İKTİSAT FAKÜLTESİ UZAKTAN EĞİTİM LİSANS PROGRAMI AFET KÜLTÜRÜ Yrd.Doç.Dr. YILDIRIM GÜNGÖR
Yrd. Doç. Dr. Yıldırım GÜNGÖR İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi - İktisat Fakültesi Uzaktan Eğitim Lisans Programı DERS 7 YANGIN Yrd. Doç. Dr. Yıldırım GÜNGÖR
YANGIN VE ALINACAK ÖNLEMLER
YANMA NEDİR? YANICI MADDENİN, YETERLİ ISI VE OKSİJENLE KİMYASAL OLARAK BİRLEŞMESİ OLAYIDIR.
YANMA KOŞULLARI Yanıcı madde yoktur. Yanma yoktur. ISI OKSİJEN YANICI MADDE Oksijen yoktur veya yeterli miktarda değildir. Yanma da yoktur. Isı yoktur veya yeterli değildir. Yanma yine yoktur. YANICI MADDE OKSİJEN ISI Her üç şart bir arada ve yeter miktardadır. O halde yanma olayı vardır.
Yararlı ateş yakılan yerler dışında, kontrolden çıkmış yanma olayıdır. YANGIN NEDİR? Yararlı ateş yakılan yerler dışında, kontrolden çıkmış yanma olayıdır.
YANGINLARIN SINIFLANDIRILMASI Yangınlar, yanıcı maddenin cinsine göre aşağıdaki şekilde sınıflandırılır: A SINIFI YANGINLAR: Katı yanıcı maddeler yangınıdır. Ör: çeşitli odun, kereste, ham ve mamul tekstil maddeleri, kağıt vb. B SINIFI YANGINLAR: Sıvı yanıcı maddeler yangınıdır. Örn: Gazyağı, benzin, mazot, madeni yağlar, alkol, tiner, vernik ve boyalardır. C SINIFI YANGINLAR: Gaz halindeki yanıcı maddeler yangınıdır. Örn: Likit petrol gazı (LPG), hidrojen gazı, doğal gaz vb. D SINIFI YANGINLAR: Yanabilen hafif metaller yangınıdır. Örn: Magnezyum, alüminyum vb. maddelerdir.
YANGIN SEBEPLERİ KORUMA ÖNLEMLERİNİN ALINMAMASI BİLGİSİZLİK İHMAL VE DİKKATSİZLİK KAZALAR SIÇRAMA SABOTAJ DOĞA OLAYLARI
YANGIN SÖNDÜRME YÖNTEMLERİ SOĞUTARAK SÖNDÜRME (Isı azaltma veya ortadan kaldırma) SU İLE SÖNDÜRME, YANICI MADDEYİ DAĞITMA, KUVVETLİ ÜFLEME, HAVAYI KESME (Oksijeni yoketme veya oranını düşürme) ÖRTME, BOĞMA, OKSİJENİ AZALTMA, YANICI MADDEYİ ORTADAN KALDIRMA YANICI MADDEYİ ORTADAN KALDIRMAK, YANICI MADDEYİ ISIDAN AYIRMAK, ARA BOŞLUK MEYDANA GETİRMEK,
YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI ELDE TAŞINABİLİR VEYA ARABALI YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI SU VE SULU ÇÖZELTİLER KARBONDİOKSİT KURU KİMYEVİ TOZLU (BC VEYA ABC) KÖPÜK HALOKARBON OTOMATİK SABİT YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMİ
OTOMATİK YANGIN SÖNDÜRME SİSTEMLERİ
YANGIN RİSKİNE GÖRE YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ DAĞILIMI AZ TEHLİKELİ BÖLGELER İÇİN Her bağımsız alana 1 adet 6 kg.’lık yangın söndürme cihazı ile müteakip her 200 metrekare için 1 adet 6 kg.’lık yangın söndürme cihazı konulur. ÇOK TEHLİKELİ BÖLGELER İÇİN Her bağımsız alana 1 adet 6 kg.’lık yangın söndürme cihazı ile müteakip her 200 metrekare için 2 adet 6 kg.’lık yangın söndürme cihazı konulur. MOTORLU ARAÇLAR İÇİN Oturma yeri 14 kişiye kadar olan otolarda 6 kg.’lık yangın söndürme cihazından 1 adet bulundurulmalıdır. Oturma yeri 14 kişiden fazla veya tehlikeli madde taşıyan otolarda 6 kg.’lık yangın söndürme cihazından 2 adet bulundurulmalıdır.
YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ YERLEŞTİRİLMESİ YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI KONULACAĞI YERDE BEKLENEN YANGIN ÇEŞİDİNE UYGUN OLMALIDIR. YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI ÇABUK ULAŞILABİLİR YERDE OLMALIDIR. YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ YERLERİ DEĞİŞTİRİLMEMELİ, CİHAZ VE YERİ NUMARALANDIRILMALIDIR. YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI DUVARA ASILI OLMALI, YERDEN YÜKSEKLİĞİ 1.5 METREYİ GEÇMEMELİDİR. YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI YANGIN ÇIKMA OLASILIĞI OLAN YERLERE KONULMAMALIDIR. YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI MAKİNA, TEZGAH, KAPI ARKASI GİBİ YERLERE KONULMAMALIDIR.
YANGIN SÖNDÜRME ARAÇLARININ BAKIM VE KONTROLÜ GENEL OLARAK YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARININ CİNSİNE GÖRE BAKIM VE KONTROLLERİ DEĞİŞİKLİK ARZETMEKTEDİR. BUNUNLA BİRLİKTE HEPSİNDE AYLIK, ALTI AYLIK, BİR YILLIK, BEŞ YILLIK, ON YILLIK BAKIM VE KONTROL YAPILIR. CİHAZLARDA KULLANILAN KURU KİMYEVİ TOZ ANİ SÖNDÜRME ETKİSİNE SAHİP, YÜKSEK KALİTELİ BİR TOZDUR (MONOAMONYUM FOSFAT). HAFTALIK BAKIM: Kuru kimyevi tozlu cihazların alt üst edilmesi şeklinde yapılır. AYLIK BAKIM: GENEL DURUMU, EMNİYET SİBOBU, MÜHÜRÜ VEYA PİMİ, HORTUM, LANS VE TETİĞİ KONTROL EDİLİR. 6 AYLIK KONTROL: AYLIK KONTROLE İLAVETEN CİHAZ VE KARBONDİOKSİT TÜPÜ TARTILIR. 1 YILLIK KONTROL: 6 AYLIK KONTROLE İLAVETEN CİHAZIN KAPAĞI AÇILARAK İÇİNDEKİ MADDENİN NİTELİĞİNİ KAYBEDİP KAYBETMEDİĞİ KONTROL EDİLİR. 5 VEYA 10 YILLIK KONTROL: CİHAZ TAMAMEN BOŞALTILARAK TÜPÜN NİTELİĞİNİ KAYBEDİP KAYBETMEDİĞİ SU BASINÇ TESTİ İLE KONTROL EDİLİR.
Yangın söndürme eğitim ve tatbikatları düzenli olarak yapılmalıdır. Alüminize yangın giriş elbisesi ve tam yüz maskeli solunum cihazıdır. Bütçe planı doğrultusunda İdare Merkezi ve Şubeler için tedarik edilerek kullanıma sunulmuştur.
YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN DİĞER MALZEMELER HORTUM, YANGIN MUSLUKLARI İLE YARDIMCI YANGIN SÖNDÜRME ARAÇLARINDAN BALTA, KAZMA, BALTALI KAZMA, KÜREK, KOVA, KANCA, KÜSKÜ DEMİRİ, MANİVELA, İZOLELİ PENSE VB. MALZEMELERDEN YARARLANILIR. BUNLARDAN BAZILARI İLE YANGIN KÖŞELERİ OLUŞTURULUR. YANGIN KÖŞELERİNİN PERSONELİN KOLAYCA ULAŞABİLECEĞİ ANCAK İŞ TAKİPÇİLERİ İLE ZİYARETÇİLERİN ULAŞAMAYACAĞI YERLERDE OLMASI UYGUNDUR.
Genel Kullanımda Olan ABC Kuru Kimyevi Tozlu Yangın Söndürme Tüplerinin Kullanım Alanları • MÜKEMMEL KULLANILIR • ORTA KULLANILMAZ A SINIFI YANGINLAR AHŞAP MALZEMELER • OTLAR-ÇALI ÇIRPI KAĞITLAR GİYSİLER TÜM KUMAŞLAR PERDE-EV TEKSTİLİ BÜRO-EV MOBİLYALARI KAUÇUK-SELÜLOZ PLASTİKLER B SINIFI YANGINLAR BENZİN • BENZOL MAZOT VERNİK BOYALAR TİNER ASETON PARAFİN ASFALT TUTKAL YEMEK YAĞLARI ENDÜSTRİYEL YAĞLAR ALKOL C SINIFI YANGINLAR DOĞALGAZ • LPG METAN HİDROJEN PROPAN ASETİLEN ELEKTRİK KABLOLARI ELEKTRİK TRAFOLARI GÜÇ KAYNAKLARI BİLGİ İŞLEM ÜNİTELERİ ELEKTRONİK EŞYALAR
PASS FORMÜLÜ
YANGIN KAPINIZI ÇALARSA Bütün bu alınan önlemlere rağmen bir gün yangın afeti ile karşı karşıya kalırsanız aşağıdaki gibi hareket ediniz: Telaşlanmayınız. Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi varsa basınız. İtfaiyeyi arayınız Yangın yeri adresini en kısa ve doğru olarak bildiriniz. Yangını çevrenizdekilere duyurunuz. İtfaiye gelinceye kadar yangını söndürmek için eldeki mevcut imkan ve vasıtalardan yararlanınız. Yangının yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri açmayınız. Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız. Yangın sahasına görevlilerden başkasının girmesini önleyiniz.
ORMAN YANGINLARI Yıldırım, Kasıtlı yangın çıkarma, ihmal ve dikkatsizlik
Orman yangınlarının çıkmasında ve yayılmasında en uygun koşullara sahip Akdeniz iklim kuşağının etkili olduğu Türkiye'de, 2013 yılında Temmuz ayının sonuna kadar 1.462 adet orman yangını çıktı ve 3.194 hektar alan zarar gördü. 2013 yılında ise 5000 hektardan fazla orman yok oldu Türkiye'de her yıl ortalama 2.017 adet yangın çıkıyor, yanan alanların ağaçlandırılması için ise her yıl yaklaşık 50 milyon TL harcamak gerekiyor