1 T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİ GELİŞTİRME VE DESTEKLEME İDARESİ BAŞKANLIĞI Dr. Özgür ARMANERİ T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı KOSGEB İzmir Kuzey Müdürlüğü

2 √ Sunum İçeriği BAŞKANLIĞIMIZIN KISA TANITIMI İŞLETMELERE VE GİRİŞİMCİLERE SAĞLANAN DESTEKLER DESTEKLEME SÜREÇLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

3 Çalışan sayısı 250’nin altında olan, Net satış hasılatı veya mali bilançosu 40 milyon TL ve altında olan, Bakanlar Kurulunca desteklenmesi uygun bulunan sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler Yeni Girişimciler HEDEF KİTLEMİZ

4 81 ilde 88 KOSGEB Müdürlüğü 35 Teknoloji Geliştirme Merkezi (TEKMER) İzmir Kuzey Md. İzmir Güney Md.

5 KOSGEB DESTEK PROGRAMLARI YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER KREDİ FAİZ DESTEĞİ YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA SAĞLANAN DESTEKLER LABORATUAR TEST-ANALİZ DESTEKLERİ KOSGEB DESTEKLERİ

KOSGEB DESTEK PROGRAMLARI 6

7 AR-GE, İNOVASYON VE ENDÜSTRİYEL UYGULAMA DESTEK PROGRAMI  AR-GE ve Inovasyon Programı  Endüstriyel Uygulama Programı

8  İNOVASYON = İCAT (Invention) mıdır? İcat bir düşüncenin ilk olarak ortaya çıkmasıdır ve çok ileri aşamada teknik yenilik gerektirir. İnovasyon ise icadın peşi sıra gelebileceği gibi icat olmayan daha basit yaratıcı fikirler sonucunda da ortaya çıkabilir. AR-GE ve İNOVASYON PROGRAMI

9 √ Toz şeker: yüz yıllardır bilinen bir ürün İnovasyon Örnekleri √ Küp şeker: kolaylık sağlama ve israfı önleme √ Poşetlenmiş küp şeker: şekerlerin çay tabağında ıslanmaması, kullanılmayan şekerlerin tekrar kullanılabilmesi  Sonuç: yeni bir değer ve ekonomik bir kazanç

10 İnovasyon Örnekleri

11 İnovasyon Örnekleri

12  Endüstriyel Uygulama Programına; AR-GE ve/veya inovasyon projesi kamu kaynakları ile desteklenerek başarıyla tamamlanmış projelerin, Doktora çalışması neticesinde ortaya çıkan projelerin ve Patent belgesi ile koruma altına alınmış ve prototip aşaması tamamlanmış buluş ve fikirlerin sahipleri, kullanım hakkını sözleşme ile hak sahibinden devralmış işletmeler veya TPE tarafından devri yapılmış patent sahibi işletmeler başvurabilir. ENDÜSTRİYEL UYGULAMA PROGRAMI

AR-GE VE İNOVASYON PROGRAMI Destek Üst Limiti (TL) DESTEK ORANI (%) İşlik Desteğiİşliklerden bedel alınmaz Kira Desteği (Teknopark içi) (Teknopark Dışı) 75 Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği * Makine-Teçhizat, Donanım, Hammadde, Yazılım ve Hizmet Alımı Giderleri Desteği (Geri Ödemeli) * Personel Gideri Desteği Başlangıç Sermayesi Desteği Proje Geliştirme Desteği Proje Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Sınai ve Fikri Mülkiyet Hakları Desteği Proje Tanıtım Desteği5.000 Yurtiçi - yurtdışı Kongre/ Konferans/Fuar Ziyareti/Teknolojik İşbirliği Ziyareti Desteği Test, Analiz, Belgelendirme Desteği yerli malı belgesi ile tefrik edilmesi durumunda, destek oranlarına % 15 (onbeş) ilave edilir. Toplam TL hibe

ENDÜSTRİYEL UYGULAMA PROGRAMI Destek Üst Limiti (TL) DESTEK ORANI (%) Kira Desteği Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Giderleri Desteği * Makine-Teçhizat, Donanım, Sarf Malzemesi, Yazılım ve Tasarım Gid. Desteği (Geri Ödemeli) * Personel Gideri Desteği yerli malı belgesi ile tefrik edilmesi durumunda, destek oranlarına % 15 (onbeş) ilave edilir.

İŞBİRLİĞİ-GÜÇBİRLİĞİ DESTEK PROGRAMI

16  İşletmelerin;  ortak tedarik,  ortak tasarım,  ortak pazarlama,  ortak laboratuar,  ortak imalat ve hizmet sunumu vb. alanlarda ortak sorunlara ortak çözümler getiren, maliyet düşürücü ve rekabet avantajı sağlayıcı nitelikteki projeler ile  Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji Alanlarında ortak imalata yönelik gerçekleştirilecek İşbirliği-Güçbirliği Projeleri işletici kuruluş marifetiyle desteklenir. Desteklenecek Proje Konuları

Proje ortağı işletmelerin mevcudiyetlerini koruyarak kurulacak olan işletici kuruluşa ortak olmaları ya da Proje ortağı işletmelerin bir kısmının ya da tamamının kendilerini feshederek kurulacak işletici kuruluşa ortak olmaları ya da Proje ortağı işletmelerin bir kısmının kendilerini feshederek ortaklardan birinin b ü nyelerinde birleşmesi gerekir.  Proje başvurusunda, işbirliği-güçbirliği amacı ile en az 5 (beş) işletmenin bir araya gelmesi şartı aranır.  Projenin, Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji alanlarında gerçekleştirilecek olması durumunda ise en az 3 (üç) işletmenin bir araya gelmesi yeterlidir. İşbirliği-G üç birliği Ortaklık Modelleri

İşbirliği-G üç birliği Örnekleri Ortak PVC Doğrama imalatı alanında işbirliği- güçbirliği proje örneği

İşbirliği-G üç birliği Örnekleri Ortak araç tamir, bakım, onarım işletmesi alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği Ortak market işletmesi alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği

İşbirliği-G üç birliği Örnekleri Ortak lazer kesim alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği Ortak moda tasarım alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği

İşbirliği-G üç birliği Örnekleri Ortak beyaz eşya montaj ve nakliye işletmesi alanında işbirliği- güçbirliği proje örneği Ortak un imalatı alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği Ortak fırın işletmesi alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği

İşbirliği-G üç birliği Örnekleri Ortak laboratuar kurulumu alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği Ortak yapı market işletmesi alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği

İşbirliği-G üç birliği Örnekleri Ortak tedarik alanında işbirliği- güçbirliği proje örneği Ortak ayakkabı imalatı alanında işbirliği-güçbirliği proje örneği

İşbirliği-G üç birliği Örnekleri Ortak et entegre tesisi alanında işbirliği- güçbirliği proje örneği

25 Destek Üst Limit ve Oranları Proje Süresi6-24 ay (+ 12 ay) Destek Üst Limiti TL (Geri Ödemesiz TL, Geri Ödemeli TL) Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji Alanlarındaki Ortak İmalata Yönelik Projeler İçin: TL (Geri Ödemesiz TL, Geri Ödemeli – TL) Proje Destek Oranı 1.ve 2. Bölgelerde %50* 3., 4., 5. ve 6. Bölgelerde %60*

KOBİGEL- KOBİ GELİŞİM DESTEK PROGRAMI

Proje Teklif Çağrısı

28 Kimler Başvurabilir? Başvuru Koşulları Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji KOBİ’lerinde Kapasite Geliştirme Hedef BölgeÜlke Geneli Hedef Sektör İmalat Sanayi - Yüksek ve Orta Yüksek teknoloji düzeyi sektörleri Ölçek Yılları verilerine göre; ortalama net satış hasılatı en az TL, ortalama çalışan sayısı en az 3 olan İşletmeler, Diğer Son başvuru tarihine kadar 2014 ve 2015 yılı KOBİ Bilgi Beyannamesinin onaylı olan, yılları için onaylı Kurumlar Vergisi veya Gelir Vergisi Beyannamesini (bilanço usulüne göre defter tutan şahıs işletmeleri için) ibraz edebilen ve yıllarından herhangi birinde faaliyet karı elde eden İşletmeler,

Kimler Başvurabilir? Hedef Sekt ö r NACE REV 2. Sınıflamasına g ö re;  Y ü ksek Teknoloji 21- Temel Eczacılık ü r ü nlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı 26- Bilgisayarların, elektronik ve optik ü r ü nlerin imalatı Hava taşıtları ve uzay ara ç ları ile bunlarla ilgili makinaların imalatı  Orta-Y ü ksek Teknoloji 20- Kimyasalların ve kimyasal ü r ü nlerin imalatı Silah ve m ü himmat (cephane) imalatı 27- Elektrikli Te ç hizat İmalatı 28- Başka yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı 29- Motorlu kara taşıtı, treyler (r ö mork) ve yarı treyler (yarı r ö mork) imalatı Demiryolu lokomotifleri ve vagonlarının imalatı Askeri savaş ara ç larının imalatı Başka yerde sınıflandırılmamış ulaşım ara ç larının imalatı Tıbbi ve diş ç ilik ile ilgili ara ç ve gere ç lerin imalatı B ö l ü m ve grubunda faaliyet g ö steren işletmeler,

Destek Ü st Limit ve Oranları Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji KOBİ’lerinde Kapasite Geliştirme Proje Süresien az 6 ay ve en fazla 12 aydır. Proje Destek Üst Limiti Geri Ödemesiz: TL Geri Ödemeli: TL Toplam: TL Destek Oranı * 1.ve 2. Bölgelerde % 60, 3., 4., 5. ve 6. Bölgelerde % 80 oranlarında desteklenir. * Makine-Teçhizat giderleri için; Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tarih ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan SGM 2014 /35 Sayılı Yerli Malı Tebliğine uygun olarak alınmış yerli malı belgesi ile tevsik edilmesi durumunda destek oranlarına % 15 ilave edilir.

GİRİŞİMCİLİK DESTEK PROGRAMI  Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi  Yeni Girişimci Desteği

UYGULAMALI GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ Bu kapsamda d ü zenlenecek olan eğitimler;  KOSGEB Birimleri tarafından,  Ulusal veya uluslararası projeler kapsamında, KOSGEB tarafından,  KOSGEB dışındaki Kurum ve kuruluşlar tarafından KOSGEB ’ in işbirliği ve denetimi ile,  Ü niversiteler tarafından ö rg ü n eğitim kapsamında d ü zenlenebilir.

UYGULAMALI GİRİŞİMCİLİK EĞİTİMİ Eğitimlerin hedef kitlesi kendi işini kurmak isteyen ger ç ek kişilerdir. Eğitimler genel katılıma a ç ık olarak d ü zenlenebileceği gibi, gen ç girişimci, kadın girişimci ve ü niversite ö ğrencileri gibi hedef kitlelerine de verilebilir. Eğitimlere katılanlardan ü cret alınmaz. Uygulamalı Girişimcilik Eğitimlerine katılarak Katılım Belgesi alanlar KOSGEB Yeni Girişimci Desteğine başvuru yapma hakkı kazanırlar

YENİ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ Uygulamalı Girişimcilik Eğitimini tamamlayarak, eğitim veya programa katıldığını belgeleyen girişimcilerin s ö z konusu eğitim veya programı tamamladıktan sonra kurdukları işletmeler İş Planı hazırlayarak Yeni Girişimci Desteğine başvuru yapabilirler.

Yeni Girişimci Desteği Destek Unsurları

36 GENEL DESTEK PROGRAMI

37 Program Destek Üst Limit ve Oranları GENEL DESTEK PROGRAMI DESTEKLERİ DESTEK Ü ST LİMİTİ (TL) DESTEK ORANI 1. ve 2. B ö lgeler 3., 4., 5. ve 6. B ö lgeler Yurt İ ç i Fuar Desteği %60% Yurt Dışı İş Gezisi Desteği Tanıtım Desteği Eşleştirme Desteği Nitelikli Eleman İstihdam Desteği Danışmanlık Desteği Eğitim Desteği Enerji Verimliliği Desteği Tasarım Desteği Sınai M ü lkiyet Hakları Desteği Belgelendirme Desteği Test, Analiz ve Kalibrasyon Desteği Bağımsız Denetim Desteği G ö n ü ll ü Uzmanlık Desteği Lojistik Desteği20.000

GELİŞEN İŞLETMELER PİYASASI KOBİ DESTEK PROGRAMI

39 √ Gelişen İşletmeler Piyasası KOBİ Destek Programı ile gelişme ve büyüme potansiyeline sahip küçük ve orta ölçekli işletmelerin; İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem görmesinin sağlanması, Sermaye piyasalarından fon temin edilmesine imkan sağlanması amaçlanmaktadır. Programın Amacı

40 Destek Üst Limit ve Oranları Destek UnsurlarıDestek Ödemesi Üst Limiti (TL) Oranı (%) Piyasa danışmanı danışmanlık hizmet bedeli (azami 2 yıl) Bağımsız denetim hizmeti bedeli SPK kurul kaydına alma ü creti İMKB Gelişen İşletmeler Piyasası Listesine kabul ü creti Merkezi Kayıt Kuruluşu masrafı Aracı kuruluşa ödenecek aracılık komisyonu

41 √ Veri tabanına kayıt ve beyanname güncelleme aşaması √ Desteklere başvuru aşaması √ Uygun bulunan desteklerin ödeme aşaması DESTEKLEME SÜREÇLERİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

42 √ İşletmelerin her yıl bilanço değerleri ve çalışan sayıları değişmektedir. Bu nedenle, KOBİ niteliği kazanmış bir işletmenin, KOBİ vasfını taşımaya devam edip etmediğinin belirlenmesi için her yıl beyanname verilmesi gereklidir. √ İşletmelerin önceki yıla ilişkin mali değerlerinin kesinleşmesinin ardından KOBİ Beyannamelerini güncellemeleri gerekmektedir. √ Bilgi sistemimizde işletmelerin beyannamelerini güncellemelerinin ardından gerekli belgelerle Müdürlüğümüze başvuru yapılmalıdır. Bu aşamada evrakların asıl ve güncel olmasına dikkat edilmelidir. Veri tabanına kayıt ve beyanname güncelleme aşaması

43 √ Başkanlığımız belirli dönemlerde Bankalar ile işbirliği yaparak Kredi Faiz Desteği Programı uygulamaktadır. Bu nedenle uygulama başlamadan önce işletmelerimizin beyannamelerini güncellemeleri, kredilerden yararlanma aşamasında büyük avantaj sağlamaktadır. √ KOBİ Bilgi Beyannamesinde çalışan sayısı, net satışlar, mali bilanço verileri yazılırken doğru verilerin yazıldığından emin olunmalıdır. Bu aşamada sehven yapılan yanlış beyanlar nedeniyle işletmeler mağduriyet yaşayabilmektedir. Veri tabanına kayıt ve beyanname güncelleme aşaması

44 √ Başkanlığımız desteklerinde destek başvuru tarihleri ile ilgili belirli süreler bulunmaktadır. Bu sürelere dikkat edilmelidir. √ Başkanlığımız desteklerinin büyük çoğunluğunda, destek başvurusu yapmadan önce mal/hizmet alım sürecinin başlamamış olması yani destek kalemine ilişkin fatura kestirilmemiş ve/veya herhangi bir ödeme yapılmamış olması gerekmektedir. Bu hususa dikkat edilmesi gerekir. √ Genel Destek Programı altında yer alan bağımsız denetim desteği kapsamında SPK tarafından bağımsız denetimle yetkilendirilen kuruluşlardan alınan bağımsız denetim hizmeti için bağımsız denetim raporunun olumlu ya da şartlı görüş içermesi durumunda destek verilmektedir. Desteklere başvuru aşaması

45 √ Yeni girişimci desteğinden yararlanarak İş yeri açmak isteyen girişimcilerin, iş yerini açmadan önce UGE’ye katılmaları konusunda bilgilendirilmelerinde yarar vardır. √ İşletmelerimizin yurt dışı iş gezisi desteğinden yararlanabilmesi için gezinin mutlaka ilimizdeki bir kurum/kuruluş tarafından organize edilmiş olma zorunluluğu bulunmamaktadır. İşletmelerimiz farklı illerdeki kurum kuruluşlar tarafından düzenlenen ve KOSGEB onayı almış gezilere de destek alarak katılabilirler. Burada gezinin kapsadığı sektörler ile işletmenin faaliyet gösterdiği sektörün uyumlu olması gereklidir. Desteklere başvuru aşaması

46 √ Desteklerin Ödeme Aşamasında bazı işletmelerin SGK Borcu Yoktur yazılarının sorgulanmasında sorun yaşanmaktadır. İşletmelerin, elektronik ortamda borç sorgulamasına imkan sağlayan E-Borcu yoktur başvurularını yapmaları konusunda yönlendirilmelerinde yarar vardır. √ Destek kapsamında alınan mal/hizmete ilişkin yapılan ödemelerde fatura, kim destek alıyorsa mutlaka ona kesilmiş olmalı ve faturaya ilişkin ödeme de destek alan firma tarafından yapılmalıdır. √ Firmaların KOSGEB'den destek alacakları bütün gider kalemlerinin ödemelerinin banka üzerinden yapılması konusunda uyarılmalarında yarar vardır. Bankacılık enstrümanları ile belgelendirilmeyen ödemeler için destek ödemesi yapılamamaktadır. Uygun bulunan desteklerin ödeme aşaması

47 √ Destek kapsamında alınan giderlere ilişkin kesilen faturalarda yer alan gider adları ile gider kaleminin gerçek adı ve özellikleri uyumlu olmalıdır. Faturada adı farklı gerçekteki adı, türü farklı gider kalemleri için destek ödemesi yapılmamaktadır. √ Firmaların, uygun bulunan desteklere ilişkin ödeme alabilmeleri için ilk koşulun ödeme talep formu ile Müdürlüğümüze başvurmak olduğu işletmelere belirtilmelidir. Mevzuatımızda Destek ödemesine esas belgelerin en geç 1 (bir) yıl içerisinde Müdürlüğümüze sunulması zorunluluğu bulunmaktadır. √ Destek ödemesine esas belgelerin süresi içinde teslim edilmemesi halinde destek ödemesi yapılmamaktadır. Uygun bulunan desteklerin ödeme aşaması

48 √ Kurumumuzun bir kamu kurumu olması sebebiyle Destek ödemelerinin mevcut bütçe olanakları dahilinde yapıldığı konusunda işletmelerin bilgilendirilmesinde yarar vardır. √ Genel Destek Programı altında yer alan Nitelikli Eleman İstihdam Desteğinde mevzuatımız gereği Asgari geçim indirimi, ikramiye, prim vb. ek ödemeler dahil edilmemiş net ücret üzerinden destek ödemesi yapılmaktadır. Personelin Bordrosunda fazla mesai, prim v.b. ek ödeme bulunması durumunda destek ödemesi ek ödemelerin dışında kalan tutar üzerinden yapılacağı için destek tutarlarının hesaplamalarında sorunlar yaşanmaktadır. Uygun bulunan desteklerin ödeme aşaması

49 √ Nitelikli eleman istihdam desteği uygun bulunan işletmelerin, destek kapsamında istihdam ettikleri personelleri başvuru formunda beyan ettikleri pozisyonda çalıştırmaları ve işe girişlerinin de bu doğrultuda yapılması çok önemlidir. √ İşletme; sahip ve ortakları ile bunların eşinden, annesinden, babasından, kardeşinden, çocuğundan ve bunların sahibi/ortağı olduğu işletmelerden destek kapsamında mal/hizmet satın alamaz, böyle bir durumun tespit edilmesi durumunda destek ödemesi yapılmaz. Uygun bulunan desteklerin ödeme aşaması

50 √ Bu bölümde belirtilen hususlar, destekleme sürecinde en sık karşılaşılan eksiklikleri içermektedir. √ Bu hususların dışında desteklerimize ilişkim tüm koşullar Kurumsal Web Sayfamızda Destekler bölümünün altında yer almaktadır. DESTEKLEME SÜREÇLERİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

51 Dr. Özgür ARMANERİ T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı KOSGEB İzmir Kuzey Müdürlüğü