yasalar nedir? – bu yasalara nereden nasıl ulaşılabilir? – yasalar daha önce mahkemeler tarafından nasıl yorumlanmıştır? – konuyla ilgili yargı kararları (içtihat, emsal karar) var mıdır? Nasıl ulaşırım? – ilgili konuda doktrinde yer alan çeşitli görüşler (hukuk kaidelerini ve/veya mahkeme kararlarını değerlendiren görüşler) nelerdir? (Karayalçın, 1994, s.48).
BİLGİ KAYNAKLARI Hukukta bilgi erişimde önemli olan kaynakları – Basılı – Elektronik kaynaklar olarak iki grup altında ele alıp inceleyeceğiz.
Basılı Kaynaklar Seçim kaynakları: Ülkemizde hukuk yayınlarının seçiminde iki önemli yayıncının hazırladığı kataloglar önemlidir. – Yetkin Hukuk Kataloğu ve – Seçkin Yayınevi Dağıtım Kitapları Kataloğu dur. Bu konuda ayrıca – Banka ve Ticaret Hukuku Enstitüsü Yayın listesi – TB ve TMB da bu amaçla takip edilebilir. Yurtdışı kaynaklar için genel seçim kaynaklarının yanı sıra – The Law in the United States of America: A Selective Bibliographic Guide kullanılabilir.
Sözlükler Hukuk alanında sözlükler önemlidir. – TDK Yasa Dili Sözlüğü – Türk Hukuk Lügati (Başbakanlık) – Anayasa Sözlüğü gibi terminolojiyi açıklayan kaynaklara ihtiyaç var.
Konu sözlükleri Konuyla ilgili sözlüklere örnek: – Çalışma ve Sosyal Güvenlik Hukuk Sözlüğü. Temir, A. (2006). – Çalışma Hukuku Sözlüğü. Odyakmaz,N. A. (2007). – Türk Medeni Kanunu Sözlüğü. Odyakmaz, N. A. (2007). – Hukuk Sözlüğü. Yılmaz, E. (2005). – Türk Hukuk Lûgatı. Türk Hukuk Kurumu (1998).
Farklı dilerde hukuk sözlükleri İngilizce Türkçe – Türkçe İngilizce Hukuk Sözlüğü. Akgülen, A.T. (2007) Fransızca – Türkçe Hukuk Sözlüğü. Ergül, E. (2002). Almanca Türkçe – Türkçe Almanca Hukuk Sözlüğü. Ulusoy, E. (1999). Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Devellioğlu, F. (2006). Fransızca-Türkçe Hukuk Terimleri Sözlüğü. Dayınlarlı,K. (2004). Türkçe - Almanca - Almanca - Türkçe Hukuk Sözlüğü. Çakar, M. S. (2007). Türkçe-İngilizce Hukuk Sözlüğü. Ovacık, M. (2003). Örnekli Türkçe-Fransızca Hukuk Terimleri Sözlüğü. Engez, N. (2003).
Ansiklopediler Türk Hukuk Ansiklopedisi (Sadi Kazancı) Türk İçtihatlar Ansiklopedisi (Hamdi Gülal) hukukla ilgili konu ansiklopedileridir. Ayrıca; – İktisat ve Ticaret Ansiklopedisi – İslam Ansiklopedisi – Türk İslam Ansiklopedisi – Türkiye Ansiklopedisi (bazı ana kanun ve nizamnameler hakkında ansiklopedik bilgi vermektedir).
Bibliyografyalar Bu konuda yerel bibliyografyalar önemli ve indeks, abstraklardan daha çok kullanılır. TMB ve TB kullanılabilir. Konu bibliyografyaları çoğunlukla kişiler tarafından ve belli bir dönemi kapsayacak şekilde hazırlanmıştır. Konu Bibliyografyalarına örnekler: – Türk Hukuk Bibliyografyası, , Ankara Barosu. Yılmaz, E. (2004). – Türk Hukuk Bibliyografyası. Yurtcan, E. (1971).
Bibliyografyalar – Türk Hukuk Bibliyografyası , İstanbul, İstanbul Üniversitesi. Bayraktar, K. (1975). – Türk Hukuk Bibliyografyası. Tanilli, S. (1967). – Türk Hukuk Bibliyografyası. Tanilli, S.ve Aybay, R. (1967). – Türk Hukuk Bibliyografyası. Akünal, T. ve Bayraktar, K. (1973). – Borçlar-Ticaret ve Banka Hukuku Bibliyografyası. Karayalçın, Y. ve diğerleri, 1956-
Rehberler Türk Hukuk Mevzuatı Rehberi T.C. Devlet Teşkilat Rehberi Türk Antlaşmaları Rehberi Bulmaç: Mevzuat Kılavuzu (Tayfur Özşen) Hukuk Rehberi (Yekta Güngör Özden) Ansiklopedik Hukuk Rehberi (Hasan Özkan) Açıklamalı, içtihatlı, örnek dilekçeli hukuk rehberi (Osman Kiper) Uygulamalı özel hukukta uyuşmazlıklar ve çözümleri: hukuk rehberi (Erhan Günay) Alfabetik dizinli silahlı kuvvetler hukuk rehberi (Hulusi Özbakan)
Seriler Resmi Gazete Anayasa mahkemesi kararları Yargıtay kararları Danıştay kararları Yürürlükteki kanunlar külliyatı Kanun hükmünde kararlar külliyatı Yönetmelikler külliyatı İçtihatlar Tüzükler Düstur
Dergiler Farklı üniversitelerin Hukuk Fakültelerinin dergileri vardır Örnekler: – Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, – Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, – Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, – Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, – Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, – Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, – Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, – İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, – Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. – Türk Hukuk Dergisi – Türk Hukuk Enstitüsü – Türk Hukuk Dünyası - Türk Hukuk Enstitüsü
Resmi kurumların yayınladığı dergiler Adalet Dergisi Adalet Bakanlığı (Bilimsel ve uygulamayla ilişkili yazılar) Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi 1964-(Anayasa Mahkemesi kararlarını verir) Ankara Barosu Dergisi (içtihatlar ve mesleki yazıları içerir) Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 1961-(Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü tarafından çıkarılır) Yargıtay Dergisi (Yargıtay kararlarını duyurur) Danıştay Dergisi (Danıştay kararlarını verir) Sayıştay Dergisi (Sayıştay kararlarını verir)
İlmi ve Kazai İçtihatlar Dergisi (emsal kararları verir) Yasa Hukuk Dergisi (bilimsel görüşler) Hukuk dergisi – Türkiye Noterler Birliği Askeri Adalet Dergisi Millet Meclisi Tutanak Dergisi Danışma Meclisi Tutanak Dergisi İstanbul Barosu Dergisi Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi Ayrıca illerdeki Baroların dergileri de vardır.
Yabancı Süreli Yayınlar – Law Library Journal – American Journal of Legal History – Journal of Public Law – Harvard Law Review – Columbia Law Review
Şerhler Şerh açmak, genişletmek, anlatmak anlamındaır. Hukukta yasaları açıklayan eserlerdir. Şerhler, kanunların maddelerine göre, her maddeyi cümle ve kelime bazında açıklamaya çalışan eserlerdir (Bilge, 2000: 106). Yasanın dayandığı doktrinler ve içerdiği hükümlerle ayrıntılı olarak yorumlanır ve açıklanır. Şerhlerde açıklama yapılırken çeşitli mahkemelerin içtihat ve emsal kararlarına atıf yapılır.
Şerhler Yasa ile ilgili bilimsel temel ve uygulama örnekleri verilir. Bu nedenle önemli kaynaklardır ve çok amaçlı (karar verirken, yazı hazırlarken, ders notu oluştururken)kullanılır. Şerhlerin hazırlanması, yoğun çalışmaları ve çok kalabalık çalışma gruplarını gerektirmektedir (Bezirci, 2010 ; Ganjuk, 1997). Özellilkle uygulama alanında hakim ve avukatlar tarafından yoğun kullanılır. Örnek: Medeni Kanun Şerhi, Ceza Kanunu Şerhi vb.
Mevzuat Bilgi Kaynakları Düstür Kanunlar Külliyatı Yürürlükteki Kanunlar Külliyatı Gerekçeli Kanunlar Külliyatı Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) Külliyatı Tüzükler Külliyatı Yönetmelikler Külliyatı Yürürlükteki Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı Resmi gazete Sicilli Kavanini TBMM Tutanak dergisi
Düstur Kural demektir Düstur-u Atik denilen ilk nüshalar basılmıştır Düstur adı altında ikinci defa kanun ve nizamnamelerden yürürlükte olanlarla, sonradan yürürlüğe konulanlar da ilave edilerek basılmıştır. Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü tarafından yayımına devam edilmektedir (Ganjuk, 1997 aktaran Bezirci, 2010).
Düstur Düstur kapsamı: – Kanunlar, – TBMM kararları, – Anayasa Mahkemesi kararları, – Bakanlar Kurulu kararları (tüzükler, yönetmelikler), antlaşmalar, anlaşma ve genel hizmetlere ait sözleşmeler, – Kanun hükmünde kararnameler vb. kapsar.
Kanunlar Külliyatı Kazancı Hukuk Yayınları tarafından toplam 11 cilt olarak 1964 yılında yayınlanmıştır. Güncellenmektedir. Osmanlı devrinden intikal eden kanunlar tarih sırasına göre, diğerleri ise numara sırasına göre sıralanmıştır. Yürürlükte olan ve kalkan kanunlar numarasına göre sıralanmıştır. Kanunlar, kanun numarası altında bütün ek ve değişiklikleri içermekte ve tek metin halinde yayınlanmaktadır. Kanun numarası altında kanunun adı, kabul edildiği tarih, Resmi Gazete’de yayın ve ilan tarihi verilmektedir. Dizini var (sonda) Kanun numarası ile külliyattaki numarasından, kanunun adından alfabetik dizinden, ya da kanunun ilgilendirdiği hukuk dalına ve konusuna göre arama yapılabilir. Ekleme ve çıkarma yapılacak şekilde düzenlenmiştir
Yürürlükteki Kanunlar Külliyatı Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayınlar Genel Müdürlüğü tarafından 7c. olarak hazırlanmıştır. Kanunlar konusuna göre sınıflandırılmış, yürürlükte olan ve olmayanlar belirtilmiştir öncesi ve sonrası kanunlar ayrı numaralandırılmıştır. Kanun numarasına ve konuya göre dizini vardır. Yürürlükten kaldırılan kanunun hangi kanunun hangi maddesiyle kaldırıldığı belirtilmiştir. Değişiklikler ve güncellemeler ekleme yapılacak şekilde düzenlenmiştir (Bezirci, 2010).
Gerekçeli Kanunlar Külliyatı ’de dört cilt olarak yayınlanmıştır. Külliyatta 1934 yılına kadar yayınlanmış olan kanunlar bulunmaktadır Ekleme ve çıkarma yapılacak şekilde hazırlanmıştır. Kanun gerekçeleri ile TBMM Komisyonları raporlarına da yer vermektedir (Karayalçın, 1994).
Kanun Hükmünde Kararnameler (KHK) Külliyatı Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan kanun hükmünde kararnameleri kapsar. KHK Külliyatı 3 ciltten oluşmaktadır. Kapsamında: – KHK’nin adı, numarası, tarihi, yetki kanununun tarihi, numarası, yayınlandığı Resmi Gazete’nin tarihi, numarası; – düsturun tertip, cilt ve sayfası; – son durumun ne olduğu (yayınlanma / onaylanma durumu), – onaylanmış ise kaç numaralı kanun olduğu, – halen yürürlükte ise külliyatın hangi sayfasında yayınlandığı belirtilir. KHK’ler kronolojik sırada düzenlenmiştir.
Tüzükler Külliyatı Kazancı Hukuk Yayınları tarafından tüzükleri kapsayan 4.cilt olarak yayınlanmaktadır. Tüzükler dayandıkları kanun numarasına göre sıralanmaktadır. Geçici olanların başına “G” harfi yazılmıştır 1. ve 4.c. de dizinler vardır. Bunlar; – Tüzüğün dayanağını teşkil eden kanunlara göre nümerik dizin: – Tüzüğü yürürlüğe koyan kararname numarasına göre dizin, – Tüzüğün adına göre alfabetik dizin. Bu tüzükler değişen yapraklıdır. Güncellik için eklerinin takip edilmesi ve yenileriyle değiştirilmesi gerekmektedir.
Yönetmelikler Külliyatı Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü tarafından üç cilt olarak yayınlanır. Üç farklı dizin mevcuttur. Bunlar: – Yönetmeliğin dayanağını teşkil eden kanunlara göre numerik dizin: İlgili kanunun numarası ve tarihi, kararnamenin numarası ve tarihi, kanunun ve yönetmeliğin adı, yayınlandığı cilt ve sayfa – Yönetmeliği yürürlüğe koyan kararname numarasına göre dizin: Kararnamenin numarası ve tarihi, yönetmeliğin adı, yayınlandığı cilt ve sayfa – Yönetmeliğin adına göre alfabetik dizin: Yönetmeliğin adına göre alfabetiktir.
Yönetmelikler Külliyatı Yönetmelik başlığının altında – dayandığı kanunun tarihi, – yayınlandığı Resmi Gazete’nin tarihi, – yayınlandığı düsturun tertibi ve metni, – maddelerde değişiklik yapılmışsa, maddenin yanında değişikliğin tarihi belirtilmektedir. Her kanunun sonunda yönetmeliğe ek ve değişiklik getiren yönetmeliklerin yürürlüğe giriş tarihlerini gösteren bir çizelge mevcuttur. Ek ve değişiklikler toplu olarak görülmektedir. Külliyatın güncelliğini korumak için eklerin takip edilmesi ve gerektiğinde yapraklarının değiştirilmeleri gereklidir.
Yürürlükteki Bazı Kanunların Mülga Hükümleri Külliyatı Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü tarafından 2 cilt halinde yayınlanmaktadır. Yürürlükteki bazı kanunların yürürlükten kaldırılmış/mülga hükümleri seçilerek verilmektedir. Külliyat güncelliğin ve güvenilirliğin sağlanması için ekler takip edilmeli ve değiştirmelidir. Dizinleri kullanımını kolaylaştırmaktadır.
Bu dizinler: – kanunların nümerik dizini: Kanun numaralarına göre sıralıdır. Kanun tarihi, numarası, kanun adı, külliyat, cilt ve sayfası belirtilmiştir. – kanunların alfabetik dizini: Kanun adına göre alfabetik sıralanmıştır. Kanun tarihi, numarası, kanun adı, külliyatın cilt ve sayfası belirtilmiştir. – kanunlara ek ve değişiklik getiren kanunların ve KHK’lerin cilt ve sayfalarını gösterir dizin: Külliyattaki sayfa numarasına göre küçükten büyüğe doğru sıralanmış, kanun tarihi, numarası, ek ve değişiklik getiren kanun numarası, külliyattaki cilt numarası ve sayfa numarası belirtilmiştir.
Resmi Gazete Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanmaktadır. İlk 23 Nisan 1920 de “Ceride-i Resmiye” adıyla haftada bir çıkarılmaya başlanmıştır. 1923’de “Resmi Ceride” ve 17 Aralık 1927 de “T.C. Resmi Gazetesi” olarak yayınlanmıştır. Üç ayda bir, Resmi Gazete’de yayınlanan kanun, kararname ve kararlar ile diğer mevzuatın hangi tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayınlandığını ve bu mevzuattan hangilerinin Düstur’da yer aldığını gösteren Resmi Gazete fihristi yayınlanmaktadır (Ganjuk, 1997). Elektronik olarak erişimi mevcuttur.
Sicilli Kavanini “Kanunlar Sicili” anlamındadır yılında Sarkis Karakoç tarafından yayınlanmaya başlanmıştır. Üç kısma ayrılmıştır: – 1.Kanunlar, anlaşmalar, sözleşmeler. – 2. Yorumlar. – 3. Kanun hükümleri, direktifler (Karakoç, 1926). En son 1984 yılında yayınlanmış ve toplam 64 cilttir yıllarını kapsayan ciltlerine ait iki cilt dizini vardır. – 1.cilt kavrama göre, – 2.cilt ise nümerik olarak hazırlanmıştır.
TBMM Tutanak Dergisi TBMM tarafından cıkartılan ve meclis görüşmelerini veren dergidir TBMM Tutanak Dergisi günümüze gelene kadar çeşitli isimler altında yayınlanmıştır. Tutanak dergisi, – TBMM’de yapılan genel kurul görüşmelerinin tutanaklarını, – kanun teklif ve tasarılarını, – komisyon raporlarını, – teklif veya tasarıya ait metinleri, gerekçeleri, yapılan değişiklik veya ilaveleri içerir (Karayalçın, 1994, s.51).