İlçe/KöyÜrün Kullanım şekli Üretim alanı (da) Ürün statüsü Eşme/ YeleğenCevizMuhtelif1876Geçiş 1 Eşme/ YeleğenHıyarTurşuluk23604Geçiş 1 Eşme/İstasyonBademMuhtelif12.56Geçiş 1 Eşme/İstasyonBademFidanlık4.405Geçiş 1 Eşme/GüllüKirazMuhtelif16.6Organik Eşme/GüllüÜzümŞaraplık26.995Organik Banaz/AyrancıÇilekMuhtelif6.747Geçiş 1 Ülkemizden ekolojik ürün ihracatında en büyük pazar payı (% 61) Almanya’ya aittir. ABD % 15 ile ikinci sırayı alırken İsviçre, İngiltere, Hollanda, Fransa ve Danimarka gibi diğer Avrupa ülkeleri % 2-3 arasında yer almaktadır. Üretim alanları incelendiğinde, toplam alanın %52’sini kuru ve kurutulmuş ürünlerin oluşturduğu, bunu tarla bitkilerinin (%24) takip ettiği, en küçük üretim alanına ise sebze ve üzümsü meyve (%1) üretiminin sahip olduğu görülmektedir. Üreticiler incelendiğinde ise, en fazla üretici sayısının yine kuru ve kurutulmuş ürünler grubunda yer aldığı (%59) görülmektedir. Tarla bitkileri ile üzümsü meyveler (%10 - %8) 2. ve 3. sırada yer almışlardır. En az sayıda üretici, sebze grubunda (%1) bulunmaktadır. UŞAK İLİ BAHÇE BİTKİLERİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE ORGANİK TARIMIN YERİ 1 BURCU BEGÜM KENANOĞLU, 2 HAVVA DİNLER 1 Uşak Üniversitesi Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü 2 Uşak Üniversitesi Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Uşak SONUÇ “Doğu Karadeniz II. Organik Tarım Kongresi 6-9 Ekim 2015 Pazar/Rize” Çizelge 1. Uşak İline ait İlçelerde Organik Üretimi yapılan Ürünler Uşak İli sebze üretiminde Türkiye’nin %4’ünü, Ege bölgesinin %2’sini karşılayarak özellikle soğansı, yumru ve kök sebzeler ile öne çıkmaktadır. Örtüaltı üretimi toplam 622 da alanda ton sebze üretimi yapılmaktadır (Tüik, 2014). Örtü altı üretim ise, Banaz, Eşme ve Sivaslı ilçelerinde yayılım göstermektedir. Seraların tamamına yakını yüksek tünel niteliğindedir. Özellikle Banaz ilçesinde 250 çiftçi 230 dekar alanda, ticari olarak örtüaltı sebze üretimi yapılıyor. Domates, hıyar ve marul gibi ürünlerde kullanımı daha yaygındır. Üretim değerleri içerisinde 216 da alanda 3820 ton ile domates üretimi birinci, 95 da alanda 1497 ton ile hıyar üretimi ise ikinci yer almaktadır. İldeki seracılık bakımından önde gelen ilçeler incelendiğinde; Banaz’da 165 da alanda 2822 ton ile domates, Eşme’de 16 da alanda 240 ton üretim ile hıyar yer almaktadır (Tüik, 2014). Bunun yanında Banaz ve Karahallı ilçelerinde de örtüaltında iyi tarım uygulamaları yapılmaktadır. Uşak’ta yaygın olarak örtü altı yetiştiriciliği Banaz İlçesi’nde yapılmakta olup, iyi tarım uygulamaları içinde çalışmalar ilk olarak bu ilçe seçilmiştir. İlçedeki yetiştiricilik alanları hem seracılığa uygun olması hem de termal enerjiden faydalanabilme olanağının olması nedeniyle örtü altı üretimi için uygun olmaktadır. Fakat üreticiler hem fide döneminde hem de üretim sezonu boyunca bazı hastalık etmenlerinin neden olduğu önemli ürün kayıpları yaşamaktadırlar. Bu bağlamda Uşak ilinde de bazı sebzelerde görülen fungal hastalık etmenlerinin tespit edilmesine yönelik bir ön çalışma yapılmıştır. Uşak İli merkez ve ilçelerde (Banaz, Eşme, Karahallı, Sivaslı ve Ulubey) iyi tarım uygulamaları ile geleneksel örtü altı sebze yetiştiriciliği (biber, domates, fasulye, hıyar, lahana, marul ve patlıcan) yapılan alanlara fide, çiçek ve meyve dönemlerinde gidilmiştir. Hastalıklı bitki örneklerinden yapılan izolasyonlar sonucunda; Colletotrichum, Fusarium, Rhizoctonia, Alternaria, Macrophomina ve Botrytis spp. funguslar ve Oomycetes gurubu funguslar tespit edilmiştir. Çoğunlukla, hastalıklı bitki örnekleri bir ya da daha fazla patojen ile bulaşık olarak bulunmuştur (Dinler ve Kenanoğlu, 2015, basım aşamasında). UŞAK İLİNDE ÖRTÜALTI NDAKİ İYİ TARIM UYGULAMALARININ DURUMU; Yetiştiricilik alanlarında yoğun girdi kullanımlı üretim olmaması, ilaç ve kimyasal gübre kullanımı bakımından birim alana düşen miktarın az olması (TÜGEM (2006/); TUİK (2006) ve DPT (2003) kaynaklarından alınan verilere göre) ve mevcut örtüaltı üretiminin büyük bir kısmının iyi tarım uygulaması şeklinde yapılması ilerleyen zamanlarda organik tarıma geçiş sürecini kısaltarak ümitvar bir durum ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu alanlarda örtü altı üretiminin geçmişinin eski yıllara dayanmaması temiz toprak ve su imkanlarının olması nedeniyle de organik tarıma avantaj sağlayabileceği düşünülmektedir. KAYNAKLAR Dinler ve Kenanoğlu, Determınatıon of Fungal Agents of Some Vegetables Cultıvated Greenhouse Areas of Uşak of Agean Regıon in Turkey. 26. International Scientific Expert Conference of Agriculture and Food Industry basım aşamasında). DPT İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması” TUİK İllere göre tarım alanlarının kullanımı TÜGEM 2006/a. İllere göre eldeler tarımsal gübre ve ilaç kullanımları TÜGEM kayıtları TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) (