EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ Eğitim Sen, tüzüğünde de yazılı olduğu üzere -yükseköğretim de dâhil eğitimi temel bir hak olarak kabul eder; -insan, toplum.

... konulu sunumlar: "EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ Eğitim Sen, tüzüğünde de yazılı olduğu üzere -yükseköğretim de dâhil eğitimi temel bir hak olarak kabul eder; -insan, toplum."— Sunum transkripti:

1 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ Eğitim Sen, tüzüğünde de yazılı olduğu üzere -yükseköğretim de dâhil eğitimi temel bir hak olarak kabul eder; -insan, toplum ve doğa yararına; eşit, parasız, bilimsel, laik, anadilinde, nitelikli eğitimi; üniversitelerin kurumsal özerkliğini, bilimsel özgürlüğü, tüm bileşenlerin katılımıyla demokratik eşitlikçi özyönetimi, kamusal finansmanı, güvenceli çalışmayı savunur, -etnik, cinsiyete dayalı vb. her türlü ayrımcılığı reddeder.

2 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ Üniversiteler, -bilme arzusunun önünde engellerin olmadığı, bilimsel gerçeklik ile hakikatin çarpıtılmadan herkese karşı ileri sürülebilir ve savunulabilir olduğu, elde edilen bilginin toplumla özgürce paylaşıldığı -öğrenme ikliminin örgütlenmesinde ve bilginin üretilmesinde öznelerin eşitliğini, kolektif çalışmayı, paylaşımı ve dayanışmayı esas alan; farklılıkların her birinin eşitliğini, toplumsal güç dengeleri bakımından azınlıkta olanın çoğunluk olabilme hakkını güvence altına alan yerlerdir.

3 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ BİLİMSEL ÖZGÜRLÜK KURUMSAL ÖZERKLİK EŞİTLİKÇİ ÖZGÜRLÜKÇÜ DEMOKRATİK ÖZYÖNETİM GÜVENCELİ ÇALIŞMA KAMUSAL FİNANSMAN

4 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ ÜNİVERSİTE BİLEŞENLERİNE DAYALI DEMOKRATİK ÖZYÖNETİM MODELİ Kolegyal (meslektaşça yönetim) veya atamaya veya mütevelli heyetlerine dayalı yönetişim modeli değil, üniversitenin tüm çalışanlarının ve öğrencilerinin katılımıyla oluşturulacak kurullara dayalı yönetim

5 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ ÜNİVERSİTE BİLEŞENLERİNE DAYALI DEMOKRATİK ÖZYÖNETİM MODELİ Öğrencisinden çalışanına kurumun içerisinde yer alanların iktidarla kurdukları ilişki açısından "özgürlüğü", "Öğrenenin"den "öğreten"ine kadar, herkesin bilginin üretiminin ortak özneleri olmaları açısından "eşitliği", Bir üretken güç olarak bilgiyi ve bilgi üretimini denetlemeyi değil, onu üreten güçlerin geliştirilmesini ve çeşitlenmesini temel alan, Özgürlüğü, kendisini oluşturanlar için isteyen bir üniversite yönetim modeli

6 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE KURUMSAL ÖZERKLİK Akademik Özgürlük: Akademik topluluk üyelerinin araştırma, inceleme, tartışma, belgeleme, üretme, yaratma, öğretme, anlatma veya yazma yoluyla bireysel ya da birlikte bilgi edinme, geliştirme ve aktarma özgürlüğü (Lima Bildirgesi) Kurumsal Özerklik: Yükseköğretim kurumlarının iç yönetimine, maliyesine ve işleyişine ilişkin kararlar almada ve eğitim, araştırma, dışa yönelik çalışmalar ve ilgili diğer faaliyetlerde kendi politikalarını oluşturmada devlet ve toplumun diğer bütün güçleri karşısındaki bağımsızlıkları

7 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ AKADEMİK ÖZGÜRLÜK VE KURUMSAL ÖZERKLİK Üniversitelerin temel amaçları ve kurumsal özerkliği İnsan ve toplum için: Yükseköğrenim görme ile bilim, araştırma, sanat ve felsefe yapma hakkı; Öğrenci ve akademisyenler için: Bilim, araştırma, sanat, eleştiri yapma, açıklama ve yayma hakkı; Akademik organlar ve kurullar için: Programlarını, kadrolarını, yönetimlerini, derslerini, araştırmalarını, mekanizmalarını, araçlarını "belirleme" (seçme ve reddetme) hakkı; İdari ve teknik personel için: Yönetimlerde seçme ve seçilme hakkı; Kamusal kaynak sağlayıcılar için: Hesap sorma (denetleme) hakkı.

8 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ KAMUSAL FİNANSMAN Her yurttaşın üniversite hakkı ve seçme özgürlüğü olup, giderleri kamuca karşılanmalıdır. Üniversiteler performansa değil ihtiyaçlarına göre kamusal kaynaklardan yararlanmalıdır. Harçlar kaldırılmalı ve herkes parasız olarak bu hizmetten yararlanabilmeli, eğitim-öğretim ve bilgi üretiminin maliyetleri de merkezi yönetim bütçesinden karşılanmalıdır. Üniversiteler kurumsal özerkliği zedelenmeden mali yönden kamu denetimine açık olmalıdır.

9 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ ÖZDEĞERLENDİRME VE ÖZDENETİM Üniversite bileşenlerinin öğrencisi ve tüm çalışanlarıyla demokratik kurullar yoluyla değerlendirme ve denetimi, bilimsel özgürlüğü ve kurumsal özerkliği zedelemeden bunun kamu denetimiyle desteklenmesi Hiyerarşik yapılanmadan kurtarılmış, ast-üst ilişkisi yerine birlikte üretimin esas olduğu bir çalışma ortamı Akademik yükseltmelerin indeks şartı ve yayın sayısı gibi salt nicel göstergelere göre değil, bilimsel nitelikler esas alınarak nesnel ölçütlere ve bağımsız jürilerin kararlarına göre yapılması Akademik yayınların değerlendirilmesinde, yayının içeriğinin; alana, topluma ve insanlığa katkısının öne çıktığı bir değerlendirme sistemi

10 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ İŞ GÜVENCESİ VE İNSANCA ÇALIŞMA KOŞULLARI Bütün üniversite emekçilerine kadrolu, güvenceli istihdam ve insanca çalışma koşulları sağlandığı, İdari ve teknik personele yönetim mekanizmalarında seçme ve seçilme hakkı tanındığı İdari, teknik ve yardımcı hizmet personelinin görev tanımlarının açık olduğu, Atanılacak tüm kadrolarda liyakat ilkesinin esas alındığı Tüm çalışanlara, insanca yaşayacak hakkaniyetli ücret verildiği

11 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ İŞ GÜVENCESİ VE İNSANCA ÇALIŞMA KOŞULLARI (Öneriler) (1) Tam gün çalışma ilkesi yaşama geçirilmelidir. (2) Üniversite öğretim elemanları ve çalışanları insan onuruna yakışır mesleklerinin karşılığı bir ücrete kavuşturulmalıdır. Ücretlendirmede hakkaniyet ölçütlerine uyulmalıdır. (3) Eşit işe eşit ücret verilerek, ders ve araştırma sürecinde eşit katkıların eşit değerlemesi yapılmalıdır. Ek göstergeler yoluyla hiyerarşik ücretlendirmeden vazgeçilmelidir. (4) Kadro sorunları bekletilmeden çözülmelidir. Kadrolar sürekli olmalı, gelecek kaygısı yaşanmamalıdır.

12 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ İŞ GÜVENCESİ VE İNSANCA ÇALIŞMA KOŞULLARI (Öneriler) (5) Akademik nitelikli çalışmalar ve kendi alanındaki bilimsel gelişmeleri izleme amaçlı etkinlikler için görevlendirmeler özlük hakkı sayılmalı, giderler kurumca karşılanmalıdır. (6) Doktorasını tamamlamış araştırma görevlileri ek koşul aranmaksızın yardımcı doçent kadrosuna atanmalıdır. Araştırma görevlileri en üst dereceye kadar ilerleyebilmeli, bu yöndeki engeller acilen kaldırılmalıdır. (7) 50d, 33a, 35, ÖYP gibi maddelerle istihdam edilen araştırma görevlileri arasında görev ve haklar açısından yapılan her türlü ayrımcılığa son verilmeli, araştırma görevlileri iş güvencesine kavuşturulmalıdır.

13 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ DİSİPLİN YÖNETMELİKLERİ YERİNE “ORTAK YAŞAM İLKELERİ” Üniversitelerin ortak yaşam alanlarımız olduğu düşüncesinden hareketle, üniversite yaşamının kısıtlayıcı disiplin yönetmelikleri ile düzenlenmesini reddediyor; ortak yaşam ilkelerinin hayata geçirilmesi ve geliştirilmesi için sorumluluk üstleniyoruz.

14 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ DİSİPLİN YÖNETMELİKLERİ YERİNE “ORTAK YAŞAM İLKELERİ” Ortak yaşam ilkelerimiz, üniversitelerin varlık nedenini oluşturan ve üniversiteler için vazgeçilmez olan hakları ve özgürlükleri, bu konuda devlete ve üniversite yönetimlerine düşen görev ve yükümlülükleri, üniversite bileşenlerinin ilişkilerini düzenleyen ilkeleri kapsamaktadır. Bunlar, üniversitelerdeki mekân ve ilişkilerde, tüm çalışanlar ve öğrenciler açısından hak ve sorumluluklar ile kurumun yükümlülüklerini tanımlayan, üniversitenin tüm bileşenlerinin birlikte oluşturacağı, koruyacağı ve geliştireceği ilkelerdir.

15 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ ÖĞRENCİLER Öğrenciler üniversitelerin ana bileşenleridir. Öğrenciler kendi varlıkları ve gelecekleriyle ilgili tüm karar mekanizmalarında yer almalıdır. Tüm öğrencilere parasız, nitelikli, eşit yükseköğrenim olanakları sunulmalıdır. Dersler, uygulama ve stajlar, yerleşke donatı ve ortamı, sınav ve değerlendirme ölçütleri, bilimsel ve sosyo-kültürel etkinlikler bilimsel ve pedagojik ölçütlere uygun üniversiteye yaraşır niteliğe taşınmalıdır. Öğrenciler kapitalist istihdam politikalarına tutsak edilmemeli, banka-kredi kuruluşlarına borçlandırılmamalı, mevcut kredi borçları silinmeli, öğrencilerin tüm gereksinimlerini devlet karşılamalıdır. II. Öğretimler ve Vakıflar dahil tüm harçlar ve ücretler kaldırılmalı, herkes ücretsiz ve harçlı olmaksızın yükseköğretim hizmetlerinden yararlanabilmeli, eğitim-öğretim ve bilgi üretimi de kamu hizmeti olarak merkezi yönetim bütçesinden karşılanmalıdır. Yoksul-dar gelirli aile ve öğrenciler kamuca desteklenmelidir. Bilim-düşünce-siyasi görüş gibi her tür akademik esaslı konudan dolayı verilen cezalar kaldırılmalı, mevcut disiplin yönetmeliği iptal edilmeli, öğrencilerle birlikte ortak yaşam ilkeleri geliştirilmelidir. Öğrenci örgütlenmelerine yasal güvence getirilmeli, öğrencilerin düzenleyecekleri eğitsel-kültürel-toplumsal etkinlikler desteklenmelidir.

16 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ YURTLAR VE BARINMA Barınma ve beslenme eğitim öğretimin ayrılmaz parçalarıdır. Barınma sorununun karşılanabilmesi için yurt sayıları hızla artırılmalı, nitelik ve hizmetler iyileştirilmelidir. Yurtlar ihtiyaç ve yakınlık durumuna göre düzenlenmelidir. Yurtlara kabulde kayırmacı uygulamalara son verilmelidir. Yurtlarda muhafazakâr kadrolaşma durdurulmalı, atama ve tayinler hak ediş ve liyakat esaslarına göre gerçekleştirilmelidir. Yurtlardaki disiplin yönetmelikleri kaldırılmalı; düşünce, toplantı, gösteri ve siyasi görüşler suç olmaktan çıkarılmalıdır. Yurtlarda kamu kaynaklarıyla desteklenen bilim dışı etkinlik ve kurslar kaldırılmalıdır, bilimsel, sanatsal ve felsefi etkinlikler özendirilmelidir. Yurt yönetimlerinde öğrenci temsilcileri yer almalıdır. Ortak yaşam ilkeleri ve yaşam alanları öğrenci ve sendika temsilcilerinin katılımı ile özgürlükçü ve eşitlikçi bir anlayışla düzenlenmelidir.

17 EĞİTİM SEN’İN ÜNİVERSİTE MODELİ ARAŞTIRMA ALTYAPISI Herkesin bilgiye ve kaynaklara özgürce erişebildiği, gelişkin bir araştırma altyapısının olduğu, bilgiye ulaşmanın sınırlanmadığı bir ortam Bilgisayar ve internet altyapısına sahip, 24 saat açık, konusunda yetişmiş nitelikli personelle hizmet üreten, ülkenin ve dünyanın önemli bilgi merkezleri ile bağlantı kurulabilen, güçlü ve güncel dermeye sahip kütüphaneler ya da bilgi merkezleri, iyi düzenlenip oluşturulmuş arşivler

18 İNSAN, TOPLUM VE DOĞA YARARINA ÜNİVERSİTE #direnüniversite: YÖK'ÜN FETVASINI KABUL ETMİYORUZ! YAŞASIN MÜCADELEMİZ! İş güvencesi yoksa akademik özgürlük, Üniversite bileşenleri yoksa demokratik özyönetim, Akademik özgürlük ve demokratik özyönetim yoksa kurumsal özerklik, Kurumsal özerklik yoksa özgür bilim ve eğitim, Özgür bilim ve eğitim yoksa özgür düşünce, Tüm bunlar yoksa üniversite YOKTUR.