DERS # KONULAR 1 Pozitif Psikolojinin Tanımı ve Temel Kavramlar 2

... konulu sunumlar: "DERS # KONULAR 1 Pozitif Psikolojinin Tanımı ve Temel Kavramlar 2"— Sunum transkripti:

1 DERS # KONULAR 1 Pozitif Psikolojinin Tanımı ve Temel Kavramlar 2 Pozitif Psikolojinin Teorik Temelleri 3 Sosyal Kognitif Nöro-bilime Giriş-Sosyal Davranışların Beyinsel Altyapısı 4 Pozitif Psikoloji Uygulamaları- Duygusal Zekâ : Yetişkinlerde, Çocuk ve Gençlerde, Evlilik ve İş Yaşamında Duygusal Zekâ 5 Kendini Tanıma ve Farkındalık 6 ARA SINAV 7 Başkalarını Tanıma ve Empati 8 İletişim Becerileri 9 Motivasyon ve Planlama 10 Sorun Çözme Becerileri 11 Öfke, Saldırganlık ve Şiddet 12 İlişki Yönetimi/ Sağlıklı Karar Verme 13 Sebatkârlık/ Uzlaşmacılık 14 Ders Kazanımları - Tartışma 15 FİNAL

2 DERS 1 Pozitif Psikolojinin Tanımı ve Temel Kavramlar

3 Psikoloji Psyche (ruh) ve logos (bilim)
Psikoloji duygu, düşünce ve davranışları inceleyen bir bilim dalıdır. Gözlemlenebilen (koşmak, yürümek vb.) eylemler ve gözlemlenemeyen zihinsel süreçler (düşünce, haz vb.)

4 Uygulama Alanları

5 PSİKOLOJİNİN 5 PARADİGMASI
KLASİK PSİKOLOJİ 1-ALGI 2-DÜŞÜNCE 3-DAVRANIŞ YENİ PSİKOLOJİ 4-DUYGU 5-SEZGİ

6 Pozitif Psikoloji Doğumdan ölüme kadar;
Bireylerin yaşama bağlanmalarına Yaşamı daha olumlu bir noktaya götürmelerine (Peterson, 2000) Bireyin yaşama en uygun şekilde uyum sağlamasına (Linley, Joseph, Harrinton ve Wood, 2006) yardım eden bilim dalıdır. 4 temel varsayımı vardır: özbilinç, özyönetim, sosyal bilinç, ilişki yönetimi.

7 Pozitif Psikoloji Psikopatoloji odaklı çalışmak yerine, bireylerin yeteneklerini ve kapasitelerini geliştirici ve önleyici pozitif çalışmalar (Reschly ve Ysselsyke, 1999)

8 Martin Seligman Pozitif Psikolojinin kurucusudur.
Öğrenilmiş çaresizlik, depresyon, karamsarlık, iyimserlik gibi konular üzerine çalışmalarını sürdürmektedir. 2000 yılından bu yana Pozitif Psikoloji'nin yayılmasını kendi misyonu olarak belirlemiştir. Bu disiplin pozitif duygular ve pozitif kişilik özellikleri üzerinde çalışmaktadır. Seligman pozitif düşüncenin öğrenilebilir olduğunu savunmaktadır

9 Pozitif psikolojinin iki ayağı
Seligman’a göre PP nin iki ayağı vardır. Esnek optimizm (iyimserlik) ve Otantik (halis) mutluluk. Esnek optimizm: polyannacılık değildir. Olumlu kognisyonların (kalıp düşüncelerin) ve olumlu emosyonların (kalıp duyguların) öğrenilmesidir. Otantik mutluluk ise ancak emek ve çaba ile elde edilebilir. Seligman, depresyonu atlatan bir kişiye depresyonla savaşma silahı ile birlikte mutluluğu kazanma silahı da verilmelidir, görüşünü ifade ediyor. (Seligman, 2oo8)

10 Varsayımları Bireyler kendi gelişmelerine yön verebilecek aktif varlıklardır Davranış değiştirme bireylerde yaşama bağlanmaya yönelik motivasyon oluşturmaktadır Bireyler davranışlarını değiştirmek ve düzenlemek için gerekli içsel güce sahiptirler (Akın-Little ve Little, 2004)

11 Martin Seligman’dan pozitif psikoloji üzerine…
_state_of_psychology.html

12 İnsancıl Psikoloji Pozitif psikoloji “İnsancıl psikolojiye “ (Maslow, 1971) benzese de çeşitli açılardan farklılık gösterir. İnsancıl psikoloji fenomonolojik yaklaşıma dayalı, nitel yöntemle,insanı ve onun davranışını inceleyen yaklaşımdır. Pozitif psikoloji ise deneysel, nicel yöntemlerle tıpkı doğa bilimleri gibi insanın davranışını ele alan bir yaklaşımdır (Linley, Jpseph, Harrington ve Wood, 2006)

13 Descartes Yanılgısı / Antanio Damasio (1995)
Pozitif psikolojinin gelişmesine engel birinci yanıldı “Descartes yanılgısı”dır. Damasio’nun yazdığı bu kitapla duyguların bilimsel bir kategori olduğu düşünülmüştür. Elliot Vaka’sı - “hisleri olmayan biri” Ben kati anlamıyla yalnızca düşünen bir şeyim (res cognitans), yani ben bir 'zihin veya zekâ veya akılım

14 ELİOTUN BEYİN TÜMÖRÜ (Damasio’nun Yanılgısı)
Elliot’ta mandalina büyüklüğünde bir tümör burun boşluğunun üzerinde prefrontal korteksi tahrip edene kadar başarılı bir avukat, iyi bir koca ve babaydı. Menenjiyom denilen türdeki tümör alındı, fakat Elliot artık aynı kişi değildi. Sabahları yataktan zorla çıkarılması gerekiyordu. İşyerinde zamanını organize etmekten yoksun olarak gününü boşa harcıyordu. Masasının üstündeki bir deste kağıt üzerinde çalışmaktan aciz, saatlerce onları düzenlemeye çalışarak sürünüyordu. Önemliyle önemsizi birbirinden ayıramıyordu ve artık karar veremiyordu.

15 KİŞİLİK DEĞİŞİYOR Elliot toplumdaki yerini kaybetmeye başlamıştı.
İşinden atıldı. Şüpheli karakterlerle takılarak, sürekli yeni iş alanlarına ve finansal açıdan kötü maceralara atıldı. Deneyimli bir işadamı olmasına rağmen, her şeyi kaybetti ve iflas etti. Evliliği bozuldu ve ikinci ilişkisi de kısa zamanda ayrılıkla sonuçlandı. Kırk yaşlarına gelmeden kardeşlerinin bakımına ve işsizlik parasına muhtaç kaldı. Damasio’nun öğrenmiş olduğu gibi, Elliot’un yüksek zekası beyin hasarından zarar görmemişti. Refleksleri de normal işlevini görüyordu. Korktuğunda alışıla gelmiş fiziksel reaksiyonları gösteriyordu. Doktorlar başka bir hasar bulamıyordu. Elliot çekici, dikkatli ve hatta bazen şakacıydı—ve her zaman soğukkanlıydı. Bunalım sırasında sükunetini koruyan, kışkırtılamayan bir yapısı vardı. Hayatının hikayesini anlatırken sanki bunu bir yerde okuduğunu znneder gibi anlatıyordu

16 ELLİOT MUTLULUĞUN DUYGUSUNU YAŞAYAMIYOR
Elliot’a yanan evden kaçan insanlar veya yükselen sel sularının tehdit ettiği kişiler gösterdiklerinde, oldukça serinkanlı bir şekilde bunu korkunç bulması gerektiğini bildiğini, fakat maalesef hiçbir şey hissetmediğini söylemiştir. Aynı şey kardeşlerinin resimleri gösterildiğinde veya hastalığından önce favori şarkısının ne olduğu söylendiğinde de gerçekleşti. Cevabı duygusuzdu, mutluluğun duygusunu yaşayamıyordu.

17 IOWA Olasılık Testinde Mutluluk Olasılığı
50 $ kazandırıp nadiren kaybettiren deste 100 $ kazandırıp 1000 $’a kadar kaybetme ihtimali olan deste Elliot bu destenin büyük zararlara neden olacağının farkındaydı. Fakat korku ve rahatsızlık ona yabancı olgulardı ve böylece öngörüsünü takip etmek için her hangi bir sebep hissetmedi (s.23). Makul kazanç ve küçük kayıp içeren deste Büyük kazanç muazzam kayıp içeren deste Denekler kötü desteye yaklaşırken soğuk terleme , kalp atışlarının hızlanması şeklinde fiziksel reaskiyonlar göstermeye başladılar.

18 Beyin değer biçmeyi rasyonel olarak değil, emosyonel olarak yapar
Beyin değer biçmeyi rasyonel olarak değil, emosyonel olarak yapar. Bu da prefrontal kortekste gerçekleşir. Yani karar vermede hislerimiz önemlidir. Aklımız davranışlarımıza rehberlik etmede tek başına yetersizdir.

19 Mutluluğu aramak mı riski engellemek mi?
Günlük hayatta negatif duyguları pozitif duygulardan daha yoğun ve itirazsız deneyimleriz. EEG – mutlu üzüntü İnsan beyninde ödül ceza sistemi beklenmeyen ödüllerde daha aktiftir. (şans oyunları, madde gibi) Ertelenen haz daha fazla ödül olarak algılanır. Günümüzde mutluluğu aramaktan çok riski engelleyemeye çalışıyoruz. (gazete; iyi / kötü haber) Reaksiyonlarımızın bu çarpıklığından sorumlu olan beyinsel mekanizma eğitilmemiş ve geliştirilmemişse mutlu olamayız, zarar görürse de mutlu olamayız. Sistemimiz zevkin tadını çıkarmak yerine mutsuzluk deneyimlemeye ayarlıdır. Rahatsızlığı sevinçten daha çabuk algılarız. Farkındalık?- Pozitif Psikoloji

20 Aristocu Yanılgı Pozitif psikolojinin gelişmesini engelleyen bir diğer hatadır. Düşüncenin fiziksel duyumların algoritmik işlemesine indirgenmesi Sezgileri reddetmektedir. Mantığın doğrulara giden tek yol olarak görülmesi