Türkiye ve Nükleer Enerji
Projenin İçeriği Nükleer Enerjinin Türkiye’deki Tarihçesi Türkiye’de Lisanslama İşlemleri Kimler Tarafından Nasıl Yapılmaktadır ? Türkiye’de Kurulması Planlanan Reaktör tipi Tasarımın Genel Özellikleri Tasarımın Öne Çıkan Özellikleri Neden VVER-1200 NGS VVER-1200 Yakıt Çevrimi Akkuyu NGS Güncel Durumu Akkuyu NGS Çevre ve Ülke Ekonomisine Etkileri
Nükleer Enerjinin Türkiye’deki Tarihçesi 1955 ABD ile ‘Sulh için Atom’ Anlaşması’nın imzalanması. 1956 Nükleer faaliyetleri yürütecek bir kurumun oluşturulması. 1965 Nükleer güç santralinin inşaatı ile ilgili ilk fizibilite çalışmalarının başlatılması. 1972 Nükleer Santraller Daire Başkanlığı’nın kurulması.
Nükleer Enerjinin Türkiye’deki Tarihçesi 1974–1975 İlk nükleer santral yerinin seçim çalışmaları. 1976 Akdeniz kıyısındaki ‘Akkuyu’ Sahası’nın nükleer santral yeri olarak uygun görülmesi ve lisanslanması. 1981 Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile imzalanan işbirliği anlaşması çerçevesinde yapılacak tüm nükleer tesislerde UAEA denetiminin kabul edilmesi. 1977–2009 Türkiye’de dört güç ünitesinin inşaatı için ihale çalışmalarının yürütülmesi. Ocak 2010 Rusya Federasyonu Hükümeti ile anlaşma imzalanması ve ikili görüşmelerin başlanması
Türkiye’de Lisanslama İşlemleri Kimler Tarafından Yapılmaktadır ? Türkiye’de tüm lisanslama işlemleri Başbakanlığa bağlı TAEK (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu) tarafından yapılmaktadır. Lisanslama Sürecinde 1) Halkın lisanslama sürecinin içine katılması ve ikna olması 2) Uluslar arası anlaşma ve hukuk kurallarına uyması 3) Lisanslama kuruluşunun bağımsız bilimsel kuruluş olması büyük önem taşımaktadır.
Türkiye’de Lisanslama İşlemleri Nasıl Yapılmaktadır ? Ülkemizde 3 aşamalı bir lisanslama yaklaşımının benimsenmiştir. 1) Saha Lisansı 2) İnşaat Lisansı 3) İşletme Lisansı
Sinop’da Kurulması Planlanan Reaktör tipi Atmea-1 (PWR) , Fransız Areva Tasarımı Generation III+ Moderatör ve Soğutucu Hafif Su Hafif Zenginleştirilmiş Uranyum (UO2) (%4-%4.5) 4 x 1100 MWe
Mersin’de Kurulması Planlanan Reaktör tipi The Voda Voda Energo Reactor (VVER)-1200 Generation III+ Moderatör ve Soğutucu Hafif Su Hafif Zenginleştirilmiş Uranyum (UO2) (%4-%4.5)
Tasarımın Genel Özellikleri Birinci Çevrim Basıncı 16 MPa Soğutucu giriş 298 C ve çıkış 328 C İkinci Çevirim Basıncı 6.8 MPa 163 Yakıt Demeti – 1 Yakıt Demetinde 312 Yakıt Çubuğu Yapım maaliyeti1200 $/KWe Verim %36 ya kadar çıkabiliyor Yukardan Girişli 121 Kontrol Çubuğu
Tasarımın Öne Çıkan Özellikleri Yatay Buhar Üreteçleri Altıgen Yakıt Demetleri İkincil Koruma Kabı Yakıt Tutucu Aktif/Pasif Soğutma Sistemleri Uzun Kullanım Ömrü 60 yıl MOX Fuel Kullanımına Elverişli
Yakıt Demetleri ve Yeniden Yakıt Yükleme
Neden VVER-1200 ? Generation III+ Moderatör ve Soğutucu Hafif Su Yakıt Verimliliği Yüksek Dayanıklılık ve Ömür Yüksek Fakat Çalışmakta Olan Bir Örnek Yok
VVER-1200 Yakıt Çevrimi Uranyum cehveri Yellow cake UF6 UO2F2 UO2 Zenginleştirme Yakıt Toplakları Yakıt Çubukları Yakıt Demetleri Reaktöre Yükleme
Kullanılmış Yakıtlar
Akkuyu NGS Güncel Durumu ÇED Raporu İçin Gerekli Çalışmalar Yapılmış Sonuç Beklenmekte Santral Sahasına Enerji Temini Yol Yapımı Arazi Düzenleme Çalışmaları ÇED Onayından Sonra, Çalışanlar İçin Yaşam Alanı ve Yapı Montaj Tesisi Daha Sonra Vinçler, Malzeme Üretim Tesisleri, Su Alma Tesisi
NGS’lerinin Ülke Ekonomisine Etkileri 10.000 MW kurulu güce sahip yaklaşık 80 milyar kWh üretim kapasiteli nükleer güç santralleri (Akkuyu ve Sinop) devreye alındığında; yaklaşık 16 milyar m3 doğalgaz karşılığı günümüz fiyatlarıyla yıllık yaklaşık 7,2 milyar ABD Doları tutarında doğalgaz ithalat bağımlığından ülkemiz kurtulmuş olacaktır. Tam güç çalışması durumunda türkiyenin %6 elektrik enerjisi ihtiyacını karşılayacaktır. Yap-sahip ol-işlet mantığıyla yapılmış olmasına karşın inşaa sırasında ve öncesinde yapılacak ihalelerle Türk şirketlerinin kazancı ülke ekonomisine katkıda bulunacaktır.
Akkuyu NGS’nin Çevreye Etkileri İzin ve denetimler TAEK tarafından verilecektir. İzinlerin alınamaması ya da denetimlerde olumsuz sonuçların çıkması halinde santralin inşasına ve faaliyetlerin sürdürülmesine izin verilmeyecektir. Kaza durumlarında nükleer santrallerin çevreye olan radyolojik etkilerinin TAEK tarafından belirlenen limitlerin altında olacağının gösterilmiştir. Ayrıca nükleer santrallerin işletilmesi sırasında oluşacak çevresel salımlar TAEK’in gözetimi ve denetimi altında olacaktır. Santralin soğutma suyu sistemi, deniz ve karada ekolojik sisteme olabilecek muhtemel etkileri ekolojik dengeyi değiştirmeyecektir.
Kaynaklar Türkiye Atom Enerji Kurumu (TAEK) World Nuclear Association (WNA) Nuclear Regulatory Commission (NRC) International Atomic Energy Agency (IAEA) International Energy Agency (IEA) AKKUYU NGS Elektrik Üretim A.Ş EuroNuclear www.nukleer.web.tr O.Güven, S.Kakaç
Thank you all Teşekkürler, Sorular! Comments ?