SAYDAMLIĞIN ARTIRILMASI VE YOLSUZLUKLA MÜCADELENİN GÜÇLENDİRİLMESİ STRATEJİSİ KOORDİNATÖR: R. Bülent TARHAN Başbakanlık Başmüfettişi HAZIRLAYAN : L. Cihan GÜLMEZ Başbakanlık Müfettiş Yrd.
2 Sunum Planı 1- Tanımlama 2- Genel Yapı 3- Strateji 4- Eylem Planı 5- BTK’yı ilgilendiren tedbir maddeleri
3 Yolsuzluk nedir? “Yolsuzluk” kavramı ile yasal olmayan hedefler için yasal yolların zorlanması ya da usul dışı yollarla aşındırılması kastedilmektedir.
4 5 ARALIK 2009 tarih ve sayılı Resmi Gazete ile, Komisyon ve Yürütme Kurulu kurulmuştur. Komisyon ve Yürütme Kurulunun Sekretarya hizmetlerini yerine getirmek görevi Başbakanlık Teftiş Kuruluna verilmiştir.
5 Genel Yapı KOMİSYON YÜRÜTME KURULU SEKRETARYA ÇALIŞMA GRUPLARI
6 A) KOMİSYON BAŞKAN : Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı (Sn. Cemil ÇİÇEK) ÜYELER : Adalet Bakanı (Sn. Sadullah ERGİN) İçişleri Bakanı (Sn. Beşir ATALAY) Maliye Bakanı (Sn. Mehmet ŞİMŞEK) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı (Sn. Ömer DİNÇER)
7 B) YÜRÜTME KURULU BAŞKAN : Başbakanlık Müsteşar Yardımcısı ÜYELER : Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı İçişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Maliye Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı TOBB Temsilcisi TÜRK-İŞ Temsilcisi
8 C) SEKRETARYA Başbakanlık Teftiş Kurulu Başkanlığı NOT: Şeffaflığın artırılması ve yolsuzlukla mücadelenin güçlendirilmesi konularında oluşturulacak çalışma gruplarına başkanlık yapmak veya yaptırmak.
9 “Saydamlığın Artırılması ve Yolsuzlukla Mücadelenin Güçlendirilmesi Stratejisi ( )”ün kabulü; Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığının 27/1/2010 tarihli ve 65 sayılı yazısı üzerine, Bakanlar Kurulu’nca 1/2/2010 tarihinde kararlaştırılmıştır. 22 ŞUBAT 2010 tarih ve sayılı Resmi Gazete ile,
10 SAYDAMLIĞIN ARTIRILMASI VE YOLSUZLUKLA MÜCADELE ALANINDA SON YILLARDA YAPILAN BAŞLICA DÜZENLEMELER STRATEJİNİN AMACI STRATEJİNİN TEMEL BİLEŞENLERİ STRATEJİNİN UYGULANMASI FAALİYET TABLOSU “Strateji”de neler var?
11 STRATEJİNİN AMACI VE TEMEL BİLEŞENLERİ AMAÇ: 2002 yılından bu yana kararlılıkla sürdürülen reformların bir devamı niteliğinde, gelişen ve değişen şartları da göz önünde bulundurarak, saydamlığı engelleyen ve yolsuzluğu besleyen faktörlerin ortadan kaldırılması suretiyle daha adil, hesap verebilir, saydam ve güvenilir bir yönetim anlayışının geliştirilmesidir. TEMEL BİLEŞENLERİ: 01) Önlemeye, 02) Yaptırımların Uygulanmasına, 03) Toplumsal Bilincin Artırılmasına, yönelik tedbirler olmak üzere üç ana başlık altında toplanmıştır.
12 (01) ÖNLEMEYE YÖNELİK TEDBİRLER 01 Siyasi partilerin ve seçim kampanyalarının finansmanında, açıklık ve şeffaflığa ilişkin uygulamaların geliştirilmesi ve denetimin etkinleştirilmesi 02 Siyasi etik ile ilgili çalışmaların tamamlanması 03 Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsman) kurulmasına ilişkin çalışmaların tamamlanması 04 Genel İdari Usul Kanununa ilişkin çalışmaların tamamlanması 05 Sayıştay Kanunu Teklifinin yasalaşma sürecinin tamamlanması sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunundaki mal bildirimlerine ve diğer uygulamalara İlişkin hükümlerin gözden geçirilmesi 07 Kamu görevinden ayrılanların yapamayacağı işlerle ilgili kanunî düzenlemelerin ve uygulama etkinliğinin gözden geçirilmesi 08 Devlet sırları ve ticari sırlara ilişkin çalışmaların tamamlanması 09 Kamu ihale sisteminin gözden geçirilmesi 10 Yerel yönetimlerin imar, ruhsat vb. işlem süreçlerinde saydamlık ve hesap verebilirliğin artırılması 11 Yerel yönetimlerin iştirakleri3 üzerindeki denetim mekanizmalarının etkinliğinin gözden geçirilmesi 12 Yerel yönetimlerde seçimle işbaşına gelenler için etik ilkelerin belirlenmesi ve izleme mekanizmalarının kurulması 13 Denetim birimlerinin kapasitesinin güçlendirilmesi 14 Denetim raporlarından hareketle yolsuzluğa açık risk alanlarının belirlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması 15 Kamu Görevlileri Etik Kurulu rehberliğinde kamu yönetimi içerisindeki her bir meslek grubu için ayrı etik ilkelerin belirlenmesi ve Çıkar çatışmalarının engellenmesi 16 Özel sektör kuruluşlarında saydamlığın artırılması ve yolsuzluğun önlenmesi 17 Sivil Toplum Kuruluşlarında saydamlığın artırılması ve yolsuzluğun önlenmesi 18 Yolsuzluk suçlarına ilişkin yargılama sonuçları ile Devlet Personel Başkanlığında disiplin cezası alan kamu görevlileri hakkında oluşturulan veri tabanlarından yararlanılarak risk alanlarının belirlenmesi
13 (02) YAPTIRIMLARIN UYGULANMASINA YÖNELİK TEDBİRLER 01 Kamu görevlileriyle ilgili soruşturmalardaki izin sisteminin gözden geçirilmesi 02 Kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarında meydana gelen yolsuzluk olaylarını yetkili mercilere bildirenlerin korunmasına ilişkin düzenlemelerin oluşturulması 03 Yolsuzlukla mücadelede görev alan birimler arasında etkin işbirliği, bilgi paylaşımı ve koordinasyonun sağlanması (03) TOPLUMSAL FARKINDALIĞIN ARTIRILMASINA YÖNELİK TEDBİRLER 01 Vatandaşların, haksız bir uygulama ile karşılaştıklarında kanunlar ve idari düzenlemelerle kendilerine tanınan haklar ile başvuruda bulunabilecekleri merciler konusunda bilgilendirilmesi 02 Düzenli aralıklarla yolsuzluk algılama anketi yaptırılması 03 Milli Eğitim Bakanlığı ders müfredatında dürüstlük konularının işlenmesi 04Yolsuzlukla mücadele ve temiz toplum temasını içeren sosyal faaliyetlerin desteklenmesi 05Radyo ve Televizyon Üst Kurulunca televizyon ve radyo yayınlarında dürüstlük konularına yer verilmesinin sağlanması 06Medya organlarının yolsuzlukla mücadeledeki rollerinin güçlendirilmesi 07 Strateji doğrultusunda oluşturulan temel ilke ve yöntemlerin tüm kamuoyu, sivil toplum kuruluşları ve kamu görevlileri tarafından benimsenmesi amacıyla seminer, çalıştay ve konferanslar düzenlenmesi
14 SON DURUM Yürütme Kurulu; 1- Konuyla ilgili çalışma esaslarını belirleyen bir Yönerge hazırladı. 2- Sivil toplum kuruluşlarının da katılımıyla detaylı bir eylem planı hazırladı. (TOBB ve TÜRK-İş) “Eylem Planı” Devlet Bakanı ve Başbakan Yrd. Sn.Cemil ÇİÇEK başkanlığındaki Komisyonun 12/04/2010 tarih ve 2010/1 sayılı Kararı ile onaylanmıştır.
15 Eylem Planından örnek bir tablo AmaçSorumlu Kuruluş 1 1 İlgili Kurum/Kuruluş Gerçekleşme Dönemi 01ÖNLEMEYE YÖNELİK TEDBİRLER 01 Siyasi partilerin ve seçim kampanyalarının finansmanında, açıklık ve şeffaflığa ilişkin uygulamaların geliştirilmesi ve denetimin etkinleştirilmesi Siyasi partiler ve seçim kampanyalarının finansmanının şeffaf hale getirilmesi ve denetim mekanizmalarının kurulması Adalet Bakanlığı Başbakanlık, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Siyasi Parti Temsilcileri 24 Ay 01Çalışma Grubunun oluşturulması1 Ay 02Yapılması gerekenlere ilişkin bir rapor hazırlanması ve Yürütme Kuruluna teslim edilmesi Ay 03Rapora ilişkin Yürütme Kurulu önerisinin Komisyona sunulması2 Ay 04Komisyonun karar vermesi3 Ay 05Komisyonun kararı doğrultusunda gerekli çalışmaların sonuçlandırılması12 Ay
16 Başbakanlık Teftiş Kurulunu doğrudan ilgilendiren tedbirler 01/13 No.lu tedbir; Denetim birimlerinin kapasitelerinin güçlendirilmesi 01/14 No.lu tedbir; Denetim raporlarından hareketle yolsuzluğa açık risk alanlarının belirlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması 02/03 No.lu tedbir; Yolsuzlukla mücadelede görev alan birimler arasında etkin işbirliği, bilgi paylaşımı ve koordinasyonun sağlanması 03/07 No.lu tedbir; Strateji doğrultusunda oluşturulan temel ilke ve yöntemlerin tüm kamuoyu, sivil toplum kuruluşları ve kamu görevlileri tarafından benimsenmesi amacıyla seminer, çalıştay ve konferanslar düzenlenmesi
17 01/13 NO.LU TEDBİR; “DENETİM BİRİMLERİNİN KAPASİTELERİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ” 13 Denetim birimlerinin kapasitesinin güçlendirilmesi Denetim birimlerinin yolsuzlukla mücadelede etkinliğinin Artırılması Başbakanlık Sayıştay, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Bayın. ve İskân Bak, BDDK, Gümrük Müsteşarlığı 24 Ay 01Uygulamaya ilişkin aksaklık ve sorunların tespiti amacıyla çalışma grubu oluşturulması1 Ay 02Yapılması gerekenlere ilişkin bir rapor hazırlanması ve Yürütme Kuruluna teslim edilmesi²6 Ay 03Rapora ilişkin Yürütme Kurulu önerisinin Komisyona sunulması4 Ay 04Komisyonun karar vermesi3 Ay 05Komisyonun kararı doğrultusunda gerekli çalışmaların sonuçlandırılması10 Ay
18 01/14 No.lu tedbir; Denetim raporlarından hareketle yolsuzluğa açık risk alanlarının belirlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması 14 Denetim raporlarından hareketle yolsuzluğa açık risk alanlarının belirlenmesi ve gerekli tedbirlerin alınması Yolsuzluğun kaynaklarını tespit ederek, yolsuzlukla ilgili önleyici ve caydırıcı tedbirleri almak Başbakanlık Sayıştay, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Yüksek Den. Kurulu, Gümrük Müst. 18 Ay 01Uygulamaya ilişkin aksaklık ve sorunların tespiti amacıyla çalışma grubu oluşturulması1 Ay 02Yapılması gerekenlere ilişkin bir rapor hazırlanması ve Yürütme Kuruluna teslim edilmesi²3 Ay 03Rapora ilişkin Yürütme Kurulu önerisinin Komisyona sunulması2 Ay 04Komisyonun karar vermesi2 Ay 05Komisyonun kararı doğrultusunda gerekli çalışmaların sonuçlandırılması10 Ay
19 02/03 NO.LU TEDBİR; YOLSUZLUKLA MÜCADELEDE GÖREV ALAN BİRİMLER ARASINDA ETKİN İŞBİRLİĞİ, BİLGİ PAYLAŞIMI VE KOORDİNASYONUN SAĞLANMASI 03 Yolsuzlukla mücadelede görev alan birimler arasında etkin işbirliği, bilgi paylaşımı ve koordinasyonun sağlanması Mevcut uygulamada görülen işbirliği eksikliğinin giderilmesi Başbakanlık Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Gümrük Müst. 22 Ay 01Uygulamaya ilişkin aksaklık ve sorunların tespiti amacıyla çalışma grubu oluşturulması2 Ay 02Yapılması gerekenlere ilişkin bir rapor hazırlanması ve Yürütme Kuruluna teslim edilmesi²4 Ay 03Rapora ilişkin Yürütme Kurulu önerisinin Komisyona sunulması3 Ay 04Komisyonun karar vermesi3 Ay 05Komisyonun kararı doğrultusunda gerekli çalışmaların sonuçlandırılması10 Ay
20 03/07 No.lu tedbir; STRATEJİ DOĞRULTUSUNDA OLUŞTURULAN TEMEL İLKE VE YÖNTEMLERİN TÜM KAMUOYU, SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI VE KAMU GÖREVLİLERİ TARAFINDAN BENİMSENMESİ AMACIYLA SEMİNER, ÇALIŞTAY VE KONFERANSLAR DÜZENLENMESİ 07 Strateji doğrultusunda oluşturulan temel ilke ve yöntemlerin tüm kamuoyu, sivil toplum kuruluşları ve kamu görevlileri tarafından benimsenmesi amacıyla seminer, çalıştay ve konferanslar düzenlenmesi Yolsuzlukla mücadele stratejisi doğrultusunda düzenlenecek faaliyetlerle bu konudaki temel ilke ve yöntemlerin açık bir şekilde anlatılması Başbakanlık Bütün kurum ve kuruluşlar Her Yıl 01Yapılması gerekenlere ilişkin bir rapor hazırlanması ve Sekretarya’ya teslim edilmesi2 Ay
SABIR VE DİKKATLE DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ. R. BÜLENT TARHAN BAŞBAKANLIK BAŞMÜFETTİŞİ L. CİHAN GÜLMEZ BAŞBAKANLIK MÜFETTİŞ YRD.