GİRİŞİM FİNANSMANI Kaynak Geliştirme Nedir ve Nasıl Yapılır? Girişimcilikte Finansal Yönetim Yatırım Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Girişimcilik İle İlgili Destek Mekanizmaları Finansal Ortaklık Modelleri Girişimcilik İle İlgili Destek Mekanizmaları İşletme Sermayesi Yönetimi www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Kaynak Geliştirme Nedir ve Nasıl Yapılır? Kaynak Geliştirme Bir işletmenin gerek kurumsal varlığını sürdürmesi, gerekse projelerini hayata geçirmesi için gerek duyulan para, malzeme, araç gereç ve hizmetlerin ve entelektüel sermayenin elde edilmesi için; • Aktif ve sistemli olarak yapılan, • Kendi hedefleri ve stratejisi olan, • Profesyonel ve Etik değerlere uygun olarak yürütülen çalışmaların bütünüdür. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Kaynak Geliştirme Nedir ve Nasıl Yapılır? Kaynak Geliştirme Girişimci için iki tür finansman biçiminden söz edilebilir. Bunlar yabancı kaynak (borç) ile finansman ve/veya özkaynak yoluyla finansmandır. Borç finansmanı faiz ve anapara ödemesini gerektiren araçlar ile yapılır. Alınan kredi, girişimin satışlar yoluyla yaratmış olduğu kârdan geri ödenir. Borç finansmanı genellikle varlık temelli finansman olarak adlandırılır ve binalar, makineler, arazi gibi bazı duran varlıkların teminat olarak gösterilmesini gerektirir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Kaynak Geliştirme Nedir ve Nasıl Yapılır? Kaynak Geliştirme Özsermaye yoluyla finansman sağlanması ise karşılığında herhangi bir teminat gerektirmemekle birlikte özsermaye işletme sahip ya da ortaklarının koymuş olduğu parayı ifade eder ve kurulacak olan işletme üzerindeki sahip olunan hakların belirlenmesinde de ölçüt kullanılır. Borç ya da özsermaye yoluyla finansman sağlanmasının ya da bunların hangisinin tercih edilmesi veya belirlenmesinde anahtar faktör girişimin sahip olacağı varlıkların yapısı, dağılımı ve faiz oranlarının seviyesidir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim Finansal Yönetim Finans, işletmenin gereksinim duyduğu fonların en uygun koşullarda ele geçirilmesi ve ele geçirilen fonların en etkin kullanımını sağlamaktır. 1950’li yıllara kadar, finansın fon bulma fonksiyonu ön plandayken, bu tarihten sonra, fonların kullanımı daha fazla önem kazanmıştır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim Finansal Yönetimin Politikaları Finansal yönetimin günümüzde geçerli olan politikalarını aşağıdaki üç başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar; - Yatırım Politikası, - Finanslama Politikası ve - Temettü Politikasıdır www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim Finansal Yönetimin Kararları Bu politikaların uygulanması ile alınan finansal yönetim kararlarının başlıca üç alana yoğunlaştığı görülmektedir. Bunlar; - Sermaye Bütçelemesi (Capital Budgeting) ile ilgili kararlar, - Sermaye Yapısı (Capital Structure) ile ilgili kararlar, ve - İşletme Sermayesi Yönetimi (Working Capital Budgeting) ile ilgili kararlardır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim Sermaye Bütçelemesi Kararları Firmanın uzun vadeli yatırımlarının planlanması ve yönetimi ile ilgili kararlardır. Bu tür kararlarda finansal yöneticiler yatırım maliyetlerini, yatırımın fırsat maliyetlerini, yatırımdan elde edilecek nakit akışlarının değerini, yatırımın firma değerine yapacağı katkıyı belirlemeye çalışırlar. Yatırımın büyüklüğü, zamanlaması ve beklenen nakit akışlarının riskliliği dikkate alınması gereken önemli konulardır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim Sermaye Yapısı Kararları Firmanın uzun vadeli yatırımlarının yapılabilmesi için gerekli kaynağın nasıl sağlanacağının belirlenmesi, firmanın özsermaye yabancı kaynak dengesinin oluşturulması, finansmanın sürekliliğinin sağlanması, en uygun maliyetli borç, özsermaye fonlarının belirlenmesi ile ilgili kararlardır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim İşletme Sermayesi Yönetimi Firmanın nakit, alacak, stok gibi kısa dönemli varlıkları olan dönen varlıkları ile kısa vadeli borçlarının yönetimi ile ilgili kararlardır. Firmanın günlük faaliyetlerinin aksamadan yürütülmesi ve bu işlemlerinde firma değerine olumlu etkisini sağlamak için alınması gereken kararlardır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim Finans Departmanı İşletmelerde finans bölümü, fon gereksinimlerinin belirlendiği ve fonların bölümlere tahsisinin yapıldığı bir merkezdir. Finans fonksiyonunun örgütteki yeri, işletmelerin küçük, orta veya büyük işletme oluşuna göre değişiklik göstermektedir. Küçük işletmelerde finans fonksiyonu, genellikle işletme sahibi veya genel müdür tarafından yerine getirilir. Orta büyüklükteki işletmelerde, genellikle finans fonksiyonu ile muhasebe fonksiyonu aynı çatı altında toplanmış ve aynı yöneticinin sorumluluğu altındadır. Büyük ölçekli işletmelerde, finans fonksiyonu, ayrı bir departman olarak örgüt şemasındaki yerini alır. Büyük işletmelerde, muhasebe, finans fonksiyonun altında alt bir fonksiyon olarak yer almaktadır. Büyük işletmelerde, “Finans Komitesi”de oluşturulmaktadır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilikte Finansal Yönetim www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Yatırım Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Sermaye Bütçelemesi Yatırım bütçesi, şirketler için hayati öneme sahiptir. Çoğu zaman yatırım kararını verdikten sonra karardan geri dönüş zor ve yüksek maliyetli oluyor. Bu kararı alırken profesyonel destek almak, yatırımı doğru konumlandırmak açısından önemlidir. Sermaye bütçelemesi kararları işletmelerin duran varlıklara yapmayı düşündükleri yatırımlar için karar alırken önemli bir rol oynamaktadırlar. Bu yatırım kararları firmanın değerini etkilemektedirler. Kabul edilebilir bir projenin reddedilmesi veya reddedilmesi gereken bir projenin kabul edilmesi durumlarında firma her iki karardan da olumsuz etkilenecektir. Firmalar açısından bu kadar önemli bir yeri olan sermaye bütçelemesi ile ilgili kararları alabilmek için kullanılan çeşitli yöntemler bulunmaktadır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Yatırım Döneminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Firmanın bilançosunda sabit varlıklar bölümünün oluşturulmasında uygulanan finansman yönetmelerine sermaye bütçelemesi yöntemleri adı verilmektedir. Sermaye bütçelemesi ile ilgili değişik yöntemler uygulanabilmektedir. Bu yöntemler; 1- Ortalama Verimlilik 2- Geri Ödeme Süresi 3- Net Şimdiki Değer 4- İç Getiri Oranı 5- Karlılık Endeksi, yöntemleridir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Sermaye Bütçelemesi Yöntemleri Ortalama Verimlilik Yöntemi Ortalama verimlilik yöntemi sermaye bütçelemesi yöntemlerinden paranın zaman değerini dikkate almayan bir tekniktir. Bu yöntem bir karlılık tahminlemesi olduğu için farklı net kar tahminlemelerine göre değişik verimler hesaplanabilir Proje alternatifleri bu yönetme göre değerlendirilirken ortalama verimliliği yüksek olan proje seçilmektedir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Sermaye Bütçelemesi Yöntemleri Geri Ödeme Süresi Yöntemi Geri Ödeme Süresi, nakit akışlarının projeye yapılan ilk yatırımı karşılama süresini ifade etmektedir. Geri ödeme süresi NBD’ in pozitif çıktığı (>0) durumlarda hesaplanmaktadır. Bu yöntemde yatırımın yıllık net karlarının ya da net kar ve amortismanlarının toplamının başlangıçtaki yatırım tutarına eşitleyen süredir. Projenin likiditesi ve rizikosu üzerinde durur. Yatırımın ekonomik ömrü ve ömrün sonundaki hurda değer dikkate alınmaz. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Sermaye Bütçelemesi Yöntemleri Net Şimdiki Değer Yöntemi Bu yöntemde diğer iki yöntemin aksine paranın zaman değeri dikkate alınmaktadır. Sermaye bütçelemesi yöntemlerinde genellikle paranın zaman değeri, firmanın yatırımlarından beklediği minimum verimlilik oranıdır. Bu yöntemde projenin kabul edilebilmesi için net şimdiki değerin pozitif olması gerekmektedir. Birden fazla yatırım alternatifleri arasında seçim yapılırken de projelerden net şimdiki değeri en yüksek olan proje seçilmelidir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Sermaye Bütçelemesi Yöntemleri İç Getiri Oranı Yöntemi Bir projenin NBD’ni sıfıra eşitleyen iskonto oranıdır. İç getiri oranı tamamıyla net bugünkü değer ile ilgilidir. Bugün 100 TL yatırılan bir yatırımın 1 yıl sonra 122 TL kazandırması durumunda iç getiri oranı (IRR) % 22 olarak hesaplanmaktadır. İfade edilen bu oran yatırımın net bugünkü değerini sıfıra eşitleyen orandır. Bu yatırımda her 1 TL için 1.22 TL kazanılmıştır. Sürekli nakit akışına sahip bir yatırımın NBD’ni sıfıra eşitleyen IRR’ ı bulmak deneme yanılma yolu olarak da ifade edilen enterpolasyon yöntemi ile ya da finansal hesap makinelerinin yardımıyla hesaplanabilmektedir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Sermaye Bütçelemesi Yöntemleri Karlılık Endeksi Yöntemi Projelerin değerlendirilmesinde kullanılan bir diğer araç ise karlılık endeksi yöntemidir. Yatırımın gelecekteki nakit akışlarının bugünkü değerini projenin maliyetine bölümünde bulunan oran olarak ifade edilebilmektedir. Karlılık endeksi pozitif NBD ifade eden projelerde kullanılırken, karlılık endeksi oranı, pozitif NBD için 1’ den büyük, negatif NBD için ise 1’ den küçük değer almaktadır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Girişimcilik İle İlgili Destek Mekanizmaları Ülkemizde pek çok yatırım alanında kamu kuruluşlarının sağlamış olduğu finansal destekler ve teşvikler bulunmaktadır. Her bir kamu kuruluşu kendi bürokratik işleyişi içerisinde belli başlı yatırım alanlarına destek sağlamaktadırlar. Bazı yatırım alanları destek kapsamı dışında da olabilmektedir. Aynı zamanda destekler için çeşitli şartlar aranmakta, belirli yöntemler izlenerek başvuru süreçleri gerçekleştirilmektedir. Bununla birlikte desteklerden yararlanılabilmesi belli bir zamanı da gerektirebilmekte, bu nedenle kamu destekleri acil yatırım kararı gerektiren işlere çok uygun olmayabilmektedir. Bu koşulların bilincinde olunmaması ve yatırımcıların yatırım kararlarını sadece devlet desteğine dayandırması sonucunun hatalı kararlara yol açabileceği göz ardı edilmemelidir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Finansal Ortaklık Modelleri Girişimci için temelde iki tür finansal ortaklık modeli vardır. Bunlardan ilki melek yatırımcı modeli ve diğeri de risk sermayesi modelidir. Melek Yatırımcı Melek yatırımcı, genellikle parası olan kişi veya grupların, kâr sağlama potansiyeli yüksek, katma değer yaratabilecek bir iş fikri olan fakat kaynak sıkıntısı içerisindeki girişimlere destek olunması anlamında kullanılan bir kavramdır. Melek yatırımcı kavramı ülkemizde yeni kullanılmaya başlanmakla birlikte bu yolla fon sağlama ve yeni girişimleri finanse etme oldukça eskidir. Geçmişe bakıldığında A. Graham Bell 1874 yılında Bell telefon şirketini, Henry Ford, Ford fabrikasını ve Golden Gate köprüsünün yapımı melek yatırımcı fonları ile finanse edilmiştir. Günümüzde ise amazon. com, yahoo. com, apple computer gibi tanınmış firmaların kuruluş aşamalarında da melek yatırımcı fonları kullanılmıştır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK Finansal Ortaklık Modelleri Risk Sermayesi Ellerinde büyük miktarda fon fazlası bulunan yatırımcıların, gelişme potansiyeli yüksek olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) oluşumu ve faaliyete geçmesi için yaptığı orta ve uzun vadeli bir yatırım modeli olarak tanımlanmaktadır. Risk sermayesi şirketlerinin temel özelliği yatırım yapılan şirketlere finansman desteğinin sağlanmasının yanı sıra yönetim desteği vermeleri ve özellikle stratejik konularda karar alma mekanizmasının mutlaka içinde yer almalarıdır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi Tanımı İşletme faaliyetlerinin devam ettirilmesi için kullanılan ve kısa sürede paraya çevrilme özelliği bulunan varlıklara işletme sermayesi denilmektedir. İşletme sermayesi literatürde çalışma sermayesi ve döner sermaye gibi isimlerle de anlatılmaktadır. İşletme sermayesinin alt başlıklarından (türlerinden) kaynaklanan farklı tanımları vardır. Bunlardan en belirgini, vadesi gelmiş borçlarını karşılayabilme gücü yani kısa vadeli borçlarını ödeyebilme imkanı olarak yapılan tanımlamadır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi Özellikleri Nakit Hammadde Mamul Alacak İşletme sermayesinin unsurları olarak kabul edilen varlıklar bir yıl içinde paraya dönüşmektedir. Nakit ile başlayan dönüşüm tekrar nakit ile bitmektedir. Nakit hammaddeye, hammadde işlenerek mamule, mamullerin satılması ile alacaklara, alacaklar tekrar nakde dönmektedir. Bu dönüşüm yılda birkaç kez de oluşabilmektedir. Böylece işletme sermayesinin unsurlarının kısa vadeli olduğu söylenebilir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi Özellikleri Nakit Hammadde Mamul Alacak İşletme sermayesi unsurları en çok bir yıl vadeli olmaları yanında bir yılda birden çok hareketlilik göstermektedir. Hareketliliğin derecesine göre işletme sermayesi unsurunun kullanımdaki etkinliği belirlenmekte, ayrıca yetersizlik söz konusu ise ortaya çıkarılmaktadır. Ayrıca işletme sermayesini oluşturan unsurların kalitatif görünümü karşılıklı olarak birbiriyle içten ilişkilidir. Bir unsur hemen bir başka unsura dönüşmektedir. Bu yüzden işletme sermayesi unsurlarının hareketliliği fazla olup unsurlar birbirleri ile içten ilişkilidir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi Özellikleri Nakit Hammadde Mamul Alacak Firma üretim-satış-tahsilat gibi üç temel fonksiyonu yerine getirmektedir. Bu üç temel fonksiyon aynı anda yerine getirilmiş olsa işletme sermayesi yönetiminin önemi olmayacaktır. Firma üretmiş olduğu mamulleri hemen satma imkanına sahip olsa stok yönetimi ortadan kalkacaktır. Aynı şekilde satışlarını peşin olarak yürütme politikasını benimsemiş olsalar alacak yönetimine ihtiyaç duyulmayacaktır. İşletme sermayesi unsurlarında değişmeler birlikte meydana gelmediği gibi önceden planlanmış biçimde gerçekleştiklerinden ani olmayan faaliyetlerin sonucunda görülmektedir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi Çeşitleri Brüt işletme sermayesi cari varlıkların yani dönen varlıkların toplamıdır. Net işletme sermayesi, dönen varlıkların kısa vadeli borçları aşan kısmıdır. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi Finanslama Stratejileri İşletme sermayesini 3 türlü finanslama şekli vardır. Dengeli, ihtiyatlı ve atılgan finanslama stratejileridir. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi İşletme Sermayesinin Yetersizliğinin Belirtileri 1) Net işletme sermayesi olamaması veya negatif duruma düşmesi, 2) Borçların zamanında ödenmesinde güçlük çekilmesi, 3) Hammadde stoklarının üretim ihtiyacını, mamul stoklarının müşteri taleplerini karşılamaya yetmemesi, 4) Müşterilere uygun vadenin tanınmaması, 5) Çevre şartlarındaki değişmelere işletmenin ayak uyduramaması. www.girisimimgelecegim.org

FİKİRDEN PROJEYE GİRİŞİMCİLİK İşletme Sermayesi Yönetimi İşletme Sermayesinin Yetersizliğine Yol Açan Nedenler 1) İşletme faaliyetlerinin zararla sonuçlanması. 2) İşletmede olağandışı olayların neden olduğu büyük hacimli tamir ve bakım giderleri, yenileme yatırımları yapılması. 3) Yanlış bir temettü politikası uygulanarak sermayenin azaltılması. 4) Maddi duran varlık alınması da işletme sermayesini azaltmaktadır. 5) Firmanın sahip olduğu alacakların ve stokların düşük bedelle satılması. 6) Fiyatların artması sonucunda, işletmelerin en az eski seviyesinde stok bulundurmak ve müşterilerini finanse etmek istemesi işletme sermayesi yetersiz kalabilir. 7) Alacakların tahsil edilememesi veya tahsilinin imkansız hale gelmesi. 8) Firmanın küçülme politikası uygulaması www.girisimimgelecegim.org