Sosyal Güvenlik Hukuku 2. Ders
Sosyal Güvenliğin Kısımları Primsiz Sosyal Güvenlik (katılmasız rejim) 1 Primli Sosyal Güvenlik (katılmalı rejim) 2
Primsiz Sosyal Güvenlik Primli rejim sosyal sigorta tekniğine dayanırken, primsiz rejim sosyal yardım ve sosyal hizmet tekniklerine dayanır. Bu sistemde finansman yararlananlar tarafından prim ödenmediği için bu rejimin finansmanı devlet bütçesinden karşılanır. Bu finansmana gönüllü özel kuruluşlar da (hayır dernekleri, vakıflar) katkıda bulunabilir.
Primli Sosyal Güvenlik Sosyal sigorta hukukunda, sigorta sisteminin başlıca gelir kaynağı, işçi ve işverenlerden alınan ve genellikle prim olarak adlandırılan paralardan oluşmaktadır. Bu sistemde 2 türlü yöntem vardır; 1. Kapitalizasyon (Fonlama & Fon Biriktirme) Yöntemi Sosyal risklerin ileride doğuracağı ödemeleri karşılayabilmek için bir fon oluşturması esasıdır. 2. Dağıtım Yöntemi Bu yöntemde belirli bir yılın gelirleri yine o yılın giderlerine tahsis edilmektedir. Bu yöntem hastalık ve analık gibi geçici risklere karşı güvence sağlayan sigorta kollarına uygun düşmektedir.
Sigorta Riskleri A. Mesleki Riskler B. Fizyolojik Riskler İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları B. Fizyolojik Riskler Hastalık, Analık, Malullük, Yaşlılık, Ölüm C. Sosyo-Ekonomik Riskler İşsizlik, Aile Yükleri
PRİMSİZ SOSYAL GÜVENLİK BİRİNCİ KISIM PRİMSİZ SOSYAL GÜVENLİK
Primsiz Sosyal Güvenlik Sistemi Primli rejim sosyal sigorta tekniğine dayanırken, primsiz rejim sosyal yardım ve sosyal hizmet tekniklerine dayanır. Bu sistemde finansman yararlananlar tarafından prim ödenmediği için bu rejimin finansmanı devlet bütçesinden karşılanır. Bu finansmana gönüllü özel kuruluşlar da (hayır dernekleri, vakıflar) katkıda bulunabilir.
Tasarılar ve Kanunlar Primsiz Ödemeler Kanunu Tasarı Taslağı (2004) Sosyal Yardımlar ve Primsiz Ödemeler Kanunu Tasarısı Taslağı (2005) Sosyal Hizmetler ve Yardımlar Kanun Tasarısı 5502 s. Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu (2006) Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü Madde 15- (Mülga: 03.06.2011, KHK, 633/35 md.) Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bırakılmış. Sosyal Hizmetler Kurumu 5. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
Sosyal Yardımlar Toplumun kendi ellerinde olmayan nedenlerle yoksul ve muhtaç duruma düşen bireylerine ve dar gelirlilere insanlık onuruna yakışır bir hayat düzeyi sağlama amacıyla devlet bütçesinden yapılan parasal yardımları ifade eder. Genelde vergiler ile finanse edilirler. Herhangi bir karşılık olmaksızın ihtiyaç içinde bulunan kişileri kapsar. Bu yardımlardan bir kısmında tazminat karakteri, bir kısmında ise koruma karakteri ağır basar.
Tazminat Karakteri Taşıyan Sosyal Yardımlar 1. Muhtaç asker ailelerine yardımlar 4109 s. Asker Ailelerinden Muhtaç Olanlara Yardım Hakkında Kanun 2. Vatan Hizmetinde Bulunmuş İstiklal Madalyası Sahiplerine Yardım 1005 s. İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun 3. Görevleri Nedeniyle Yaralanan Yahut Ölen Bazı Kamu Görevlilerine Yardım 2330 s. Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun 4. Yabancı Ülkelerde Türk Kültürüne Hizmet Eden Öğretmenlere Yardım 168 sayılı Yabancı Memleketlerde Türk Asıllı Ve Yabancı Uyruklu Öğretmenlere Sosyal Yardım Yapılması Hakkında Kanun
Koruma Karakteri Taşıyan Sosyal Yardımlar 1. 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Kimsesizlere Yardım 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz Ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun 2. Fakir ve Muhtaçlara Yardım 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu
Sosyal Hizmetler 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu Sosyal hizmetler, insanların sağlık ve iyilik halinin geliştirilmesinde; kendilerine daha yeterli hale gelmelerinde ve başkalarına bağımlı olma hallerinin önlenmesinde; aile bağlarının güçlendirilmesinde; bireylerin, ailelerin, grupların veya toplulukların sosyal işlevlerini başarıyla yerine getirmelerinde yardımcı olmak amacıyla sosyal hizmet uzmanları ve diğer hizmet mensupları tarafından gerçekleştirilen etkinlik ve programların bütünüdür. Sosyal yardımlar nakdi ağırlıkta iken; sosyal hizmetler hizmet ağırlıktadır.