Zamirler OĞUZ DİLBER. İsim olmadıkları hâlde isimlerin yerine kullanılan sözcüklerdir. Zamirler bir varlığın adı değildir, geçici olarak o varlığın adının.

... konulu sunumlar: "Zamirler OĞUZ DİLBER. İsim olmadıkları hâlde isimlerin yerine kullanılan sözcüklerdir. Zamirler bir varlığın adı değildir, geçici olarak o varlığın adının."— Sunum transkripti:

1 zamirler OĞUZ DİLBER

2 İsim olmadıkları hâlde isimlerin yerine kullanılan sözcüklerdir. Zamirler bir varlığın adı değildir, geçici olarak o varlığın adının yerini tutar. Kitapları çantasına koydu. (isim) Onları çantasına koydu (zamir)

3 Aşağıdaki altı çizili sözcükler de zamirdir: Bunu senin için getirdim. Bir daha buraya gelme. Adam sana neler anlattı? Biz onları nerede görmüştük?

4 ** Zamirler ismin yerini tutan sözcükler oldukları için tıpkı isimler gibi çekim eklerini alabilirler: Ben-i, buray-a, siz-in, nere-den... Zamirler kendi aralarında çeşitlenir:

5 Kişi (Şahıs) Zamiri Kişilerin yerini tutan zamirlerdir. Türkçede üçü tekil, üçü çoğul altı kişi zamiri vardır: I. tekil kişi zamiri: Ben II. tekil kişi zamiri: Sen III. tekil kişi zamiri: O I. çoğul kişi zamiri: Biz II. çoğul kişi zamiri: Siz III. çoğul kişi zamiri: Onlar Bunların dışında bir de her şahısa göre çekimlenebilen "kendi" (dönüşlülük) zamiri vardır

6 Bu zamirin şahıslara göre çekimleri şöyledir: I. tekil şahıs: kendi - m II. tekil şahıs: kendi - n III. tekil şahıs: kendi - si I. çoğul şahıs: kendi - miz II. çoğul şahıs: kendi - niz III. çoğul şahıs: kendi - leri Kendi zamiri şahıs zamirlerinden birinin yerine kul­lanılabildiği gibi, pekiştirme amacıyla kişi zamiriyle bir­likte de kullanılabilir: Bütün yemekleri ben kendim yaptım. (Pekiştirme)

7 İşaret Zamiri Varlıkların yerini işaret yoluyla tutan zamirlerdir: Bunu sen mi getirdin? (Tatlıyı sen mi getirdin?) Onu bana örmüş. (Kazağı bana örmüş.) Şunu okudun mu? (Yazıyı okudun mu?) Not: "O" sözcüğü bazen şahıs zamiri, bazen de işaret zamiri olarak cümlede yer alır.

8 Hangi durumda şahıs, hangi durumda işaret zamiri olduğunu anlamak için insan yerine mi, insan dışında bir varlık yerine mi kullanıldığı­na bakılmalıdır: Bütün bunları o anlatmıştı. (kişi zamiri, insanın yerine kullanılmış) O bizim size hediyemizdir. (işaret zamiri, insan dışında bir varlığın yerine kullanılmış)

9 Örnek Soru: "Yardım et de şunu pişirelim." cümlesindeki zamirin tür bakımından benzeri aşağıdaki cümlelerin han­gisinde vardır? A) Ben bir daha tatile gitmem. B) Sana kaç kere telefon ettim? C) Adam kendi kendisine konuşuyor. D) Onu aldığın rafa bırak. D

10 Belgisiz Zamir İsimlerin yerini kesin olmayacak biçimde tutan zamir­lerdir. Başlıca belgisiz zamirler şunlardır: Hepsi, herkes, bazısı, çoğu, kimse, tümü, bir­kaçı, hiçbiri, bazıları, birazı, biri, kimi... Kimi konuşur, kimi iş yapar. Bunları herkese anlatma. Bu saatte kimse gelmez. Hiçbiri kitap getirmemiş. Dün biri seni sordu. Çoğu bizi severdi.

11 Örnek Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belgisiz zamir vardır? A) Bazı günler onunla buluşurduk. B) Birkaçı zordu soruların. C) Onları sizin için hazırladık. D) Yatmadan önce bana masal anlatırdı. B

12 Soru Zamiri İsimlerin yerini soru yoluyla tutan zamirlerdir: Ne, kim, neyi, kimi, ne(y)den, kimden, nereye, kime, kaça, hangisi... Yemeği kim yapacak? Hastaya ne götürelim? Sabah nerede bekleyeceksin? Neyi öğrenmek istiyorsun? Bu haberi kimden aldın? Kimin telefonu çalıyor?

13 Örnek Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru zamiri yoktur? A) Buraya nereden geldiniz? B) Dün kiminle buluştun? C) Kitapları kime göndereceksin? D) Kimseye haber verdin mi? D

14