AKCİĞER HİDATİD KİST HASTALIĞI

 Cestode sınıfının  Cylophyllidea takımının  Taenidea familyasına ait bir parazit  ECHİNOCOCCUS dur

4 çeşit türü olan ekinokokkus undan 3 çeşidi insanlar için tıbbi öneme haizdir. Bunlar; 1 Echinococcus granulosus ; kistik ekınococcos 1 Echinococcus granulosus ; kistik ekınococcos 2 Echinococcus multilocularis; alveolar ekınokokkus 2 Echinococcus multilocularis; alveolar ekınokokkus 3. Echinococcus vogeli.; çok nadir tipi 3. Echinococcus vogeli.; çok nadir tipi 4. Echinococus oligarthus 4. Echinococus oligarthus

 Yaygın kullandığımız şekliyle “Hidatid Kist” terimi aslında bir hastalık ismi değil, E.G’un yaşam siklusundaki larva (metasestod) evresidir.Bu da hastalık yapan formudur.  Bu nedenle doğru kullanılan şeklinin “Hidatik kist hastalığı” (HKH) olması gerekmektedir

 Embriyo intestinal mukozaya penetre olur ve portal sistem yoluyla karaciğere ulaşır.  Sadece embriyolar hepatik ve pulmoner filtreden geçerek sistemik sirkülasyon yoluyla beyine ulaşır.  Bundan dolayı hidatik kistler saç,diş ve tırnak dışında vücudun herhangi bir yerinde gelişebilir.

 Dünyada prevalansı ’de 1-500, insidansı 5-20  Ülkemizde insidansının ’de 2, prevalansının ise ’de 50 civarında olduğu söylenebilir  Bu değerlerle Türkiye’de halen kist hidatikli hastanın yaşadığı tahmin edilmekte ve her yıl yaklaşık yeni hasta buna eklenmektedir

e.alveolaris  Yaşam döngüsü ve görünümü E.granulosus’a oldukça benzer.  Parazitin son konağı tilki gibi et oburlar, ara konağı ise küçük kemiricilerdir. İnsan da bu parazit için ara konak olabilir.  Oluşturduğu hastalık Alveolar echinococcosis olarak adlandırılır.

 Erişkin şekilleri ana konakçı barsaklarında kedi,köpek,kurt,tilki.. kedi,köpek,kurt,tilki..  Larva şekilleri ara konakçıda hidatik kist halinde barınır. koyun,keçi,sığır,deve,domuz,at,eşek,manda,karaca, geyik,çeşitli kemirgenler ve insan koyun,keçi,sığır,deve,domuz,at,eşek,manda,karaca, geyik,çeşitli kemirgenler ve insan

 Yumurtalar barsaklarda açılır  Embriyo(onkosphere) skoleksindeki çengel ve vantuzlar ile barsak duvarını geçer  Karaciğer,akciğer ve diğer organlara  Kan ve lenf yoluyla yayılır  Kist formunda yaşamını sürdürürler

 Yerleştikleri yerde skoleksini yitirir.  Hidatik larvası oluşturulur  Çok yavaş büyür(1-3 cm/yıl)

yumurtalar  Suda 7 gün  Buzda 4 gün  Toprakta 10 ay canlı kalırlar  Isıya dayanıksız  Kaynatma ile 1 dk da ölürler

E.Granulosusun Yaşam Döngüsü

 Perikist(konağın oluşturduğu reaksiyon fibröz doku)  Laminer membran(kutikula)  Germinatif membran bu tabakadan kız veziküller ve protoskoleksler= oluşur üreme yeteneğine sahipler(endokist)  İçini dolduran sıvı kaya suyu antijeniktiir

perikist  En dış tabaka  Fibröz yapıda  Cerrahi olarak ayrılması imkansızdır  Kisti korur ve kapiller ağı ile beslenmesini sağlar  1-2 mm

Laminer membran  Beyaz renkte  1-2 mm kalınlığında  Kolay parçalanabilir  Perikist ile sürekli temas halindedir

Germinatif membran  Çok ince olup tek hücre kalınlığındadır  Yüzeyinde sayısız skoleks gelişir ve kist içindeki sıvıya düşer  Skoleksler üretildikçe daha fazla sıvı salgılanır ve kist büyür

tanı  Klinik  Akciğer grafisi  Toraks BT  Toraks MR  Batın USG  Seroloji  Diğer organ incelemeleri

Klinik  Kc de% 60,akciğerde % 30 diğer %10  Akciğerde % multipl yerleşimli  Alt lob ve sağ akciğerde daha fazla  En sık öksürük yan ağrısı hemoptizi  % 2-9 Hidatoptizi kaya suyu ekspekterasyonu:dispne bronkospazm ölüm  Periferik yerleşimli plevral irrritasyon:ağrı

Klinik 2  Bazal yerleşimliler karın ağrısı  Plevral boşluğa rüptür:Hidropx,ampiyem

hidropx

Sağda kist hidatik

 Niüfer arazı

Toraks ct  Ayırıcı tanıda  Preoperatif değerlendirmede altın standart.

Laboratuar  ELİSA  Epidemiyolojik tarama testlerinden en güvenilir olanıdır Son derece özgüldür Son derece özgüldür %90 tanısal %90 tanısal  İmmün elektroforez  %90 tanısal  İndirekt hemaglutinasyon  Yalancı pozitiflik fazladır (%85) Yalancı pozitiflik fazladır (%85)  Latex aglutinasyon  Yalancı pozitiflik fazladır Yalancı pozitiflik fazladır Casoni ve weinberg günümüzde tercih edilmemektedir.

Ayırıcı tanı  Akciğer absesi  Akciğer tüberkülozu  Bronşektazi  Akciğer kanseri  Pnömoni  Plevral efüzyon,ampiyem  Mezotelyoma  Pnömotoraks  Bronş kistleri  Perikard kistleri  Benign neoplazmlar  Mantar infeksiyonları  Diyafragma hernisi

tedavi  CERRAHİ  TIBBİ  PAIR ?

Medikal tedavi  Komplike olmayan küçük kistlerde, çok fazla sayıda kist bulunması halinde, cerrahi tedaviyi tolere edemeyecek hastalarda (kronik eşlik eden hastalıklar, genel durum bozukluğu, vs.) ve operasyonu kabul etmeyen olgularda tıbbi tedavi uygulanır.  Benzimidazoller  Mebendazol: mg/kg/gün 6 ay  Albendazol en çok tercih edilen.Nötropeni kc toksisitesi:Doz 10mg/kg/gün 3 ay  İzokinolonlar  Praziquantel

Cerrahi  Akciğer kist hidatiğinde temel tedavi CERRAHİDİR  Standart yaklaşım P-L torakotomidir  Bilateralde ilk kistin büyük olduğu tarafa 2-4 hafta sonra diğer tarafa P-L torakotomi veya- daha popüler- aynı seansta Median sternotomi ile opere edilebilir.Posterioru göstermemesi dezavantajıdır.Kc kist hidatiklerinde transdiafragmatik yaklaşılabilir.

 Amaç parankimi mümkün olduğunca korunarak kistin çıkarılması,kavitenin kapatılması.

 Enükleasyon(Ugon yöntemi):Perfore olmamış kistlerde perikistle beraber hidatik membranın rüptüre edilmeden çıkarılması.

Perikistektomi Kapitonaj(Perez Fontana):Perikistle beraber rezeksiyon.Morbiditesi yüksek.Bronş fistülü,enfeksiyon …

 Kistotomi Kapitonaj:En sık kullanılan yöntemdir.İntratorasik kontaminasyonu önlemek için germisid kompresle ıslatılmış kompresle çevre dokular korunur.kaya suyu aspire edilip membran çıkarılır.Hipertonik NaCl solusyonuyla kavite irrige edilir.Kaviteye açılan bronşlar emilen suturlarala kapatılır.Kavite oblitere edilir.

Kapitonaj?  Hastanemizde yapılan çalışmada kapitonaj gerekli görülmemiş.  Ann Thorac Surg Jul;74(1): _uids= &query_hl=9&itool=pubmed_docsum _uids= &query_hl=9&itool=pubmed_docsum _uids= &query_hl=9&itool=pubmed_docsum

Kist Hidatikte Rezeksiyon  Lobun % 50 den fazla tutulduğu olgularda Shields lobektomi önermektedir.  Rezeksiyon endikasyonları:Preop pulmoner enfeksiyon(medikal tedaviye dirençli),aynı lobda multip kist,bronşektazi ve fibrozise bağlı kanama.

Skolosidal ajanlar  %2 lik formalin:Bronşial toksik  Etil alkol:Uçucu yanıcı  İyot:Dozu tartışmalı,Hipertiroidi?  Eter  Hipertonik NaCl (en ideali %15-20 lik)  % 0.5 AgNO3 de sık kullanılır

PAIR  Hidatik kistlerin cerrahi ve tıbbi tedavisinin yanında alternatif tedavi yöntemleri de geliştirilmektedir. Perkütan tedavi (PAIR=Puncture-Aspiration-Injection- Reaspiration) konusunda henüz yeterli deneyim ve izlem mevcut olmaması nedeniyle akciğer hidatik kistlerinin tedavisinde önerilmemektedir

Aşı (EG95)  Oluşmuş kistler üzerine etkisi yoktur  Arjantin, Avusturya, Çin ve Yeni Zelanda’da yapılan deneysel çalışmalarda, koyun ve keçilerde hidatik kistlere karşı %95’ten fazla koruyuculuk sağladığı gösterilmiştir