İMMÜNİTE VE BESLEMME.

... konulu sunumlar: "İMMÜNİTE VE BESLEMME."— Sunum transkripti:

1 İMMÜNİTE VE BESLEMME

2 İmmünite: Vücudun kendisine zararlı olan organizma ve toksinlere karşı gösterdiği direnç, antikorlarla vücudun korunmasıdır. İmmün cevap: M.organizma veya proteine karşı oluşan mekanizma.

3 Antijen &Allerjen: Bağışıklık reaksiyonunu
uyaran yabancı cisimlerdir (antikor oluşturan maddelerdir). Antikor&Antibadi: Koruyucu proteinlerdir. (İmmunoglobulinler) Antijen &Allerjen >- Vücuda girince ANTİKOR (kompleks moleküllü proteinler) Lenfositler, plazma hücreleri tarafından

4 İmmün Cevap Oluşmasında Rol Oynayan Organ ve Hücreler
Retiküioendotelyal sistem ( RES ) Dalak, karaciğer, kemik iliği, lenf düğümleri, pankreas, böbrek üstü bezî, akciğer alveolleri, kemiklerde osteoblastlar, periton zarındaki makrofajlar, bağ dokusundaki histiositler, kandaki monositler.

5 FAGOSİTOZ özellikte hücreler
Lenfositler -> % periferik kanın B ve T lenfositleri Plazma hücreleri ( antikor yapan hücreler ) ^ Makrofajlar( kemik iliği, dalak, akciğer, bağ dokusu ) NötrofîIIer Eozinofiller Bazofiller ( Mast) * Heparin, serotonîn, hidrolitik enzimlerden zengin.

6 BAĞIŞIKLIK TİPLERİ 1. Doğal Bağışıklık;-» genetik olarak RES etkili Mide HCL sindirim enzimleri Dirençli deri ta Kandaki bazı maddeler: Gama gîobuiinler, Bazik polipeptidter, Properdinsistemi, interferon, Kompleman sistemi

7 2. Kazanılmış Bağışıklık;
Aktif şekilde Pasif şekilde a. Humoral B lenfositleri b. Hucresel T lenfositleri

8

9 Bağışıklıkla İlgili Patolojik Durumlar
1. İmmun sistem yetersizlikleri * Primer * Sekonder Beslenme bozukluğu, kanser, böbrek hastalıkları, X ışınları, bazı ilaclar, sigara, alkol, yaşlılık

10 2. Gammaglobulinopatiler
3. Oto-İmmün bozukluklar 4. Aşırı duyarlılık ve aileni

11 İmmun Yanıtı Arttıran Maddeler
( Adjuvant}: ■ Organik ( AlPO4 ) ■ Kimyasal ( A vit, RNA ) Bakteriyel( kornabakteryum )

12 İmmun Yanıtı Baskılayan Maddeler:. Ultraviyole. Stress. ilac. Yaş
İmmun Yanıtı Baskılayan Maddeler: * Ultraviyole * Stress * ilac *Yaş * Beslenme * Yorgunluk * Isı

13 BESLENME-İMMUN SİSTEM İLİŞKİSİ
Protein - T hücre sayısını arttırır. - Hücresel bağışıklığı arttırır. A vitamini > Lenfosit yapımını arttırır. > Antikor oluşumunu arttırır. > Ig yapımını arttırır. > Tümör oluşumuna karşı hücre aktivitesini arttırır.

14 C vitamini - Antivirus etkisi -Oksidatif olayları önler. -İnterferon oluşumunu arttırır, (hücreye virüs girdiğinde hücre tarafından yapılan protein) - Bakteri toksinlerini etkisiz hale getirir. -Histaminin etkisini önler. (damar genişletici, kan basıncını duşurur ve duz kasların kasılmasında etkilidir

15 E vitamini Oksidasyonu önler. Eritrosit hemolizini önler. B6 vitamini Antikor oluşumunu arttırır. Hücre bağışıklığını arttırır.

16 B 12 vitamini . Nötrofillerin fagoziter etkinliğini arttırır. Folat Lenfositlerin aktivitesini arttırır Tiamin ve diğer B grubu vitaminleri(ozellikle B1 vitamini) İmmün cevabı arttırırlar. Timus bezinin normal buyuklukte kalmasını sağlarlar.

17 Demir RNA ve DNA yapımını arttırırlar. Hücresel ve humora! cevabı arttırırlar. Çinko RNA ve DNA yapımında görev alırlar. Tİmüs bezinin büyümesini önler. İmmün cevabı arttırırlar.

18 Kadmiyum -T hucrelerinin oluşumunu önler. -IgM ve IgG yapımını azaltır. -Humoral immüniteyi azaltır. Se, Mg, Mn, Co, Ni, Mo DNA ve RNA yapımını arttırır. İmmün cevabı arttırırlar

19 n- 3 Yağ asitleri Metabolizmasını olumlu yönde etkileyerek İmmün yanıtı arttırırlar. n - 9 Yağ asitleri Prostoglandin ve sitokin düzeylerini arttırır

20

21

22 Genel olarak, Beslenme Yetersizliğinde
enfeksiyonlara karşı direncin azalmasının nedeni; Hücre içi maddeler arasında denge bozulur. Barsak ve mükozmembranlar arasında geçirgenlik bozulur. Müküs sekresyonu azalır. Epiteller bozulur, ( silier epiteller -> solunum yolu )

23 Hipoproteinemiye bağlı ödem, dolaşım bozukluğu görülür.
Fibroblastların fonksiyonu azalır. Doku onarımı azalır. Sonuç olarak, Savunma sistemi bozulur. Beslenme Yetersizliği Enfeksiyon görülme riski artar Kişinin beslenmesi bozulur, malnutrisyon ( + )

24

25

26 Metabolizma →Hipermetabolizma;
Vucut ısısı arttığı icin; 1°C ↑ % ↑ BM'da Şiddetli enfeksiyonda; 1° C ↑ % 25 — 50 ↑ BM'da İştahsızlık - ≫ Ateş ve Aminoasit dengesinin bozulması nedeniyle oluşur

27

28

29 ENFEKSİYONLARDA BESLENME İLKELERİ
Enerji: Hipermetabolizma nedeniyle yüksek. Harris - Benedict ve Shofield' e göre Protein: Yüksek — iyi kalite % CHO: norepinefrini ↑ — ► Kardiopulmoner gücü olumlu etkiler — — ► Solunum kapasitesi ↑ KOAH: CHO metabolizması sonucu kandaki C02 artar. Bu nedenle CHO azaltılır, yağ arttırılır. Azar a za r , sık sık beslenme

30 Yağ: Bulantı — kusma — ishal varsa
Yağ azaltılır % Sıvı: Vücut ısısı arttığı icin Kusma — ishal ise su kaybolduğu icin Yıkım urunleri ve toksinlerin atılması için Bol sıvı 3 — 4 litre / günde

31 Vitamin - Mineral : Zengin diyet ( sebz-meyve) Öğün sayısı: 4-6 öğün / gün

32 Edinilmiş İmmün Yetmezlik Sendromu
( Kazanılmış İmmün Yetmezlik Sendromu )   AIDS Acquried Immuno Deficiency Syndrome->AIDS Human İmmnodeficiency Virus→HIV

33 Bulaşma Yolları: Kan ve kan ürünleri nakli ile Cinsel temas Virüsü almış annelerin gebelikte veya doğum sonrası bebeklerine bulaştırmaları

34 Stage I : %50-90 , enfeksiyonu aldıktan
2-4 hafta Stage II: Asemptomatik faz Stage III: Lenfadenopati AİDS veya Stage IV: immün fonksiyon ↙ fırsatçı enfeksiyonlar-malignensi

35 Klinik Bulguları: Ateş Kilo kaybı ( 10 — 30 kg ), Gece terlemesi, Deri lezyonları Enfeksiyonlar, Halsizlik, yorgunluk Depresyon ( yemek yemeyi unutur, yemek yemeyi azaltır )

36 Ağızda uçuk, pamukçuk, dilde beyazlama, Gözde bozukluklar, körlük, Lenf bezi tümörleri (habis), Beyin apseleri,menenjit İştahsızlık Bulantı, kusma ( tedavide kullanılan ilaçlar ) Sindirim enzimlerinde azalma, malabsorpsîyon Diyare ( sürekli ) Hastanın beslenme programını belirler.

37 HIV ENFEKSİYONUNDA ENERJİ METABOLİZMASI Asemptomatik HIV enfeksiyonunda enerji alımı normal veya hafif artmış (%15) İleri aşamalarda enerji alımı değişkenlik gösterir. Htzlı ağırlık kaybı olan hastalarda besin alımı ↙

38 Besin alımının azalmasının nedenleri
Bulantı, kusma Tat değişiklikleri Disfaji Erken doygunluk Anoreksi Depresyon Demans Besin hazırlamada sorunlar Diyareden kaçınmak için isteyerek

39 HIV ENFEKSİYONUNDA PROTEİN
METABOLİZMASI Protein turnover ↙ (asemptomatik ) Protein turnover ↗(semptomatik )

40 HIV ENFEKSİYONUNDA YAĞ VE CHO METABOLİZMASI
Açlık TG düzeyi ↗ Lipoprotein lipaz akt. ↙ TG klirensi ↙ KC'de diğer substratlardan yağ sentezi ↗ HIV enfeksiyon!≪ hastalarda insulin duyarlılığı ↗, insulin klirens hızı ↗ (tedavi almayan) Antiretroviral tedavi alanlarda insulin direnci

41

42

43 BULGULARA GORE DİYETTETEKİ
DUZENLEMELER Diyare Laktoz ve yağ azaltılır. Sıcak besinler verilmemeli 12 24 st. sıvı diyet Kafein içeren icecekler verilmemeli Sık sık azar azar Kepek ve kepekli besinler verilmemeli K+ dan zengin besinler Sıvılar öğünler arasında verilmeli Gaz yapıcı besinler verilmemeli Ek enteral urunler gerekirse verilmelidir.

44 Bulantı ve Kusma • Diyet yağı azaltılır
Bulantı ve Kusma • Diyet yağı azaltılır. • Öğünler sık sık azar azar • Katı besinler önerilir. • Kuru — tuzlu besinler önerilir. • Soğuk veya oda ısısı sıcaklığındaki besinler önerilir. • Çok tatlı besinler, gaz yapıcı besinler, baharatlar verilmez. • Yemek aralarında yüksek kalorili içecekler verilir. • Yemek öncesi kusmayı önleyici ilaç verilir. • Yemekler sakin, rahat ortamda yenilmeli • Yemek sonrası hasta istirahat etmeli, baş kısmı yüksekte olmalıdır.

45 Ağızda Ağrı veya Ağızda Kuruluk • Yumuşak, yarı katı besinler, • Sıcak besinler verilmez, soğuk veya oda ısısında olmalıdır. • Sulu veya püre, ezme şeklinde • Ağız sık sık çalkalanmalıdır. • Asitli-baharatlı besinler verilmez. • Ağız kuruluğunu önlemek için yapay salya kullanılmalıdır.

46 Çiğneme Güçlüğü • Sulu, yarı sulu besinler • Baharatlar verilmemeli Pure, ezme-iyi pişmiş besinler • Asitli besinler ciğneme ve tukuruk salgılanmasına yardımcı. • Yeterli sıvı alımı Baş hareketi ciğnemeye yardımcı olabilir.

47 ■ Ateş • Yüksek kalorili, yüksek proteinli diyet verilir
■ Ateş • Yüksek kalorili, yüksek proteinli diyet verilir. • Ateşle + enfeksiyon varsa besin desteği yapılır. • Sıvı alımı arttırılır. • Nötrofiller 500 mm3 den az ise nötropenik diyet önerilir.

48 Tat Duyusunda Değişiklik • Yeni besinler denenir
Tat Duyusunda Değişiklik • Yeni besinler denenir. • Besinler soğuk veya oda ısısında servis edilir. • Çeşitli otlar, tat ve koku vericiler • Tatlı, tuzlu, ekşi besinler (tat almayı arttırmak için) • Ete isteksizlik varsa protein kaynağı diğer besinler kullanılır.

49 Yağ Malabsorpsiyonu Diyetteki total yağ azaltılır, Düşük posalı diyet önerilir. MCT yağ türü önerilir.

50 Yorgunluk Kendini iyi hissettiği zaman yemek hazırlama veya yeme İsteğine göre besin secimi Yemekleri aile ve arkadaşlarla yeme Kendini yoran işlerden kaçınma ( makineler, disposable tabak, bardak, hazır yemek v b . ) Sık sık, azar azar yeme Yeterli istirahat Kalorisi yüksek besinler secimi

51 İştahsızlık Sık sık, azar azar yemek yeme Kalorisi, proteini yuksek besinler ( düşük kalorili besinler ( - ) ) Yemek yeme ortamı rahat, huzurlu, sakin olmalı Sıvı alımı öğün aralarında olmalı Yemek programı yapılmalı ; iştah arttığı saatlerde yemek yenilmeli İştahı artırmak icin yeni besinler denenmeli Yemekler aile ve arkadaşla yenilmeli Yemek öncesi cok az şarap ( hekime bağlı önerilir)

52 AIDS'in Beslenme İle İlişkisi:
Protein immun sistem calışmasında etkin olduğu icin; protein durumu önemlidir. Protein durumunu belirleyen faktörler: Antropometrik ölcümler - Boy-agırlık oranı - Orta kol çevresi - Kaybedilen ağırlık yüzdesi - Triseps skin -fold Ölçümleri Laboratuvar değerleri ( serum albumin duzeyi ) YeterJi protein tuketip tuketmediğinin belirlenmesi Ayrıca A vitamini, C vitamini, B12 vitamini,Cu, Zn gibi ...

53 BESLENME TEDAVİSİ ■ Enerji: a-) BMR x Stres x Aktivite faktörü Klinikte -> Ağır tablo —> 1, — 50 kkal / kg / gun b-) 35 — 40 kkai / kg / gun c-) s 3500 kkal / gun

54 Protein: * Protein katabolizması
* Kan proteinlerinde azalma 1.5 — 2 g / kg / gun ■ Yağ: * Fosfolipidlerin , n — 3 yağ asitlerinin Olumlu etkisi * Bulantı — kusma , ishal varsa Yağ alımı ↓

55 Vitamin - Mineral: Gereksinimin 100
- 200 misli * ADEK, B kompleks, C vitamini - ≫ EK * B12 →bunama, demans düzelmiş * Zn ↑ , Fe ↑ek Posa: Diyare ( + ) ise; duşuk posa

56 Bol sıvı, sık sık az az 1. Total parenteral beslenme ( TPN ) 2. Enteral beslenme + oral beslenme

57 Hipersensitivite Reaksiyonları......................
► Ani Tip ( AnaflaktikTip ) Astım bronşiaf, ilac, bazı allerjenler, ürtiker ► Sitotoksik ve Sitolitik reaksiyon Hemolİtik anemi ... ► İmmun kompleks bozukluklan Romotoid artrit, Lupus ... ► Gecikmiş reaksiyon Dermatit, transplante doku – organ red olayı ...

58 Alerjik Hastalıklar ► Anaflaktik şok ► Bronşial astım ( allerjik astım ) ≫ Astım ► Allerjik nezle ( rinit) ► Besin alerjisi ► Gastrointestinal allerji ► Atopik dermatit ► Ürtiker ( kurdeşen ) ► İlac allerjisi

59 Besin Alerjisi: Bir veya daha fazla besine karşı kişinin duyarlılık kazanmasıdır.
Besin Alerjisinin Nedenleri : Barsak mukozasında defektler Besin alierjenlerinin aşırı emilimi Anormal antikor cevabı ( auerjen + antikor ) -> immun kompleksin kullanılamaması

60 Bazı Besinler Alerjen Yumurta akında……………Ovomukoid Sütte Bovin, kazein, laktalbumin,gama globulin Batıkta …………………………. Sarkoplazma proteini Domates Giikoprotein fraksiyonu

61 Besin Alerjisi Bulguları: ► Gastrointestinal bulgular: ► Abdominal ağrı ► Bulantı ► Kusma ► Diyare ≫ Gastrointestinal kanama ► Protein kayıplı enteropati ► Oral ve faringeal pruritis (kalıntı)

62 Cilt bulguları ►Ürtiker(kurdeşen) ► Anjiyodem ► Egzema
► Eritem (deri inflamasyonu) ► Kaşıntı ► Kızarma Solunum bulguları ► Rinit ► Astım ► Öksürük ► Leringeal ödem ► Solunum yolu daralması

63