ANATOMİ Dr.Şaban ACARBAY SPOR HEKİMİ İZMİR SPORCU SAĞLIK MERKEZİ

... konulu sunumlar: "ANATOMİ Dr.Şaban ACARBAY SPOR HEKİMİ İZMİR SPORCU SAĞLIK MERKEZİ"— Sunum transkripti:

1 ANATOMİ Dr.Şaban ACARBAY SPOR HEKİMİ İZMİR SPORCU SAĞLIK MERKEZİ
BAŞHEKİMİ

2 ANATOMİ İNSAN VÜCUDUNUN NORMAL ŞEKİL VE YAPISI İLE VÜCUDU OLUŞTURAN ORGANLARI, SİSTEMLERİ VE TÜM BU OLUŞUMLARIN BİRBİRLERİ İLE OLAN NORMAL İLİŞKİLERİNİ İNCELEYEN BİLİMDİR.....

3 SİSTEMİK ANATOMİ. CERRAHİ ANATOMİ. COMPERATİVE ANATOMİ
* SİSTEMİK ANATOMİ * CERRAHİ ANATOMİ * COMPERATİVE ANATOMİ * PATOLOJİK ANATOMİ * MİKROSKOBİK ANATOMİ * MAKROSKOBİK ANATOMİ

4 ANATOMİK TARİFLER BU BİLİME AİT DURUŞA VE POZİSYONA GÖRE YAPILIR

5 SIK KULLANILAN LATİNCE KELİMELER
ANTERİOR POSTERİOR SUPERİOR İNFERİOR DEXTER SİNİSTER MEDİAL LATERAL İNTERNAL EXTERNAL PROFUNDUS SÜPERFİCİAL DORSAL VENTRAL CRANİAL CAUDAL PROXİMAL DİSTAL COLLATERAL MİNOR MAJOR CRUCİATE LONGUS BREVİS BİCEPS TRİCEPS QUADRİCEPS İNTER PALMAR PLANTAR LONGİTUDİNAL OBLİK MEMBRAN PARS

6 ORGAN VE DOKU TERMİNOLOJİSİ
OSS MUSCULUS CARTİLAGE LİGAMENT DİSKUS MENİSKUS TENDON BURSA CAPSUL RETİNACULUM FACİES FASCİA LİNEA FİSSURA SULCUS FRACTURE PARS PROCESSUS FORAMEN FOSSA

7 SİSTEMİK ANATOMİ HAREKET (KAS-İSKELET) SİSTEMİ DOLAŞIM SİSTEMİ
SOLUNUM SİSTEMİ SİNDİRİM SİSTEMİ ÜROGENİTAL SİSTEM ENDOKRİN SİSTEM SİNİR SİSTEMİ

8 DOLAŞIM SİSTEMİ KALP DAMARLAR KAPİLLERLER LENFATİKLER
SİSTEME AKTİF OLARAK KATILAN KEMİK İLİĞİ,DALAK,BÖBREKLER,KASLAR

9 DOLAŞIM SİSTEMİ KÜÇÜK DOLAŞIM BÜYÜK DOLAŞIM

10 DOLAŞIM SİSTEMİNİN GÖREVLERİ
KANDAKİ CO2 UZAKLAŞTIRILMASI KANIN OKSİJENİZE EDİLMESİ VÜCUDUN ISI REGÜLASYONUNUN SAĞLANMASI HORMONLARIN HEDEF ORGANLARA ULAŞTIRILMASI HER TÜRLÜ BESİN MADDELERİNİN, VİTAMİNLERİN, MİNERALLERİN HEDEF ORGANLARA ULAŞTIRILMASI VÜCUT SAVUNMA SİSTEMİ HÜCRELERİNİN VE ANTİKOR V.B. MADDELERİN GEREKLİ YERLERE TAŞINMASI HER TÜRLÜ ATIK MADDELERİN UZAKLAŞTIRILMASI

11

12

13 SOLUNUM SİSTEMİ TEMEL ORGAN AKCİĞER AĞIZ BURUN YUTAK NEFES BORUSU
BRONŞLAR BRONŞİOLLER ALVEOLLER DİAPHRAGMA

14 TEMEL GÖREVLERİ VÜCUDUN O2 İHTİYACINI KARŞILAR
ISI REGÜLASYONUNDA ROL OYNAMAK CO2 ATILIMI ASİT - BAZ DENGESİNİN KORUNMASI

15

16

17 SİNDİRİM SİSTEMİ DİŞLER DİL YARDIMCI ORGANLAR TÜKRÜK BEZLERİ
AĞIZ BOŞLUĞU YUTAK YEMEK BORUSU MİDE DUODENUM İNCE BARSAKLAR KALIN BARSAKLAR ANÜS YARDIMCI ORGANLAR SAFRA KESESİ PANKREAS BEZİ DİĞER BEZLER KARACİĞER

18 SİNDİRİM DİŞLER PARÇALAMA TÜKRÜK BEZLERİ NİŞASTA PARÇALAMA
MİDEDE PROTEİNLERİN PARÇALANMASI DUODENUMDA SAFRA KESESİ YARDIMI İLE YAĞLARIN PARÇALANMASI PANKREAS BEZİ İLE PROTEİNLERİN YAPI TAŞLARINA AYRILMASI İNCE BARSAKLARDA VİTAMİN,MİNERAL VE PARÇALANMIŞ PROTEİN VE YAĞLARIN EMİLİMİ KALIN BARSAKTA KALAN KISIMLARIN İŞE YARAR HALE GETİRİLMESİ

19

20 KARACİĞER *SİNDİRİM KANALINDAN EMİLEN MADDELER
K.C. TAŞINARAK VÜCUDA UYGUN FORMLARA ÇEVRİLEREK DEPOLANIRKEN, ZARARLI MADDELER KİMYASAL İŞLEMLERE TABİ TUTULARAK ZARARSIZ HALE GETİRİLİRLER. *VÜCUTTAKİ HEMEN TÜM KİMYASAL DENGELERİN KORUNMASI, REGÜLASYONU, DEPOLANMASI GİBİ BİRİNCİL GÖREVLERİ BULUNUR.

21

22 ÜROGENİTAL SİSTEM BÖBREKLER ÜRETERLER MESANE ÜRETRA

23 TEMEL GÖREVLERİ KANIN SÜZÜLEREK İÇERİSİNDEKİ
ZARARLI MADDELERDEN ARINDIRILMASI SU - TUZ DENGESİNİN SAĞLANMASI KAN YAPIMINI UYARAN ERİTROPOİETİN HORMONUNUN YAPILMASI RENİN HORMONU YAPIMI İLE KAN BASINCININ AYARLANMASI

24 ERKEK ÜREME SİSTEMLERİ
TESTİSLER SPERM KANALLARI BOŞALTICI KANALLAR PROSTAT PENİS

25 KADIN ÜREME SİSTEMLERİ
YUMURTALIKLAR TUBA UTERİNA UTERUS VAGİNA VULVA KLİTORİS

26

27 ENDOKRİN SİSTEM HORMONLARIN SALGILANDIĞI BEZLERİ BULUNDURAN SİSTEMDİR
İÇ SALGI BEZLERİ İÇ VE DIŞ SALGI BEZLERİ

28 İÇ SALGI BEZLERİ İÇ VE DIŞ SALGI BEZLERİ HİPOFİZ EPİFİZ TİROİD
PARATİROİD TİMUS İÇ VE DIŞ SALGI BEZLERİ PANKREAS KARACİĞER TESTİSLER YUMURTALIKLAR

29

30 ENDOKRİN SİSTEM GÖREVLERİ
BÜYÜME VE GELİŞİMİN REGÜLASYONU KAN ŞEKERİ, Ca, NaCl, HÜCRE SAYISININ REGÜLASYONU UYANIKLIĞIN SAĞLANMASI ÜREMENİN SAĞLANMASI VÜCUDUN SAVUNULMASI VÜCUDUN TAMİR VE YENİLENMESİ TÜM HAYATİ FONKSİYONLARDA GÖREV ALMA

31 MERKEZİ, PERİFERİK, OTONOM
SİNİR SİSTEMİ MERKEZİ, PERİFERİK, OTONOM

32

33 MERKEZİ SİNİR SİSTEMİ BEYİN (CEREBRUM) BEYİNCİK (CEREBELLUM)
OMURİLİK (MEDULLA SPİNALİS) M.S.S. CANLILIĞIN DEVAMINDA BİRİNCİ ÖNCELİĞE SAHİPTİR.

34 PERİFERİK SİNİR SİSTEMİ
KAFA ÇİFTLERİ (12 ÇİFT) SPİNAL SİNİRLER (31 ÇİFT)

35 OTONOM SİNİR SİSTEMİ İSTEM DIŞI ÇALIŞAN ORGAN VE
DOKULARA AİT SİNİR SİSTEMİDİR

36 SİNİR SİSTEMİ GÖREVLERİ
VÜCUTTAKİ TÜM SİSTEMLERİN UYUMLU ÇALIŞMASI DÜŞÜNCENİN OLUŞTURULMASI DIŞ DÜNYANIN ALGILANMASI HAREKETİN OLUŞTURULMASI İÇ ORGANLARIN UYUMLU ÇALIŞTIRILMASI NABIZ, TANSİYON VB. HAYATİ FONKSİYONLARIN AYARLANMASI

37 DUYU ORGANLARI KOKU ORGANI TAD ORGANI DOKUNMA ORGANI GÖRME ORGANI
İŞİTME VE DENGE ORGANI

38 KOKU BURUN BOŞLUĞUNU DÖŞEYEN MUKOZANIN
REGİO OLFACTORİA ADI VERİLEN KISMI HAVA YOLU İLE GELEN KİMYASAL MADDELERİ ALGILAYARAK BEYNE İLETİR

39 TAD DİLİN ÜSTÜNDE BULUNAN PAPİLLAE ADI VERİLEN TAD TOMURCUKLARI
AĞIZA GİREN MADDELERİN KİMYASAL ETKİLERİNİN FARKINI ALGILAYARAK BEYNE İLETİR

40

41 DOKUNMA, DERİYE GELEN TEMAS, AĞRI, ISININ
ALGILANARAK BEYNE İLETİLMESİDİR

42 GÖRME ÇEVREDEN GELEN GÖRÜNTÜLERİN CONJUNKTİVA, CHORNEA, LENS, VİTREUM, RETİNA TABAKALARINA ULAŞARAK BEYNE İLETİLİR

43 İŞİTME SİSTEMİNİN TEMEL ORGANI KULAK
DIŞ, ORTA VE İÇ KULAK OLMAK ÜZERE 3 BÖLÜMDEN OLUŞUR

44 HAREKET SİSTEMİ KAS SİTEMİ (MUSCULUS) İSKELET SİSTEMİ (OSSEA)
EKLEMLER (ARTICULATIO)

45

46 BİR KASIN TÜM DEMETLERİNİ BİRDEN SARAN TABAKAYA ‘FACİA’ ADI VERİLİR.
KASLAR MİLYONLARCA LİFİN BİRARAYA GELMESİ İLE OLUŞURLAR. KAS LİFLERİ ‘PREMİSİUM’ ADI VERİLEN BAĞ DOKUSU DEMETLERİYLE GRUPLAR HALİNDE KAS İÇİNDE UZANIRLAR. BİR KASIN TÜM DEMETLERİNİ BİRDEN SARAN TABAKAYA ‘FACİA’ ADI VERİLİR. TENDONLAR KASLARIN KASILMA YETENEĞİ OLMAYAN, KEMİKLERE TUTUNAN VEYA EKLEMLER BOYUNCA UZANAN İNCE SAĞLAM UZANTILARINA VERİLEN ADDIR.

47

48 Mg FOSFAT, Ca FLORİT VE DİĞER TUZLARDIR.
KEMİKLER %33Ü ORGANİK %67Sİ İNORGANİK MADDELERDEN OLUŞMUŞTUR. İNORGANİK MADDELER KALSİYUM, FOSFAT, Ca KARBONAT, Mg FOSFAT, Ca FLORİT VE DİĞER TUZLARDIR.

49 ŞEKİLLERİNE GÖRE KEMİKLER
UZUN KEMİKLER:HUMERUS, FEMUR GİBİ VÜCUDUN AĞIRLIĞINI TAŞIRLAR VE KALDIRAÇ GÖREVİ GÖRÜRLER KISA KEMİKLER:EL VE AYAK BİLEĞİNDE BULUNURLAR AZ HAREKET EDERLER YASSI KEMİKLER:KAFATASI GİBİ ÖNEMLİ ORGANLARI İÇİNE ALAN BOŞLUKLAR İÇİN SAĞLAM DUVAR OLUŞTURURLAR

50

51 UZUN KEMİKLERİN UÇ KISIMLARINDA BÜYÜME ÇAĞI BOYUNCA GÖREV YAPAN ‘EPİFİZ PLAĞI’ BULUNUR.

52 EKLEMLERİ OLUŞTURAN ELEMANLAR
EKLEM YÜZEYLERİ EKLEM KIKIRDAĞI EKLEM KAPSÜLÜ DİSK, MENİSKÜS EKLEM BAĞLARI TENDON KILIFLARI RETİNAKULUMLAR BURSALAR

53 EKLEM KAPSÜLÜ SAĞLAM BAĞ DOKUSUNDAN OLUŞAN EKLEM YÜZEYLERİNİ VE KAPSÜLÜ EKLEME KATILAN KEMİK UÇLARINI SARAR. OLUŞAN BU KORUYUCU KILIFIN İÇ KISMINDA SİNOVİA ADI VERİLEN EKLEM İÇİNİ KAYGANLAŞTIRAN VE KIKIRDAĞI KORUYAN YAĞSI MADDE SALGILAYAN BİR TABAKA BULUNUR

54 EKLEMLER HAREKETLİLİĞİNE GÖRE
OYNAMAZ EKLEMLER (KAFA KEMİKLERİ) YARI OYNAR EKLEMLER (PUBİS, KABURGA) OYNAR EKLEMLER

55 OYNAR EKLEMLER DÜZ EKLEM (OMURLAR ARASI)
MENTEŞE EKLEM (HUMEROULNAR EKLEM) MAKARA EKLEM (PROKSİMAL RADİOULNAR ) ELİPSOİD EKLEM (RADİOKALPAR EKLEM) EYERSİ EKLEM (CARPOMETACARPAL EKLEM) KÜRESEL EKLEM (ART.HUMERİ-COXA)

56 KEMİKLER İNSAN İSKELETİ 206 KEMİĞİN OLUŞTURDUĞU BİR YAPIDIR CAPUT
COLUMNA VERTEBRALİS THORAX OSSA MEMBRİ SUPERİOR OSSA MEMBRİ İNFERİOR

57 COLUMNA VERTEBRALİS CERVİCAL (BOYUN) 7 OMUR THORACAL (GÖĞÜS) 12 OMUR
LUMBAL (BEL) OMUR SACRAL (KALÇA) 5 OMUR COCCYGEAL (KUYRUK SOK.) 4-5 OMUR

58

59 THORAX STERNUM COSTA (12 ÇİFT) SCAPULA (2 ADET) CLAVİCULA (2 ADET)

60 OSSA MEMBRİ SUPERİOR ÜST EXTREMİTE KEMİKLERİ (32 ADET)
HUMERUS, RADİUS, ULNA VB.

61 OSSA MEMBRİ İNFERİOR ALT EXTREMİTE KEMİKLERİ (31 ADET)
COXA, FEMUR, TİBİA, FİBULA VB.

62 İSKELET KASLARI İRADEMİZLE ÇALIŞAN ÇİZGİLİ KASLARDIR
AGONİST VE ANTAGONİST OLARAK ÇALIŞIRLAR TOPLAM 656 İSKELET KASI VARDIR ORTALAMA VÜCUT AĞIRLIĞININ %30-40 NI OLUŞTURURLAR

63 KASLAR FONKSİYONLARINA GÖRE
SINIFLANDIRILIRSA EXTENSOR (GERİCİ) FLEXOR (İTİCİ) ROTATOR (DÖNDÜRÜCÜ) ADDUCTOR (YAKLAŞTIRICI) ABDUCTOR (UZAKLAŞTIRICI)

64 İSKELET KASLARININ GENEL SINIFLAMASI BAŞ KASLARI BOYUN KASLARI
SIRT KASLARI GÖĞÜS KASLARI KARIN KASLARI ÜST EXTREMİTE KASLARI ALT EXTREMİTE KASLARI

65 BAŞ KASALARI M.ORBİCULARİS OCULİ M.ZYGOMATİCUS MAJOR M.ZYGOMATİCUS MİNOR M.ORBİCULARİS ORİS M.MASSATER

66 BOYUN KASALARI M.STERNOCLEİDOMASTOİDEUS M.STERNOHYOİDEUS M.TRAPEZİUS M.SEMİSPİNALİS CAPİTİS

67 SIRT KASALARI M.TRAPEZİUS M.LATİSMUS DORSİ M.ROMBOİDEUS MİNOR M.ROMBOİDEUS MAJOR M.İNFRASPİNATUS M.SUPRASPİNATUS

68 GÖĞÜS KASALARI M.PECTORALİS MAJOR M.PECTORALİS MİNOR M.DELTOİDEUS M.İNTERNAL İNTERCOSTALİS M.EXTERNAL İNTERCOSTALİS

69 KARIN KASALARI M.RECTUS ABDOMİNUS M.OBLİQUUS EXTERNUS ABDOMİNUS M.OBLİQUUS İNTERNUS ABDOMİNUS M.TRANSVERS ABDOMİNUS

70 ÜST EXTREMİTE KASALARI
M.BİCEPS BRACHİİ M.TRİCEPS BRACHİİ M.BRACHOİRADİALİS M.FLEXOR CARPİ RADİALİS M.FLEXOR CARPİ ULNARİS M.EXTENSOR CARPİ ULNARİS

71 ALT EXTREMİTE KASALARI
M.GLUTEUS MAXİMUS M.GLUTEUS MİNİMUS M.QUADRİCEPS FEMORİS M.RECTUS FEMORİS M.SARTORİUS M.GRACİLİS M.VASTUS LATERALİS M.BİCEPS FEMORİS

72 M.TİBİALİS ANTERİOR M.PERONEAUS LONGUS M.SOLEUS M.GASTROCNEMİUS M.EXTENSOR DİGİTORUM LONGUS M.PERONOAUS BREVİS

73

74